• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
تعداد مطالب : 1637
تعداد نظرات : 162
زمان آخرین مطلب : 3542روز قبل
اطلاعات دارویی و پزشکی

 

توصیه هایی برای حفظ زیبایی و سلامت موهایتان

          -برای مرتب كردن موهای خود، فرق موی خود را به صورت زیكزاكی باز كنید و موها را به دو طرف بریزید و از داخل با برس بپیچید.

          - كسانیكه موهایی كوتاه و پیشانی بلند دارند بهتر است برای مرتب كردن موهایشان فرق سر خود را از طرف راست صورت باز كنند و بعد موهای خود را با ژل نرم كنند تا صاف شود.

          - به كسانیكه دارای موهای بور هستند توصیه نمی شود كه از حنا استفاده كنند، زیرا باعث خشكی موهایشان می شود و همچنین باعث می شود كه موهایشان به رنگ پرتقالی دربیاید ولی كسانیكه موهای قهوه ای یا فندوقی دارند با استفاده از حنا موهای درخشان و براق به همراه رنگ بادمجانی پیدا می كنند.

          - استفاده از حناهای بدون رنگ و بدون افزونی بمنظور درخشندگی و تازه شدن مو توصیه می شود.

          -اگر رنگ ریشه موی شما تغییر كرد و وقت كافی برای مراجعه به آرایشگاه و رنگ كردن دوباره آن را نداشتید، می توانید از ریمل مو در رنگهای مختلف برای مخفی كردن آن قسمتهای كه متغییر شده است بهره ببرید.

          - اگر مقدار موی سر شما كم است و بقولی كم مو هستید، بهتر است یك دوره، دائماً موهایتان را رنگ كنید.

          - هنگام نشستن در پلاژ بهتر است برای حفاظت موهایتان از خشكی و رطوبت و شنزارها از كلاه استفاده كنید.

          - استفاده از شامپوهای تقویت كننده و ماسك های ویتامینی حداقل ۳ بار در هفته و در فصل تابستان بخاطر قرار گرفتن موی شما در معرض آفتاب و هوا و گرد و خاك توصیه می شود در هر بار از ۵ دقیقه كمتر نماند.

          -اگر موهای چرب داریدمی توانید با استفاده از آب لیمو در كم كردن ترشحات چربی در روی پوست سر، موفق به كمتر چرب شدن آن شوید.

          - بهداشت موی شما از غذای شما آغاز می شود، پس باید با خوردن غذاهای غنی به ویتامینها مخصوصاً آنهائی كه محتوی بتاكاروتین هستند مثل هویج، مانع كمبودشان شوید.

          - كسانیكه موهای حساس دارند برای كم شدن خارش سرشان و پاكیزگی سرشان از التهابات می توانند از روغن درخت سدر یا روغن گل كوهی استفاده كنند.

          - بعد از شستشوی موها، بعد از آنكه آنها را آبكشی كردید، مقدار كمی تغذیه كننده مو (به اندازه یك فندوق) در كف دست بمالید و بعد موهایتان را ماساژ دهید و بعد، موهایتان را خوب شانه كنید، سعی كنید كه از ریشه شانه تا كرم تغذیه كننده به ریشه ها هم برسد.

          - اگر موهای خشك دارید میتوانید با مالش نوك انگشتانتان به كف سر گردش خون پوست سرتان را سرعت ببخشید تا باعث ترشح غدد روغنی شود.

          - اگر موهای كم پشت دارید میتوانید با آرایش موهایتان به صورت طبقه طبقه، چه بلند و چه كوتاه با رنگ موی تیره آنرا پر حجم به نظر آورید.

          - برای خشك كردن موهای نمدار خود بهتر است از سشوار استفاده نكنید و بهتر است موهایتان را با حوله خشك كرده و بعد با استفاده از برس گرد و سشوار به موهایتان حالت دهید.

          -در فصل تابستان به موهایتان اجازه دهید تا به طور طبیعی خشك شوند، زیرا سشوار، مشكلات مو را بیشتر می كند، فقط موها را خوب بشویید و از مقدار كمی هم ژل استفاده كنید.

          - ریزش مو، امری طبیعی است، مخصوصاً وقتیكه همواره با تغییرات فصول باشد، ولی اگر ریزش مویتان زیاد باشد، برای درمان مناسب آن به پزشك متخصص پوست و مو مراجعه نمائید.

         

سه شنبه 5/1/1393 - 11:23
اطلاعات دارویی و پزشکی

آنچه كه واقعاً  هستم نیستم، بلكه آنچه نیستم هستم

ماسك

 

 

 

عكس: مسعود خامسی پور

 

  

بهنوش سقایی

تعاریف

در تعاریفی كه از واژه ماسك در زبان فارسی داریم به لغاتی چون نقاب، صورتك، پوشاننده و حجاب برمی خوریم. مفاهیمی كه از این واژه برداشت می شود شامل پوشاندن چهره، رنگ كردن و یا سیاه كردن چهره (به فرض در نمایشنامه های سیاه بازی) است. در لغت نامه دهخدا در كنار كلمه «نقاب» می توان به این توضیحات دست یافت: پرده ای كه به هر چیز نفیس اندازند و در ادامه آمده است «در اصطلاح صوفیه مانعی باشد كه عاشق را از معشوق بازدارد به حكم اراده معشوقی كه عاشق را هنوز استعداد تجلی دست نداده» كه شاید بتوان به نوعی این مفهوم را مرتبط با آیین باستانی میترا و مرحله مستوری دانست. علاوه بر این مكرر در این مبحث از كلمات نقاب انداختن، نقاب برافكندن، نقاب برداشتن نیز صحبت به میان آمده است كه تقریباً تمامی این واژگان به معنای برگرفتن مانع از رخ و مخالف مستور ماندن است.

در فرهنگ معین در كنار واژه نقاب آمده است «آلتی به صورت حیوانات یا اشخاص مختلف كه اشخاصی بر چهره نصب كنند و شكل حقیقی صورت خود را بدان وسیله مخفی سازند (ماسك)». در زبان انگلیسی، این لغت تكیه بر كنش های كتمان كردن و پنهان سازی دارد به ترتیبی كه نقاب برداشتن به معنای برملا كردن اتفاقی است كه به صورت محرمانه و اسرارآمیز انجام شده است. (Mack, 1994:12) در زبان لاتین قدیم واژه Persona به معنای نقاب برای واژه ماسك آورده می شود كه دقیقاً دلالت بر مفهوم Falce Face یا صورت ظاهر دارد. (،۲۰۰۴ Chatterjee)

ماسك زدن و لباس مبدل پوشیدن در فرهنگ ما نوعی پوشاندن، تغییر قیافه و حتی شاید فریبكاری، حیله و یا تظاهر معنا شود، در واقع اصل بر ظاهر عوض شده است. به این معنا كه ماسك زننده قصد دارد جایگاه خود را عوض كند و نقشی دیگر بازی كند، مبدل پوشیدن نوعی تغییر شخصیت است. این در حالی است كه فرهنگ های دیگر برای مثال فرهنگ آفریقایی زدن ماسك چنین معانی را ندارد و تأكید، بیش از آنكه بر روی آنچه پوشیده شده است باشد بر روی آنچه خلق می شود است.

در آفریقای مركزی ماكیشی اسم عامی است برای نامیدن گروهی از ماسك ها و نمایشی است كه زدن ماسك بخشی از قوانین آن محسوب می شود. در واقع ماكیشی از نمایش های مضحكه ای گرفته تا ختنه سوران و مراسم زنده كردن روح مرده، به كار می رود. در این مورد آخر، ماكیشی به معنای روح نخستین معنا می شود و طی این مراسم سعی می شود چنین ارواحی را به جهان زندگان آورند تا خواست های زندگان را انجام دهد. دیگر معانی كه از ماكیشی برداشت می شود اشاره به طلسم، دعا، افسون و ابزارهای جادویی است. در مجموع می توان گفت كه ماكیشی لفظی كلیدی برای نامیدن گروهی از نیروهای زنده محسوب می شود ولی در فرهنگ ما كلمه ماسك بر اموری غیرزنده دلالت دارد (Mack, 1994:15)

كشورهای جهان

با توجه به تنوع و گستردگی ماسك ها در سراسر جهان، می توان ماسك را پیامی فرهنگی دانست كه با هنر بومی و منطقه ای آمیخته شده است. تفاوت های اندكی كه در جزئیات آنها در مناطقی همجوار مشاهده می كنیم نشان از تبادل فرهنگی این مناطق دارد كه از زمان های بسیار دور و عهد باستان میان ملت ها و اقوام به دلایل مختلفی چون: جنگ، تجارت، دوستی، مهاجرت و... صورت می گرفته است. اما از آنجایی كه این تفاوتها یا تغییرات، با گذشت سالهای متمادی تاریخ آنان انجام شده و با ظرافت فراوان و به آرامی با هنر و آیین هر منطقه متناسب و همنوا شده است، به صورت تغییراتی نادیدنی جلوه گر شده اند. این تغییرات را نه تنها در شكل ظاهری آنها بلكه در كاركردها و نحوه اجرای آیین های همراه با ماسك نیز می توان دید. به ترتیبی كه چشم های از حدقه درآمده یك ماسك با هدف سرگرمی و خنده در میان یك قوم، به ماسكی با چشم های توخالی ماسكی دیگر از جنس عاج و با هدف دور كردن شر و بدی در منطقه ای همجوار تبدیل می گردد. تنوع ظاهری ماسك ها هر چه كه باشد این موضوع بدیهی است كه ماسك ها كاردستی با ارزشی از هنرمندان هر منطقه به شمار می رود كه با دقت و هدفی خاص تهیه شده اند. در ساختن یك ماسك از چوب درختان گرفته تا شاخ و پوست و اجزای حیوانات بومی استفاده می شود كه همه از، بهره  گرفتن از طبیعت و سازگار بودن با آن حكایت دارد. این بهره گیری نه تنها در مواد مورد استفاده بلكه در ساخت شكل آنها هم مشخص است. البته در بعضی از موارد رنگ كردن و یا نقاشی كردن صورت و بدن با رنگ های گیاهی جایگزینی برای ماسك می شود اما اینجا هم الهام از طبیعت و محیط بومی فراموش نمی شوند. ماسك ها باید علاوه بر ظاهر تأثیرگذارشان، زیبا باشند، به اعتقاد اقوام زننده ماسك تا ماسكی زیبا و رنگارنگ نباشد روح مورد نظر رغبت كافی برای حلول در آن و جسمیت یافتن از طریق زننده و رقصنده با ماسك را نخواهد داشت. حتی اگر زمانی آسیب یا شكافی در یكی از آنها ایجاد شود دیگر مراسم و آیین مورد نظر با آن برگزار نمی شود. «اگر ماسكی بلااستفاده باشد یا آسیب ببیند ممكن است تنزل مقام پیدا كند زیرا ماسك ها برای خوشایند نیاكان باید زیبا و سالم باشند.» (ویلت: ۱۱۰)

تنوع و تعدد ماسك ها نشانه تنوع كاركردهای آنان نیز هست. بعضی از ماسك ها برای سرگرمی و ایجاد شور و نشاط در میان مردم به كار می روند و دارای ظاهری مهربان و صمیمی هستند، بعضی مخصوص آیین ها و مراسم  مذهبی ساخته می شوند و ممكن است ظاهری خوفناك داشته باشند، بعضی دیگر برای تشرف یافتگان و آداب گذار تهیه می شوند و گروندگان به اجتماعی خاص به زدن ماسك های مخصوص و طی مراحل و مراتبی سخت و طاقت فرسا، شأن و جایگاه اجتماعی خود را از كودكی و یا نوجوانی به جوانی از مردمی عادی به مردمی جنگجو و... تغییر می دهند.

«صورتك ها ساخته می شوند تا به ارواح محافظ قدرت دهند تا به شكلی قابل رؤیت متجلی گردند و یا به اسطوره ها جان دهند. صورتك ها معمولاً طوری ساخته می شوند كه یا تنها چهره را بپوشانند و یا تمامی سر را، بعضی از صورتك ها تنها به عنوان شیئی مقدس یا به عنوان علامت جامعه یا ارواح به كار برده می شوند. این صورتك ها همچون هیئت نیاكان خود شیئی مقدس هستند كه برای قدرت دادن به آنها باید قربانی كرد. آنها قابل تعرض نیستند و در صورت تعرض با خطر مرگ روبه رو می شوند.» (ساجدی، ۱۶۶)

در مواردی می توان ریشه مراسمی كه در آن از ماسك استفاده می شود و یا نمایش هایی كه با ماسك زدن همراه هستند را در فرهنگ های بومی و قدیمی در اسطوره ها و سنت های شفاهی آن فرهنگ جست  وجو كرد. «برای مثال در سری لانكا ماسك معروف كلام اساساً شكلی از نمایش اسطوره ای یا تئاترهای عمومی است كه در آن شخصیت های نمایش ماسك می زنند. كلمه كلام كه ماسك معنا می شود را می توان در اسطوره وسامونی یافت .

وسامونی كه خدای خوشبختی است ماسك های كلام را ساخت تا از شدت مشقت هایی كه ملكه سینالزه ایجاد كرده است بكاهد. در كلمه و سامونی وسا پوشاندن و موهانا صورت معنا می دهد كه در واقع معنای صورت ظاهر یا ماسك را می رساند

(Mack, 1994:15) «ماسك های فالس فیس در میان اهالی ایروكوییز در مناسك شفا دادن استفاده می شوند تصورت سنتی و چهره های درهم و هول انگیز حك شده بر روی چوب بیان كننده شیطانی است كه نیمی از آن اسطوره و نیمی از آن وجودی برای انسان بخت برگشته است.(۱۹۸۵. Briggs) هنر مصری به وضوح نشان دهنده این است كه خدایان در موجودات انسانی با ماسكهای حیوانی پرنقش و نگار كه كاملاً  سر را پوشانده باشد ظاهر می شوند و این اعتقاد بی اغراق وجود دارد كه شخصیتی آسمانی در ماسك حضور دارد.(۲۰۰۴. Lanney)

علاوه بر مصر، هند نیز گستره وسیعی از ماسكهای تزئینی مربوط به اعیاد و مراسم دارد كه مرتبط است با گنجینه اسطوره ها، حماسه ها و فولكلور كه حول خدایان مورد پرستش، قهرمانان شجاع و شیاطین خشمناك می گردد. در روزگاران باستان ماسكهای شیوا و شاكاتی از ماسكهای قدرتمند در هندوستان محسوب می شدند.(۲۰۰۴. Chataterjee)

به گواه تحقیقات و پژوهش های انجام گرفته صورتك سازی فقط مختص یك قوم، یا یك سرزمین نبوده است. در اغلب گوشه  و  كنار كره خاكی نمونه های فراوانی را می توان از این هنر پیدا كرد. صورتك سازی از والاترین شكل های تجلی هنری در صنعت مجسمه سازی آفریقاست. صورتكهای آفریقایی ابزاری مقدس و مذهبی به شمار می روند و در مراسم جادوگرانه و مذهبی و همچنین در رقص ها و دیگر فعالیت های اجتماعی مورد استفاده قرار می گیرند. بسیاری از صورتكهای آفریقایی طرحی از سر حیوانات است، چرا كه آفریقاییان آنها را قدرتمند می دانند و قدرت آنها نیز در سرشان متمركز است.(ساجدی، ۱۶۶)

 

 

 

  

نظریه ها

انسان شناسان با دقیق تر شدن در مناسك و آیین های فرهنگ های مختلف جهان برآنند تا دریابند كه چگونه ماسك می تواند همانند یك عدسی در بزرگ نمایی قدرت در انجام وظایفی چون شكار، زراعت و امور دیگر عمل كند؟ چگونه ماسك در مناسك گذار و تشرف می تواند تعیین كننده و نشان دهنده جایگاه فرد در اجتماع باشد؟ و دیگر آن كه چگونه بعضی مراسم دور كردن ارواح بیماری یا نیروهای اسرارآمیز كیهانی عمل می كند؟

اما به اعتقاد خود انسان شناسان، برغم تلاشهای فراوانی كه انجام شده و توصیف های مهیج از مراسم پوشیدن ماسك و تغییر و تحولاتی كه در آن می توان مشاهده كرد در مورد این كه چه چیزی عملاً در ذهن زننده ماسك می گذرد و یا چه چیزی را دقیقاً تجربه می كند به نتایج دقیقی نرسیده اند.

مارجوری هالپین انسان شناس می گوید: ما می توانیم در مورد پیدایش و یا نمادگرایی در ماسكها صحبت كنیم اما نتوانستیم دریابیم كه دقیقاً  چه چیزی در درون ماسك وجود دارد. رقصیدن و نمایش اجرا كردن با یك ماسك، ذهن رقصنده را در وضعیت متفاوتی از هشیاری قرار می دهد كه نمی تواند توضیح دهد چه اتفاقی در ماسك در حال انجام است؟(BriggsHalpin in)

جان هالیفاكس انسان شناس نیز معتقد است كه كاهش ناگهانی فضای بصری، شنیداری و بویایی پشت یك ماسك،  در فرد تغییر حالت هشیاری را سبب می شود و این تغییر هشیاری به پوشنده ماسك مجال می دهد كه بخشی از ذات و طبیعت خود را كه هرگز در اجتماع آشكار نساخته بود ظاهر كند. به این ترتیب ماسك به شكل شگفت آوری افشاگر است.(Briggs in Halifa,73)

این جنبه از ماسك را هنوز هم در جاهای مختلف جهان و به هنگام كارناوالهای گوناگون مذهبی و جشنهایی كه ریشه در تاریخ ادبیات شفاهی آنان دارد می توان مشاهده كرد. طی این مراسم زنندگان ماسك با لودگی و شكستن موقت نظم و برداشتن محدودیتها و در واقع برخلاف نقش های اجتماعی و شخصیت عادی و روزمره خود نقش های دیگری را از خود نشان می دهند.

این بخش از كار شاید به حوزه كار روانشناسان و روان  درمانگران نیز نزدیك شود كه برآنند از راه پرسش و پاسخ از افراد زننده ماسك راهی به سوی روان  انسان دریابند، راهی كه می تواند ما را با بخشهای قویتر و متنوع تر شخصیت آشنا كند و یا شاید بتوان آن را موضوعی مشترك وحوزه ای بین رشته ای میان روانشناسی، انسان شناسی، جامعه شناسی و حتی هنر دانست.

راه دیگر نگاه كردن به این تغییرات تجارب انتقال شخصیت است. جان هالیفكس معتقد است كه در چنین مواردی زننده ماسك با روح یك حیوان یا نیاكان و یا هر آنچه كه ماسك برای آن مهیا شده است رودررو می شود، به ترتیبی كه فرد باید به طور درونی تغییر یابد و همانند تجسم آن روح گردد. در اینجا ماسك وسیله انتقالی است از انسان یا حوزه ای معمولی به كسی یا حوزه ای كه معمولی نیست. به اعتقاد هالیفكس جذاب بودن ماسك طی مراسم را شاید در عملكرد آشكار كردن جنبه های سركوب شده درون شخصیت انسان، از ورای مرزهای شخصی و به درون بردن بخش های روشن و واضح شخصیت دانست.(۷۳: ibid)

پیتر فارست انسان شناس معتقد است كه نه روح به تنهایی درمان كننده است و نه ماسك و منظور این است كه اگر ماسك به تنهایی درمان كننده بود می توانستند یك ماسك را مقابل بیمار گرفته و او را درمان كرد در حالی كه چنین نیست و چنین شرایطی به خودی خود درمان گر و شفادهنده و یا تأثیرگذار نیست. در حقیقت مجموعه ای از ماسك، ماسك زننده و اعتقاد به پیوند ماسك زننده با روح و عوامل دیگر فضایی بر روی موضوع موثر است.(۷۴:ibid)

هالپین با بیان این مطلب كه «من آنچه كه نیستم هستم» بحث تبدیل شخصیت و دگرگونی را در مورد ماسك ها مطرح می كند. او معتقد است كه ماسكها بازی درون و برون هستند. یك ماسك ساختگی، چهره ای ساخته شده است كه توسط انسانی واقعی یا در حقیقت چهره ای واقعی به نمایش گذاشته می شود و فرد زننده ماسك در این گیرودار شاهد تبدیل شدن ماهیتی به ماهیت یا ماهیت های دیگری خواهد بود. دگرگون شدن تا آن سوی مرزها و محدوده های هویت و این احساس كه خودمان به هویت های دیگری تبدیل می شویم اوج این نوع تجربه است .(۷۴:ibid)

نتیجه گیری

با توجه به نظراتی كه مطرح شد می توان به این نتیجه رسید كه زدن ماسك سبب تغییر شخصیت و نقش افراد زننده آن می شود. نقش ها و شخصیت هایی كه در زندگی عادی با آن به نوعی بیگانه بوده اند. هر چند كه این تغییرات گذرا و موقتی است و پس از پایان مراسم، ماسك زننده به شرایط واقعی خود باز می گردد. تشرف یافتگان مراسم گذار نیز پس از مراسم و برداشتن ماسك مقام جدید خود، با یكدیگر هم قسم می شوند كه هرگز هویت جدید خود را در اجتماعی عادی فاش نسازند و همچون فردی عادی به زندگی قبلی خود باز می گردند.

اما سؤال این است كه در زندگی امروزین ما كه دیگر جایی برای ماسكهای رنگارنگ شكار، دور كردن ارواح خبیثه، به رحم آوردن دل خدایان خوش اقبالی و بركت زایی و ... نیست، در طول یك روز به چند نوع نقاب یا ماسك نیازمندیم؟  آیا ما هم پس از برداشتن ماسكمان به زندگی عادیمان برمی گردیم؟ یا ناگزیر از زدن ماسكی دیگر به چهره ایم؟ و شاید هم با زدن یك ماسك چنان شیفته آن نقش و آن چهره می شویم كه مانند دوریان گری(*) -قهرمان كتاب معروف اسكاروایلد- تا پایان با همان ماسك ادامه می دهیم؟ آیا نه این كه حال كه دوره ماسك های زندگی بدوی سپری شده است دوره استفاده از چهره خدادادمان به مثابه یك ماسك، یك نقاب با اهداف مدرن و امروزی فرا رسیده است؟

روانشناسان معتقدند كه تغییرات چهره و ماهیچه های صورت، پیامهایی را به مغز ارسال می كند، سپس این پیام ها به عنوان یك بازخورد، در وضعیت خلقی و رفتاری ما مؤثر است. این دیدگاه را با عمل می توان تجربه كرد: مدتی صورت، ابروان، چشم ها و دهان خود را در قالبی ناراحت و بیچاره نگه دارید و به آینه نظر كنید، در آینه چهره ای جدید می بینید. پس از مدتی واقعاً  احساس ناراحتی و بیچارگی می كنید و این بازتاب احساسی نه تنها در شما بلكه در بیننده شما نیز حاصل می شود و باور می كند كه شما واقعاً  بیچاره و ناراحت هستید.

در واقع اینجا ما شاهد فرآیند دگرگونی شخصیت هستیم با نتایجی شبیه به تغییرات موقتی شخصیت و نقش در طی مراسم و آیین های ماسك، با این تفاوت كه ماسكی در كار نیست.

چهره واقعی خود را با تمامی اجزا و خطوطی كه با شما آشناست یعنی آن زمان كه در خلوتتان هستید مقایسه كنید با چهره ای ساختگی زمانی كه در یك مهمانی رسمی حضور دارید، یا برای یافتن شغل به اداره ای مراجعه می كنید، زمانی كه به چهره همكاران یا دانشجویان خود نگاه می كنید و یا زمانی كه با همسر خود صحبت می كنید، كدام یك چهره واقعی شما است؟ زمانی كه سعی می كنیم جذاب و دلربا باشیم، جدی و منضبط، مهربان، صبور و صادق و یا مؤمن و خداترس باشیم چقدر با آن چهره خودی خودمان فاصله گرفته ایم؟

در بعضی مراسم و آیین های ماسك، لباس های مبدل هم پوشیده می شود و حال باید گفت اگر بپذیریم كه هر كس لباس دیگری را بپوشد تغییر یافته است، این موضوع نوعی دگرگونی و یا حداقل آغاز نوعی دگرگونی محسوب می شود. ما نیز با تغییر صورتمان و تغییر سر و وضعمان درصدد آن هستیم همان دگرگونی، ایجاد عواطف متنوع در بیننده و جذب نیروهای اطرافیان به عنوان یك بازخورد و تبدیل نهایت شخصیتی آن گونه كه مد نظر است، همانند جادوگران و شمن ها و بازیگران قبایل بدوی و یا مراسم و آیین های دیگر به دست آوریم، با این تفاوت كه آنان برای دستیابی به این اهداف، ناگزیر از ساختن صورتك ها و پوشش های متنوع بودند، اما ما با همین صورت خودمان، صورتكی درخور به لحاظ موضوع و ضرورت می سازیم. حتی می توان با كمی تغییر در حالت چشم و آرایش (خصوصاً در خانم ها) مانند رنگ كردن چهره به جای ماسك ویژگی های متفاوتی در خود ایجاد كرد.

آنچه در این میان دارای اهمیت است این كه چنین تغییراتی آنقدر آهسته در طول زمان و همراه با تغییرات دیگر در فرهنگ ها و ارزش های فردی و اجتماعی و حتی جهانی صورت گرفته است كه دیگر كسی متوجه آن نمی شود كه این خود «خود» خودمان نیست. واقعیت مان نه تنها در چشم دیگران، بلكه برای ما هم بعد از مدتی فراموش و گم می شود. دیگر خود را با آن نقاب یا نقاب هایی كه بیشتر مورد پسند دیگران واقع می شود برای مدتها یا شاید برای ابد می شناسانیم و نمی توانیم از خود دور كنیم، به ترتیبی كه حتی در خلوت و در خفا هم به راحتی نمی توانیم آن خود واقعی را بیابیم.

در این میان تكلیف آن كسانی كه از این نوع ماسك ها می پرهیزد و می خواهند با چهره خود زندگی كنند كاملاً مشخص است. چرا كه باید سعی كرد كه تابع این قانون همگانی بود كه «من آنچه كه واقعاً  هستم نیستم، بلكه آنچه نیستم هستم.» «...به این ترتیب سعی داریم كرده هایمان را، احساساتمان را از دیگران پنهان كنیم و هویت دروغینی از خودمان نشان دهیم، یعنی آنچه را كه دوست داریم باشیم به مردم می نمایانیم و آنچه را كه به راستی هستیم پنهان می كنیم. در چنین اجتماعی وقتی (به فرض) یك زن به خود جرأت می دهد با صمیمت نقاب از چهره بردارد و آنچه را كه حس می كند به زبان بیاورد، نقاب داران به هیجان می آیند و داستان ها ساز می كنند...» (فرخ زاد: ۳۸)

پس اگر تابع این قانون شدی خود را در آیینه نیز مجوی، كه گذشت آن زمان كه آیینه ها به تو آنچه كه بودی را می نمایاندند.

پی نوشت:

*دوریان گری، قهرمان كتاب نویسنده معروف انگلیسی، اسكار وایلد است با همین عنوان. در این داستان، دوریان گری كه نجیب زاده بسیار زیبایی است، شیفته چهره زیبای خود می شود، به گونه ای كه آرزو می كند هرگز این چهره جوانی و زیبایی خود را از دست ندهد و همچون نقابی چهره زیبای خود را حفظ كند.

منابع

- رضی، هاشم، ،۱۳۷۱ آیین مهر، میتراییسم، تهران، بهجت

- سجادی، مریم، هنر آفریقا، صورتك ها، ابزاری مقدس، كتاب ماه هنر- ،۵۶ ۵۵ ۱۶۷-۱۶۴.

-فرخ زاد، پوران، ،۱۳۷۹ فروغ فرخزاد، بانوی بی نقاب در اجتماع نقاب داران ، جهان اندیشه، شماره ۳

- ویلت، فرانك، ،۱۳۸۲ تندیس های آفریقایی در بافت بومی خود، ترجمه شهربانو صارمی، كتاب ماه هنر شماره ۵۵-۵۶ ۱۱۱-۱۰۶

-هال، جیمز، ،۱۳۸۰فرهنگ نگاره ای نمادها در هنر شرق و غرب، ترجمه رقیه بهزادی، تهران، فرهنگ معاصر.

-Briggs,J ۱۹۸۵. The magic of masks. Science Digest.

- Chattrjee, Gautam. ۲۰۰۴ . Refection of Culture and Religion

-Laney, D.Gabrielle. The mystery & magic of Marks. Art Journal.

- Mack ,John(۱۹۴۴), Masks: The art of expression,London,Brittsh Museum.

محصولی نمادین

آیا تا به حال نقاب یا ماسكی از حیوانات و شخصیت های مختلف برای مثال یك قاتل، یك جادوگر و... را حتی برای شیطنت و خنده به چهره خود زده اید؟ اگر جواب شما به چنین سؤالی مثبت باشد باید گفت كه شما با چنین انتخابی تا اندازه ای احساس و نظرتان را بیان داشته اید، چرا كه پوشیدن صورت به فرض یك گوریل بدون درآوردن ادای آن، یا صورت یك جادوگر بدون خواندن اوراد و كلمات مبهم شبیه به جادوگران، غیر ممكن است و شما با زدن این نوع ماسك، به طور تقریباً غیرارادی تمایل به درآوردن حركات و صداهایی متناسب با آن ماسك را خواهید داشت.

پوشاندن صورت با ماسك یا نقاب به منزله یك سنت، آیین و یا رفتار اجتماعی، از دیرباز برای انسان وجود داشته است. انسان ابتدایی برای پاسخ به نیازهای مادی و معنوی و مقابله با مصائب و مشكلات زندگی بدوی خود، ناگزیر از كنار آمدن و تأثیرگذاشتن بر محیط اطراف خود بود. چنین نیازی در نهایت روی آوردن به سوی رفتارها و مناسكی بود كه بتواند او را با نیروها و قدرت های نادیدنی مرتبط سازد و اعتقاد به سحر و جادو، ارواح شفادهنده، نجات دهنده، نیاكان قدرتمند و مقدس، خدایان خیر و نیكخواهی و خدایان شر و بدخواهی را به دنبال داشت.در این بین زدن ماسك به چهره و یا پوشاندن سر و بدن با پوششی متفاوت در بعضی از این آیین ها، ابزاری قدرتمند در دست جادوگران و جادوپزشكان و رؤسای قبایل به حساب می آمد. آنان با استفاده از این ماسك ها به آن دیگری مرموز و قدرتمندی تبدیل می شدند كه توان پاسخ گویی به سئوالات را داشت. این قدرت و دگرگونی همچون یك راز تا به امروز نیز مانده است. زنندگان ماسك با حركات و جوش و خروش های متناوبی كه در طی مراسم داشته اند، همراه با درآوردن صداهای حیوانات و یا خواندن دعاها و اورادی نامفهوم و گنگ سعی در ایجاد و انتقال انرژی و یا ایجاد خلسه و نوعی مستی در بینندگان، شفاگیرندگان و یا دیگر حاضرین جمع داشتند. در این میان نواختن طبل و سازهای بومی دیگر، سوزاندن گیاهان همراه با دیگر تزئیناتی كه زننده ماسك داشت در نهایت فضایی هیپنوتیك و متفاوت ایجاد می كرد كه می توانست تغییرات عمیق و پیچیده ای را سبب گردد و به نوعی به شفای بیمار، دور شدن پلیدی، بیدار كردن خدایان خوب به هنگام وقایع ناخوشایند: مانند: بیماری های واگیردار، خشكسالی، كمی محصول، مرگ رئیس قبیله و یا فراخواندن روح نیاكان و موارد دیگر منجر شود.

ماسك به عنوان محصولی نمادین و فرهنگی دارای اصل و منشاء پیش از تاریخ است. آثار و بقایای بر جای مانده از حكاكی ها و سنگ نبشته های عمدتاً داخل غارها، بیانگر استفاده انسان پیش از تاریخ از ماسك با كاركردهای بیشتر مذهبی است.

تاریخچه استفاده از ماسك به عنوان آیینی فرهنگی- مذهبی، به قرن هشتم پیش از میلاد می رسد كه جزئی از مراسم و كاركردهای مذهبی در آن زمان قلمداد می شد. «در نمایش های مذهبی یونان باستان و در جنبش های دیونیزوسی استفاده از ماسك رایج بوده است. در خاور دور نیز بازیگران نقابدار در نمایشنامه نوه، ژاپنی و نت سو كه نقش مایه ای مردم پسند داشت به چشم می خورد كه البته هنوز هم رایج است.» (هال، ۲۷۳: ۱۳۸)

«در آیین پررمز و راز و باستانی میترا نیز در جشن ها و مراحل مختلف سیر و سلوك گروندگان، استفاده از صورتك هایی خاص و فراخور شأن هر فرد معمول بوده است. در آیین ها و جشن ها و مراسم گوناگون، مهر دین ها در روزگار تولد مهر با صورتك هایی از جانوران در آیین های همگانی شركت می كردند... این گونه تقلید كردن از صدا نعره و جیغ و فریاد و آوای آنان، تقلید جست و خیز آنان همراه با به نمایش گذاشتن حركات و رقص در واقع بازمانده و نمایش هایی سمبولیك از آداب ابتدایی است كه آثار آن تاكنون به صورت نمایشی در كارناوال ها جشن ها و بالماسك ها باقی مانده است» (رضی، ۲۱: ۱۳۷۱)

اما نشانه هایی نیز وجود دارد كه به قدیمی تر بودن و ریشه دارتر بودن كاربرد ماسك در میان اقوام بدوی حكایت می كند. برای مثال می توان به حكاكی های كشف شده در غار ترویس فروس در ارتفاعات جنوب فرانسه اشاره كرد كه در آن تصویری حك شده متعلق به دوران یخبندان پیشین كشف شده است. بنابه اعتقاد الكساندر مارشاك این تصویر متعلق به «جادوگری» است كه ماسكی با چهره ای جغد مانند با گوش های حیوانی و چشمانی گرد كه پوستی شبیه به پوست حیوانات به تن دارد. علاوه بر این جادوگر، قسمت های مختلف حیوانات، چون دم اسب و چنگال های شیر را نیز به تن كرده است. این تصویر شامل صدها حیوان نقش شده مانند گوزن، خرس و روباه است. جادوگر در تالاری بزرگ در حال رقصی خاص است. به اعتقاد مارشاك رقص نمایش داده شده در تصویر نوعی رقص شمنی و جادوگری است كه تا همین اواخر در آمریكای شمالی، سیبری و آفریقا مرسوم بوده است.( ۱۹۸۵: ۶۶ Marshack in Briggs)

سه شنبه 5/1/1393 - 11:22
اطلاعات دارویی و پزشکی

تزریق ژل در بر طرف کردن چروکهای پوستی اتوکشی پوست

چندی است در کشور ما صاف کردن چین و چروک صورت از طریق مواد پرکننده رواج پیدا کرده و روش هایی مثل تزریق ژل، تزریق کلاژن  و تزریق چربی اتولوگ (یعنی چربی خود بیمار) برای این امر ابداع شده است. سؤال های بی شمار شما عزیزان ما را بر آن داشت تا از خانم دکتر زهرا عباسی متخصص پوست و مو پاسخ سئوالاتمان را بگیریم.

خانم دکتر! ابتدا بفرمایید ژل های پر کننده در چه مواردی استفاده می شوند؟

اصلی ترین کاربرد این ژلها در افزایش بافت نرم از طریق داخل درم (پوست) می باشد با تزریق این ماده می توان چروک ها و اسکاری های گودرفته را اصلاح کرد مثلاً با تزریق داخل لب، لب را بزرگتر جلوه داد.

این ژلها چند نوعند؟

به طور کلی دو نوع هستند. ژل های اسید هیالورونیک حاصل از مشتقات سنتینک آن.

اسید هیالورنیک چیست؟

یک ماده تشکیل دهنده بافت جانواران است که ماتریکس (ماده) بین سلول ها را تشکیل می دهد.

چه خاصیتی دارد؟

این اسید به ماتریکس خاصیت الاستیسه (ارتجاعی)، آب دهندگی، نرم کنندگی و ثبات می دهد.

چطور تزریق می شود؟

ژل هیالورنیک در سرنگ های پرشده به صورت آماده وجود دارد و برحسب نوع چروک یا اسکار (سطحی یا عمقی بودن) غلظت آن متفاوت است. متخصصین آن را به محل های مورد نظر تزریق می کنند. در ضمن گاهی یک ماه بعد از اولین تزریق ممکن است یک روتوش دیگر هم لازم باشد.

حساسیت ایجاد نمی کند؟

ببینید پوست، عضوی است که از نظر ایمنی از خود واکنش نشان می دهد. وقتی که یک جسم خارجی مثل همین ژل وارد پوست می شود. اطراف آن از طریق سیستم دفاعی بدن فیبروز تشکیل می شود و بعد از آن پدیده ایمنی – بافتی نیز وارد عمل می شود که عبارت است از واکنش آلرژیک زودرس یا دیررس که به دنبال تزریق ماده خارجی در پوست اتفاق می افتد. اسید هیالورنیک خالص نباید واکنش آلرژیک تولید کند ولی مشتقات اسید هیالورونیک که از تخمیر باکتریایی یا از منشأ حیوانی مثل تاج خروس تهیه می شوند چون با مواد پروتئینی دیگر همراه می باشند می توانند آلرژی تولید کنند. پس انجام تست قبل از تزریق نهایی در بعضی موارد لازم می باشد.

عوارض تزریق ژل چیست؟

عوارض جدی تزریق ژل معمولاً در مواقعی دیده می شود که تزریق توسط افراد معمولی یا پزشکان غیر متخصص پوست و پلاستیک انجام شده باشد. مهمترین عوارض آن شامل:

1-      عوارض فوری؛ که متشکل از هماتوم (خونریزی در محل)، اریتم (قرمزی) و ورم که 72-48 ساعت بعد از ترزیق از بین می رود.

2-      عوارض کمی دیررس: شامل ادم یا ورم همراه با قرمزی و حساس بودن محل تزریق که 7-2 روز باقی می ماند.

3-      پیگمانتاسیون یا لک: که در منطقه شیار بین بینی و لب بوجود می آید و 6-3 ماه باقی می ماند.

4-   عوارض تأخیری: اریتم یا قرمزی، گرانولوم (شبیه دانه تسبیح در پوست است که به زنگ های بنفش یا قرمز است و سفت می باشد)، گاهی کیستینگ و یا چرکی مثل آب، که 4-1 هفته بعد از تزریق و گاهی هم دیرتر ظاهر می شوند و حتی ممکن است بعد از چند تزریق ظاهر شوند.

ماندگاری این ژلها چقدر است؟

-     ژلهای اسید هیالورونیک و مشتقات آن قابل جذب در پوست هستند این ژلها می تواند چند ماه در پوست باقی بمانند که مدت این ماندگاری بر حسب محل تزریق و نوع بیمار متفاوت می باشد. مثلاً ژلهایی که در لب تزریق می شوند به خاطر حرکات زیاد لب در حین صحبت کردن و غذا خوردن ماندگاری کمتری دارند.

همه ژلها همینطورند؟

-     خیر، ژلهایی که از اسید هیالورونیک و مشتقات آن ساخته می شوند کوتاه مدت هستند ولی ژلهای نوع دوم یعنی نوع سنتتیک به مدت طولانی تری در پوست می مانند.

ژلهای سنتتیک چه ویژگی هایی دارند؟

یکی از خصوصیات این ژلها این است که به مدت طولانی در پوست می مانند و از محل تزریق مهاجرت نمی کنند و چون هیچگونه پروتئین حیوانی در ساختارشان ندارند آلرژی تولید نمی کنند پس احتیاج به تست قبل از تزریق ندارند. در ضمن اینگونه ژل ها در پوست هم جذب نمی شوند.

با این وجود آیا عوارضی هم دارند؟

بله. عوارض ان مثل عوارض فوری و نسبتاً تأخیری گفته شده برای اسید هیالورونیک است. عوارضی مثل گرانولوم و راکسیون (واکنش آلرژیک) هم گرچه (در عرض سه سال که از زمان پیدایش آن می گذرد) گزارش نشده است ولی نمی توان وجود آن را نادیده گرفت.

در آخر چه پیشنهادی برای افرادی که می خواهند از این مواد استفاده کنند دارید؟

در تزریق این ژلها دو مسئله یکی مدت اثر مواد که تا چند وقت در پوست باقی می ماند و دیگر نتیجه ظاهری آن از نظر زیبایی و بهبودی مهم می باشد و برای اینکه نتایج خوبی از تزریق ژلها به دست آید توصیه می کنم اول نوع ژل پر کننده که بسته به نوع چروک (درجه 5-1) وجود دارد صحیح انتخاب شود همچنین تزریق حتماً توسط متخصصین انجام شود و در آخر هم آسپسی (استریل) بودن محل مورد توجه قرار بگیرد تا در کل تزریق نتیجه خوبی بدهد.

سه شنبه 5/1/1393 - 11:22
اطلاعات دارویی و پزشکی

مراقب گرمازدگى باشید

 

 

 

از جمله معضلات فصل تابستان به خصوص تابستان امسال كه گرماى هواى آن نیز كم سابقه بوده است، افزایش بروز مشكلاتى در قالب بیمارى است. گرمازدگى هم در این دسته جاى دارد.

در واقع گرمازدگى در دو فرم اصلى پدیدار مى شود: ۱- گرمازدگى خفیف كه در واقع كم طاقتى هاى ناشى از گرماست و با وجود آنكه علائمى شبیه به بیمارى گرمازدگى شدید دارد ولى پس از اقدامات درمانى ابتدایى به سرعت از بین مى رود.

۲- گرمازدگى حاد كه در صورت عدم مداواى سریع، پیامدهاى خطرناك و گاهى كشنده را به همراه خواهد داشت.

چه خوب است بدانیم مسائل و مشكلات جسمى ناشى از گرما هیچ ارتباطى با میزان قوى بودن بدن فرد ندارد. حتى ورزشكاران نیز ممكن است در معرض این خطر قرار گیرند چرا كه گرمازدگى در هر دو نوع خود حاصل تغییراتى است كه در اثر گرما در بدن ایجاد مى شود. به این معنا كه هرچه بدن گرماى بیشترى دریافت كند، میزان تعریق آن بالا مى رود. در این صورت آب بدن به همراه عرق تقلیل مى یابد. در برخى از موارد تعریق زیاد حتى به كاهش نمك موجود در بدن نیز منجر شده و گرمازدگى حادى را سبب مى شود.

از جمله علائم گرمازدگى در هر دو نوع مى توان به تشنگى مفرط، كاهش اشتها، سردرد، سرگیجه و حالاتى شبیه آنفلوآنزا به همراه تهوع و استفراغ اشاره كرد كه البته در نوع حاد آن غش، افزایش ضربان قلب، عدم تمركز و شوك نیز به موارد فوق اضافه مى شوند ولى آنچه همواره توصیه مى شود پیشگیرى است:

- از حضور طولانى مدت در گرما بپرهیزید، به خصوص افرادى كه از آستانه تحمل كمترى نسبت به گرما برخوردار بوده و یا پیش از این به گرمازدگى مبتلا گشته اند.

- آب بنوشید. هنگامى كه مجبور هستید ساعاتى را بیرون از خانه سپرى كنید شیشه آبى به همراه برده و مرتب آب بنوشید.

- میوه و سبزى مصرف كنید. اغلب میوه ها و سبزى ها حاوى كمى نمك و آب فراوان هستند كه براى جلوگیرى از گرمازدگى مناسب است. البته به منظور پیشگیرى از ابتلا به بیمارى وبا مصرف سبزیجات را به تابستان آینده موكول كنید.

- قهوه و نسكافه مصرف نكنید. كافئین كاهش مایعات را سرعت بخشیده و میزان تعریق را بیشتر از حد نرمال بالا مى برد.

- سیگار نكشید. سیگار كشیدن سبب انقباض رگ ها شده و بر توانایى بدن شما براى سازش با گرماى فضایى كه در آن قرار دارید تاثیر منفى مى گذارد.

- از آب خنك استفاده كنید. شستن سر و گردن با آب خنك به كاهش دماى بدن كمك مى كند. البته لازم به ذكر است كه آب خیلى سرد سبب انقباض رگ هاى خونى زیر پوست شده و در شرایطى كه خون به سمت سطوح داخلى تر بدن حركت مى كند همزمان دماى منطقه را بالا مى برد لذا آب سرد توصیه نمى شود.

- همیشه بادبزنى به همراه خود داشته باشید. باد زدن به وسیله بادبزن و یا حتى تكه مقوایى و یا هر وسیله اى به جاى آن سبب بخار شدن عرق روى پوست و در نتیجه خنك شدن سطح آن شده و از افزایش دماى بدن جلوگیرى مى كند.

- از كلاه یا سایبان استفاده كنید. هرچه از تماس مستقیم پوست با اشعه خورشید كم كنید، تاثیر گرما كمتر خواهد بود. با توجه به آنكه رگ هاى خونى در منطقه سر و گردن به سطح پوست بسیار نزدیك هستند دریافت و یا از دست دادن گرما نیز در آنها با سرعت بیشترى انجام مى گیرد. در نتیجه كلاه و یا هر پوشش دیگرى مانند آن بر روى سر مى تواند مانعى براى دریافت سریع گرما باشد. در برخى از كشورهاى با آفتاب سوزان، استفاده از چتر براى جلوگیرى از تاثیر گرماى خورشید بر بدن بسیار رایج است ولى در كشور ما متاسفانه كارى عجیب به نظر مى آید.

- در انتخاب پارچه لباس هاى خود به لحاظ رنگ و جنس دقت كنید. در پارچه هایى كه تركیبى از مواد پلى استر و كتان هستند تبادل هوا راحت تر از پارچه هاى ۱۰۰ درصد كتان صورت مى گیرد در نتیجه براى تابستان مناسب ترند. انتخاب لباس هایى با رنگ هاى روشن هم كه همواره براى انعكاس گرما توصیه مى شوند.

حالا اگر با توجه به سهل انگارى در انجام توصیه هاى ارائه شده، مشكل گرمازدگى به وجود آمد، باید به دنبال به كارگیرى اقدامات اولیه و راهكارهایى جهت بهبودى و یا كاهش علائم تا مراجعه بیمار به پزشك باشیم.

از آنجا كه علائم هر دو نوع از بیمارى گرمازدگى به هم شبیه است تشخیص آنها از یكدیگر نیاز به گذشت اندكى زمان دارد. به این معنا كه در صورتى كه پیامدهاى ناشى از گرمازدگى پس از خروج فرد از منطقه گرما و مراقبت هاى اولیه و گذشت نیم ساعت اثربخش نبود فرد باید به پزشك مراجعه كند. البته در مورد علائمى همچون ضعف و غش این مدت زمان ۲ الى ۵ دقیقه است زیرا گرمازدگى حاد ممكن است سبب به كما رفتن بیمار شود.

در این مدت زمان شما مى توانید به توصیه هاى زیر عمل كنید:

- به جاى اینكه فرد را در آب سرد فرو برید بر روى آن آب سرد بپاشید. به این ترتیب آب سریع تر از روى پوست تبخیر شده و فردزودتر خنك مى شود یا اینكه حوله اى را در آب سرد فرو برده و بر روى بدن بیمار قرار دهید.

- فرد را به مكانى كه در آنجا كولر و یا هر خنك كننده دیگرى وجود دارد منتقل كنید.

- مادامى كه فرد در هوشیارى به سر مى برد، او را مجبور به خوردن آب كنید.

سه شنبه 5/1/1393 - 11:22
اطلاعات دارویی و پزشکی

با زگیل، به استقبال سرطان می روید

هفته نامه سلامت :

زگیل‌های تناسلی از شایع‌ترین بیماری‌های مقاربتی به حساب می‌آیند

دكتر محمدرضا رجبی‌شكیب

ویروس پاپیلومای انسانی كه مسئول ایجاد همه انواع زگیل است، خودش بیش از 100 نوع دارد.

زگیل اصولاً چیز خوبی نیست، نه فقط به خاطر ظاهر زشت و زننده‌اش. شنیده‌اید كه می‌گویند<فلان كس خیلی زگیل است> به معنای این كه خیلی سمج است و وقتی به چیزی گیر می‌دهد، ول كن نیست؟ اصطلاح دقیقی است چون زگیل‌ها واقعاً <زگیل> هستند و به این راحتی نمی‌شود از شرشان خلاص شد. زگیل‌ها در نقاط مختلف بدن مثل دست، صورت و پا لنگر می‌اندازند، اما یكی از مناطق مورد علاقه زگیل‌ها، منطقه تناسلی است. زگیل‌های تناسلی كه پزشكان به آنها <كوندیلوما آكومیناتا> می‌گویند، یكی از شایع‌ترین بیماری‌های مقاربتی به حساب می‌آیند. ‌

 

ویروس سرطان‌آور

كمتر كسی می‌داند كه زگیل یك بیماری ویروسی است و بنابراین، قابل سرایت است. البته این طور هم نیست كه با كوچكترین تماس با یك ضایعه،ویروس در نقطه سالم پوست كاشته شود و مزرعه زگیل بروید! اما تماس مكرر و نزدیك، در شرایطی كه <ویروس پاپیلومای انسانی> در پوست تلقیح شود، باعث ایجاد زگیل می‌شود. ویروس پاپیلومای انسانی كه مسئول ایجاد همه انواع زگیل است، خودش بیش از 100 نوع دارد و اگر فكر می‌كنید شهرتش به خاطر <زگیل> است بدانید كه از این‌ها مهم‌تر، بعضی از انواع این ویروس، خطر ایجاد سرطان را هم بالا می‌برند. نترسید، خبر خوب این است كه اغلب زگیل‌ها توسط ویروس‌های پاپیلومای نوع 6 و 11 ایجاد می‌شوند كه كمترین همراهی را با سرطان‌ها دا رند.‌

 

نشانه‌های زگیل

زگیل‌های تناسلی معمولاً به شكل ضایعات برآمده، به رنگ پوست و در نواحی تناسلی خارجی شامل آلت، فرج، اسكروتوم (پوست بیضه)، پرینه و پوست مقعد ظاهر می‌شوند. گاهی به شكل برآمدگی‌های كوچك بروز می‌كنند و گاهی به صورت مسطح، زبر یا پایه‌دار هستند، اما شكل كلاسیك و شایع آنها ضایعات <گل كلمی> است. گاهی هم زگیل‌ها داخلی هستند، یعنی در غشاهای مخاطی واژن، پیشابراه، مقعد و حتی دهان دیده می‌شوند. زگیل‌های داخل مقعدی اگر چه معمولاً در بیمارانی كه رابطه جنسی غیرمعمول دارند دیده می‌شوند، اما در زنان و مردانی كه هرگز چنین سابقه‌ای را ذكر نمی‌كنند هم دیده شده‌اند. بیماران دچار زگیل‌های داخلی ممكن است هنگام مقاربت، احساس درد، ناراحتی یا خونریزی داشته‌ باشند كه این علایم در بیماران دارای ضایعات گل‌كلمی شایع‌تر است. ضایعات پیشابراه هم می‌توانند عبور ادرار و منی را با مشكل مواجه كنند.

 

پزشكان برای تشخیص این بیماری معمولاً نیازی به آزمایش ندارند و بر اساس ظاهر ضایعه،تشخیص زگیل تناسلی را می‌گذارند، اما در موارد خاصی، نمونه‌برداری از ضایعه را توصیه می‌كنند:

 

-1 بیمار دچار نقص ایمنی (مثلاً مبتلایان به ایدز) -2 زگیل‌های سفت یا زخمی -3 زگیل‌های مزمن -4 مصرف سیگار -5 سابقه پاپ‌اسمیر غیرطبیعی برای خانم‌ها

درد بی‌درمان زگیل

زگیل‌های تناسلی مثل همه انواع زگیل‌های دیگر، ممكن است بدون درمان خود به خود از بین بروند. بعضی‌هایشان هم كه این قدر نجیب نیستند، سال‌ها به همان اندازه قبلی باقی می‌مانند یا گاهی هم به تدریج بزرگ‌تر می‌شوند؛ این یعنی كه درمان زگیل‌ها، همان قدر كه دشوار است، فوری و ضروری هم نیست، البته زگیلی كه علامت ایجاد كند یا این‌كه از نظر زیبایی غیرقابل تحمل باشد را باید درمان كرد. از این گذشته، زگیل‌های تناسلی چون قابل انتشارند و به راحتی به همسر منتقل می‌شوند، باید هر چه زودتر درمان شوند. اگر تا اینجا مطلب را به دقت دنبال كرده باشید، ممكن است این سوال برایتان پیش آمده باشد كه مگر نگفتیم زگیل‌های تناسلی خطر بعضی سرطان‌ها را افزایش می‌دهند، پس حتما باید آنها را درمان كرد. اما مسئله این است كه در حال حاضر شواهدی مبنی بر این كه درمان زگیل‌های تناسلی تا‡ثیر مطلوبی بر بروز سرطان دهانه رحم و ناحیه تناسلی داشته باشند، وجود ندارد. به عبارت دیگر، اگر فردی به ویروس پاپیلومای انسانی مبتلا شد، اتفاقی افتاده است كه احتمالاً قابل برگشت نیست. بنابراین، اصل مسئله پیشگیری است و البته برای پیشگیری از بیمار شدن دیگران، باید فرد بیمار را درمان كرد.

 

درمان‌های شیمیایی

اینكه پزشك‌ چه درمانی را برای زگیل‌های تناسلی تجویز می‌كند، بستگی به تعداد، اندازه، محل و شكل ضایعات و همچنین عواملی مثل پذیرش بیمار، وضعیت اقتصادی بیمار و تجربه پزشك دارد. به طور كلی 2 گروه اصلی درمان وجود دارند: درمان‌های شیمیایی و درمان‌های فیزیكی. هر دوی این روش ها درمان‌های تخریبی هستند، یعنی روش‌هایی هستند كه ضایعه را از بین می‌برند ولی عفونت ویروسی را درمان نمی‌كنند، چرا كه به طور كلی از بین بردن ویروس‌ها كار آسانی نیست و دانش پزشكی به همین دلیل، هنوز از درمان ریشه‌ای عفونت‌های ویروسی از قبیل ایدز، هپاتیت و حتی سرماخوردگی ناتوان است.از میان درمان های شیمیایی، محلول <پودوفیلین> معروف‌ترین دارویی است كه برای درمان زگیل تجویز می‌شود. این محلول را باید با دقت روی ضایعه مالید و از آنجا كه انجام آن توسط بیمار مشكل است، پزشكان ترجیح می‌دهند شخصاً این كار را برای بیمار انجام بدهند و به همین خاطر، اگر چه خود این دارو ارزان است، اما به دلیل نیاز به مراجعات مكرر، پردردسر و گران تمام می‌شود.

هنگام استفاده از پودوفیلین برای درمان زگیل، باید به موارد زیر دقت كرد:

-1 گردن رحم، واژن یا كانال مقعد نباید به این دارو آغشته شود. -2 برای‌ جلوگیری از تحریك، باید پس از استفاده از محلول اجازه داد كاملاً خشك شود.‌ -3‌حدود‌یك‌هفته‌باید‌میان‌هر‌باراستفاده از این محلول فاصله گذاشت. -4 سوزش در محل، درد و التهاب از عوارض جانبی شایع این دارو است. به طور كلی گفته می‌شود كه برای زگیل، اگر یك روش بعد از 3 دوره درمان، باعث بهبودی نشد، آن وقت باید روش را عوض كرد. درمان‌های شیمیایی زگیل هم از آن دسته درمان‌هایی هستند كه نیاز به صبوری بیشتر دارند.

 

درمان‌های فیزیكی

سرما درمانی (كرایوتراپی)، جراحی و درمان با لیزر 3 روش رایج درمان زگیل‌ها هستند. كرایو، برای بیماران دارای زگیل‌های با تعداد كم تا متوسط توصیه می‌شود. مهم‌ترین عارضه جانبی آن هم درد یا تاول در محل است و 20 تا 40 درصد هم خطر عود دارد. درمان جراحی هم از آنجا كه مستلزم برداشت عمقی ضایعه است، به مهارت جراح بستگی دارد. این جراحی كوچك با بی‌حسی موضعی و توسط متخصصان پوست انجام می‌شود و برای زگیل‌های مقعد یا درگیری یك ناحیه وسیع، بهترین راه است. خطر عود آن هم حدود 20 درصد است. درمان با لیزر بهترین روش برای زگیل‌های وسیع داخل پیشابراه و واژن است. نكته جالب این است كه دود حاصل از این نوع درمان می‌تواند حاوی ویروس پاپیلومای انسانی باشد و به همین دلیل، پزشكانی كه این عمل را انجام می‌دهند، حتما باید از ماسك استفاده كنند. برای درمان با لیزر هم بین 5 تا 50 درصد احتمال عود در نظر گرفته می‌شود. مزیت روش‌های فیزیكی، علیرغم هزینه بالاتر و عوارض مثل زخم در محل درمان و... این است كه بیمار سریع از آنها نتیجه می‌گیرد و نیاز به مراجعات مكرر ندارد. به عبارت دیگر، این نوع درمان‌ها برای بیماران عجول مناسب‌ترند.

 

 

 

سه شنبه 5/1/1393 - 11:22
اطلاعات دارویی و پزشکی

توجه به علایم سکته های مغزی، راهی مطمئن برای بیماران

هموطن آنلاین_تنها چند دقیقه بیشتر طول نمی كشد تا عواقب ناشى از یك سكته مغزى ناگهانى، كل زندگى فرد را دگرگون سازند. یك لخته كوچك خون موجب مسدود شدن رگ و به این ترتیب مانع از رسیدن اكسیژن كافى به بافت و اعصاب مربوطه شده و سكته مغزى را باعث می شود. این عارضه    

  " یك سكته مغزى می تواند منجر به فلجى سیستم ماهیچه اى، اختلال در كار مراكز بینایى و سخن گویى و یا عمل تنفس گردد. ... "

 

  

    

شدید، معمولا به تدریج آغازمی شود و به صورت ناگهانى به وقوع می پیوندد، اما با این وجود علایمى وجود دارند كه توسط آن ها می توان پیش از وخیم شدن اوضاع، خطر احتمالى را پیش بینى کرد.

این طور به نظر می رسد كه بسیارى از سكته هاى مغزى بى مقدمه انجام می شوند، زیرا بیشتر افراد از مسدود شدن سرخرگ ها، كه در ۸۵ در صد از موارد به سكته مغزى منجر می شوند، بویى هم نمی برند. علت اصلى سكته مغزى، تنگ شدن سرخرگ ها، بر اثر سختى جداره آن هاست. موادى چون چربی ها، پروتئین ها و كربنات كلیسم بر جداره رگ ها رسوب كرده و جریان خون را دشوار می سازند. اگر یك لخته خون به این بخش تنگ شده سرخرگ برسد، موجب مسدود شدن آن می گردد. بدین ترتیب، جریان خون متوقف می شود.

اگر این اتفاق در یكى از ۴ سرخرگ مغزى رخ دهد، عواقب بسیار شدیدى را به دنبال دارد. گردش خون كافى در مغز فرد مزبور انجام نگرفته و بافت مغزى می میرد و به دنبال    

  " بسیارى از سكته هاى مغزى بى مقدمه انجام می شوند، زیرا بیشتر افراد از مسدود شدن سرخرگ ها، كه در ۸۵ در صد از موارد به سكته مغزى منجر می شوند، بویى هم نمی برند. ... "

 

  

    

آن سلول هاى عصبى از كار میافتند. از آنجایی كه سلول هاى مغزى تنها به صورت محدود قادر به بازسازى خود هستند، اغلب، نتایج چنین سكته اى، غیر قابل جبران است. پاره شدن یك سرخرگ، كه معمولا بر اثر فشار خون بالا بروز می كند نیز تا همین اندازه، براى بدن خطرناك است.

یك سكته مغزى می تواند منجر به فلجى سیستم ماهیچه اى، اختلال در كار مراكز بینایى و سخن گویى و یا عمل تنفس گردد. بیمارانى كه از این ضربه، جان سالم بدر می برند، غالبا براى همیشه ازعواقب آن در رنجند.

بسیارى از سكته هاى مغزى روزها و حتى ماه ها پیش از وقوع، اعلام خطر می كنند، اما در عین حال جدى گرفته نمی شوند. بى حسى در ناحیه پاها معمولا این طور تفسیر می شود كه شیوه نشستن ما غلط بوده است. سردرد شدید به تغییرات آب و هوایى ربط داده می شود و در مورد سرگیجه و حالت تهوع، گفته می شود كه، بروز چنین حالاتى در ساعات بامدادى امرغریبى نیست.

علایمى كه به سكته مغزى اشاره می كنند عبارتند از، فلجى اعضاى یك سمت بدن و بروز دشواری هایى در بینایى، تكلم و درك مفاهیم. زمانی كه حتى یكى از این علایم بروز می كند، باید بلافاصله به پزشك اورژانس اطلاع داد.

هنوز هم افراد زیادى به این    

  " تنها در آلمان هر ساله تقریبا ۲۰۰ هزار نفر دچار سكته مغزى می شوند. همانند گذشته، این تصورغلط وجود دارد كه سكته مغزى یكى از بیماری هاى مربوط به مسنترهاست.... "

 

  

    

علایم بى توجه می مانند. تنها در آلمان هر ساله تقریبا ۲۰۰ هزار نفر دچار سكته مغزى می شوند. همانند گذشته، این تصورغلط وجود دارد كه سكته مغزى یكى از بیماری هاى مربوط به مسنترهاست. باید تذكر دهیم كه اگر چه ۸۰ درصد از قربانیان سكته، سنى بیشتر از ۶۰ سال دارند، اما حتى ۲۰ یا ۳۰ ساله ها و كودكان نیز می توانند به این درد دچار شوند.

زمانى كه یك بیمار سكته اى به بخش اورژانس انتقال می یابد، مسابقه علیه زمان آغاز می شود. اغلب باید ابتدا تشخیص داده شود كه مسدود شدن رگ هاى مغزى یا خونریزى مغزى علت اصلى سكته بوده است. در صورت خونریزى مغزى باید یك ماده رقیق كننده خون به كار گرفته شود. به همین دلیل، عكس بردارى از مغز بیمار توسط دستگاه هاى كامپیوترى اسكن در این زمینه به پزشكان كمك می كند.

در صورت وجود یك لخته در سرخرگ هاى مغزى نیز مواد رقیق كننده خون به كار گرفته می شوند كه، البته تزریق آن ها باید ۳ ساعت پس از وقوع سكته انجام گیرد، در غیر این صورت، خون به سوى بافت آسیب دیده جریان می یابد. در روش هاى جدیدتر لوله یا سیم مارپیچى ظریفى به كار گرفته می شود كه به درون سرخرگ فرستاده شده و لخته خونى مزبور را از میان می برد و گردش خون را بار دیگر ممكن می سازد.

سه شنبه 5/1/1393 - 11:22
اطلاعات دارویی و پزشکی

آسم‌

Asthma

   شرح بیماری 

عبارت‌ است‌ از یك‌ بیماری‌ مزمن‌ همراه‌ با حملات‌ مكرر خس‌خس‌ و تنگی‌ نفس‌. این‌ بیماری‌ در تمام‌ سنین‌ می‌تواند وجود داشته‌ باشد اما 50% از موارد، كودكان‌ زیر 10 سال‌ هستند. آسم‌ بیشتر در پسران‌ رخ‌ می‌دهد تا دختران‌، اما در آسمی‌ كه‌ در سنین‌ بزرگسالی‌ آغاز می‌شود زنان‌ سهم‌ بیشتری‌ را به‌ خود اختصاص‌ می‌دهند.

   علایم‌ شایع‌

احساس‌ فشردگی‌ در قفسه‌ سینه‌ و تنگی‌ نفس‌

خس‌ خس‌ سینه‌ به‌ هنگام‌ بازدم‌

سرفه‌، خصوصاً در شب‌، معمولاً همراه‌ با خلط‌ غلیظ‌، شفاف‌ و زرد

تنفس‌ سریع‌ و سطحی‌ كه‌ به‌ هنگام‌ نشستن‌ بهتر می‌شود.

مشكل‌ در تنفس‌

انقباض‌ عضلات‌ گردن‌ علایم‌ شدید حمله‌ حاد:

آبی‌ شدن‌ پوست‌

خستگی‌ زیاد

تنفس‌ صدادار شبیه‌ خرخر

ناتوانی‌ در صبحت‌ كردن‌

تغییرات‌ ذهنی‌ و روانی‌، از جمله‌ بی‌قراری‌ یا گیجی‌

    علل‌

التهاب‌ و اسپاسم‌ ناشی‌ از آن‌ در مجاری‌ هوایی‌ (نایژه‌ها و نایژك‌ها)، و به‌ دنبال‌ آن‌ ورم‌ مجاری‌ هوایی‌ و غلیظ‌ شدن‌ ترشحات‌ ریه‌ (خلط‌). این‌ امر باعث‌ كاهش‌ یا بسته‌ شدن‌ راه‌ عبور هوا به‌ ریه‌ها می‌شود. عواملی‌ كه‌ می‌توانند این‌ تغییرات‌ را ایجاد كنند عبارتند از:

مواد آلرژی‌زا مثل‌ گرده‌ گیاهان‌، گرد و غبار، شوره‌ بدن‌ حیوانات‌، كپك‌ها یا بعضی‌ از غذاها

عفونت‌های‌ ریوی‌ مثل‌ برونشیت‌

مواد آلاینده‌ موجود در هوا، مثل‌ دود و بوهای‌ مختلف‌

قرار گرفتن‌ در معرض‌ موادشیمیایی‌ یا سایر مواد، در قالب‌ مواجهه‌ شغلی‌

    عوامل‌ افزایش‌ دهنده‌ خطر

وجود سایر بیماری‌های‌ آلرژیك‌، مثل‌ اگزما یا تب‌ یونجه‌

سابقه‌ خانوادگی‌ آسم‌ یا آلرژی‌های‌ دیگر

قرار گرفتن‌ در معرض‌ آلاینده‌های‌ خطر

سیگار كشیدن‌

مصرف‌ بعضی‌ از داروها مثل‌ آسپیرین‌

استرس‌های‌ مختلف‌ (عفونت‌های‌ ویروسی‌، ورزش‌، ناراحتی‌ عاطفی‌، بوهای‌ زیانبار، و دود تنباكو)

   پیشگیری‌

از مواد آلرژی‌زای‌ شناخته‌ شده‌ و آلاینده‌های‌ هوا دوری‌ كنید.

داروهایی‌ كه‌ به‌ منظور پیشگیری‌ از بروز حملات‌ آسم‌ تجویز می‌شوند را به‌ طور منظم‌ مصرف‌ كنید؛ توجه‌ داشته‌ باشید كه‌ حتی‌ اگر احساس‌ می‌كنید مشكلی‌ ندارید، مصرف‌ داروها را قطع‌ نكنید.

از مصرف‌ آسپیرین‌ خودداری‌ كنید.

به‌ دنبال‌ عوامل‌ آغازكننده‌ حمله‌ آسم‌ بگردید و از آنها دوری‌ كنید.

نرمش‌های‌ آسوده‌سازی‌ و شل‌كننده‌ عضلات‌، و نیز حركات‌ كمك‌كننده‌ به‌ تخلیه‌ ترشحات‌ تنفسی‌ را انجام‌ دهید.

    عواقب‌ مورد انتظار

علایم‌ را می‌توان‌ با درمان‌ و پایبندی‌ جدی‌ به‌ اقدامات‌ پیشگیرانه‌ كنترل‌ نمود.

نیمی‌ از كودكان‌ آسمی‌ نهایتاً خوب‌ خواهند شد.

در صورتی‌ كه‌ درمان‌ انجام‌ نشود، حملات‌ شدید ممكن‌ است‌ مرگبار باشند.

   عوارض‌ احتمالی‌

نارسایی‌ تنفسی‌

پنوموتوراكس‌ (وارد شدن‌ هوا به‌ فضای‌ اطراف‌ ریه‌ها)

عفونت‌ ریه‌ و مشكلات‌ مزمن‌ ریوی‌ در اثر حملات‌ مكرر آسم‌

    درمان‌

 

    اصول‌ كلی‌

اقدامات‌ تشخیصی‌ ممكن‌ است‌ عبارت‌ باشند از آزمایش‌ خون‌؛ بررسی‌های‌ مربوط‌ به‌ كار ریه‌؛ و بررسی‌های‌ مربوط‌ به‌ آلرژی‌ كه‌ معمولاً به‌ كمك‌ آزمون‌های‌ پوستی‌ انجام‌ می‌گیرند.

مراقبت‌ اورژانس‌ و بستری‌ كردن‌ در موارد حملات‌ شدید آسم‌

روان‌ درمانی‌ یا مشاوره‌، در صورتی‌ كه‌ آسم‌ با استرس‌ ارتباط‌ داشته‌ باشد.

حتی‌المقدور مواد آلرژی‌زا و آزاردهنده‌ را از خانه‌ و محل‌ كار حذف‌ كنید. درمان‌ برای‌ حساسیت‌زدایی‌ از بعضی‌ مواد آلرژی‌زای‌ خاص‌

داروهایی‌ را كه‌ به‌ طور منظم‌ استفاده‌ می‌كنید همیشه‌ به‌ همراه‌ داشته‌ باشید.

به‌ هنگام‌ حملات‌ بنشینید.

در زمان‌هایی‌ از سال‌ كه‌ مواد آلرژی‌زا در محیط‌ فراوان‌ هستند در منزل‌ بمانید.

    داروها

اكسپكتورانت‌ برای‌ رقیق‌ كردن‌ خلط‌

گشادكننده‌ نایژه‌ برای‌ بازكردن‌ مجاری‌ هوایی‌

داروی‌ كورتیزونی‌ داخل‌ رگی‌ (تنها برای‌ موارد اورژانس‌) برای‌ كم‌ كردن‌ واكنش‌ آلرژی‌ بدن‌

استنشاق‌ داروی‌ كورتیزونی‌ با دستگاه‌ ریزقطره‌ ساز. این‌ شكل‌ از مصرف‌ داروهای‌ كورتیزونی‌ عوارض‌ جانبی‌ كمتری‌ نسبت‌ به‌ نوع‌ خوراكی‌ دارد.

آنتی‌هیستامین‌ (كرومولین‌ سدیم‌ یا ندوكرومیل‌) به‌ صورت‌ استنشاقی‌ با دستگاه‌ ریزه‌ قطره‌ساز. این‌ نوع‌ دارو جهت‌ پیشگیری‌ به‌ كار می‌رود.

   فعالیت

فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری خود را حفظ‌ كنید، اما از فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری های‌ ورزشی‌ ناگهانی‌ خودداری‌ كنید. اگر به‌ دنبال‌ ورزش‌ سنگین‌ حمله‌ آسم‌ رخ‌ دهد، بنشینید و استراحت‌ كنید. مقدار كمی‌ آب‌ گرم‌ بنوشید.

درمان‌ با داروهای‌ گشادكننده‌ نایژه‌ غالباً از آسم‌ ناشی‌ از ورزش‌ پیشگیری‌ به‌ عمل‌ می‌آورد.

شاید بهترین‌ ورزش‌ برای‌ بیماران‌ آسمی‌ شنا باشد.

    رژیم‌ غذایی‌

رژیم‌ خاصی‌ توصیه‌ نمی‌شود، اما از خوردن‌ غذاهایی‌ كه‌ به‌ آنها حساسیت‌ دارید خودداری‌ كنید.

روزانه‌ حداقل‌ 3 لیتر آب‌ بنوشید تا ترشحات‌ رقیق‌ باقی‌ بمانند.

   درچه شرایطی باید به پزشك مراجعه نمود؟

شما یا یكی‌ از اعضای‌ خانواده‌ علایم‌ آسم‌ را دارید.

شما دچار حمله‌ آسمی‌ شده‌اید كه‌ به‌ درمان‌ جواب‌ نمی‌دهد. این‌ یك‌ اورژانس‌ است‌!

علایم‌ جدید و بدون‌ توجیه‌. داروهای‌ مورد استفاده‌ در درمان‌ ممكن‌ است‌ عوارض‌ جانبی‌ به‌ همراه‌ داشته‌ باشند.

http://www.irteb.com/bimariha/conditions-step.asp-t=33.htm

سه شنبه 5/1/1393 - 11:22
اطلاعات دارویی و پزشکی

کم کاری تیروئید

 

لطفاً در مورد غدد مترشحه توضیح دهید؟

ببینید غدد مترشحه در بدن به دو دسته تقسیم می شوند؛ یک دسته آنهائی که ترشحات خود را از طریق مجاری به خارج می ریزند، مثل غدد عرق، غدد بزاقی، غدد اشکی یا پستان و غیره. دسته دیگر، غددی که ترشحات خود را به داخل خون می ریزند و ترشحات آنها را به داخل خون می ریزند و ترشحات آنها از طریق خون به بافتهای مختلف بدن می رسد که اعمال فیزیولوژیک خاصی را در آن بافتها به وجود می آورند. این غدد را غدد درون ریز می گویند وعبارتند از: هیپوفیز درمغز، تیروئید، پاراتیروئیدها، بخش درون ریز لوزالمعده، غدد فوق کلیه و غدد جنسی.

این غده ها با ترشحات خود روی تمام سیستمهای بدن تاثیر می گذارند. مسائل مربوط به متابولیسم استخوانها، انواع نرمی استخوان، پوکی استخوان، مسائل مربوط به بیماریهای متابولیک ارثی هم در حوزه این تخصص قرار می گیرد.

تیروئید چیست؟

تیروئید غده ای است درون ریز که در جلو و پائین گردن قرار دارد. کم کاری، پر کاری و بزرگی آن می تواند بیماریهای مختلفی را ایجاد کند. بزرگی غده تیروئید را گواتر می نامند.

چه عواملی سبب بیماری گواتر می شوند؟

گواتر براثر عوامل مختلفی ایجاد می شود که کمبود ید، اختلالات ارثی و بیماریهای خود ایمن تیروئید ازجمله عوامل ایجاد کننده گواتر هستند. گواتر می تواند همراه با کم کاری، پرکاری و یا گواتر، نتیجه آزمایشهایی که در جهت بررسی کارتیروئید داده می شود، الزاماً غیرطبیعی نیست و می تواند طبیعی باشد.

درمان هم دارد؟

بله، گواتر پرکار و کم کار در هر اندازه ای حتما احتیاج به درمان دارد. گواتری که در آن کار تیروئید طبیعی است، در صورتی که اندازه آن بزرگ باشد و یا در طول زمان رو به بزرگی برود، اگر درمان نشود، سرانجام بزرگتر شده و در دراز مدت گره ای و بالاخره  می تواند سمی شود. ( گواتر پرکار را اصطلاحاً سمی می نامند) بنابر این پزشک با کمک معاینات و آزمایشها تشخیص می دهد که آیا درمان برای بیمار لازم است یاخیر. اگر بیماری زود تشخیص داده شود و درمان به موقع شروع گردد، کودک مثل یک فرد طبیعی رشد می کند وهیچ گونه حالت غیر طبیعی در وی دیده نمی شود واز هوش طبیعی برخوردار می گردد.

چون این بیماری در زمان نوزادی می تواند بدون علامت باشد و فقط 10 درصد نوزادان علائم بالینی را از خود نشان می دهند، در اکثرکشورهای جهان، 4 تا6 روز بعد از تولد، با چند قطره خون از پاشنه پای نوزاد آزمایش تیروئید را انجام می دهند و درصورت ابتلا درمان را شروع می کنند این نوع آزمایش هم اکنون در ایران قابل انجام است و کیستهای نوزادی در بعضی از آزمایشگاهها موجود می باشد.

نشا نه های این بیماری کدامند؟

چاقی، لاغری، تپش قلب، عرق کردن، یبوست، آهسته شدن حرکات و خستگی می تواند نشانه بیماری تیروئید باشد، ولی آنچه لازم می دانم برای خوانندگان عزیز توضیح دهم آن است که هر گواتری برای تشخیص، احتیاج به اسکن ندارد و معاینه بالینی کافی است. اگر گره ای در تیروئید باشد برای بررسی وضعیت آن گاهی اسکن لازم می شود. از جمله بیماریهایی که توجه به آن  بسیار مهم است کم کاری مادرزادی تیروئید است.

چرا تیروئید کم کار می شود؟

علت کم کاری تیروئید، می تواند مسائل ژنتیکی، کمبود ید، خوردن داروها ویا مصرف مواد ید دار توسط مادر، مصرف مواد ید دار مثل بتادین برای ضد عفونی کردن بند ناف نوزاد، مصرف داروهای ضد تیروئید در حین بار داری توسط ماد ر و مصرف ید رادیواکتیو درزمان بارداری توسط مادر باشد.

درنوزادان چه نشانه هایی دارد؟

کم کاری تیروئید درنوزاد به این صورت تظاهر می کند که نوزاد بیشترآرام است، دیر طلب شیر می کند و درحین خوردن شیر با اشکالات بلع و اشکالات تنفسی مواجه است. ملاج بزرگتر از اندازه عادی است، قسمتهای انتهای بدن سرد است، رنگ پوست عوض می شود و لکه های کمرنگ و پر رنگ قرمز درآن پدیدار می گردد. مجموعه این نشانه ها به تشخیص بیماری کمک می کند.

هرچه کودک بزرگتر می شود علائم بیماری آشکارتر می گردد. کمبود رشد و عقب افتادگی تکاملی از نظر حرکاتی که کودک در زمانهای مختلف انجام می دهد، از علائم بارز هستند. به تدریج صورت پف آلود شده، پوست به رنگ زرد کاهی در می آید و خشک و پوسته پوسته می شود، موها خشک و خشن و شکننده، زبان بزرگی که از دهان خارج شده است، گردن کوتاه، چاقی مختصر، شکم بزرگ، فتق نافی، کند بودن حرکات و یبوست کم کم تظاهر می کنند. با بروز این علائم، بیماری به راحتی تشخیص داده شود، ولی هر چه دیرتر تشخیص داده شود، اثراتی که روی عقل و ذهن بیماری گذاشته می شود بیشتر است.

در حال حاضر چه درمانی  برای کم کاری تیروئید وجود دارد؟

تنها راه درمان کم کاری، تجویز قرص لوتیروکسین با درمناسب توسط پزشک است.

عوارض این دارو چیست؟

اگر مقدار دارو زیاد باشد، ممکن است بیمار با تپش قلب، تعریق، افزایش دفعات اجابت مزاج، گر گرفتگی، اضطراب، بی قراری و عصبانیت روبرو شود و اگرمقدار دارو کم باشد، علائم کم کاری بروز خواهد کرد. به هر حال لازم است بیمار هرگونه تغییر حالت را با پزشک خود درمیان بگذارد.

در چه مرحله ای نیازبه جراحی است؟

در صورتی که تیروئید سرطانی شود، یا گره تیروئید از نوع بد خیم باشد و یا هنگامی که بیمار به دارو درمانی در پرکاری تیروئید جواب ندهد، مجبور به عمل جراحی هستیم.

بزرگی سیب گلو در پسرها نشانه بیماری تیروئید است؟

خیر، تشخیص بزرگی تیروئید با پزشک بوده و بزرگی سیب گلو به آن ربطی ندارد.

به عنوان آخرین سوال اگر نکته ای را لازم به ذکر می دانید، بفرمایید.

گاهی اطرافیان بیمار با دخالتهای بیجای خود والدین را از درمان باز می دارند. با توجه به اینکه کودک با دریافت دارو کاملاً طبیعی می شود، اما والدین آزمایشهای اولیه را به پزشک دیگری که گاه بچه را نزد وی می برند نشان نمی دهند، پزشک تصور می کند که کودک سالم است و درمان بیخودی برای وی شروع شده است، یا اطرافیان می گویند: " این بچه که چیزیش نیست بیخود به او دارو می دهید." و والدین داروی او را قطع می کنند و پس از چند سال یک کودک عقب افتاده با همه علائم کم کاری تیروئید که " کری تیسم " گفته می شود، روی دستشان باقی می ماند ومتاسفانه عوارض این اهمال کاری قابل برگشت نیست.

با تشکر از وقتی که در اختیارما دادید.

 

سه شنبه 5/1/1393 - 11:21
اطلاعات دارویی و پزشکی

هموفیلی، عارضه ای درمان نشدنی

  

 

 

 هموفیلی در یك‌ نفر از هر 10‌ هزار مرد بروز می کندد و در همان‌ اوایل‌ كودكی‌ خود را نشان‌ می‌ دهد.

 

 

 

 

هموطن آنلاین_شاید شما هم تا کنون نام بیماری هموفیلی را زیاد شنیده باشید، اما به هر حال کمتر کسی به درستی می داند که این بیماری چیست و چگونه در بدن هر فرد بروز می کند. هموفیلی‌ عبارت‌ است‌ نوعی كمبود ارثی‌ یكی‌ از فاكتورهای‌ انعقادی‌ خون‌ (فاكتور 8) كه‌ منجر به‌ وقوع‌ خونریزی‌ های‌ خطرناك‌ می‌ شود. این‌ كمبود در یك‌ نفر از هر 10‌ هزار مرد بروز می کندد و در همان‌ اوایل‌ كودكی‌ خود را نشان‌ می‌ دهد.

 

علایم‌ هموفیلی

اگر چه هموفیلی همانند بسیاری از بیماری ها علایم به خصوصی ندارد و برخی علایم آن با نشانه های شیوع بیماری های دیگر یکسان است، دانشمندان مهم ترین نشانه های بروز هموفیلی را این چنین اعلام کرده اند:

*دردناك‌ و متورم‌ شدن‌ مفاصل‌ یا تورم‌ در پا یا دست‌ و خصوصا زانو یا آرنج‌

*خونمردگی ‌های‌ مكرر

*خونریزی‌ زیاد از بریدگی‌ های‌ مختصر

*خونریزی‌ خود به‌ خودی‌ از بینی‌

*وجود خون‌ در ادرار

 

علل هموفیلی

بررسی های وسیعی که در این زمینه صورت گرفته تا کنون عوامل متعددی را برای بروز هموفیلی نمایان کرده است. اما در عین حال، مهم ترین عاملی که می تواند این بیماری را بروز دهد نقص ژنتیکی محسوب می شود. نقص‌ ژنتیكی‌ علت‌ كمبود فاكتور 8 در بدن است‌. ژن‌ فاكتور 8 بر روی‌ كروموزم‌ X قرار دارد و در صورتی‌ كه‌ مردی‌ دچار هموفیلی‌ باشد، این‌ ژن‌ در تنها كروموزوم‌ X وی‌ معیوب‌ بوده‌ و به‌ تمام‌ دخترانش‌ ارث‌ می‌رسد، اما چون‌ پسرانش‌ كروموزم‌ Y را از وی‌ به‌ ارث‌ می‌ برند، هیچ‌ كدام‌ از پسرانش‌ از وی‌ دچار هموفیلی‌ نمی‌ شوند. این‌ در حالی‌ است‌ كه‌ دختران‌ وی‌ همگی‌ حامل‌ ژن‌ معیوب‌ هستند. بعضی‌ از پسران‌ زنانی‌ كه‌ حامل‌ ژن‌ معیوب‌ هستند ممكن‌ است‌ دچار هموفیلی‌ شوند و بعضی‌ از دختران‌ زنانی‌ كه‌ حامل‌ ژن‌ معیوب‌ هستند ممكن‌ است‌ حامل‌ ژن‌ هموفیلی‌ شوند.

سابقه‌ خانوادگی‌ هموفیلی‌ می تواند خطر ابتلا به این بیماری را در افراد بالا برد. در حال‌ حاضر نمی‌ توان‌ از بیماری‌ هموفیلی پیشگیری‌ به‌ عمل‌ آورد. اگر در خانواده‌ شما سابقه‌ هموفیلی‌ وجود دارد قبل‌ از بچه‌دار شدن‌ برای‌ مشاوره‌ ژنتیكی‌ مراجعه‌ كنید.

خطر مبتلا شدن‌ به‌ ایدز یا هپاتیت‌ در اثر تزریق‌ خون‌ یا محصولات‌ خونی‌ اهدایی‌، با عرضه‌ فاكتور 8 ساخته‌ شده‌ توسط‌ مهندسی‌ ژنتیك‌ كمتر خواهد شد.

 

عواقب‌ هموفیلی

این‌ بیماری‌ در حال‌ حاضر غیرقابل‌ معالجه‌ است‌ که البته مرگبار نیست‌. اگر بتوان‌ خونریزی‌ را كنترل‌ كرد، می ‌توان‌ انتظار عمری‌ نزدیك‌ به‌ عمر طبیعی‌ را داشت‌.

تحقیقات‌ علمی‌ در زمینه‌ علل‌ و درمان‌ هموفیلی‌ ادامه‌ دارند، بنابراین‌ امید می‌ رود كه‌ روز به‌ روز درمان ‌های‌ موثرتری‌ عرضه‌ شوند و نهایتا بتوان‌ این‌ بیماری‌ را معالجه‌ نمود.

 

عوارض‌ هموفیلی

*خونریزی‌ خطرناك‌ كه‌ نیازمند درمان‌ اورژانس‌ باشد

*معلولیت‌ دائمی‌ مفصل‌ در اثر خونریزی‌ مداوم‌ در مفصل‌

*سردرد، فلج‌ یا اغما در اثر خونریزی‌ به‌ درون‌ مغز

 

درمان‌ هموفیلی

هموفیلی‌ با آزمایشات‌ انعقادی‌ تشخیص‌ داده‌ می ‌شود كه‌ نشان‌ دهنده‌ فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری پایین‌ فاكتور 8 خواهند بود. خونریزی‌ را معمولا می‌توان‌ با تزریق‌ فاكتور 8 در منزل‌ كنترل‌ كرد. اگر خونریزی‌ شدید یا غیرمعمول‌ باشد، امكان‌ دارد بستری‌ كردن‌ برای‌ كنترل‌ خونریزی‌ ضروری‌ باشد. همیشه‌ یك‌ دست‌ بند یا گردن‌ آویز كه‌ نشان ‌دهنده‌ بیماری‌ شما باشد به‌ همراه‌ داشته‌ باشید، تا در موارد اورژانس‌ بهتر و سریع ‌تر بتوان‌ به‌ شما كمك‌ كرد. بهتر است‌ قبل‌ از ازدواج‌ یا بچه ‌دار شدن‌ برای‌ مشاوره‌ ژنتیكی‌ مراجعه‌ نمایید.

خونریزی‌ را می‌ توان‌ با تزریق‌ فاكتور 8 تغلیظ‌ شده‌ كنترل‌ کرد. فاكتور 8 باید در زودترین‌ زمان‌ ممكن‌ پس‌ از آغاز خونریزی‌ داده‌ شود. ضمنا می ‌توان‌ دوزهایی‌ از فاكتور 8 را به‌ عنوان‌ پیشگیری‌ مصرف‌ كرد و بیماران‌ خود می‌ توانند تزریق‌ را فرا گیرند. امكان‌ دارد داروهایی‌ برای‌ كاهش‌ درد مفصل‌ تجویز شوند.

سعی‌ كنید هر اندازه‌ كه‌ می ‌توانید زندگی‌ عادی‌ داشته‌ باشید. حفظ‌ آمادگی‌ جسمانی‌ در این زمینه بسیار مهم‌ است‌. از انجام‌ فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری هایی‌ كه‌ باعث‌ وارد آمدن‌ آسیب‌ می ‌شوند خودداری‌ كنید، برای مثال، ورزش‌ های‌ پر برخورد. شنا، دوچرخه‌ سواری‌ یا راه‌ رفتن‌ بهترین‌ ورزش‌ ها برای‌ شما هستند. غیر از موارد ذكر شده‌، محدودیتی‌ برای‌ فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری وجود ندارد.

 

درچه شرایطی باید به پزشك مراجعه کرد؟

*اگر شما یا یكی‌ از اعضای‌ خانواده‌تان‌ علایم‌ هموفیلی‌ را دارید

*اگر یكی‌ از موارد زیر پس‌ از تشخیص‌ رخ‌ دهد:

- آسیب‌ همراه‌ با تورم‌. این‌ ممكن‌ است‌ نشاندهنده‌ خونریزی‌ در زیر پوست‌ باشد.

ـ خونریزی‌ كه‌ به‌ سرعت‌ نتوان‌ آن‌ را كنترل‌ نمود.

ـ دردناك‌ و متورم‌ شدن‌ مفاصل‌

 

 

سه شنبه 5/1/1393 - 11:21
اطلاعات دارویی و پزشکی

واکسن های سرطان

 

آرزوهای بزرگ

 

مبارزه با سرطان از طریق توانمند کردن سیستم ایمنی بدن یکی از راه های موثر و طبیعی در مواجهه با این بیماری است. از دیرباز تاکنون درمان سرطان یکی از آرزوهای بشری بوده است. هم اکنون شانس دستیابی به واکنس های سرطان از جایگاه استراتژی نامشخص به موقعیت "لیست انتظار" ارتقا یافته است.

 

ما به راستی آیا واکسن های سرطان در طب جدید موقعیتی را خواهند یافت؟ سیستم ایمنی بدن در مواجهه با سرطان همواره از نقش برجسته ای برخوردار است، به طوری که می دانیم همواره در داخل بدن سلول های بدخیم به واسطه تاثیر مواد شیمیایی، تابش مضر اشعه فوق بنفش، عفونت های ویروسی  یا بروزموتاسیون (جهش) های ژنتیک خود به خود ایجاد می شوند. این سلول ها همواره قبل از آنکه پیش آگهی در بدن بروز کند، توسط سیستم ایمنی بدن مورد شناسایی واقع و نابود می شود. در بعد درمانی واکسن ها با یک چنین مکانیسمی وارد صحنه می شوند. علت رویکرد به واکسن های سرطان به خاطر عوارض ناخواسته عوامل شیمی درمانی است. البته مشخص است که هر گونه واکنش سرطانی که در آینده به کار برود می بایستی موثر، اختصاصی و حداقل بدون عوارض جانبی باشد.

بروز هر گونه اعمال در روندتست های ارزیابی بالینی مربوط به واکسن های سرطان منجر به فراموش شدن این مسیر خواهد شد. در یک نگاه کلی به نظر می رسد که درمان سرطان ها با واکسن ها راهی مناسب و کم دردسرتر باشد.

البته بعد از کشف مکانیسم موثر سلول های آ در تحریک سیستم ایمنی که در 15 سال پیش به وقوع پیوست، تاکنون تلاش های زیادی در این عرصه صورت گرفته است و تاکنون مسیرهای زیادی برای نفوذ و رخنه به درون سیستم دفاع حیاتی بدن از این جایگاه انجام شده است. از طرف دیگر نیز موارد زیادی از نوع مقابله سلول های سرطانی برای خلع سلاح کردن یا تغییر سیستم دفاع حیاتی بدن مورد شناسایی واقع شده است.

به طور کلی واکسن های سرطان را در 3 دسته کلی می توان تقسیم بندی کرد:

اولین گروه شامل عوامل تحریک کننده سیستم ایمنی بدن هستند. این دسته شامل BCG (واکسن سل)،Inter Leukin اینتر فرون آلفا هستند. این عوامل در درمان سرطان مثانه، کلیه و ملانوم بدخیم موثر بوده است. این فرآورده ها به طور کلی سبب تحریک سیستم ایمنی بدن برای دفع سلول های سرطانی می شوند. به رغم ساخته شدن فرآورده های زیادی در این راستا، اما تعداد کمی توانسته اند تست های کار آزمایی بالیتی را با موفقیت پشت سر بگذارند، لذا آینده این روش هنوز کاملاً شفاف نیست.

تولید واکسن های اختصاصی بر مبنای بروز آنتی ژن ها برخاسته از تومورها دسته دیگری از واکسن ها را در برمی گیرد. از این دسته انواع مختلفی وجود دارند و شامل واکسن های زیر گروه آنتی ژن ها ... و فرآورده های موثر در ژن درمانی هستند. تاکنون در ارایه این نوع واکسن ها و فرآورده ها تلاش های زیادی صورت گرفته است و از فن آوری نوین به طور وسیعی در ارایه این نوع مواد استفاده شده، اما به دلیل تغییرات ساختاری تومورها برای مقابله با خلع سلاح سیستم ایمنی که از هر چند در آنها مشاهده می شود و همچنین به دلیل خاموش شدن موقتی برخی از تومورها یا از دست دادن خواص آنتی ژنیکی، این مسیر نیز دارای افت و خیزش هایی بوده است.

دسته سوم واکسن ها عبارت از واکسن های چند ظرفیتی یا فوق ظرفیتی بوده اند. این واکسن ها به دلیل دارا بودن خواص چندین آنتی ژن با خود در یک فرمولاسیون لذا از جایگاه ویژه ای در تحریک سیستم ایمنی بدن در مقابله با سلول های سرطانی برخور دارند. این نوع واکسن ها به دلیل ذاتی فوق در درمان چندین نوع تومورها موفق عمل کرده اند.

 

واکس های سلولی

تاکنون نتایج امیدوار کننده ای از کار برد واکسن های سلولی به دست آمده است. این نوع واکسن ها از لحاظ سلامت و تحریک سیستم ایمنی فوق تصور ظاهر شده اند. تقریباً از 70 نوع واکسن که اخیراً مورد آزمایش واقع شده اند، بیش از نیمی از آنها از نوع واکسن های سلولی بوده اند. به طور کلی دو نوع از واکسن های سلولی وجود دارند؛ یک دسته از خود بیمار گرفته می شوند و اصطلاحاً به آنها Autologous گفته می شود و دسته دیگری نیز به نام Allogeneic وجود دارند و اصطلاحاً از قفسه داروها برداشته می شوند.

دسته اول واکسن هایی هستند که پس از کشت سلول های تومور بیماران یا سیستم ایمنی آنها و پس از برداشت از محیط کشت خارج از بدن به منظور تقویت سیستم ایمنی برای خود بیماران مجدداً به کار گرفته شده و به نوعی به خود آنان باز گردانده می شود.

شرکت هایی که در این راستا فعالیت می کند عبارتنداز ... آلمان،Intracel, CellGenesys Technologies Avex که متعلق به آمریکا هستند. از منظر علمی واکسن های Autologous دلیل برداشت از بدن بیماران و تجویز به خود آنها از مزیت بالایی تطابق آنتی ژنی برخوردارند. همچنین درمان با آنها نتایج ارزشمندی را در پی داشته است، اما هم اکنون این روش به علت منشاء این فرآورده ها و همچنین به علت هزینه بر بودن تا حدی مقبولیت خود را از دست داده است.

بعضا در فن آوری تهیه واکسن های Autologous از سلول های ایمنی استفاده می شود به طور مثال شرکت DM, Dendeicn  فرانسه و Gevon, Merix آمریکایی از سلول های (DCS) ... استفاده می کنند و شرکت های Xcyte و TargeledGenetics از سلول های آ به نوعی در دران بهره برداری می کنند. این روش از نظرعلمی بحث هایی را ایجاد کرده است و مدافع و منتقدانی را نیز دارد، اما در واکسن های حاصل از سلول های Allogeneic از آنتی ژنی های سرطانی  برخاسته از سلول های توموری استفاده می شود.

گرچه که آنتی ژن های اختصاصی تومورها (TSA) و آنتی ژن های همراه تومورها (TAA) مربوط به نوع خاصی از تومورها هستند، معذالک گونه ای از سلول ها وجود دارند که سبب تولید اگر نگوییم صدها، بلکه ده ها آنتی ژن آن هم با ظرفیت بالا می شوند. این نوع سلول ها در محیط های مختلف بسته به نوع مورد نیاز، کشت داده شده و سپس تحت شرایط عمومی تهیه داروها به صورت واکسن های ضد سرطان ارایه می شوند.

مزیت دیگر این نوع واکسن ها این است که آنها به طریقه تولید صنعتی تهیه می شوند، نه براساس برداشت از بیماران و به صورت انفرادی؛ پس قابلیت به کارگیری صنعتی را نیز دارند.

یکی از طرفداران ارایه این نوع واکسن ها شرکت Cance Vax است که بیش از 4دهه در زمینه ایمیونو تراپی فعال بوده است. محصول Can Vaxin این شرکت مخلوطی از 3 نوع ملانومای غیر فعال شده توسط تابش هایی متوالی است که با BCG به عنوان همراه واکسن عرضه شده و در دو نوبت تجویز می شود. این فرآورده که در مرحله III تحقیقات بالینی است تاکنون نتایج ارزشمندی را در مقایسه با سایر روش های نوین درمان ملانوم بدخیم داشته است.

سایر شرکت هایی که در این راستا فعالیت می کنند عبارتند از، Callgenesys, ony Vax محصول شرکت اخیر به نام Ony vax.P درمرحله دوم مطالعه بالینی است وعلیه سرطان پروستات موثر است و اطلاعات حاصل از مطالعه بالینی آن نیز امسال ارایه خواهد شد.

 

گام بعدی

با گذشت چندین سال از تجارب اولیه، امروزه فعالیت صنعت تهیه واکسن های ضد سرطان به اوج خود رسیده است. چندین فرآورده هم اکنون در مرحله سوم بالینی قرار دارند که امید است تا 18 الی 24 ماه آنیده به عنوان داروی جدید ثبت شوند. اگر همه چیز طبق برآوردها پیش رود به نظر می رسد که این گونه واکسن ها به تدریج از سال 2006 تا 2007 وارد بازار شوند. با وجودی که هنوز ابهاماتی سر راه وجود دارد اما این نوع واکسن ها به کار گرفته خواهند شد و استفاده از آنها به واقعیت خواهد پیوست. مجموعه این بر آوردها نشان می دهد که واکسن های سرطان فقط در آرزو نخواهد ماند، بلکه به زودی در دسترس قرار خواهند گرفت.

 

تحلیل

بازار داروهای ضد سرطان  در تسخیر فرآورده های شیمی درمانی بوده است، اما باور و دو عرضه اینتر فرون ها، بحث تولید و کاربرد انواع واکسن های موثر در کنترل و درمان برخی از سرطان ها و بیماری های بدخیم از موقعیت تحقیقاتی به فهرست داروهای در دست اقدام ارتقا یافته است.

به نظر نمی رسد که دستاوردهای بعدی، بازارهای دارویی فرآورده های ضد سرطان را در کشورهای مختلف تحت تاثیر خود قرار ندهد. لذا قطعیت ورود این اقلام محرز است. شایسته است که با ارزیابی دقیق مراکز داخلی از توان ورود به چنین عرصه ای از هم اکنون پیش آمادگی برای به کارگیری و تولید چنین محصولاتی را در برخی از مراکز تحقیقاتی و تولیدی خود مهیا کنیم.

 

سه شنبه 5/1/1393 - 11:21
مورد توجه ترین های هفته اخیر
فعالترین ها در ماه گذشته
(0)فعالان 24 ساعت گذشته