از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
روزه یعنی پرهیز از خوردن و آشامیدن.
انواعی از روزه بخشی از کردارهای دینی در برخی دین‌هاست؛ از جمله اسلام، مسیحیت، و بهائیت.
تاثیر بر سلامتی
گلوکز منبع اصلی تامین انرژی بدن است و برای سلامت مغز حیاتی است. هنگامی که بدن بیش از ۴ تا ۸ ساعت از دریافت گلوکز منع شود بدن به جای گلوکز از کبد ماده گلیکوژن که حالت ذخیره‌ای گلوکز است را استفاده میکند. در این وضعیت بدن بخشی از پروتین خود را نیز برای جبران کمبود سوخت مصرف میکند. این حالت میتواند تا حداکثر ۱۲ ساعت میتواند ادامه داشته باشد. پس از آن بدن از گلیکوژن موجود در عضلات استفاده میکند و تا چند روز از این منبع به دوام خود ادامه میدهد. اگر همچنان گلوکزی به بدن نرسد بدن در این هنگام به سوزاندن چربی‌های بدن روی می‌آورد. بدن چربی‌ها را به کتن تبدیل میکند و کتن به عنوان سوخت مغز تا رسیدن گلوکز استفاده میشود.
بهترین حالت روزه، روزهٔ ۱۲ ساعته است که پس از آن هم باید مواد کربوهیدرات‌دار مصرف شود.[۱]
منافع
برای روزه‌ی آب -روزهای که در آن فقط از خوردن غذا خودداری میشود و نوشیدن آب مجاز است- منافعی به شرح زیر ذکر شده است:
روزه سبب افزایش سرعت عمل ذهن، افزایش ظرفیت یادگیری، [۲] ( روزهای روزه بیش از ده روز نباشد و شش تا هشت لیوان آب خالص در طی روزه باید نوشیده شود (فصل ششم و هفتم از همان کتاب [۲]) افزایش آگاهی روحی و آرامش جسم، ذهن و احساسات میشود.[۳] پس از یک تا سه روز روزه، فرد منطقی‌تر فکر میکند و سریع‌تر تصمیم‌گیری میکند.[۲]
بسیاری پس از روزه‌گرفتن، دردهای گذشته را فراموش می‌کنند و دید مثبت‌تری به آینده پیدا می‌کنند.[۳]
دفع سموم بدن (به گفته پائول براگ)،[۲] پاکسازی رگ‌ها و جلوگیری از بیماری‌ها قلبی و کاهش خطر ابتلا به دیابت و آلزایمر، از دیگر فواید روزه داری برای یک روز در هر ماه است.[۴]
البته به باور برخی بدن در حالت طبیعی خود عمل سم زدایی را بهتر از زمان روزه‌گرفتن انجام میدهد.[۵]
مضرات
تغییرات شیمیایی در خون در طول روزه میتواند تاثیرات خطرناکی بر سیستم بدن داشته باشد.از جمله احتمال مسمومیت‌های استامینوفنی که همراه با برخی داروها رخ میدهد[۶]. برهم خوردن تعادل گرمایی بدن، تشنگی مفرط، ضعف و نقصان مواد غذایی مورد نیاز بافت‌های بدن از جمله جنبه‌های منفی روزه‌گرفتن است.[۷] [۸] ایجاد حالات عصبی همراه با سردرد، بیخوابی و خستگی مفرط از دیگر عوارض روزه‌داری است.[۹]
روزه نه تنها بدن را پاکسازی نمی‌کند و به بدن استراحت نمی‌دهد بلکه با فشار بیشتر بر روی کبد باعث افزایش تجمع ترشحات سمی همچون اوره در خون میشود. هنگامی که بدن با کمبود انرژی مواجه میشود بدن طی فرآیندی به نام کاتابولیسم شروع به شکستن ماهیچه‌ها و دیگر بافت‌های پروتئنی و تبدیل آن به انرژی میکند. کاتابولیسم در واقع نوعی «خود خوری» محسوب میشود که با تولید اوره و اسیدهای آمینه (به عنوان مواد فرعی) منجر به افزایش اسیدیته خون میشود. نتیجهٔ اسیدی شدن خون ضعف، خستگی شدید، کج‌خلقی، افسردگی، و احساس کسالت است. [۱۰]
به عقیده وی، روزه علاوه بر سمی کردن خون با مواد اسیدی، مانع از دفع کامل آنها از بدن نیز میشود. روزه باعث از دست رفتن سریع آب، پتاسیم و سدیم میشود. کاهش آب بدن منجر به کاهش حجم خون و در نتیجه کاهش فشار خون خواهد شد که به سرگیجه، احساس ضعف و یا غش منتهی میشود. کمبود شدید پتاسیم منجر به بهم خوردن ریتم ضربان قلبی میشود. این افت تپش قلب حتی ممکن است در مواردی به مرگ بینجامد. کسانی که روزه می‌گیرند ممکن است همچنین به کم‌خونی، ضعف ایمنی بدن، آسیب‌های کلیوی یا کبدی مبتلا گردند. همچنین آسیب‌های معده-روده‌ای یا نارسایی‌های گوارشی میتواند تا چند هفته یا چند ماه ادامه داشته باشد. روزه خصوصاً برای کودکان خطرناک است.[۱۰] از دست رفتن آب بیش از حد باعث هذیان گویی و کاهش سطح هوشیاری و یبوست و سنگ کلیه نیز می شود. [۱۱]
به باور متخصصان تغذیه [۱۲] (Sujoy Das) روزه گرفتن برای مدت طولانی یکی از غیر سالم ترین و خطرناک ترین روش های کاهش وزن است.
روزه در آیین زرتشت
در آیین زرتشت روزه گرفتن و نخوردن آب و غذا بخاطر اینکه باعث سستی بدن و عدم فعالیت مفید و کار روزانه می شود ناپسند می باشد. چون این موارد در آیین زرتشت نکوهیده شده و بی کاری و تن پروری بشدت نهی شده است و در وندیداد، فرگرد سوم فقره 33 [۱۳] نوشته شده: ‹‹ … آن كس كه سیر غذا می خورد، توانایی می یابد كه نیایش بكند، كشاورزی كند و فرزندان به وجود آورد. جاندار از خوردن زنده می ماند و از نخوردن می میرد.›› امابرای افراط نکردن در خوردن گوشت حیوانات روزهای دوم و دوازدهم و چهاردهم و بیست و یکم هر ماه زرتشتیان از خوردن گوشت پرهیز می کنند این چهار روز متعلق به چهار امشاسپند وهمن، ماه و گوش و رام که ازنگهبانان چهارپایان هستند می باشد.
روزه‌داری یهودیان و مسیحیان
روزه‌داری در عهد عتیق
روزه گرفتن از عبادات یهودیان بوده‌است که چندین بار در تنخ یهودی یا عهد عتیق به آن اشاره شده‌است. موسی پیش از دریافت الواح عهد از یهوه، چهل شبانه‌روز در کوه سینا روزه گرفت و از خوردن و آشامیدن پرهیز کرد.[۱۴] داوود در هنگام بیماری پسرش از بت‌شابع زن اوریا،روزه گرفت.[۱۵] یهوشافط پس از پیروزی یهودیه بر موآبی‌ها و عمونیان چهل روز روزه گرفت.[۱۶] یوئیل[۱۷] و یونس[۱۸] نیز برای دور کردن خشم خدا به مردم دستور به روزه گرفتن دادند. مردخای و استر نیز از دیگر از شخصیت‌های عهد عتیق هستند که پس از فرمان هامان وزیر اخشورش برای قتل عام یهودیان چندین شبانه‌روز روزه گرفتند.[۱۹]
یهودیان همچنین در روز تیشا بآو یا «نهمین روز از ماه عبری آو» که روزی است که معبد اورشلیم دو بار و در سالهای ۵۸۶ قبل از میلاد و ۷۰ میلادی، تخریب شد، به روزه داری می‌پردازند. این روز «شوم‌ترین روز تاریخ یهود» شناخته میشود.
[ویرایش] روزه‌داری در عهد جدید
بر اساس عهد جدید، فریسیان و پیروان یحیی روزه می‌گرفتند اما شاگردان عیسی روزه نمی‌گرفتند. در انجیل متی آمده‌است:
- ۱۵ و شاگردان یحیی نزد وی آمده، او را گفتند که چون است که ما و فریسیان روزه می‌داریم و شاگردان تو روزه نمی‌گیرند.
- ۱۶ عیسی ایشان را گفت که آیا تواند شد که پسران در عروسی غمگین گردند تا آن‌که داماد با ایشان است، لیکن آن روزی که داماد از ایشان گرفته شود آن‌گاه صائم خواهند گردید.
- ۱۷ هیچ‌کس بر پیراهن کهنه پارچه کرباس نو وصله نمی‌گذارد زیرا که آن‌چه به وصله می‌گذارد،دریدگی پیراهن را زشت‌تر میکند.
- ۱۸ یا شراب تازه را در مشک‌های کهنه می‌ریزند والا آن مشک‌ها دریده و باده ریخته شود و مشک‌ها نباشند بلکه شراب تازه را در مشک‌های نو می‌ریزند تا هر دو بمانند.
انجیل متی،باب نهم، آیات ۱۵ تا ۱۸ با این حال عیسی در بیابان، چهل شبانه‌روز روزه گرفت[۲۰] و یحیی تعمیددهنده مکرر روزه می‌گرفت.[۲۱] متی از عیسی نقل کرده‌است که دیو جز به دعا و روزه از جسم انسان بیرون نمی‌رود.[۲۲] اما عیسی روزه ریاکاران را تقبیح می‌کرده‌است.
- ۱۷ و چون روزه می‌گیرید چون ریاکاران کشیده‌رو نباشید که چهره خویش را درهم می‌کشند تا در نظر مردم روزه‌دار نمایند، به درستی به شما می‌گویم که ایشان اجر خود را گرفته‌اند.
- ۱۸ لیکن تو هرگاه روزه می‌گیری، سر خود را چرب کن و روی خویش را بشوی
- ۱۹ تا در نظر مردم روزه‌دار ننمایی بلکه در نظر پدر خود که پدر تو نهان را می‌داند و آشکارا تو را جزا خواهد داد.
انجیل متی،باب هفتم، آیات ۱۷ تا ۱۹
[ویرایش] روزه‌داری در دین مانوی
مانویان دو نوع روزه داشتند که یکی از آنها دوروز کامل و دیگری از صبح تا غروب بود.و بر اساس شواهد نجومی زمانش تعیین می گشت.آنها عیدی نیز داشتند که در روز پایانی ماه روزه برگزار می شد.در آن تصویر مانی را در دست گرفته و به گناهان خود اعتراف می کرند,یک تخت یا کرسی برای مانی خالی می گذاشتند.آنان این عید را "بما" می نامیدند.[۲۳]
روزه‌داری در اسلام
نوشتار اصلی: روزه (اسلام)
«روزه» در اسلام عبادتی است که انسان برای انجام فرمان خدا از اذان صبح تا اذان مغرب تمام روزهای ماه رمضان از چیزهایی که روزه را باطل میکند خودداری نماید.[۲۴]
روز‌داری در آئین بهائی
در تقویم بهائی هر سال شامل ۱۹ ماه ۱۹ روز است. آخرین ماه از این سال، شهرالعلاء است که بهائیان در این ماه از طلوع تا غروب خورشید از خوردن و آشامیدن پرهیز کرده و روزه می‌گیرند. در این دین مسافرین (با شرایطی خاص) از گرفتن روزه معاف هستند.[۲۵]
پانویس
پانویس - ↑ Judy Foreman, Globe Staff, If you feel urge to fast, keep it short, Boston Globe, 05/18/98.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ Dr. Paul C. Bragg, Dr. Patricia Bragg, The miracle of fasting: proven through history for physical, mental and spiritual rejuvenation, Health Science Publications, Inc., 2004, ISBN 9780877905202; pp. 49-52
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ Kelly Grimes, Fasting: Body cleaning or body starving?, Vanderbilt University.
- ↑ Carrie Van Dusen, Study shows fasting holds health benefits, Brigham Young University, 05/25/2010.
- ↑ Your body does its own purifying, fasting harms some people
- ↑ David C. Whitcomb, MD, PhD, Geoffrey D. Block, MD, MPH,Association of Acetaminophen Hepatotoxicity With Fasting and Ethanol Use,JAMA 1994;272(23):1845-50, [PDF http://jama.ama-assn.org/cgi/reprint/272/23/1845]
- ↑ khadija-devi (Nov 3, 2009). Adverse Effects of Islamic Fasting. CHOWK. بازیابی در 2010-08-01.
- ↑ Ramadan: health effects of fasting. Volume 374, Issue 9690, Page 588, 22 August 2009. بازیابی در 2010-08-01.
- ↑ J B Leiper, A M Molla and A M Molla ((2003)). "Effects on health of fluid restriction during fasting in Ramadan". European Journal of Clinical Nutrition 57: 30-38.
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ William T. Jarvis, Ph.D. (1995). Fasting (انگلیسی). NCAHF. بازیابی در 2010-08-03.
- ↑ https://www.bbc.co.uk/health/physical_health/conditions/dehydration1.shtml Dehydration by Dr Rob Hicks
- ↑ Fasting is not a healthy way to lose weight
- ↑ وندیداد فرگرد سوم فقره 33
- ↑ خروج ۳۴:۲۹
- ↑ دوم سموئیل ۱۲:۱۵
- ↑ دوم تواریخ ۲۰:۳
- ↑ یوئیل ۱۱:۲۱
- ↑ یونس ۳:۷
- ↑ استر ۴:۲۱
- ↑ متی ۴:۲؛ لوقا ۴:۲
- ↑ لوقا ۳:۴
- ↑ متی ۱۷:۲۱
- ↑ دین های ایران باستان-مهری باقری-ص110 - 112
- ↑ رساله حسینی شیرازی صفحه ۳۲۲.
- ↑ رساله سوال و جواب شماره ۷۱
