تبیان، دستیار زندگی

نکاتی چند درباره فشار خون و افزایش آن

دکتر مریم رهنمون پزشک خانواده
به زبان بسیار ساده می توان فشار خون را چنین بیان کرد: قلب آدمی مانند تلمبه ای کار می کند که مرتب خون را از قلب بیرون دهد تا خون کافی که حاوی اکسیژن است به سایر اندامهای بدن برسد و این خون پس از گردش و انجام تبادلات شیمیائی و رسانیدن اکسیژن برای تنفس سلولهای بدن دوباره به داخل قلب باز گردد وبا کمک مستقیم سیستم تنفسی آنرا آماده برای جهش بعدی کند.

شریانها و سرخ رگها ی بدن به صورت لوله های قابل انعطافی هستند که خون را از قلب به سایر اعضاء بدن می برند و سیاهرگها لوله هائی هستند که خون را به داخل قلب باز می گردانند. واین جریان مرتب در بدن آدمی بر قرار است. فشار خون عبارت از فشاری است که این جریان خون بر دیواره رگهای ما وارد می کند. حالا اگر در حالتی که خون در این رگها جریان دارد به هر دلیلی فشاری بیش از فشار طبیعی بر دیواره این رگها وارد بشود بیمار گرفتار بیماری افزایش فشار خون می شود. فشار خون را با دستگاه های ویژه ای که می دانم همگی شما با آن ها آشنائی دارید اندازه می گیرند. فشار خون با دو شماره که باز هم برای شما بسیار آشنا است بیان می شود.
شماره اول که به نام فشار سیستولیک خوانده می شود. این فشار ی است که قلب با انقباض عضلات خود خون را به بیرون از قلب و به درون رگها می ریزد. شماره دوم که به نام فشار «دیاستولیک» خوانده می شود. این فشار زمانی است که قلب از خون دوباره پر می شود و یا به عبارتی زمانی که خون دوباره به قلب باز می گردد.

فشار خون طبیعی در چه اندازه است؟
فشار خون طبیعی می شود گفت حدوداً باید کمتر از 130 روی 85 باشد کـــه به صورت 85/130 نمایش داده می شود. و وقتی که فشار به 90/140 و یا بیشتر برسد بیمار افزایش فشار خون دارد.
اگر بیماری فشار خونش بین 80/120 تا 90/ 140 نوسان داشته باشد باید بداند که درآینده در خطر افزایش فشار خون خواهد بود و به عبارت دیگر می شود گفت که پیش در آمد بیماری را داردکه در اصطلاح پزشکی به نامAlmost Hypertension و یا Prehypertension نامیده می شود. ناگفته نماند شماره ذکر شده برای افرادی است که هیچگونه بیماری دیگری نداشته باشند . اگر چنانچه بیمار به طور مثال گرفتار بیماری دیابت هم باشد در این صورت فشار طبیعی برای او بهتر است که 70/110 باشد. و یا اگر بیمار گرفتار بیماریهای کلیوی و یا هر گونه بیماری دیگری باشد درجه اش متفاوت خواهد بود. با درنظر گرفن وضع بیمار گرفتاری افزایش فشار خون او به توسط پزشک محک زده می شود. دوباره یاد آور می شوم در این مقاله سخن بر سر بیمارانی است که فقط بیماری افزایش فشار خون دارند، نه آنان که درگیر بیماریهای سیستمیک دیگری هستند.

چه زمان باید فشار خون را اندازه گرفت؟
اندازه گیری فشار خون برای همه و حتی کودکان نیز باید انجام شود . و در زمان معاینه سالیانه پزشکی شما فشار خون شما بررسی خواهد شد. حال اگر کسی گرفتار به بیماری افزایش فشار خون باشد مسلماً به دفعات بیشتر باید فشار خون اش بررسی شود.

عوارض افزایش فشار خون چیست؟
افزایش فشار خون به رگهای شما آسیب می رساند و در اثر آسیب رگهای بدن خطر نارسائی کلیوی، نارسائی قلبی، سکته قلبی و سکته مغزی بالا می رود.

آیا افزایش فشار خون در مراحل اولیه علائمی هم دارد؟
به طور معمول بیمار علائمی ندارد ولیکن بسیار مهم است که هر فرد گهگاهی فشار خون خود را اندازه بگیرد.

بیمار ی فشار خون چگونه درمان می شود؟
اگر شما افزایش فشار خون دارید در این مورد به پزشک خود باید مراجعه کنید و او شما را راهنمائی و درمان خواهد کرد. درمان و اولیه و قدم اول تغییر روش زندگی است. این دگرگونی ممکن است به تنهائی باعث پایین آوردن فشار خون و کاهش عوارض جانبی آن بشود. اگر این دگرگونی که با راهنمائی پزشک معالج انجام می دهیم به سامان نرسد بیمار ممکن است احتیاج به دارو درمانی پیدا کند.

اگر افزایش فشار خون دارید نکات زیر را در زندگی روزانه بررسی و رعایت نمایید.
1- از کشیدن سیگار و یا هر گونه توتون و تنباکو پرهیز کنید و اگر چنانچه سیگار می کشید کوشش فراوان کنید که در اولین فرصت هر چه زودتر کنارش بگذارید.
2- اگر افزایش وزن دارید با رژیم آن را کاهش دهید.
3- از خوراکیهای سالم مانند سبزیها، میوه ها و خوراکیهای کم چرب نوش جان کنید.
4- کوشش کنید که از میزان نگرانی های روزانه هر چه ممکن است بکاهید.
5- مقدار مصرف نمک، الکل و کافئین را به حداقل ممکن برسانید.

چگونه سیگار سبب افزایش فشار خون می شود؟
نیکوتین موجود در سیگار و تنباکو سبب تنگ شدن عروق و افزایش ضربان قلب می شود که خود هر دو سبب افزایش فشار خون می شود. با قطع سیگار بیماری فشار خون شما بهترمی شود. فشار خون شما کاهش می یابد و بعلاوه خطر بیماری قلب و سکته قلبی نیز کمتر خواهد شد.

پائین آوردن وزن بدن و ورزش چه اثری در بهبودی بیماری فشار خون دارد؟
در اکثر افرادی که افزایش وزن و چاقی مفرط دارند کاهش وزن سبب کاهش فشار خون می شود. ورزش و فعالیت فیزیکی هم چون به کاهش وزن کمک می کند سبب پایین آوردن فشار خون می شود. هم چنین به نظر می رسد که ورزش خود به تنهائی نیز سبب پایین آوردن فشار خون می شود.

چگونه نمک را کنترل کنیم؟
استفاده از نمک در بسیاری از بیماران سبب افزایش فشار خون می شود. بنابراین آنان که گرفتار افزایش فشار خون هستند نباید بیشتر از 2400 میلی گرم نمک در روز توسط مواد غذائی مصرفی روزانه دریافت کنند. این مقدار تقریباً برابر است با 4/1 1 یک قاشق چایخوری می شود. ولیکن در برخی از بیماران باید حتی از این مقدار هم کمتر نمک بخورند که این مقدار را پزشک معالج برای اینگونه بیماران مشخص خواهدکرد.
هرگز به غذای خود سر میز نمک نپاشید. هرنوشابه و یا غذای آماده که از فروشگاه می خرید حتماً به میزان نمک موجود در آن که اکثراً به نام Sodium می نویسند توجه کنید.وقتی که همین نوشابه های مشابه کوکاکولا و یا پپسی و یا هر نوع دیگر و یا چیپس را توجه کنید، متوجه می شوید که تا چه مقدار زیادی حاوی نمک سدیم هستند. و یا شاید حیرت زده شوید که تا چه مقدار زیادی نمک در نان روزانه مصرفی دریافت می کنید. در مورد ایرانیها، به ویژه پنیر ی که هر روز استفاده می کنیم به میزان بسیار زیادی نمک وارد بدن ما می سازد.

نوشابه های الکلی چه اثری در بدن دارند؟
مصرف الکل در برخی از افراد فشار خون را بالا می برد. اگر الکل می نوشید بیش از یک با در شبانه روز مصرف نکنید. شما می توانید یک قوطی آبجو یا یک گیلاس شراب و یا اندکی الکل قوی تر مثل ویسکی و یا کنیاک در شبانه روز بنوشید.اگر پس از نوشیدن الکل متوجه شدید که فشار خون شما بالا می رود در این صورت باید از نوشیدن حداقل الکل هم صرف نظر بفرمایید.

استرس چه اثری در افزایش فشار خون دارد؟
استرس هم ممکن است سبب افزایش فشار خون شما بشود و باید کوشش بر ان باشد که آنچه را که سبب استرس در شما می شود تا آنجاکه ممکن است برطرف کنید. و اگر خود نتوانستید از پزشک خود کمک بگیرید. در اصطلاح پزشکی دو روش وجود دارد به نام های Relaxation و
Biofeedback Techniques. که در بر طرف کردن استرس موثر و آرامش را به شما بر می گرداند. در این جا یاد آورد می شوم که بر طرف کردن استرس و داشتن آرامش خاطر نه تنها در درمان بیماری فشار خون بلکه در درمان هر بیماری دیگری مؤثر است.

دارو درمانی چگونه کار می کند؟
دارو های گوناگون برای درمان بیماری فشار خون در بازار موجود می باشد و نهایت کوشش پزشک این است که با داروئی که خوردنش آسان ، و عوارض آن کمتر باشد و حتی در برخی موارد بودجه بیمار هم برای خرید آن دارو در نظر گرفته بشود. فشار خون بیمار را به حد طبیعی برساند و برخی از بیماران باید دارو ها را برای تمام عمر مصرف کنند. و گاهی هم در تعدادی از بیماران به ناچار باید چند نوع مختلف دارو درمانی استفاده کردتا بتوان افزایش فشار خون آنان را تا حد طبیعی پایین آورد. دارو های فشار خون در بازار به نام Antihypertensive Medicine نامیده می شوند و بر حسب نوع اثری که در کاهش فشار خون دارند در دسته بندی گوناگون قرار می گیرند. من کوشش می کنم که نحوه کار این داروها را به زبان ساده در هر دسته برای شما بیان کنم.

دارو های مدّر: این دارو ها باعث ازدست دادن آب و نمک زیادی از بدن می شود و در نتیجه کاهش مایع در داخل عروق ،فشار خون را در داخل عروق پایین میبرند.
بتا بلوکر: آدرنالین هورمونی است در بدن که وقتی که بر روی سلول هائی از بدن که گیرنده آن هستند اثر کند سبب افزایش فشار خون می شود. این دارو ها مانع اثر هورمون آدرنالین برروی گیرنده های آن در عروق می شوند.
آلفا بلوکر: این دارو ها سبب می شوند که عروق بازتر و گشادتر بمانند در نتیجه فشار خون را پایین می آورند.
ACE Inhibitor: این داروها از تنگ شدن عروق جلوگیری می کنند.
Calcium Channel Blockers:اینها نیزاز تنگ شدن عروق جلوگیری می کنند وبا مکانیسم دیگر مانع ورود مقدار زیادی از کلسیم به داخل سلول عروق خونی می شوند.
Cambinations: گاهی هم برای بعضی از بیماران ناچار می شویم که از چندین نوع دارواستفاده کنیم که برای آسان تر بودن و راحتی بیمار بجای اینکه بیمار دو قرص متفاوت بگیرد هر دو دارو را در یک قرص جایگزین می کنند مثلاً مخلوطی از دارو های مدر با ACE Inhibitor.

عوارض این دارو ها چیست؟
هرداروئی به هر حال عوارض جانبی نیز دارد که در مورد افراد متفاوت است. باید در نظر داشت که بدن هر فردی ممکن است واکنش متفاوتی با بدن شخص دیگر نسبت به این دارو ها داشته باشد.
عوارض ناشی از داروهای فشار خون می تواند به صورت سر گیجه در حالت ایستادن، اختلالات خواب، سرفه، خشکی دهان، سردرد، افسردگی، یبوست و کاهش و یا افزایش پتاسیم بدن و در مردان گاه به صورت اختلال در Erection(نغوظ) بروز نماید.
هر بیمار داروی ضد فشار خون می گیرد، اگر دچار عارضه ای در اثر دریافت دارو بشود باید به دکتر خود مراجعه کند. و یا اگر داروئی می گیرد و روی فشار خون شما اثر نمی کند و یا دچار عوارض ناشی از دارو می شوید با پزشک معالج بهتر است مشاوره کنید. و داروی دیگری را امتحان نمایید. بگذارید که پزشک معالج برایتان بهترین دارو را با توجه به وضع مزاجی شما انتخاب کند

دندان های سالم مروارید های دهان

 

مقدمه

دندان ها عناصر سخت و سفید رنگی اند که علاوه بر جویدن و خرد کردن غذا، در صحبت کردن به صورت واضح و مشخص، نقشی مهم بازی می کنند. دندان های خراب ممکن است باعث بیماری و بوی بد تنفس گردند. از طرفی دندان یکی از اولین اعضایی است که در برخورد با اشخاص دیده می شود و در زیبایی و جذابیت فرد موثر است. به رغم پیش رفت های زیادی که در دندان پزشکی صورت گرفته است؛ اغلب مردم بسیاری از دندان هایی را که می توانستند آن ها را نگاه دارند، از دست می دهند. در حدود سه چهارم مردم قبل از رسیدن به سن هفتاد سالگی، دندان های طبیعی خود را از دست می دهند و از دندان های مصنوعی استفاده می کنند یا بدون دندان اند. اگرموازین بهداشتی و رژیم های غذایی و نگه داری از دندان به طور صحیح به کار رود، از تعداد دندان های پوسیده و کشیده شده، به طور قابل ملاحظه ای کاسته می شود. به همین دلیل اگر قرار است که دندان ها یک عمر برای انسان کار کنند، بایستی از آن ها به دقت نگه داری شود. شاید کسانی که دارای دندان های طبیعی و سالم اند قدر دندان های خود را آن طور که باید، ندانند.  کسانی که دارای دندان های مصنوعی اند به شما خواهند گفت که دندان های ساخته شده با دست بشر رضایت بخش اند و به شما خواهند گفت که هر قدر برای نگه داری دندان های طبیعی خود کوشش کنید، ارزش دارد. براساس این باور مهم، هدف اصلی از ارائه مقاله ای که پیش رو دارید، فراهم کردن بستری مناسب برای رعایت هر چه بیش تر بهداشت دندان ها در سایه توجه کامل به نکات بهداشتی چندی است که پس از ذکر مطالبی درباره ساختمان دندان ها، عوامل موثر در پوسیدگی آن ها و بوی بد دهان، از نظر گرامی تان خواهد گذشت.

 

ساختمان دندان ها

دندان ها که در حفره های دندانی در فک های بالا و پایین می رویند، از 3 قسمت ریشه، تاج و طوق تشکیل گردیده اند. ریشه در داخل حفره دندانی جای دارد. تاج، قسمتی از دندان است که در خارج حفره دندانی واقع است. طوق یا گردن نیز به محل اتصال ریشه و تاج گفته می شود. در ضمن در برش طولی دندان، قسمت های مغز و عاج دندان قابل شناسایی است. مغز دندان، حفره ای است که در قسمت مرکزی دندان قرار دارد و حاوی رگ ها و اعصاب دندانی است. عاج دندان نیز بافت سخت و زرد رنگی است که دورمغز دندان را احاطه کرده است. عاج دندان را از خارج بافت سخت دیگری می پوشاند که این بافت را در قسمت تاج دندان، مینا و در قسمت ریشه دندان، سیمان می نامند.

در دهان انسان، دو نوع دندان شامل دندان های شیری و دایمی قابل مشاهده است. دندان های شیری قبل از تولد در داخل فک جنینی به وجود می آیند و در آن جا پنهان می مانند. این دندانها از 6 ماهگی شروع به درآمدن می کنند و تا 25 سالگی تکمیل می شوند (20 دندان اول کودک). دندان های شیری معمولاً از 6 سالگی ریخته، جای خود را به دندان های دایمی می دهند. تعداد دندان های دایمی 32 عدد است و طرز قرار گرفتن آن ها در فک ها به ترتیب زیر می باشد:

- 8 دندان پیشین (ثنایا)، در هر فک 4 عدد که 2 عدد آن ها در خط وسط و 2عدد دیگر در طرفین آن ها قرار دارند.

- 4دندان نیش (انیاب)، در هر فک 2 عدد که به طور قرینه در طرفین دندان های پیشین واقع اند.

- 8 دندان آسیای کوچک، در هر فک 4 عدد که به تعداد 2 عدد در هر طرف دندان های نیش واقع شده اند.

- 12 دندان آسیای بزرگ، در هر فک 6 عدد که به تعداد 3 عدد در هر طرف دندان های آسیای کوچک قرار دارند. سومین دندان آسیای بزرگ به نام دندان عقل معروف است.

 

عوامل موثر در پوسیدگی دندان ها

براساس مطالعاتی که در زمینه بررسی عوامل موثر در پوسیدگی دندان ها انجام گرفته، مشخص گردیده است که عوامل زیر در پوسیدگی دندان ها نقش عمده ای دارند:

سن: مطالعات انجام یافته نشان می دهند که پوسیدگی دندان در دوران طفولیت و جوانی بیش از بقیه دوران زندگی است و در سنین 17 تا 24 سالگی به حداکثر می رسد.

 

جنس:

بعضی از مطالعات حاکی از آن است که در شرایط اجتماعی و اقتصادی یکسان، زنان در سنین جوانی نسبت به مردان همسن خود، اندکی پوسیدگی بیش تر دارند.

 

شغل:

عوارض سوء ناشی از شغل بر روی دندان ها و نسوج پیرامون آن ها جالب توجه است. به عنوان مثال، نزد کسانی که مجبور به نگه داشتن میخ در بین دندان های خودند، نظیر نجارها، کفاش ها و مبل سازها، شیارهایی در کناره دندان ها به وجود می آید. کسانی که با آلات موسیقی که در آن ها می دمند کار می کنند یا در افرادی که در کارخانه های شیشه سازی به کمک لوله های فلزی تو خالی در شیشه ها می دمند روی دندان ها ضایعاتی ایجاد می شود. هم چنین در افرادی که با قند و الکل سر و کار دارند پوسیدگی معمول بوده، اندک زمانی کوتاه، کافی است تا پوسیدگی ظاهر شود.

 

توارث:

هر دندان پزشکی به این نکته توجه دارد که بعضی از خانواده ها نسبت به خانواده های دیگر پوسیدگی بیش تر یا کم تری دارند، اگر چه هنور با قاطعیت، نقش توارث را در این زمینه مشخص نکرده و نتوانسته اند روشن سازند که آیا کروموزوم ها در ایجاد پوسیدگی دندان نقش اساسی دارند یا عوامل محیطی. ولی در هر حال نباید از نقش توارث در این زمینه غافل بود.

 

بحران های روحی و اختلالات روانی:

به احتمال قوی افرادی که تحت کنترل و مراقبت های دندانی اند، چنان چه در یک دوره بحرانی روحی قرار گیرند، متعاقب آن، پوسیدگی شدیدتری نسبت به گذشته خود نشان می دهند. شیوع پوسیدگی دندان در بین بیماران روانی نیز مورد بررسی قرار گرفته، فراوانی بیش تری نشان می دهد.

 

شرایط جغرافیایی و آب و هوا:

در بررسی شیوع پوسیدگی دندان در ارتباط با عوامل جغرافیایی، عواملی متعددی از جمله: تابش نور آفتاب و رطوبت نسبی محیط مورد مطالعه قرار گرفته، نتایج به دست آمده حاکی از آن است که تمام این عوامل بر پوسیدگی دندان تاثیر می گذارند. به عنوان مثال رابطه مشخص بین متوسط ساعات تابش آفتاب و میزان پوسیدگی دندان ها به دست آمده است. بدین معنی که هر چه بر عرض جغرافیایی افزوده شود و نیز هر چه شدت سرمای زمستان زیادتر باشد، به علت تابش آفتاب کم تر، تعداد موارد پوسیدگی دندان ها زیادتر خواهد بود.

 

عوامل میکروبی:

 تاکنون تحقیقات فراوانی برای پی بردن به نقش عوامل میکروبی در پوسیدگی دندان ها انجام گرفته است. به عنوان نمونه گروهی از محققان، رابطه ای بین میزان پوسیدگی دندان و تعداد لاکتو با سیل های موجود در دهان گزارش کرده اند و عده ای دیگر بر اساس مطالعات آزمایشگاهی خود، تاکید بر قدرت پوسیدگی زایی انواعی از استرپتوکک ها دارند.

 

تغذیه:

در طی رشد ونمو دندان ها، کمبودهای غذایی ممکن است باعث نقایصی در ترکیبات ساختمانی آن ها گردیده، حساسیت دندان ها را در برابر پوسیدگی افزایش دهند. کمبود ویتامین D, C, A، فلوئور، کلسیم، فسفر یاعدم تعادل بین کلسیم و فسفر از این قبیل است.

 

بوی بد دهان

بوی بد دهان اگر چه به ظاهر ممکن است چندان مهم به نظر نیاید، ولی عملاً خیلی حایز اهمیت است و گاهی با سرنوشت اجتماعی شخص ارتباط دارد. به طور کلی بوی بد دهان را می توان ناشی از دو علل دهانی و دندانی و علل عمومی دانست که اینک به شرح مختصر هر یک از این علل می پردازیم.

 

الف- علل دهانی و دندانی

اهم این علل عبارت اند از:

- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان:

نشستن و تمیز نکردن دهان و دندان، باعث می شود که خرده های غذایی در بین دندان ها گیر کرده، محیط مناسبی برای رشد و تکثیر میکروب ها و معمولاً بوی بد دهان فراهم گردد.

- دندان های پوسیده:

این قبیل دندان ها به دو طریق ممکن است باعث بوی بد دهان گردند. اول این که به علت وجود پوسیدگی، حفره های مختلفی در دندان پیدا می شود که خرده های غذایی را در خود جای داده، در نتیجه محیط مناسبی برای تخمیر و رشد و تکثیر میکروب ها ایجاد می کنند. دیگر آن که وجود عفونت های دندانی نیز که غالباً در پوسیدگی شدید دیده می شود، می تواند باعث بوی بد دهان گردد.

- ورم لثه و مخاط دهان:

زمانی که به هر علت ممکن، لثه یا مخاط دهان متورم گردند، ممکن است در اثر ترشحات مختلف پاتولوژیک، موجب بوی بد دهان شوند.

پیوره:

یکی از عللی که به شدت باعث تعفن دهان می گردد، مجموعه بیماری هایی است که به نام پیوره نامیده می شوند. در برخی از آن، نوعی ترشحات چرکی در دهان و به خصوص جداره های داخلی لثه ها یا در حقیقت طوق دندان ها مشاهده می شود که خود این چرک، عامل عمده در عفونی و بد بو شدن دهان محسوب می گردد.

- وجود پروتزهای دندانی در دهان:

 این موضوع اغلب به تمیز نشدن پروتزها یا مواد مصرف شده در ساخت آن ها مربوط است و می تواند بوی بد دهان را موجب گردد.

- نابهنجاری های دندان:

نحوه قرار گرفتن دندان ها در ایجاد بوی بد دهان می تواند موثر باشد، مثلاً سوار شدن دندان ها بر روی هم و کمی  جا باعث می شود که مسواک در فواصل آن ها خوب کار نکند و محلی مناسب برای تخمیر خرده های غذایی و ایجاد بوی نامطبوع در دهان به وجود آید.

- پرکردگی های بد:

اگر پر کردگی دندان ها با مهارت انجام نگیرد، جمع شدن مواد غذایی در قسمت های ناصاف که خوب پرداخت نشده است می تواند باعث بوی بد دهان گردد.

تغییر در ترشحات بزاق:

هر گونه عللی که باعث تغییراتی در ترشح بزاق گردیده، یا نسبت ترکیبات متشکله آن را تغییر دهد ممکن است علت بوی بد دهان باشد.

اعمال جراحی:

در برخی مواقع پس از جراحی دندان ها و حتی پس از کشیدن یک دندان، بوی نامطبوعی در دهان احساس می شود که معمولاً پس از بهبود زخم از بین می رود.

- جرم دندان:

یکی از عللی است که می تواند باعث بوی بد دهان گردد. این رسوبات انواع گوناگون دارند که خود محیط مناسبی برای کشت میکروب ها فراهم نموده، میکروب ها اغلب در آن جای گرفته، به رشد و تکثیر خود می پردازند و بدین نحو عامل عمده ای در جهت ایجاد بوی بد دهان محسوب می گردند.

 

ب- علل عمومی

بیماری هایی چون التهاب لوزه ها و سینوس ها، بیماری های ریوی، مسمومیت های غذایی و دارویی و شاید ده ها بیماری عمومی دیگر ممکن است باعث بوی دهان باشند. ناگفته نماند که بر اثر مصرف اغذیه یا مواد خوراکی مانند سیر و پیاز یا مصرف مشروبات الکلی و استعمال دخانیات نیز، دهان بوی نامطبوعی به خود می گیرد که از نظر روابط اجتماعی پسندیده نیست.

 

نکات اساسی در حفظ بهداشت و سلامت دندان ها

با توجه به مسایلی که بیان شد، برای حفظ بهداشت دهان و دندان، به ویژه دندان ها که موضوع مورد بحث ماست، بایستی نکات زیر را به خاطر سپرده، بدان ها عمل کرد.  این نکات بهداشتی عبارت از:

- استفاده از رژیم غذایی که مقدار مواد قندی آن متناسب باشد و نیز ویتامین های مورد نیاز را به ویژه در مراحل رشد و نمو دندانی تامین کند.

- خودداری از شکستن هر گونه مواد خوراکی مانند گردو، پسته، فندق، قند و نظایر آن با دندان، زیرا این عمل به مینای دندان صدمه زده، آن را برای پوسیدگی آماده می سازد.

- برای اجتناب از ماندن ذرات غذایی در فضای بین دندان ها، لازم است دندان ها پس از هر وعده غذا یا لااقل قبل از خوابیدن شسته شوند. روی هر دندانی یک لایه میکروبی که به دور جمع شده اند می چسبد که عمل تخمیری آن ها روی مواد قندی موجود در غذاهایی که در دهان وارد شده اند باعث ایجاد اسیدیته شدید می شود که برای مینای دندان ها مضر است. در نتیجه مینای دندان در نقاط مختلف از بین رفته، پوسیدگی ایجاد می شود. هم چنین به علت فقدان اکسیژن، عمل مخرب میکروب ها تسهیل می گردد که این کیفیت مخصوصاً در دهان های کثیف و نیز دندان هایی که بد شسته شده اند، مشاهده می گردد.

- حتی الامکان از خوردن غذا، در غیر ساعات معین خود داری شود، زیرا به دنبال خوردن هر غذا یا شیرینی خود به خود یک حمله اسیدی حاصل می شود که برای دندان ها مضر است.

- دندان ها را گاه به گاه یا لااقل سالی یک بار باید به دندان پزشک  نشان داد تا با برداشتن جرم دندان و ترمیم پوسیدگی های تازه که معالجه زود رس آن ها بسیار مهم است، دندان ها تمیز شوند.

- سالم بودن لثه ها برای سلامت دندان ها اهمیت به سزایی دارد، لذا از تحریک لثه ها به وسیله سنجاق، چوب کبریت و غیره باید جداً خود داری کرد. به مجرد آن که ناراحتی برای لثه ها به وجود آمد بایستی به دندان پزشک مراجعه شود.

- موقع مسواک زدن دندان ها، باید مسواک را از طرف ریشه به طرف تاج دندان حرکت داد. بنابر این، دندان های ردیف فوقانی از بالا به پایین و دندان های تحتانی از پایین به بالا باید مسواک شود. سطح داخلی دندان ها را نیز باید مسواک زد. هیچ گاه مسواک را به طور افقی به دندان ها نزنید. مسواک باید همیشه تمیز باشد. وقتی مسواک کهنه شد باید آن را دور انداخت و از مسواک تازه ای استفاده کرد.

- در انتخاب خمیر دندان، انواعی باید انتخاب کردند که لثه ها و مخاط دهان نسبت به آن ها حساسیت نشان ندهند. در ضمن استفاده از مخلوط جوش شیرین و نمک طعام به نسبت 2 به 1، به جای خمیر دندان، چند بار در هفته، کمک موثری به حفظ دندان هاست.

- نباید پس از نوشیدن مایعات بسیار سرد، بلافاصله چیزهایی گرم نوشید یا خورد، عکس این قضیه نیز درست است.

- از نوشیدن مشروبات الکلی و استعمال دخانیات که به سلامت دندان ها لطمه می زند بایستی جداً خود داری کرد.

- توجه و مراقبت از دندان ها برای خانم های باردار بسیار مهم است، زیرا مقداری از کلسیم و مواد معدنی بدن در این هنگام به مصرف جنین می رسد و این قضیه شامل دندان ها نیز می شود. بنابر این به غذای مادران باردار باید توجه مخصوص داشت تا جبران این کمبود بشود. غذای زنان باردار باید شامل کلسیم، فسفر و ویتامین ها باشد که برای دندان ها ضروری است.

- در صورت استفاده از دندان های مصنوعی، آن ها را همیشه باید تمیز نگه داشت و به بهداشت آن ها توجه کرد.

- دهان و کثیف بیماری های مختلفی را به وجود می آورد که اغلب بسیار ناراحت کننده است و برای اطرافیان نیز مشمئزکننده می باشد. هنگام صحبت کردن باید آهسته حرف زد تا آب دهان بر روی مخاطب پرتاب نشود. به خصوص در سرمیز غذا فقط با کسانی که در چپ و راست نشسته اند باید صحبت کرد تا غذای روی میز با آب دهان گوینده آلوده نشود، زیرا آب دهان تا فاصله 2-3 متری نیز پرتاب می شود.

- شست و شوی دست ها قبل از شروع به غذا خوردن ضروری است. این عمل از انتقال آلودگی های دست به دهان جلوگیری می کند.

- نباید شستن دهان قبل از خواب فراموش شود، زیرا در مدت خواب شبانه، میکروب های موجود در دهان می تواند زیان های فراوانی به بار آورد.

- اگر کانون چرکی در دهان موجود باشد، بیماری های خطرناک داخلی را سبب می شوند. مراجعه به پزشک در این مورد الزامی است.

- دهان بیماران احتیاج به مراقبت بیش تری دارد، لذا باید بیمار را مرتباً دهان شویه داد تا سطح مخاط را نرم و تمیز نگاه دارد.

- برای این که مخاط دهان بتواند ویتامین ها و تمام قوای حیاتی مواد غذایی را جذب کند لازم است کاملاً سالم باشد و به وسیله مواد محرک مثل فلفل، خردل، الکل یا دود سیگار تحریک و سفت نشده باشد.

- از دادن مسواک شخصی به دیگران باید خودداری کرد، زیرا در صورت استفاده دیگران، امکان انتقال بیماری از طرفین به یکدیگر امکان پذیر است.

- از گذاشتن قرص و مواد مسکن روی دندان پوسیده به هنگام درد یا دستکاری آن با میخ و سنجاق و سوزن باید اجتناب شود، زیرا این عمل در اغلب موارد باعث آزار لثه ها و ناراحتی های دیگر خواهد شد.

- در صورت وجود دندان کشیده در دهان، سعی شود به جای آن دندان گذاشته شود تا به برقراری تعادل بین دندان ها کمک کند و قوس دندان از هم پاشیده نشود.

- از جویدن ته سیگار یا قرار دادن پیپ در لای دندان ها و هم چنین خودداری از قطع نخ با دندان ها خودداری شود. در این مورد افرادی از قبیل گلدوزان و خیاطان می توانند با نصب وسیله برنده ای در کنار میزکار و هر جای مناسب دیگر، این عادت را ترک کنند.

- از خوردن غذا و مایعات گرم بلافاصله پس از کشیدن دندان بایستی خودداری کرد و از دست کاری زخم پرهیز نمود. در صورت خون ریزی، گذاشتن پنبه تمیز روی زخم و فشار دادن آن و استفاده از کیسه یخ در بند آوردن خون ریزی کمک موثری است. بهتر است برای کشیدن دندان قبل از ظهر مراجعه شود تا در صورت خون ریزی، فرصت کافی برای مداوا وجود داشته باشد.

- خلال کردن دندان عملی است مفید، البته اگر به طور صحیح و دقیق انجام شود. از خلال کردن با چوب کبریت یا تکه های جعبه کبریت یا سوزن و سنجاق و چوب و شاخه و امثال آن بایستی جداً احتراز شود. چه بسا از این رویه، به جای نتیجه نیکو، نتایج بد و مضری عایده شده است. زیرا بردن یک وسیله آلوده به دهان باعث نشر و پخش میکروب ها در داخل دهان شده، بیماری هایی را ایجاد کرده است. امروزه انواع مختلفی از خلال دندان های چوبی، پلاستیکی، الیاف و غیره در دسترس اند که می توان از آن ها استفاده کرد.

علاوه بر نکات بهداشتی فوق الذکر، در بین طرق پیشگیری از پوسیدگی دندان ها و بیماری های نسوج پیرامون آن که تاکنون پیش نهاد شده است، توصیه ارزشمند سازمان جهانی بهداشت در مورد استفاده از فلوئور در آب های آشامیدنی قابل توجه است. این سازمان حد مطلوب فلوئور در آب های آشامیدنی را بسته به شرایط هر محل، بین 7/0 تا 5/1 میلی گرم در لیتر ذکر نموده، اضافه کردن آن را به آب های آشامیدنی منوط به رعایت یک سلسله شرایط دانسته است، نظیر تعیین میزان فلوئور آب آشامیدنی یک شهر و تعیین حد متوسط درجه حرارت یک شهر. زیرا هر چه روزانه آب بیش تری آشامیده شود، میزان فلوئور در آب باید کم تر باشد. هم چنین تغذیه متداول در یک شهر باید مورد توجه قرار گیرد، زیرا بعضی از غذاهای محلی و بسیاری از فرآورده های دریایی و همین طور چای حاوی مقدار قابل توجهی فلوئور می باشد. به همان گونه که کمبود فلوئور در آب های آشامیدنی سبب اختلال در رشد دندان ها و پوسیدگی آن ها می شود، افزایش بیش از حد مجاز آن نیز باعث بروز ضایعات دندانی می گردد. بدین معنی که هر گاه میزان فلوئور در آب های آشامیدنی، از حد مجاز تجاوز نماید، باعث ایجاد فرو رفتگی های کوچکی در دندان ها شده، آن ها را به رنگ زرد یا سیاه در می آورد که این حالت را "فلوروزیس" می نامند. بنابر این رعایت حد مجاز فلوئور در آب های آشامیدنی، به منظور پیشگیری از پوسیدگی دندان ها، ممانعت از بروز عارضه فلوروزیس و نهایتاً کمک به بهداشت و سلامت دندان ها، بسیار حائز اهمیت است.

 

منابع:

- حلم سرشت، پریوش و دل پیشه، اسماعیل: "اصول بهداشت فردی"، انتشارات چهر، تهران 1377.

- حلم سرشت، پریوش و دل پیشه، اسماعیل: "بهداشت عمومی"، انتشارات چهر، تهران 1380.

- خالصی، عباس: "بهداشت و محیط زیست"، انتشارات بعثت، تهران 1379.

- لیس و لیسن: "بافت شناسی"، ترجمه محبوبه آروند، انتشارات آستان قدس رضوی، 1368.

- نوری، محمدرضا: "بهداشت مدارس"، انتشارات واقفی، 1378.

 

 

 

 

نور خورشید؛ درمان سرطان

 

نازیلا خطیب زنجانى

سالهاست كه تحقیقات متفاوتى در مورد اثرات مخرب نور خورشید و تماس مستقیم آن با پوست انجام گرفته است و نتایج این پژوهش   ها حتى تا چند سال اخیر (۱۰ سال گذشته) موجب وحشت افراد از نور خورشید به دلیل ترس از ابتلا به سرطان هاى مختلف پوستى شده است. استفاده از پوشش مناسب زیر نور مستقیم آفتاب و یا استفاده از ضدآفتاب هاى قوى كه قادر به مهار اشعه ماوراى بنفش خورشید باشد همواره جزو توصیه هاى مختصصان جهت جلوگیرى از اثرات مضر نور خورشید بوده است. ولى على رغم مطالعات پیشین، مطالعات و پژوهش هاى جدید نشان مى دهد فواید مواجهه با نور خورشید بسیار بیشتر از اثرات زیانبار آن است.

دكتر گوردون آینسیلگ (۱) پس از مرور تحقیقات ۵۰ سال گذشته در رابطه با سرطان مى گوید: تعداد افرادى كه در اثر ابتلا به سرطان پستان و كولون و پروستات و تخمدان و بیماریهاى قلبى، مولتیپل اسكلروز(۲) و پوكى استخوان مى میرند (با توجه به اینكه نور خورشید اثرات مثبت و مفیدى در این بیماریها دارد) بسیار بیشتر از كسانى است كه به دلیل سرطان پوست مى میرند. دكتر ریچارد هابدى (۳) درارائه آمار جدید، سرطان كولون و سرطان سینه را به ترتیب دومین و سومین علت مرگ و میر در آمریكا مى داند و معتقد است میزان ابتلا به این دو نوع سرطان در كل دنیا رو به افزایش است. ایستربان (۴) (اپیدمیولوژیست (۵) مشهور مركز سرطان كالیفرنیا (۶)) در مقاله خود مى نویسد: روزانه ۱۵-۱۰ دقیقه پیاده روى در آفتاب نه تنها باعث تسكین اضطراب و افزایش جریان خون مى شود بلكه خطر ابتلا به سرطان پستان را به نصف مى رساند.

مطالعه دیگرى در این رابطه نشان مى دهد مواجهه با نور خورشید خطر ابتلا به سرطان پستان را حداقل ۳۰ تا ۴۰ درصد پایین مى آورد.

دكتر رابرت آرنوت (۷) متخصص پیشگیرى از سرطان سینه در انجمن سرطان آمریكا مى گوید: «بروز سرطان پستان با نسبت مواجهه افراد با نور خورشید رابطه عكس دارد و افرادى كه در نقاط سرد با آب و هواى ابرى زندگى مى كنند نسبت به افرادى كه در مناطق گرم تر و آفتابى زندگى مى كنند، بیشتر به سرطان پستان مبتلا مى شوند.»

مدرسه پزشكان دانشگاه هاپكینز (۸) اعلام كرد مواجه با طیف كامل نورى كه داراى امواج ماورایى بنفش نیز باشد. به طور كاملاً مؤثر در پیشگیرى از سرطانهاى پستان و كولون و ركتوم اهمیت دارد. دانشمندان براى اثبات نتایج تحقیقات فوق دلیل كاملاً علمى دارند. آنها معتقدند نور خورشید تولید نوع خاصى هورمون در پوست مى كند (اشعه B ماوراى بنفش خورشید كه عامل ایجاد سوختگى در پوست است) در پوست محافظت  نشده (برهنه و بدون ضد آفتاب) كلسترول (۹) خاصى را تحریك مى كند كه این كلسترول مانند ماشه تفنگ عمل كرده و كلیه و كبد را وادار به ساختن ویتامین D3(۱۰) مى كند. ویتامین D3 دقیقاً یك ویتامین نیست اما نوعى هورمون استروئیدى (۱۱) است كه موجب بالا بردن عملكرد سیستم ایمنى در بدن مى شود. به علاوه ویتامین D3 در كنترل رشد سلولى و جذب كلسیم از لوله گوارش نیز مؤثر است. مهمترین نكته این است كه این ویتامین هورمونى رشد سلولهاى سرطانى را مهار مى كند.

در آزمایشات انجام شده روى حیوانات، ثابت شده ویتامین D3 رشد ملانوماى بدخیم و سرطان پستان و سرطان خون و رشد توده هاى نوك پستان را متوقف مى كند. به علاوه این ویتامین موجب مهار و حتى توقف تولید عروق خونى فرعى و جدید كه باعث رشد و انتشار سلولهاى سرطانى و دست اندازى به بافت هاى دیگر مى شود، مى شوند.دونالد، آر، یانس (۱۲) مى نویسد ویتامین D3 ممكن است در سرطان پستان فعالیت هورمونهایى مثل استروژن (۱۴) را مهار كند كه همین امر باعث جلوگیرى از انتشار بیمارى مى شود. البته مقادیر زیاد ویتامین D3 سمى است و ایجاد مسمومیت مى كند.

دانشمندان با در نظر گرفتن این میزان، ویتامین D را در بیماران مبتلا به سرطان پستان تجویز نموده اند كه باعث توقف تكثیر سلولهاى سرطانى در پستان شده و در مواردى حتى اندازه اصلى خود توده را در نوك پستان كوچكتر كرده است.على رغم اثرات مثبت این ویتامین، بیشتر افراد ویتامینD موردنیاز بدن را دریافت نمى كنند، در تحقیقى كه اخیراً در بیمارستان ماساچوست(۱۵) انجام شده دریافته اند در جریان خون ۵۹درصد بیماران بسترى مقادیر بسیار كمى ویتامینD وجوددارد.

متخصصان معتقدند این نتیجه تقریباً در جامعه كلى افراد قابل تعمیم است. به علاوه افرادى كه پوست تیره ترى دارند به نور بیشترى براى ساختن ویتامینD كافى نیاز دارند. دانشمندان با توجه به نقش مؤثر ویتامینD در بدن به دنبال منابع دیگرى براى تأمین ویتامینD در بیماران هستند.

البته نور خورشید طبیعى ترین و در دسترس ترین منبع تولید ویتامینD3 براى افراد است، دكتر آینسلگ تخمین زده است اگر افراد به طور منظم حمام آفتاب(۱۶) (به مدت ۱۰ تا ۱۵دقیقه) بدون استفاده از محافظ ها و ضدآفتابها (بیشتر ضدآفتاب هایى كه تجویز مى شود اشعه ماوراى بنفشB را بلوك مى كند و این همان اشعه اى است كه موجب ساخت ویتامینD در پوست مى شود) بگیرند از ۳۰هزار مورد مرگ و میر ناشى از سرطان پیشگیرى خواهد شد كه البته عدد قابل ملاحظه اى است.

در بسیارى ازنقاط دنیا افراد از نظر آب و هوایى قادر به استفاده از نور خورشید نیستند، پس چگونه این افرادمى توانند ویتامینD موردنیاز را به دست آورند؟ دكتر شلدون سال هندلر(۱۷) به میزان پایین وقوع سرطان در ژاپنى ها اشاره مى كند و مى گوید: با اینكه ژاپنى ها در معرض نور خورشید كافى قرار ندارند ولى میزان سرطان در آنها پایین است. او مقاومت ژاپنى ها در برابر سرطان را به رژیم غذایى آنها كه شامل مقادیر فراوانى روغن ماهى كه از نظر ویتامینD بسیار غنى است، مربوط مى داند.

از دیگر منابع ویتامینD مى توان از ماهى آزاد، ماهى تن، روغن هاى ماهى و مكمل هاى ویتامینD نام برد. رابرت هس(۱۸) روغن كبد ماهى را منبع ویتامینD و اسیدهاى چرب امگا۳ مى داند و پیشنهاد مى كند در زمستان استفاده از روغن كبد ماهى قادر به رفع نیاز افراد به ویتامینD خواهد بود. به علاوه او (۴۰۰ تا ۱۰۰۰واحد) ویتامینD را براى افرادى كه قادر به استفاده از نور طبیعى خورشید نیستند تجویز مى نماید. بسیارى از دانشمندان نیز معتقدند كمبود ویتامینD در افراد مسن و كسانى كه در مناطق سرد و ابرى شمال زمین زندگى مى كنند شایع است و تجویز ۸۰۰ - ۴۰۰ واحد ویتامینD براى این افراد مفید است. ازدیاد ویتامینD ایجاد مسمومیت مى كند و باعث رسوب كلسیم در كلیه ها و قلب و دیگر بافت ها مى شود. علایم هشداردهنده افزایش میزان ویتامینD شامل بى اشتهایى، عدم هوشیارى، كمى آب بدن، خستگى، كاهش وزن، استفراغ است كه باید مورد توجه قرار گیرد.

با توجه به نتایج تحقیقات و پژوهش هاى گسترده اى كه خلاصه اى از آنها در این مقاله آورده شده، مى توان به ارزش نور خورشید در پیشگیرى از بسیارى بیمارهاى مرگبار پى برد. خوشبختانه كشور ما با توجه به وضعیت اقلیمى و جغرافیایى خود داراى منبع طبیعى و در دسترس نور خورشید در تمامى فصول مى باشد، بنابراین باید استفاده صحیح از این منبع طبیعى و خدادادى را به آگاهى افراد رساند و بتدریج ترس افراد را از نور خورشید و ابتلا به سرطان پوست از بین برد و مزایاى استفاده كافى از نور خورشید را جهت پیشگیرى از بیماریها به افراد آموزش داد.

* كارشناس ارشد آموزش پرستارى

 

۱-Gordon Ainsleigh

۲-Multiple Scelerosis

۳-Richard Hobday

۴-Esther John

۵-Epidemiologist

۶-California

۷-Robert Arnot

۸-John Hopkins University

۹-Cholestrol

۱۰-Vitamin

۱۱-Steroid

۱۲-Malignant Melanoma

۱۳-Donald R Yance

۱۴-Estrogen

۱۵-Massachusetts

۱۶-Sun Bathing

۱۷-Sheldon Saul Hendler

۱۸-Robert Haas

زیبایى ناخن خود را حفظ كنید

 

 

 

 

لیلا كاظمى

آیا ناخنهاى شما از وسط شكسته و یا كم رشد است؟ به توصیه هاى زیر كه توسط متخصصان گفته شده توجه كنید تا ناخنهاى زیبایى داشته باشید.

۱- از وسط شكست ناخن: به جز موارد نادر مانند بیمارى تیروئید و یا كم خونى، شكستن ناخن به دلیل خشكى ناخن است. دكتر لورى پولیس، مدیر بخش پوست شناسى منهتن مى گوید: به طور مداوم ناخنهاى خود را با كرمها و روغنها چرب كنید و شبها از دستكش استفاده كنید. این گرماى حاصل از دستكش باعث مى شود كرم مؤثرتر واقع شود و اما روشهاى دیگر براى جلوگیرى از نصف شدن و شكستن ناخن وجود دارد. اگر از لاك استفاده مى كنید، گاهى این كار را نكرده و بین دو بار استفاده فاصله بیندازید (لاك مانعى ایجاد مى كند كه نمى گذارد مرطوب كننده تأثیر خود را بر ناخن بگذارد). در حین شست و شو و نظافت منزل از دستكش استفاده كرده و از استون براى پاك كردن لاك از ناخن استفاده نكنید و در یك جهت لاك بزنید. اگر موج وار لاك بزنید، ناخن ضعیف مى شود.

۲- موجدار بودن ناخن یا ناهموار بودن آن: پیشگیرى از این حالت كه در اثر تغییرات فیزیولوژیكى در بدن به وجود مى آید (هرچیزى مثل تب بالا، ضربه به ناخن و استرس) مشكل تر است. سعى كنید از استرس به دور باشید. در این صورت مى توانید با یك سوهان نرم این ناهمواریها را از بین ببرید و یا دست كم كاهش دهید.

۳- رشد كند ناخن: هورمونها و سوخت و ساز بدن دو عاملى هستند كه شما كنترل كمى بر آنها دارید و همین دو عامل نیز میزان رشد ناخنها را تعیین مى كنند و بدتر آنكه مصرف مقدار زیاد ویتامینها نیز نمى تواند موجب رشد سریع آنها شود، اما راهكارى هست كه مى توانید آن را به كار ببندید: رژیم غذایى كه در آن پروتئین كمى وجود داشته باشد، رشد را كند مى كند، پس سعى كنید در غذاى خود از این ماده ضرورى استفاده كنید. همچنین مى توانید با برق انداختن به ناخن یا لاك زدن و كوتاه نگاه داشتن آن از شكستن ناخنهایتان جلوگیرى كنید

كدام شیرینی ها دندان را خراب نمی‌كنند؟

هفته نامه سلامت :

دكتر فرین میزانیان

شكلات، آب نبات، نوشابه‌های گازدار و شیرینی‌ها و بسیاری از مواد غذایی دیگر به علت داشتن نوعی ماده غذایی به نام كربوهیدرات‌های قابل تخمیر، در دندان‌ها پوسیدگی ایجاد می‌كنند. كربوهیدرات‌ها توسط باكتری‌های موجود در دهان تجزیه می‌شوند و اسیدی ایجاد می‌كنند كه این اسید مینا و عاج دندادن را در خود حل می‌كند و دندان دراصطلاح دچار پوسیدگی یا خوردگی می‌شود. هرچه مواد غذایی پوسیدگی‌زا بیشتر روی دندان باقی بمانند، فرصت بیشتری برای باكتری‌های دهانی ایجاد می‌شود تا اسید بیشتری تولید كنند. چیپس‌های سیب‌زمینی مثال وحشتناكی از این گروهند.

یك تكه چیپس بخورید و ببینید بقایای آن تا چه مدت در شیارهای دندان‌های آسیا می‌چسبد و باقی می‌ماند. در مقابل، مصرف غذاهای سالم به جای اینگونه تنقلات خطرناك، به سلامت دندان‌ها كمك می‌كند. به عنوان مثال، چندی پیش 162 دختر كلاس ششم تا نهمدر ایالت متحده به مدت 6 ماه تحت مطالعه قرار گرفتند، نتیجه جالب این بود كه در بین دانش‌آموزان كلاس هشتم و نهم، افرادی كه صبحانه نمی‌خورند سه برابر بقیه دندان‌های پوسیده داشتند. علت این افزایش پوسیدگی این بود كه افرادی كه صبحانه سالم نمی‌خورند، ساعتی بعد خود را با انواع خوردنی‌های چسبناك و شیرین (تنقلات شیرین) سیر می‌كردند.

بهترین انتخاب‌ها: پنیر، گوشت‌های سفید و قرمز، خشكبار و شیر.همچنین این خوراكی‌ها غیرپوسیدگی‌زا نامیده می‌شوند، كلسیم و فسفر موجود در این خوراكی‌ها به بازسازی مینای دندان كمك می‌كنند. انتخاب‌های متوسط: میوه‌های سفت مثل سیب و گلابی و سبزیجات. هر چند این میوه‌ها دارای مقداری قند طبیعی هستند، اما به خاطر وجود آب فراوان در این میوه‌ها، قندهای آنها رقیق شده و تا‡ثیر پوسیدگی‌زایی كمی دارند. همچنین میوه‌ها و سبزی‌های سفت با تحریك بزاق باعث تولید مواد ضدباكتری می‌شوند كه خطر پوسیدگی را كمتر می‌كند. سبزیجات كربوهیدرات ندارند و پوسیدگی ایجاد نمی‌كنند.

بدترین انتخاب‌ها: آب‌نبات، شیرینی‌ها، كیك‌ها، كراكرها، نان‌های شیرین، چیپس سیب‌زمینی خطرناك‌ترین‌ها هستند. این خوراكی‌ها كه اغلب نیز چسبناك‌اند از منابع بسیار خوب ایجاد پوسیدگی‌اند. در بین خوراكی‌های چسبناك، كشمش یك استثناست. این میوه با وجود چسبناك بودن به خاطر مبارزه با باكتری‌های دهانی انتخاب خوبی به‌عنوان یك خوراكی شیرین محسوب می‌شود. بدترین‌نوشیدنی‌ها:‌از گروه خوراكی‌های مایع، نوشابه‌های گازدار بسیار خطرناكند زیرا مقدار زیادی قند تخمیر شدنی دارند. چای شیرین، قهوه و شیرشیرین شده و آب میوه‌های شیرین نیز انتخاب‌های سالمی نیستند.

بهترین نوشیدنی‌ها: چای تلخ یا كم شیرین، شیر و آب. از آنجا كه چای منبع سرشاری از فلوراید است، نوشیدن چای تلخ یا با شیرینی بسیار كم به حفظ سلامت دندان‌ها كمك می‌كند. از مكیدن عادتی مواد بسیار اسیدی مثل لیمو یا مركبات هم خودداری كنید زیرا اسید این میوه‌ها مینای دندان‌ها را در خود حل می‌كند و باعث سایش تدریجی دندان‌ها می‌شود. در ضمن، جویدن آدامس‌های بدون قند كه توسط قندی به نام زایلیتون شیرین شده باشد، با تحریك بزاق، باعث كاهش پوسیدگی می‌شود.

از تومورهای مغزی نترسید

  

 

 

 سردرد هایی که به در هنگام صبح بر شدت آنها افزوده می شود، سرفه های شدید و حالت تهوع از مهم ترین عواملی هستند که می توانند احتمال ابتلا به تومور مغزی را نشان دهند.

 

 

 

 

هموطن آنلاین_سید میثم لطفی- برای بسیاری از مردم ابتلا به تومور های مغزی و یا سرطان بسیار خطرناک به نظر می رسد و تصور می کنند اگر به این عارضه مبتلا شوند زندگی برای آنها پایان یافته است. تصویری که آنها از این عارضه برای خود درست کرده بسیار وحشتناک است و معتقدند که اگر به این عارضه مبتلا شدند دیگر راه نجاتی وجود ندارد.

 

انواع تومورها

در حال حاضر انواع مختلفی از تومور های مغزی تشخیص داده شده است. برخی از انواع تومورها مثل Meningioma که طی ان اعصاب مننژ یا بخش بیرونی و محافظ مغز آسیب می بینند بسیار شایع ترند که در آن تنها با انجام یک عمل جراحی و برداشتن تومور این عارضه درمان می شود. برخی دیگر از انواع تومور های مغزی مثل Astrocytoma به سرعت شیوع یافته و بسیار کشنده محسوب می شود که اگر فرد به آن مبتلا شود، ظرف مدت زمانی بسیار کوتاه جان خود را از دست خواهد داد.

 

نشانه های تومور

تومور های مغزی می تواند نشانه های مختلفی را در پی داشته باشد که این نشانه ها با نوع تومور و بخشی از مغز که طی آن آسیب می بیند با یکدیگر تفاوت پیدا می کند. اما در عین حال یک یا دو نشانه در این زمینه وجود دارد که با توجه به آن می تواند از بروز تومور های مغزی مطلع شد.

دو نشانه خطرناکی که ممکن است در همان مراحل اولیه ابتلا به سرطان خود را نمایان کند به دنبال افزایش فشار در بخش جمجمه که ناشی از بزرگ شدن تومور مغزی است خود را نمایان می کنند و به آن افزایش فشار جمجمه ای می گویند. سردرد هایی که به در هنگام صبح بر شدت آنها افزوده می شود، سرفه های شدید، تقلای بیش از اندازه به هنگام خواب و حالت تهوع از مهم ترین عواملی هستند که می توانند احتمال ابتلا به تومور مغزی را نشان دهند. اگر چه این ممکن است این عوامل برای هر کسی بروز کند و هر فرد در طول روز با آنها درگیر باشد، به هنگام بروز افراد باید حتما با پزشک معالج خود مشورت کنند. فشار های شدید درون جمجمه ای می تواند عوامل زیر را سبب شود:

*غش یا ضعف

*حالت تهوع شدید

*گیجی و پریشانی

نشانه های دیگر به نحوه بروز تومور های مغزی و اینکه در چه بخشی از مغز شیوع پیدا می کنند بستگی خواهد داشت. شایع ترین این نشانه ها شامل موارد زیر می شوند:

*احساس لمسی و بی حسی در یک بخش بدن

*از دست دادند هماهنگی یا تعادل در بدن

*تغییر شخصیت

*حواس پرتی

*بروز تغییرات در حواس پنجگانه. مثلا از دست دادن حس بویایی

*بروز اختلال در صحبت کردن، نوشتن و طراحی کردن

برای آنکه تومور های مغزی تشخیص داده شوند، به طور معمول از اسکن های مغزی بسیار پیچیده نظیر اسکن CT یا اسکن MR استفاده می شود.

 

عوامل بروز تومورهای مغزی

اگر چه علم پزشکی این روز ها پیشرفت قابل ملاحظه ای داشته است، اما در عین حال هنوز عوامل ایجاد کننده تومور های مغزی برای دانشمندان ناشناخته باقی مانده اند. دو خطر اصلی که می توانند احتمال ابتلا به تومورها را تا چندین برابر افزایش دهد شامل قرار گرفتن بیش از اندازه سر در مقابل امواج و اشعه ها و اختلالات ژنتیکی می شود.

علاوه بر موارد یاد شده، تا کنون گزارشات متعددی از سوی رسانه های مختلف منتشر شده که نشان می دهد استفاده بیش از اندازه از تلفن همراه نیز می تواند احتمال ابتلا به تومور را در افراد بالا برد که البته این فرضیه هنوز به اثبات نرسیده و دانشمندان مشغول انجام مطالعات بیشتر در این زمینه هستند.

نگرانی در مورد اسکن هایی که زنان حین دوران بارداری انجام می دهند و همچنین استفاده از دستگاه های الکتریکی مختلف نیز تا کنون بی مورد خوانده شده است، چون دانشمندان هنوز نتایج موثقی را در این زمینه به دست نیاورده اند.

 

درمان تومور

تومور های مغزی نیز مانند دیگر سرطان ها با روش اصلی درمانی بهبود می یابند. این روش های درمانی شامل جراحی، پروتو افشانی و شیمی درمانی می شود. درمانی که توسط پزشکان برای بیماران و مبتلایان انتخاب می شود بسته به نوع بیماری تغییر می کند. در این میان میزان سلامت بیمار و محل بستری شدن وی نیز می تواند بر روی روش های درمانی به کار برده شده تاثیر بگذارد.

جراحی هایی که برای جمجمه و مغز انسان صورت می گیرد بسیار مشکل و خطرناک است، اما در عین حال زمانی که متخصصان به قشر استخوانی جمجمه برسند، بسیاری از تومور های غیرفعالی را که در این قسمت قرار گرفته می توانند شناسایی کنند و آنها را از بین ببرند.

پرتو درمانی و شیمی درمانی معمولا برای تومور های بدخیم و خطرناک به کار برده می شود. در این میان ممکن است علاوه بر استفاده از روش های پرتو درمانی از دارو نیز استفاده شود.

 

 

 

سرطان خون سراغ همه می آید

  

 

 

 سرطان خون به عنوان نهمین سرطان معمول در بین ساکنان بریتانیا و دوازدهمین سرطان شایع در بین زنان بریتانیایی محسوب می شود.

 

 

 

 

هموطن آنلاین_سید میثم لطفی- اصطلاح لوکمیا(Leukaemia) برای تشریح عارضه ای به کار برده می شود که طی آن سلول های خونی سرطانی می شوند و ادامه جریان مناسب خونی در بدن را غیر ممکن می کند. در حال حاضر دو نوع اصلی از سرطان خون شناسایی شده است که به آنها سرطان خون حاد و مزمن گفته می شود. سرطان خون حاد می تواند ظرف مدت زمانی بسیار کوتاه در بدن شیوع پیدا کند و این در حالیست که سرطان خون مزمن با سرعت کمتری پیشروی می کند.

 

سرطان خون چیست؟

 

این عارضه سلول های سفید خونی را زمانی که بدن در حال مقاومت در برابر عفونت های است، تحت تاثیر قرار می دهد. بر اساس اینکه چه نوع سرطان خونی در بدن شیوع پیدا می کند، گاهی به سرطان خون حاد سرطان خونی لنفاوی حاد(ALL) و یا سرطان خونی مغز استخوانی حاد(AML) نیز گفته می شود. سرطان های خون مزمن نیز همانند نوع حاد با نام سرطان خون لنفاوی مزمن(CLL) و سرطان خون مغز استخوانی مزمن(CML) نامیده می شود. در نوع حاد این عارضه سلول های خونی نابالغ در قسمتی از بدن انباشته می شوند و می توانند عملکرد بسیاری از بافت ها و ارگان های بدن را با اختلال مواجه کنند. سلول ها در نوع مزمن این عارضه با سرعتی آهسته با نوعی اختلال مواجه می شوند و نمی توانند فعالیت خود را به درستی انجام دهند.

 

نشانه های سرطان خون

معمولا نشانه مشخصی برای سرطان خون وجود ندارد و زمانی که نشانه ها نمایان می شوند بسیار مبهم و پیچیده بوده و شباهت زیادی به نشانه های بیماری آنفلوآنزا دارند. معمول ترین نشانه های سرطان خون شامل موارد زیر می شوند:

*احساس ضعف و ناتوانی کلی

*کم خونی

*تب و عفونت های مداوم

*کاهش وزن

*کبودی و یا خونریزی های شدید از بدن

*احساس درد در استخوان ها و مفاصل

*تنگی نفس

*تورم غدد لنفاوی، کبد و یا طحال

*احساس ناراحتی در ناحیه شکمی

 

چه عاملی باعث می شود؟

سرطان خون به عنوان نهمین سرطان معمول در بین ساکنان بریتانیا و دوازدهمین سرطان شایع در بین زنان بریتانیایی محسوب می شود. سالانه بیش از 6 هزار مورد جدید مبتلا به سرطان خون در بریتانیا شناسایی می شوند و این در حالیست که مردان بیشتر از زنان نسبت به این بیماری مستعد هستند. این طور که دانشمندان در پی مطالعات اخیر خود دریافته اند، احتمال بروز سرطان خون در کودکان سه برابر بیشتر از بزرگسالان است.

با توجه به دو نوع یاد شد از سرطان خون، احتمال بروز نوع حاد و یا مزمن از این عارضه با یکدیگر برابر است. به هر حال، این طور که گفته می شود مردان بیشتر از خانم ها در معرض ابتلا به سرطان خون حاد قرار می گیرند که در مقابل آنها، خانم بیشتر از آقایان در معرض ابتلا به سرطان خون CML قرار می گیرند.

احتمال بروز سرطان خون حاد به دنبال قرار گرفتن بیش از اندازه در مقابل اشعه ها، سیگار کشیدن، ابتلا به سرطان در گذشته و استفاده از روش های درمانی برای از بین بردن این عارضه و اختلالات خونی که به مغز استخوان آسیب می زند افزایش پیدا می کند. اشعه های شیمیایی به طور قابل ملاحظه ای می توانند احتمال ابتلا به AML را بالا ببرند و این در حالیست که سیگار کشیدن نیز یکی از عوامل اصلی در این زمینه محسوب می شود.

به دنبال افزایش سن، احتمال ابتلای افراد به نوع CML سرطان خون بالا می رود. این در حالیست که عواملی نظیر اشعه های زیان بار، مواد شیمیایی و اختلالات ژنتیک نیز می توانند تاثیر چشمگیری را بر جای بگذارند. در این میان گفته می شود عواملی نظیر کهولت سن، جنسیت مذکر داشتن و ابتلای یکی از اعضای خانواده به CLL می تواند احتمال ابتلای افراد به نوع CLL سرطان خون را بالا ببرد. در عین حال گفته می شود، اگر افراد بتوانند تا حد امکان خود را از اشعه ها دور کنند و در اطراف آنها قرار نگیرند، شانس ابتلا به انواع AML و CML را تا حد زیادی پایین خواهند آورد.

 

درمان سرطان خون

اگر سرطان خون در مراحل اولیه خود تشخیص داده شود، روش های موجود برای درمان آن بسیار کارآمدتر خواهد بود و اثر بیشتری را بر جای خواهد گذاشت. درمان سرطان خون حاد می تواند شامل شیمی درمانی، داروها، پرتودرمانی و روش های درمانی شدید تر(مثل کاشت مغز استخوان و سلول های بنیادین) شود.

روش های درمانی برای از میان بردن سرطان خون مزمن نیز می تواند شیمی درمانی، داروها، جلوگیری از عوامل رشد سلول های سرطان خون، پرتودرمانی و درمان های زیستی را شامل می شود.

 

 

 

مواظب آفتاب سوختگی باشید

هموطن آنلاین_آفتاب ‌سوختگی‌ عبارت‌ است‌ از التهاب‌ پوست‌ پس‌ از مواجهه‌ بیش‌ از حد با آفتاب‌، لامپ‌ های‌ آفتابی‌ یا مواجهه‌ شغلی‌ با نور شدید.

 

علایم‌ شایع‌

آفتاب سوختگی می تواند عوامل گوناگون و متفاوتی داشته باشد. این عوامل که در بیشتر حالات خود را نمایان می کنند، گاهی اوقات از پوست بیرون نمی آیند و عوارض درونی را برای بدن فرد به همراه خواهند داشت. مهم ترین علایم آفتاب سوختی شامل موارد زیر می شوند:

*قرمزی‌، تورم‌، درد و گاهی‌ تاول‌ زدن‌ پوست‌

*تب‌ (گاهی اوقات‌)

*تهوع‌ و استفراغ‌ (در سوختگی‌های‌ شدید)

*تیره‌ شدن‌ یا ور آمدن‌ پوست‌ پس‌ از بهبودی‌، بسته‌ به‌ شدت‌ سوختگی‌

 

علل آفتاب سوختگی

مواجهه‌ بیش‌ از حد با اشعه‌ فرابنفش‌ از جمله مهم ترین عواملی محسوب می شود که می تواند آفتاب سوختگی های شدید را در پی داشته باشد. در روزهای‌ ابری‌، ابرهای‌ نازك‌ جلوی‌ این اشعه را نمی ‌گیرند، ولی‌ در عین حال بخار ودود می تواند تا حدی از تابش آن جلوگیری کند. مقدار زیادی‌ اشعه‌ فرابنفش‌ به‌ وسیله‌ برف‌، آب‌، شن‌، و پیاده ‌روها منعكس‌ می ‌شود.

 

عوامل تشدید كننده بیماری

اگر چه عوامل فراوانی وجود دارند که می توانند آفتاب سوختگی را در افراد شدت بخشند و عوارض فراوانی به دنبال داشته باشند، مهم ترین عوامل تشدید این عارضه شامل موارد زیر می شود:

*عوامل‌ ژنتیك‌ به‌ ویژه‌ پوست‌ روشن‌، چشمان‌ آبی‌ و موی‌ قرمز یا بور

*مواجهه‌ با منابع‌ صنعتی‌ نور مثل‌ قوس‌ جوشكاری‌

*استفاده‌ از داروها از جمله‌ داروهای‌ گوگرددار، تتراسایكلین ‌ها، آموكسی‌ سیلین‌ یا قرص‌ ضد بارداری‌

 

پیشگیری‌ از آفتاب سوختگی

به منظور جلوگیری از اثرات زیان بار آفتاب سوختگی روش های گوناگونی وجود دارد. برخی پزشکان پیشنهاد می کنند که افراد از ظهر تا 3 بعدازظهر از آفتاب‌ دوری‌ كنند. علاوه بر این برای‌ فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری، خارج‌ از منزل‌ از كرم‌ ضد آفتاب‌ استفاده‌ شود. باید توجه داشت محصولاتی‌ كه‌ قدرت‌ محافظت‌ كنندگی‌ آنها 15 یا بیشتر است‌، محافظت‌ تقریبا كامل‌ ایجاد می‌ كنند. كرم ‌هایی‌ كه‌ قدرت‌ محافظتی‌ كمتری‌ دارند محافظت‌ نسبی‌ ایجاد می‌ كنند و باعث‌ تیره‌ شدن‌ خفیف‌ می ‌شوند. برخی‌ از این‌ كرم‌ ها در برابر آب‌ و تعریق‌ مقاوم‌ هستند ولی‌ باید پس‌ از شنا یا مواجهه‌ طولانی‌ مدت‌ دوباره‌ از آنها استفاده‌ شود. لازم به ذکر است روغن‌ معدنی‌ یا كره‌ كاكائویی‌ باعث‌ محافظت‌ در برابر آفتاب‌ نمی‌شوند.

برای‌ حداكثر محافظت‌ از یك‌ داروی‌ محافظت‌ كننده‌ فیزیكی‌ مثل‌ پماد اكسید روی‌ استفاده‌ كنید. پس‌ از شنا و در مواجهه‌ های‌ متعدد، دوباره‌ آن را به کار برید. استفاده‌ از كرم ‌های‌ محافظت‌ كننده‌ به‌ ویژه‌ در نواحی‌ حساس‌ تر به‌ سوختگی‌ مثل‌ پوست‌ بینی‌، گوش ‌ها، پشت‌ ساق‌ ها و پشت‌ گردن‌ مفید هستند.

اگر شما هم جزء آن دسته از افرادی هستید که به ندرت‌ دچار سوختگی‌ می ‌شوید، از یك‌ كرم‌ ضد آفتاب‌ استفاده‌ كنید كه‌ باعث‌ تیره‌ شدن‌ شود و حداقل‌ محافظت‌ را ایجاد كند.

کارشناسان به مردم اعلام کرده اند که به منظور جلوگیری از بروز آفتاب سوختگی از لباس‌ های‌ به‌ رنگ‌ خنثی‌ مثل‌ خرمایی‌ استفاده‌ کنند. از رنگ‌های‌ روشن‌ و سفید پرهیز شود، زیرا این رنگ ها می توانند آفتاب‌ را روی‌ صورت افراد‌ منعكس‌ ‌كنند.

اگر اشخاص اصرار بر آفتاب‌ گرفتن‌ داشته باشند، باید مواجهه‌ خود را با آفتاب‌ در روز اول‌ به‌ 5 تا 10دقیقه‌ در هر طرف‌ بدن‌ محدود كنند. در عین حال هر روز 5 دقیقه‌ به‌ این‌ زمان‌ اضافه‌ خواهد شد.

 

عواقب‌ آفتاب سوختگی

*بهبود خود به‌ خود در عرض‌ 3 روز تا 3 هفته‌ بسته‌ به‌ شدت‌ آفتاب‌ سوختگی‌

*تغییرات‌ پوستی‌ منجر به‌ سرطان‌ پوست‌ از جمله‌ ملانوم‌ بدخیم‌ و تهدید كننده‌ زندگی‌

*چروك‌ شدن‌ زودرس‌ و از دست‌ رفتن‌ خاصیت‌ الاستیكی‌ پوست‌

*دلیریوم‌ موقت‌ در موارد شدیدتر

 

درمان‌ آفتاب سوختگی

برای‌ كاهش‌ گرمی‌ و درد، افراد باید پارچه‌ نرمی‌ را در آب‌ خنك‌ مرطوب‌ كرده‌ و روی‌ نواحی‌ سوخته‌ قرار دهند. در این زمان اگر از كرم‌ سرد یا لوسیون‌ نوزاد استفاده‌ شود خیلی بهتر است. برای‌ تاول‌ های‌ شدید پوست‌ از پوشش‌ سبك‌ ژل‌ نفت‌ خام‌ استفاده‌ شود. این‌ ماده‌ مانع‌ چسبیدن‌ اشیا به‌ تاول ‌ها می ‌شود.

برای‌ تسكین‌ درد و كاهش‌ تب‌ از داروهای‌ بدون‌ نیاز به‌ نسخه‌ مثل‌ آسپرین‌ یا استامینوفن‌ می تواند به میزان زیادی به شما کمک کند. داروهای‌ ضد سوختگی‌ بدون‌ نیاز به‌ نسخه‌ كه‌ محتوی‌ بی‌ حس‌ كننده ‌های‌ موضعی‌ باشند، مثل‌ بنزوكائین‌ یا لیدوكائین، ممكن‌ است‌ مفید باشند ولی‌ در برخی‌ از افراد واكنش‌های‌ آلرژیك‌ ایجاد می‌ كنند. علاوه بر این موارد، مسكن ‌ها یا داروهای‌ كورتیزونی‌ به‌ مقدار كم‌، فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری و ... می تواند موثر واقع شود.

 

 

 

آفتاب سوختگى و درمان آن

 

الهام اسماعیلى

 

 

 

در فصل آفتاب سوزان به سر مى بریم كه البته درخشش و سوزانندگى این پدیده حیات بخش گاهى جنبه منفى خود را نشان داده و به سوختگى پوشش طبیعى بدن ما یعنى پوست منجر مى شود در نتیجه پیامدهاى مختلف كوتاه و درازمدتى را نیز به همراه خواهد داشت. اگرچه از قدیم الایام همواره بر مفید بودن اشعه هاى خورشید براى سلامتى و استفاده مستقیم از آنها تاكید شده ولى امروزه با توجه به تغییرات ایجاد شده در جو و لایه هاى محافظ، این نظریه نیز با احتیاط و اما و اگرهاى بیشترى مطرح مى شود. این موضوع باید قابل توجه آن دسته از افرادى قرار گیرد كه در فصل تابستان با قصد آفتاب گرفتن و برنزه شدن پوستشان به سواحل شمالى و جنوبى كشورمان سفر كرده و یا در كنار استخرهاى روباز مدت ها گرماى این اشعه هاى سوزان را تحمل مى كنند.

بهتر است بدانیم از خورشید دو نوع اشعه ماوراءبنفش ساطع مى شود: ۱- UVA كه در سطوح عمیق پوست نفوذ كرده و باعث چین و چروك هاى زودرس مى شود.

۲ _ UVB كه این اشعه بر لایه هاى سطحى تر پوست تاثیر گذاشته و آن را تغییر رنگ مى دهد. در میان دو اشعه فوق اگرچه هر دو مى توانند عاملى براى ایجاد سرطان   هاى پوست شوند ولى تحقیقات نشان داده است كه احتمال بروز این بیمارى از طریق تابش UVA خورشید بیشتر است. لازم به ذكر است كه هر دوى این اشعه ها در ابر نیز نفوذ مى كند. در واقع پوست شما در روز ابرى و یا حتى در اثر بازتاب اشعه خورشید از سنگ (در كوهستان)، آب (در كنار دریا) و برف نیز مى تواند در معرض بدترین عوارض ناشى از تابش نور خورشید قرار گیرد. توجه داشته باشید اشعه هاى ماوراءبنفش نه تنها در آب به خوبى نفوذ مى كنند بلكه تشدید نیز مى شوند.بنابراین افرادى كه به لحاظ شغلى مجبور به حضور طولانى مدت در زیر آفتاب هستند و یا ورزشكارانى مانند اسكى بازان، كوهنوردان، شناگران (در استخرهاى روباز) باید براى حفظ هرچه بیشتر پوستشان از صدمات احتمالى كوتاه مدت و درازمدت تدابیرى شخصى بیندیشند. لازم به ذكر است كوهنوردان و اسكى بازى با هر ۳۰۰ متر صعود به طور ناگهانى به میزان ۴درصد بیشتر در معرض شدت تابش اشعه هاى خورشید قرار مى گیرند.

حال با تمام این توضیحات اگر به هر دلیلى با قرار گیرى در معرض نور شدید خورشید به آفتاب سوختگى مبتلا شدید، پیشنهادات و نكات ارائه شده در زیر مى توانند شما را در بهبودى و كاهش تاثیرات ناشى از سوختگى پوست تان در راستاى مراجعه به پزشك (در صورت نیاز) یارى دهند. توضیح اینكه كلیه موارد توسط پزشكان و متخصصین مربوطه توصیه و تایید مى شوند.

۱ _ استفاده از كمپرس هاى تسكین دهنده: اولین و مهمترین اقدام براى درمان سوختگى هاى سطحى از هر نوعى كه باشند، كاهش دماى آن قسمت سوخته شده است. آفتاب سوختگى نیز از این امر مستثنا نیست. پوست به هنگام آفتاب سوختگى نیز داغ و ملتهب مى شود؛ لذا براى این منظور راه هاى گوناگونى وجود دارد كه كمپرس كردن مهمترین آنها است. شما مى توانید با یكى از مواد زیر دماى اضافى را كاهش دهید:

الف - آب سرد: براى پایین آوردن گرماى موجود در پوست از آب سرد شیر آب استفاده كنید. به این ترتیب كه پارچه اى را در آب سرد فرو كرده و بر روى سطح سوخته پوست قرار دهید. این پارچه را مرتب با پارچه آغشته شده به آب سرد دیگرى تعویض كنید. این كار را چندین بار در روز و هر دفعه ۱۰ الى ۲۰ دقیقه تكرار كنید.

ب _ یخ: اگر سوختگى داراى حدى متوسط باشد، مى توانید از یخ براى تسكین سریع عوارض آن استفاده كنید. به صورتى كه مقدارى یخ را درون تكه پارچه  و یا كیسه پلاستیكى پیچیده و بر روى سطح سوخته پوست قرار دهید. اگر تحمل یخ براى پوست صدمه دیده شما راحت نیست و یا آب شدن آن مشكل ساز است، در صورتى كه نخودفرنگى براى فصل زمستان در فریزر نگهدارى كرده اید، از آن استفاده كنید، به این صورت كه مقدارى نخودفرنگى فریز شده را در كیسه فریزرى ریخته و آن را بر روى قسمت آفتاب سوخته قرار دهید. تحمل این كیسه كمپرس راحت تر است.

۲ _ حمام آب سرد: بهترین پیشنهاد براى آن دسته از سوختگى هایى كه داراى وسعت زیادى هستند مانند سوختگى هایى كه حاصل از آفتاب گرفتگى طولانى مدت بوده، حمام آب سرد است. براى این منظور دو راه وجود دارد: هم مى توانید از دوش آب ولرم رو به سرد استفاده كرده و یا آنكه وان حمام را از آب ولرم متمایل به سرد پر كرده و ۱۵ الى ۲۰ دقیقه در آن بخوابید و در همین حین به ناحیه صورت هم مرتب آب بپاشید. براى سوختگى هاى با وسعت كمتر از لگن هاى بزرگ آب هم مى توان استفاده كرد. پس از طى این مدت پوست خود را به آرامى با حوله اى تمیز و نرم خشك كنید. مراقب باشید جهت خشك كردن، حوله را با شدت بر روى پوست خود نمالید.

چند توصیه: از آنجایى كه سوختگى ها به طور كلى داراى مشكلاتى از قبیل درد، تورم، سوزش و خارش نیز هستند، اضافه كردن برخى مواد به آب داخل وان یا لگن مى تواند كمى تسكین دهنده باشد:

الف _ جوش شیرین: مقدارى جوش شیرین (۲ قاشق غذاخورى) را در آب ولرم موجود در وان یا حتى لگن بزرگ ریخته و پوست آفتاب سوخته را در محلول آب و جوش شیرین به مدت ۱۵ دقیقه قرار دهید. در آخر نیز براى خشك شدن از حوله استفاده نكنید و مدتى صبر كنید تا پوست شما در معرض هوا خشك شود. در واقع هدف، ماندگارى بیشتر این محلول بر روى پوست شما است.

ب _ سركه سیب: یك فنجان سركه سیب را به آب سرد داخل وان یا لگن اضافه كنید. این مورد نیز از جمله مواردى است كه توسط متخصصین پوست جهت كاهش دردهاى سوختگى توصیه مى شود.

توجه: مراقب باشید به هنگام قرار گرفتن در هر یك از محلول هاى فوق، این مواد با چشم شما برخورد نكنند.

اعتماد به نفس كودكان را تقویت كنیم

 

نازخند صبحى

 

 

 

تشویق نكردن، بزرگ كردن نقاط ضعف و كمبودها، برشمردن شكست هاى كودك، عدم واگذارى مسئولیت و ناتوان معرفى كردن او در انجام كارها، تحقیر كردن كودك به جهت بلندى و یا كوتاهى قد و معایب دیگر جسمى و... تهدیدى جدى براى از دست دادن اعتماد به نفس كودكان است.هر یك از ما در زندگى روزمره به انسان  هایى برخورد مى كنیم كه در جمع قادر به صحبت كردن نیستند و یا اراده كافى براى ابراز وجود ندارند، بعضاً به هنگام صحبت مسخ شده و زبانشان به لكنت مى افتد. طبق تعریف كارشناسان اعتماد به نفس، اعتماد به خود است. افرادى كه خویشتن را با دید مثبت نگاه مى كنند در زندگى موفقیت هاى زیادى به دست مى آورند.

خانواده مهمترین عامل در به دست آوردن اعتماد به نفس در كودكان است. تشویق نكردن، بزرگ كردن نقاط ضعف و كمبودها، بر شمردن شكست هاى كودك، عدم واگذارى مسئولیت به كودك و ناتوان معرفى كردن او در انجام كارها، تحقیر كردن كودك به جهت بلندى و یا كوتاهى قد و معایب دیگر جسمى و... تهدیدى جدى براى از دست دادن اعتماد به نفس نزد كودكان است.

كارل راجز روانشناس انسانگرا در مورد تقویت اعتماد به نفس در كودكان بر این عقیده است كه وقتى كودك از سوى والدین و معلمین خود مورد توجه و پذیرش قرار مى گیرد این توجه مثبت بدون هیچ گونه قید و شرطى باعث مى شود كه كودك در درون احساس ارزش و اطمینان كند. به این ترتیب خود را با تمامى كاستى ها و توانایى هایش مى پذیرد و دیگران را نیز مى پذیرد در آن صورت او مشكلى در برقرارى ارتباط با دیگران نخواهد داشت و در نتیجه با پدیده دلهره انگیز عدم اعتماد به نفس مواجه نخواهد شد.

افراط در تشویق خصوصاً تشویقى كه رنگ رشوه به خود بگیرد نه تنها زیانبار است بلكه اثرات سوء نیز دارد كه موجب یاس و دلسردى نزد كودكان مى شود. روح كودك تشنه تقدیر، تحسین و تشویق بوده و نیازمند است كه بداند و یا به این مهم دست یابد كه اعمالش مورد تایید والدین بوده است در آن صورت از تكرار مجددش لذت مى برد. والدین مى بایستى توجه كودكان را نسبت به نكات مثبت رفتارى و شخصیتى كه دارند جلب كنند و توانایى هاى آنان را در انجام كارها بیان كنند و در مواردى كه ضعفى مشاهده مى كنند آن را با بزرگ جلوه دادن نقطه قوت دیگر برطرف كنند. از تحقیر كودك و سرزنش او به خاطر نمرات درسى كمتر از بیست پرهیز و به او براى جبران ضعف هایش فرصت داده و او را در این مورد یارى كنند. احساس ارزشمندى را به او بیاموزید و از او به عنوان عضو موثرى در خانواده سود برده و او را در امور منزل سهیم سازید.در وظیفه اى از وظایف اعضاى خانواده كه به كودك محول مى كنید، دقت نظر داشته باشید و پیشرفتش را در انجام آن وظیفه پیگیر باشید و از تشویق او خوددارى نكنید كه یكى از فاكتورهاى مثبت داشتن اعتماد به نفس كودكان و تشویق هاى به موقع در زمان كودكى است.جهت ایجاد اعتماد به نفس در كودكان به آنان امكان دهید كه عواطفشان را بروز دهند و حتى گاهى بتوانند از والدین خود نیز انتقاد كنند و در مقابل انتقاد آنان عكس العمل تند نشان نداده و جبهه گیرى نكنید و هرگز بین كودكان خود تبعیض قائل نشوید، زیرا تبعیض عاملى است كه در درازمدت در كودك احساس حقارت ایجاد مى كند و او را به انزوا و گوشه گیرى مى كشاند. به یاد داشته باشید كودكى كه اجازه مى یابد احساسات، عواطف و نظریات خود را به راحتى بیان كند شانس بیشترى براى سازگارى مناسب در دوره نوجوانى دارد.

والدین باید سعى داشته باشند كه هیچ عاملى اعم از زیبایى و یا زشتى، بلندى و یا كوتاهى قد، تیزهوشى و یا كم هوشى و... تهدیدى براى از دست دادن اعتماد به نفس كودك نباشد.زیرا وقتى از زیبایى یا قامت بلند و تیزهوشى كودك ستایش شده و به آن اهمیت داده مى شود كه كودكى كه زیبا نیست، قامت بلندى ندارد و تیزهوش نیست احساس حقارت كرده و دچار كمبودهاى عاطفى مى شود.

نكته بسیار مهم آموزش اعتماد به نفس است كه این آموزش در رابطه والدین با یكدیگر به كودك آموزش داده مى شود، تشكر و قدردانى والدین از یكدیگر در حضور كودكان احترام متقابل به یكدیگر، عدم انتقاد از یكدیگر در حضور كودكان و ارزش نهادن به زحمات یكدیگر، معرفى و شناساندن قابلیت هاى مثبت اجتماعى یكدیگر به فرزندان و تشویق و تحسین در مورد انجام امور مى تواند ضمن افزایش انگیزه و امید به زندگى در بافت خانوادگى در كودكان تاثیر مثبتى داشته باشد. چون یكى دیگر از عوامل بسیار مهم در ایجاد اعتماد به نفس نزد كودكان داشتن خانواده اى توام با تفاهم و یكدلى است. در این گونه خانواده ها والدین نسبت به هم اعتماد داشته و از یكدیگر به نیكى یاد مى كنند و مرتباً در مقابل فرزندان خود به تحسین و تشویق یكدیگر با واژه هاى محبت آمیز مى پردازند. اصلاح رفتار كودكان در روزهاى نخست زندگى نباید با تشویق و تحسین هاى بى مورد انجام  پذیرد همان گونه كه ذكر آن رفت افراط و تفریط نه تنها سازنده نیست بلكه اثرات تخریبى آن بسیار زیاد است.