تبیان، دستیار زندگی

مجموعه تاریخی تخت سلیمان در 43كیلومتری شهر تكاب در آذربایجان غربی قرار دارد. این مجموعه در زمان ساسانیان(224-652میلادی) جایگاه مهمترین آتشكده یعنی آتشكده آذر گشنسب بوده كه آتش مخصوص جنگاوران و شهریاران درآن قرار داشته است، این آتشكده در برخی منابع شیز خوانده می‌شود این نامی است كه اعراب براین مجموعه گذاشته‌اند، اوج عظمت این آتشكده در زمان خسرو اول و خسرو دوم(351-379 میلادی) بوده است، چنان كه خسرو پرویز بعد از پیروزی بر بهرام چوبین هدایای زیادی به آنجا اهدا‌‌‌‌‌ء كرد.تخت سلیمان تا سال 624میلادی دارای اهمیت زیادی بود تا اینکه در این سال هراكلیوس امپراتور روم به این آتشكده حمله كرد و آن را غارت نمود و بعد از این تاریخ بود كه این آتشكده رونق قبلی خود را از دست داد ،البته آتشكده آذر گشنسب تا سده‌های نخستین اسلامی اعتبار داشت اما بعد از این تاریخ بود كه بر اثر بی‌توجهی و طغیان دریاچه تخت سلیمان، در معرض نابودی قرار ‌گرفت، در سال 663ه.ق آباقاخان این محل را به عنوان كاخ شكار انتخاب می‌كند و بدین صورت حیات به این مجموعه باز می‌گردد. در این دوران ایوان غربی تخت سلیمان مرمت می‌شود و بسیاری از بخش‌های تخریب شده نیز دوباره مرمت می‌شود. در دوران ایلخانان مغول بناهای دیگری از جمله كاخ و مسجد در این مجموعه ساخته می‌شود بعد از این دوران بار دیگر تخت سلیمان از رونق می‌افتد و رو به ویرانی می‌نهد، این مجموعه در سال 1819توسط كرپورتر كشف می‌شود و در سال1959 كاوش‌های باستان شناسی به سرپرستی باستان شناسان آلمانی درآن آغاز می‌شود در طی کاوشها در این مجموعه آثار و بناهای زیادی از زیر خاك بیرون می‌آیند. تخت سلیمان در سال 2003میلادی در فهرست آثار جهانی ثبت شد.

منبع:تک ایران

پاسارگاد یا پارسه‌گد پایتخت نخست، امپراطوری هخامنشی(330-550ق.م) در 70كیلومتری جاده شیراز به اصفهان در دشت زیبای مرغاب قرار دارد. كوروش بزرگ موسس حكومت هخامنشی بعد از غلبه بر آستیاك آخرین پادشاه مادها پاسارگاد را به پایتختی برگزید و در پاسارگاد كاخ ها و باغ های زیادی ساخت. در دوران حكومت دیگر پادشاهان هخامنشی بناهای پاسارگاد كم‌كم كامل شدند، شهر پاسارگاد به واقع در تمام دوران دویست ساله حكومت هخامنشیان پایتخت مذهبی آنها بود و تمام پادشاهان این سلسله برای تاج‌گذاری به این شهر می‌آْمدند، از مهمترین بناهای موجود در مجموعه پاسارگاد كاخ اختصاصی كوروش، كاخ بارعام(تالارپذیرایی)، كاخ مسكونی، زندان سلیمان، محوطه مقدس، تل تخت و آرامگاه كورش می‌باشند، بیشتر بناهای پاسارگاد از سنگ ساخته شده است، پای ستون‌ها و دیگر آثار بدست آمده از این شهر نشانه اوج زیبایی این پایتخت افسانه‌ای در دوران رونق‌اش است. محوطه تاریخی پاسارگاد در سال 2004میلادی در فهرست آثار جهانی(یونسكو) قرار گرفت

منبع:تک ایران

در 120 كیلومتری شمال غرب قزوین و برسر راه تبریز شهر سلطانیه قرار دارد این شهر توسط ارغون شاه، پادشاه ایلخانی بنا شد و بعد از این شاه ایلخانی توسط دیگر پادشاهان ایلخانی کامل شد. مهمترین و زیباترین بنای شهر سلطانیه گنبد سلطانیه یا مقبره الجایتو است، این مقبره بنایی هشت ضلعی است كه هر ضلع آن 17 متر طول دارد و دارای گنبدی است كه قطر دهانه آن به 5/25 می‌رسد و ارتفاع آن 51متر است. این بنا در طبقه همكف دارای هشت ایوان (چهار ایوان كوچك و چهار ایوان بزرگ ) است و راه صعود به طبقات بالا از طریق ایوان‌های كوچك است ایوان‌های گنبد سلطانیه دارای پنجره‌هایی هستند كه نور را به داخل بنا می‌رسانند، گنبد این بنا برفراز سه فیلپوش یا كنج قرار دارد و از نوع گنبد دوپوش پیوسته است، همچنین هشت مناره برفراز هشت گوشه بنا قرا گرقته است.

 گنبد سلطانیه داری تزیینات بسیار زیبایی است، تزیینات این بنا در نمای خارجی و داخلی در دو دوره انجام گرفته است. تزیینات دوره اول شامل آجركاری، گچبری و كاشیكاری است كه در قسمت‌های داخلی بطور جداگانه و همزمان به كار رفته است و در دوره دوم بیشتر شامل گچبری است.

یكی از زیباترین قسمت‌های تزیینی این بنا آرایش زیرگنبد است كه به عرض شش متر انجام شده است كتیبه‌های دیگر شامل ذكر بزرگان به خط كوفی بنایی موجود است.

در ضلع جنوبی گنبدخانه و برفراز سردابه، بنایی مستطیل شكل بنام تربت خانه ساخته شده است. ورودی ضلع جنوبی گنبدخانه دارای محرابی است كه با گچبری تزیین شده است. در زیر تربت خانه سردابی است كه با چند پله از ضلع جنوبی گنبد خانه به آْن راه می‌یابد. بنای عظیم گنبد سلطانیه از شاهكارهای معماری دوره اسلامی در ایران است. این اثر در سال2005میلادی در فهرست آثار میراث جهانی (یونسكو) قرار گرفت.

منبع:تک ایران

بیستون نام كوهی است در 30 كیلومتری شرق شهر كرمانشاه كه جایگاهی ویژه در اسطوره‌های عاشقانۀ ایران دارد. در بیستون و كوه‌های اطرافش، عظیم‌ترین تلاش‌های بشرِ متمدن و هنرمند در مصور ساختن تاریخ یك ملت بزرگ شكل گرفته است؛ این مجموعه دارای حدود 200 اثر فرهنگی از دوره‌های مختلف تاریخی است؛ همانند نیایشگاه مادی، شهر پارتی، شهر ساسانی و كاروانسرای صفوی .

نقش برجسته بیستون براستی یكی از پرارزش ترین اسناد تاریخی ایران و جهان در دوران باستان می باشد. این نقش برجسته مربوط به دوران امپراتوری هخامنشی(330-550 قبل ازمیلاد) و پادشاه مقتدرش داریوش است. نقش برجسته بیستون در سینه كوه باشكوه بیستون در مسیر جاده همدان به كرمانشاه حک شده است، نقش برجسته بیستون در سال(520-521 قبل از میلاد) توسط داریوش بزرگ پس از پیروزی بر دشمنان و مخالفانش برروی كوه بیستون كنده شد.

نقشه برجسته بیستون تصویر تاریخی از غلبه داریوش برمخالفان است، در این نقش برجسته داریوش در حالی كه كمانی در دست گرفته و برروی گئومات مغ( طغیانگرمادی) پاگذاشته است تمام یاغیان دست بسته در برابر او به صف ایستاده‌اند. این سنگ نوشته با ارزش به سه زبان مهم دنیای آن روز یعنی فارسی باستان، عیلامی و بابلی نوشته شده است. نخستین كسی كه در مورد كتیبه بیستون بحث كرده دیودورس مورخ سیسیلی است كه در قرن اول ق.م می‌زیسته است. دیودورس كتیبه بیستون را كار سمیرامس ملكه افسانه‌ای آشور دانسته است پژوهش گران زیادی سعی كردند تا معمای كتیبه بیستون را بگشایند و خطوط میخی این كتیبه را بخوانند اما در نهایت در سال 1850میلادی راولینسن پس از نسخه برداری از كتیبه بیستون و كتیبه كوه الوند همدان(گنجنامه) رمز خط میخی این دو كتیبه را گشود. بیستون در سال2006در فهرست آثار میراث جهانی ثبت شد.

منبع:تک ایران

میدان امام (ره) یا نقش جهان در سال1021 هجری‌‌قمری(قرن17 میلادی) به فرمان شاه عباس‌‌‌كبیر پنجمین پادشاه صفوی درمركز شهر اصفهان ساخته شد. میدان امام با ابعاد163×510 متر یكی از بزرگترین میدان‌‌‌‌های آن روز جهان به شمار می‌‌‌‌رفت.ودر زمان پویایی خود محل بازی چوگان, مشق واحدهای نظامی, برگزاری جشن‌‌‌‌ها و مراسم ویژه و محل برگزاری نمایش‌‌‌‌‌های مختلف در حضور شاه عباس و جانشینان وی بوده است. در اطراف میدان200 اتاق به یك اندازه و یك سبك در دو طبقه ساخته شده است. اتاق‌‌های طبقه زیرین از دو دكان یكی رو به میدان نقش‌‌جهان و یكی رو به بازار تشكیل شده‌‌‌‌‌اند. عمارت عالی‌‌قاپو در ضلع غربی میدان نقش‌‌‌جهان, مسجدامام در شمال میدان و مسجد شیخ لطف‌‌‌الله در شرق و مقابل عمارت عالی‌قاپو قرار گرفته اند. در ضلع جنوبی میدان نقش‌‌‌‌جهان سر در قیصریه و بازار قرار دارند, زیبایی میدان نقش‌جهان بارها از طرف سیاحان اروپایی همچون تاوارانیه, شاردن, موریه,....مورد تمجید قرارگرفته است. این میدان زیبا در سال 1979 میلادی در فهرست آثار جهانی قرار گرفت.

تخت جمشید(پرسپولیس) یكی از مشهورترین آثار و مجموعه‌‌‌های دوران باستان به شمار می‌‌آید، پرسپولیس در دامنه كوه رحمت در جلگه مرودشت در 30 کیلومتری شهر شیراز قرار دارد.احداث این مجموعه توسط داریوش پادشاه مقتدر هخامنشی درحدود سال518 آغاز شد ودر دوره حكومت خشایارشاه پسرش و سایر پادشاهان هخامنشی ادامه یافت. مجموعه بناهای پرسپولیس بر روی صفه‌‌‌‌ای قرار دارند كه مساحت آن حدود125000 مترمربع است.

در مورد كاركرد تخت جمشید نظرات گوناگونی مطرح است برخی محققان این مكان را محل اداری حكومت هخامنشی و برخی دیگر پرسپولیس را محل برگزاری مراسم نوروزایرانیان باستان، با حضور سران همه كشورهای تابعه می‌‌‌‌‌‌دانند.یکی از مهمترین قسمتهای پرسپولیس تالار آپادانا است. هر ضلع این تالار5/60 متر است و 36 ستون به ارتفاع حدود20 متر سقف این تالار را نگه می‌‌‌داشته است, سرستون‌‌‌‌‌های آپادانا به شكل دو گاو پشت به هم بودند , وزن ستونهای آپادانا در حدود15 تن است,این تالار همچنین دارای سه ایوان است كه هر ایوان نیز 12 ستون داشته است. از دیگر قسمتهای مهم تخت جمشید تالارصدستون, كاخ‌‌‌‌هدیش, خزانه،دروازه‌‌‌‌ملل وكاخ‌‌‌‌تچراست, پرسپولیس یا پارسه، پایتخت بزرگ هخامنشیان در سال330 ق . م (پیش از میلادمسیح ( به دست اسكندرمقدونی به آتش كشیده شد و ویران شد و تمام خزینه آن به غارت رفت. و ِِِِدر سال1979 در فهرست میراث جهانی (یونسكو) قرارگرفت.

منبع:تک ایران

زلزله وحشتناك سال2003 میلادی در ایران، توجه همه را به ارزش والای بزرگ‌ترین مجموعۀ خشتی جهان در شهر تاریخی بم جلب نمود. ارگ بم 20 هكتار و منظر فرهنگی بم 492 هكتار مساحت دارد؛ در محوطۀ بسیار بزرگ منظر فرهنگی بم، شمار فراوانی از نخلستان‌ها، قنات‌ها و جاذبه‌های طبیعی واقع شده است. درشمال شرقی شهر بم امروزی, در دامنه صخره‌‌‌ای عظیم, قلعه مستحكمی ساخته شده است كه به ارگ بم معروف است, این قلعه در واقع شهر قدیم بم بوده است. سه طرف ارگ بم را باغ‌‌‌‌‌ها, خانه‌‌‌‌‌های مسكونی و زمین‌‌‌‌‌‌‌های كشاورزی محصور كرده‌‌‌‌‌‌اند وجانب شمالی آن درامتداد رودخانه قرار گرفته‌‌‌است. ارگ بم دارای چهارقسمت بوده است, بر روی حصار شهر قدیم 38 برج دیده‌‌‌‌‌‌‌‌بانی قرار داشته است, ضلع غربی و ضلع جنوبی به ترتیب 520 و 350 متر و مساحت ارگ در حدود 20000 متر مربع است, ارگ بم چهار حصار تو در تو داشته است., قسمت‌‌‌ های مختلف این اثرعبارتند از دروازه‌‌‌‌های ورودی, محله‌‌‌ های عامه‌‌‌‌‌نشین,سربازخانه وقسمت حاكم‌‌‌نشین.

بیشتر خانه‌‌‌های مردم عادی در كنار یكدیگر ساخته شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند و به یكدیگر راه دارند, این ارگ دو مسجد به نام‌‌‌‌‌های مسجد‌‌‌‌جامع و مسجد‌‌‌‌‌‌‌حضرت محمد(ص) داشته است. مجموعه بناهای حاكم نشین را عمارت چهار فصل و خانه تشكیل می‌‌‌‌‌دادند. عمارت چهار فصل سه طبقه داشته است كه محل استقرار حاكم ارگ بوده است. شواهد و مدارك حاكی از این مطلب است كه بنا وساخت اولیه ارگ بم به دوران پیش از اسلام باز می‌‌‌‌گردد, متاسفانه 90% ارگ بم در زلزله سال 1382 ویران شد. ارگ بم درسال 2004 میلادی در فهرست آثار جهانی (یونسكو) ثبت شد.

منبع :تک ایران

زیگورات چغازنبیل در45 كیلومتری جنوب شرقی شهر شوش در استان خوزستان واقع شده است این معبد در سال1250 پیش از میلاد توسط پادشاه مقتدر عیلام اونتاش‌‌‌‌‌گال درشهری به نام دوراونتاش بنا شد, شهر دوراونتاش دارای سه حصار تودرتو خشتی بوده است, دروازه اصلی این شهر بر روی حصار بزرگ در جبهه شرقی قرار داشت، در حد فاصل حصار اول تا حصار دوم كاخ‌‌‌های شاهی و درباری و آرامگاههای سلاطین قرار داشتند و در بین حصار دوم و حصار سوم تصفیه خانه آب چغازنبیل قرار داشت . (بر اساس نظر باستان شناسان این تصفیه خانه در زمره قدیمی‌‌‌‌‌‌ترین تاسیسات آبرسانی جهان قرار دارد)

در مركز حصار سوم معبد اصلی، یا همان زیگورات قرار دارد. این زیگورات در ابعاد 105×105 متر،مربع كاملی است كه اضلاع آن درچهارجهت اصلی واقع شده است.

در اصل معبد چغازنبیل در پنج طبقه با ارتفاعی در حدود52 متر بوده است كه امروزه فقط دو طبقه از آن باقی مانده است, طبقات این معبد بر خلاف همه معابد (زیگورات‌‌‌های) بین‌‌‌النهرین كه بر روی هم ساخته شده‌‌‌‌اند, همه از سطح زمین ساخته شده بودند, طبقه پنجم معبد چغازنبیل محل قرار دادن مجسمه وسایر هدایای خدایان بوده است, بانی این معبد آن را به خدای این شوشیناك خدای شهر شوش اهدا کرده بود, عده‌‌ای می گویند که اونتاشگال پادشاه عیلام آن را تقدیم به خدای گال دانسته‌‌‌اند. باستان شناسان در پی کاوش در معبد چغازنبیل 65 آجر كتیبه‌‌‌‌‌دار بدست آوردند كه بر روی همگی نام اونتاش‌‌‌‌گال پادشاه سازنده معبد به چشم می خورد, در اطراف معبد و بر روی كف اصلی دو سكوی مدور دیده می‌‌‌شود كه سكوی قربانی هستند. شهر دوراونتاش و معبد زیبایش در حمله آشوری‌‌‌ها به رهبری آشوربانی‌‌‌‌‌پال در سال 640 پیش از میلاد نابود شد. معبد چغازنبیل درسال 1979 درفهرست آثار جهانی (یونسكو) قرار گرفت.

منبع:تک ایران

یارو به دوستش میگه چرا کولر نمیخری؟ دوستش میگه: بدرد نمیخوره! اونایی هم که دارن گذاشتن رو پشت بوم!

منبع:jok20

بر اثر شوخی غضنفر 45 نفر کشته و زخمی شدند! این حادثه وقتی رخ داد که غضنفر چشمای راننده اتوبوس را گرفته و بهش میگه اگه گفتی من کیم؟