تبیان، دستیار زندگی

ممکن است پیش خودتان فکر کنید کسانی که حافظه بسیار خوبی دارند از هوش بیشتری نسبت به دیگران برخوردار هستند! اما حقیقت این است که قدرت حافظه تا حد زیادی بستگی به این دارد که از چه ابزارهایی برای حفظ کردن استفاده کنید و چقدر در استفاده از آنها مهارت داشته باشید. در اینجا ده روش برتر برای بهبود حافظه را فرا می گیرید. امیدوارم با مطالعه و به کارگیری آنها در سال جدید دیگر مشکل حافظه نداشته باشید.  
 
۱- اطلاعات را خرد کنید: آیا شما یک شماره تلفن را یک جا حفظ می کنید؟ نه معمولا آن را به قطعات دو یا سه رقمی تبدیل می کنید و تکه تکه حفظش می کنید. مغز انسان اطلاعات را در قطعات کوچک بهتر به خاطر می سپارد. بنابراین با خرد کردن موارد بلند به اطلاعات کوچکتر راحت تر می توانید آنها را حفظ کنید.‬  
 
۲- کلمات را به هم ربط دهید: گاهی وقت ها حفظ کردن بعضی چیزها کار سختی است. من دوستی داشتم که فامیل اش «آرقند» بود. اما این اسم را نمی توانستم حفظ کنم. کافی است در ذهنتان کمی با آن بازی کنید. آرقند؟ قند؟ آب قند؟ آهان درست شد. با ربط دادن این اسم به یک کلمه آشنا آن را حفظ کردم.  
 
با پیدا کردن ارتباط بین موارد جدید و موارد قبلی آشنا در ذهنتان می توانید به راحتی آنها را به خاطر بسپارید. البته نیاز نیست که مثل من بلند فکر کنید. چون اگر دوستم بفهمد که اسمش را چگونه حفظ کرده ام...  
 
۳- ورزش کنید: همه می گویند که ورزش برای فلان و فلان و فلان چیز مفید است! حالا ما هم می گوییم که ورزش برای حافظه هم مفید است و قدرت حفظ کردن را بالا می برد. از پشت کامپیوتر بلند شوید و کمی هم فعالیت بدنی بکنید. قرار نیست قهرمان المپیک بشوید. هدف این است که فعالیت بدنی منظم داشته باشید.  
 
۴- از حافظه تصویری تان استفاده کنید: این یکی از قدرتمند ترین ابزارهای مغز است. تصور کردن یک تصویر یا صحنه روش موثری برای به خاطر سپردن است. بگویید که عینک تان را روی میز آشپزخانه گذاشته اید. حالا تصور کنید که عینک آن جا است و تمام غذاهای روی میز را خورده! دفعه بعد که می خواهید جای عینک را به یاد بیاورید مغز آن تصویر را در ذهن دارد.  
 
۵- تمرکز کنید: این مورد کاملا واضح است. شما نمی توانید وقتی که تلویزیون نگاه می کنید به خوبی مطالعه کنید و چیزی را حفظ کنید. در چنین حالتی مغز شما حالت فعال و پرسشگرانه خود را از دست می دهد و نباید روی حافظه تان حساب کنید. مشابه همین حالت وقتی که در حال کار با کامپیوتر هستید زیاد پیش می آید. اینکه همزمان کار کنید، مطالعه کنید، چت کنید و ... جلوی تمرکز را می گیرد و نباید انتظار عملکرد خوبی از مغز خودتان داشته باشید. بهترین حالت این است که هر زمان فقط یک کار را انجام بدهید و روی آن کاملا تمرکز کنید.  
 
۶- خواب مناسب: اگر می خواهید همیشه حافظه خوبی داشته باشید خواب را فراموش نکنید. کم خوابی می تواند به شدت از قدرت حافظه و تمرکز شما کم کند. ضمنا فراموش نکنید که خوابیدن در شب برای مغز نسبت به خواب در روز مفید تر است.  
 
۷- از کاخ های حافظه استفاده کنید: این یکی از بهترین روش های بهبود حافظه است. اگر می خواهید موارد متعددی را حفظ کنید کافی است که آنها را در یک مکان آشنا تصور کنید. و هر یک را در جایی قرار بدهید. بعد برای خودتان یک سفر ذهنی درست کنید و در این مکان در مسیری مشخص حرکت کنید. حال می توانید هر یک از این وسایل را در یک جای خاص ببینید.  
 
برای مثال شما هر روز صبح که از خانه خارج می شوید باید تعدادی وسایل را همراهتان بردارید. ( شامل دسته کلید تان - کیف - دفترچه یادداشت - حلقه - ساعت مچی - کارت بانک ) اما همیشه چیزی را فراموش می کنید. اشکالی ندارد کافی است برایشان یک سفر ذهنی در کاخ حافظه تان درست کنید. با هم امتحان می کنیم:  
 
سفر را از تخت خواب که بیدار می شوید شروع کنید. روی میز کنار تخت یک دفترچه بزرگ یادداشت را تصور کنید که آنجا قرار گرفته ( وقتی آن را بزرگ و کمی متفاوت و عجیب در تخیل خود بسازید با اغراق کردن به مغز کمک می کنید تا بهتر آن را به خاطر بسپارد.)  
 
سپس از اتاق خواب خارج شوید به آشپزخانه بروید. آنجا درست در کنار یخچال یک دستگاه خودپرداز بانک را تصور کنید که طبق معمول کار نمی کند! وقت اش است که کارت بانک را بردارید.  
 
ذهنتان را به اتاق بعدی خانه ببرید. آنجا روی میز ساعت مچی شما قرار گرفته. و کمی آن طرف تر روی شومینه حلقه است در حالی که به خاطر حرارت آتش کاملا سرخ شده است.  
 
در پایان در کنار چوب لباسی کنار درب خروجی خانه کیف را تصور کنید و آن را بردارید. این سفر ذهنی را چند بار با خودتان مرورکنید. بعد از این هر روز صبح تنها طی چند ثانیه به این سفر ذهنی میروید و دیگر هیچ وقت چیزی را فراموش نمی کنید. با این روش می توانید تا ده ها مورد را پشت سر هم و با نظم حفظ کنید. کاخ های حافظه انسان نامحدود هستند.  
 
۸- رژیم غذایی مناسب: اسیدهای چرب امگا ۳ یکی از مواد مهم برای بالا نگهداشتن کارایی شناختی مغز هستند. کجا یافت می شوند؟ در ماهی ها به خصوص ماهی های ساکن آب های سرد و در مغز دانه ها به خصوص گردو و روغن آن. مصرف ویتامین های گروه B و اسید فولیک هم مغز شما را خوشحال می کند. آنها را در سبزیجات و مرکبات پیدا خواهید کرد. در طرف دیگر کشیدن سیگار و مصرف بالای الکل برای حافظه خوب نیست.  
 
۹- آموخته هایتان را به دیگران یاد بدهید: تحقیقات نشان داده که یک روش خوب یادگیری این است که به دیگران آموزش بدهید! وقتی موضوعی را برای کسی توضیح می دهید این کار به دایمی شدن آن حافظه در مغزتان کمک می کند. بنابراین بخیل نباشید و همیشه به دیگران آموزش بدهید.  
 
۱۰- تکرار، تکرار، تکرار: وقتی یک شماره تلفن را به خاطر می سپارید یا یکی از همین روش های گفته شده را تمرین می کنید، نکته کلیدی تکرار کردن است. با تکرار مغز شما اطلاعات را برای همیشه در خودش نگه می دارد و در به یادآوری آنها هم مهارت پیدا می کند. تمرین این روش ها هم به شما کمک می کند که هر بار از آنها راحت تر و سریع تر استفاده کنید به گونه ای که پس از مدتی جز ابزارهای جدایی ناپذیر حافظه شما خواهند شد.  
 
شما از چه روش هایی برای به خاطر سپردن استفاده می کنید؟ آنها را در بخش نظرات با دیگران به اشتراک بگذارید.

یکی از جدیدترین پردازنده های اینتل Core i7 نام دارد، در این سری شما سریع ترین پردازشگرهای حال حاضر دنیا را می بینید که دارای شش هسته هستند. بنابراین شاید وقت آن رسیده باشد که کمی دقیق تر به آن‌ نگاه کنیم. اگر به دنبال یک بررسی کامل و فنی از پردازشگری هستید که نزدیک به دو میلیارد ترانزیستور را در خودش جای داده، این مطلب برای شما است. پس ادامه مطلب را از دست ندهید.

این بار باید میزبان بررسی پردازنده ی جدید اینتل به نام Core i7-980X Extreme باشیم . پردازنده هایی که پسوند Extreme را با خود به همراه دارند همواره هدف خود را برروی مخاطبان علاقه مند خود و گیمر های حرفه ای متمرکز می کنند اما این پردازنده علاوه بر پیروی از این قاعده سریع ترین پردازنده ی desktop جهان نیز هست؛ پس ما راهی نداریم جز بررسی آن.

مشخصات این پردازنده ی جدید بسیاری را از روح و جان به وجد می آورد اما سعی کردم آن را به دقت مورد بررسی قرار دهم بنابر این جای بیشتری برای صحبت درباره این پردازنده وجود دارد پس در ادامه به بسیاری از موضوعات مرتبط با این پردازنده خواهیم پرداخت . در تصویر زیر می توانید بخش داخلی این پردازنده را مشاهده کنید . دو هسته بیشتر ، 4 مگابایت Cache بیشتر و در عین حال مصرف انرژی تقریبا برابر با پردازنده ی قبلی یعنی i7-975Extreme از ویژگی های این پردازنده است . تصویر سمت راست نیز نمای طراحی 32 نانومتری این پردازنده را نشان میدهد که توانایی گنجایش شش هسته را به ارمغان آورده .

مشخصات:  

معماری این پردازنده جدید 32 نانومتری و از نوع GolfTown است در حالی که تا به حال معماری پردازنده های Core i7 ؛ 45 نانومتری و از نوع Nehalem بوده است و این یکی از تحولات دیگری است که این پردازنده همراه خود به میان آورده اما سوکت این پردازنده با سوکت معماریNehalem یکسان است بنابراین، پردازنده ی Corei7-980X Extreme نیز نیازمند سوکت LGA1366 میباشد که در مادربرد های با چیپست X58 به کار میرود . پس خبر خوب این است که اگر از مادربرد های x58 استفاده می نمایید، لازم نیست نگران تعویض مادر برد خود باشید.

در ساخت این CPU از 1 میلیارد و 700 میلیون ترانزیستور استفاده شده و فرکانس کاری هر هسته 3.33 گیگاهرتز است. 6 هسته ای که در این پردازنده استفاده شده باعث تبدیل آن به قوی ترین پردازنده ی Desktop دنیا شده اند. مقدار Cache L3 این پردازنده برابر با 12 مگابایت می باشد. این پردازنده انرژی الکتریکی معادل 130 وات را در حداکثر کارکرد، به مصرف میرساند و ولتاژ ورودی آن برابر با تقریبا 1 ولت می باشد. قیمت تقریبی این پردازنده 999 دلار اعلام شده که پیش بینی می شود در ایران قیمت آن کمی بالاتر باشد. اگر چه بسیاری این قیمت را برای یک پردازنده نجومی میدانند اما داشتن سریع ترین پردازنده ی Desktop دنیا هم لذت خاص خود را دارد.

نمای ظاهری این پردازنده فرق چندانی با پردازنده های دیگر مبتنی بر سوکت 1366 پین ندارد . تصویر زیر هم این موضوع را تایید می کند. در بالای این پردازنده به مانند تمام CPU های سری Core i7 یک پخش کننده ی حرارت قرار دارد و سطح زیرین این پردازنده نیز تفاوتی با دیگر پردازنده های سوکت LGA 1366 ندارد.

حال به بررسی درون این پردازنده می پردازیم:

Core i7-980X extreme بر پایه نسخه جدید طراحی هسته های اینتل پایه گزاری شده است و روند پردازش پیشرفته تر از پردازنده های قبلی سری Core i7 می باشد. اما به مانند معماری پیشین این سری عملکرد هر هسته مختص خود آن است یعنی هسته ها به صورت تکی کار میکنند. برای مثال ممکن است هسته اول 100% کار کند در حالی که هسته دوم 20% کار میکند و این موضوع به بار پردازشی بستگی دارد. اما تفاوت اصلی در اینجاست که تعدادی تغییر در AES-NI (Advanced Encryption Standard - New Instructions) ایجاد شده است . این تغییرات باعث شده اند که پنهان کردن و آشکار سازی الگوریتم ها در سخت افزار، تسریع شود. که این امر باعث کنترل دقیق تر میزان پردازش و فرکانس کاری CPU خواهد شد.

چهره ی معماری GolfTown که در Core i7-980X extreme به کار گرفته شده ، شبیه به معماری Bloomfield است. (معماری دیگری که در پردازنده های قبلی Core i7 وجود داشت) اما به هر حال مقدار Cache بیشتری در GolfTown به کار گرفته شده (12 مگابایت از نوع L3 ) در حالی که Bloomfield از 8 مگابایت کش استفاده می کرد.

مشخصات دیگر این CPU را می توانید در تصویری که از نرم افزار CPU-Z در بالا قرار داده شده ببینید. فرکانس نرمال این پردازنده برابر با 3.33 گیگا هرتز است که در حالت توربو به 3.6 گیگا هرتز می رسد. حداکثر فرکانس QPI (که مدتی است جای گزین FSB شده ) به 6.4GT/s (3200 مگاهرتز) میرسد. توان مصرفی این پردازنده نیز برابر با 130 وات میباشد که مشابه CPU های قبلی سری Core i7 است. تصویر زیر معماری GolfTown را نشان میدهد.

پردازنده ی Core i7-980X Extreme در ظاهر خود هر 6 هسته با معماری GolfTown را در بر میگیرد. در وسط این پردازنده موتور صف بندی و عناصری که هسته ها را شامل نمیشوند قرار دارد. در پهلوی هر سه هسته سه Cache L3 قرار دارند یعنی برای سه هسته سمت راست و چپ هر کدام 6 مگابایت کش در نظر گرفته شده است. کنترل کننده حافظه در بالا و لینک های QPI در سمت چپ و راست پردازنده قرار گرفته اند. هر سه هسته، یک لینک QPI. همچنین همانظور که گفته شد در ساخت این پردازنده از یک میلیارد و 700 میلیون ترانزیستور استفاده شده است و سایز کلی آن برابر با 248 میلیمتر مربع میباشد. گنجانده شدن 6 هسته در این پردازنده نیز به لطف معماری 32 نانو متری امکان پذیر شد.

همچنین همراه پردازنده ی Corei7-980X Extreme یک خنک کننده جدید عرضه می شود که با نوع DBX-B جایگزین شده است که این فن از نوع Tower-type می باشد. هیت سینک آلمینیومی به همراه 4 هیت پیپ (لوله های انتقال حرارت) در هرطرف ، قدرت خنک سازی را تاحد زیادی افزایش داده اند. همچنین یک سویچ روی فن قرار دارد که سرعت آنرا کنترل می کند. این فن در سرعت 800 دور در دقیقه حدود 20 دسی بل صدا تولید می کند و در سرعت 1800 دور در دقیقه صدای این فن به 35 دسی بل می رسد.

اورکلاک:

اورکلاک این پردازنده را با فن فابریک خودش انجام شد تا مشخص شود که حداکثر فرکانس کاری این پردازنده چقدر است. بار اول توانستیم فرکانس این پردازنده را به 4.1 افزایش دهیم اما عملکرد سیستم پایدار نبود و برای دستیابی به عملکرد پایدار سیستم را دوباره راه اندازی کرده و این بار توانستیم اورکلاک را در فرکانس 3.9 گیگاهرتز انجام دهیم و سیستم توانست پایدار بماند در مجموع برای یک CPU با فن فابریک این مقدار اورکلاک را میتوان خوب ارزیابی کرد اما مطمئنا با به کار بردن خنک کننده های قوی تر میتوان به پایداری در فرکانس های بالا تر نیز دست پیدا کرد.

توجه داشته باشید که اورکلاک برای مواقعی که نیاز به قدرت بیشتری احساس می شود انجام می شود که با توجه به همین موضوع با وجود در اختیار داشتن چنین پردازنده ای با6 هسته 3.33 گیگاهرتزی، نیاز به اورکلاک در مواردی معدود احساس خواهد شد و گیمر ها نیاز چندانی به این کار نخواهند داشت ، حداقل تا زمانی که Crysis2 وارد بازار شود!

مادربردهای پیشنهادی

اگر همین چند وقت پیش یک مادربرد X58 خریدید که هیچ؛ اما اگر در فکر خرید مادربردی هستید که بر مبنای چیپست X58 باشد، ما برای شما دو گزینه زیر را پیشنهاد میکنیم:  
اولین گزینه مادربرد GIGABYTE X58A-UD5 میباشد . شاید برای بسیاری از شما این مادر برد آشنا به نظر برسد ، تعجبی هم ندارد چون هم گیگابایت مارک معروفی است و هم X58A-UD5 ، قدرتمند ظاهر شده است. این مادر برد علاوه بر توانایی های بالایی که در پشتیبانی از اسلات های گرافیکی دارد به USB3 و SATA3 نیز مجهز شده است . این مادر برد از چهار اسلات PCI-E2.0 بهره میبرد که در صورت کار به صورت تکی یا دوتایی از نوع X16 و در صورت کار به صورت 3 و 4 تایی به ترتیب دوتای اولی به صورت X16 و دوتای بعدی به صورت X8 کار می کنند . سیستم خنک کننده ی این مادر برد نیز در حد مطلوبی است و از هیت سینک ها و هیت پیپ های نسبتا بزرگی بهره میبرد که باعث خنک سازی بهتر می شوند.

پیشنهاد بعدی ما مادر برد ASUS P6X58D Premium این مادر برد نیز همانند مورد قبلی دارای هیت سینک ها و هیت پیپ های بزرگ و سیستم خنک سازی مناسبی می باشد و از USB3 و SATA3 نیز پشتیبانی به عمل می آورد.

تعداد اسلات های PCI-E در این مادربرد برابر با سه عدد می باشد که هر سه آنها به صورت X16 کار می کنند. با توجه به این مساله ، کراس فایر و SLI با این مادربرد بسیار لذت بخش بود. این مادربرد همچنین به طراحی 16+2 فاز نیز مجهز شده است. خازن های این مادر برد همانند UD5 ساخت ژاپن بوده و 100% جامد می باشند که این به معنی طول عمر بالای این خازن ها است.

در کل ASUS P6X58D را می توان مادربردی سریع و قدرتمند توصیف کرد که کار با آن لذت بخش و آسان است.

و GIGABYTE X58-UD5 را میتوان مادربردی با طراحی بسیار عالی و با عملکرد سریع و قدرتمند و خنک سازی فوق العاده توصیف کرد که با قابلیت های خود دل هر کاربری را به دست می آورد.

تست با 3D Mark 06 :

کاربرانی که با نرم افزار های تست سخت افزار آشنایی دارند حتما نام این برنامه را شنیده اند. تستی که روی این پردازنده انجام شد متشکل از دو صحنه ی سه بعدی مختلف بود که آنها توسط یک رندر گیرنده نرم افزاری اجرا شده که وابسته به کارکرد CPU شما می باشد. در نمودار زیر میتوانید، امتیاز پردازنده های مختلف را مشاهده نمایید. مشخصات سخت افزاری نیز در بالای نمودار نوشته شده است.

Core i7-980X بالا ترین امتیاز را کسب کرده اما فاصله آن با Core i7-975 به اندازه ای که باید باشد نیست.

تست با 3D MARK Vantage

این برنامه فیزیک هایی را که برروی گیم ها اجرا میشوند را به عنوان ابزاری برای تست عملکرد سیستم های مختلف به کار می برد. صحنه ی پرواز دو هواپیما و برخورد آنها به یک دیگر و طبعا برخواستن دود و آتش ناشی از انفجار که بار پردازشی زیادی را بر پردازنده وارد می کند ، در این تست مورد استفاده قرارگرفت.

بر خلاف تست قبلی در این تست پردازنده ی i7-980X توانست عملکرد بسیار خوبی را به نمایش بگذارد و توان مندی خود را ثابت کند و عملکردی حدودا 40 درصد بیشتر از Core i7 975 ارائه دهد که مقدار بسیار قابل توجهی می باشد.

در نهایت :

پردازنده ی جدید بدون شک عملکرد قابل توجهی را ارائه می دهد و سرعت و قدرت بالای آن می تواند نیاز گیمر های حرفه ای را برطرف سازد. این پردازنده باقیمت 999 دلار به فروش می رسد. و همانگونه که در ابتدای مقاله اشاره شد قیمت این پردازنده در ایران کمی گران تر خواهد بود. این CPU همچنین توانایی بالایی برای اورکلاک کردن از خود نشان داد. از طرفی دیگر این پردازنده را میتوان انقلابی نامید زیرا اولین پردازنده ی 6 هسته ای Desktop است و عملکرد بسیار بالایی دارد همچنین این سی پی یو اولین نسخه از معماری GolfTown اینتل می باشد. یکی دیگر از نقاط قوت این پردازنده پشتیبانی از سوکت 1366 اینتل می باشد که آن را برای مادربرد های دارای چیپست X58 قابل استفاده می سازد.

رقابت میان اینتل و AMD همچنان ادامه دارد. اما چیزی که مشخص است، این است که اینتل اولین پردازنده ی 6 هسته ای را برای Desktop تولید کرد و قطعا این نام همراه این شرکت خواهد ماند.

منبع مشخصات: سایت رسمی شرکت اینتل

بازار تلفن های هوشمند و تبلت ها آنقدر جذاب است که شرکت بزرگی مانند HP نمی تواند ببیند که سهمی در آن ندارد. بنابراین خبر داغ امروز اینترنت، خرید شرکت پالم توسط اچ پی با قیمت ۱.۲ میلیارد دلار بود. معامله ای که تا چند روز دیگر قطعی خواهد شد. ‏�
‏�
پلتفرم شرکت پالم توانایی های بالقوه ای برای پیشرفت دارد اما این شرکت فاقد قدرت مالی لازم برای توسعه نرم افزاری آن بود. برای مثال هم اکنون برای این پلتفرم تنها ۲۰۰۰ اپلیکیشن وجود دارد که در مقایسه با آیفون و آندروید عدد کوچکی است. حالا با موتور محرکه غولی مانند اچ پی این شرکت می تواند با سرعت به حرکت اش ادامه بدهد و احتمالا از این پس نام آن را بیشتر خواهید شنید. ‏�
‏�
هر چند که هنوز برنامه شرکت اچ پی برای توسعه پالم کاملا مشخص نیست اما ورود این شرکت به بازار تلفن های هوشمند، عرصه رقابت را تنگ تر خواهد کرد و رقابت همیشه برای بشر خوب بوده. چرا که باعث سرعت پیشرفت و کاهش قیمت ها خواهد شد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که این ورود برای مصرف کننده ها نتیجه مثبتی خواهد داشت. ‏�

 

انسان ها به همان اندازه كه نیازمند دوستان و راه ها و ملاك هایی برای شناخت دوست هستند، به همان اندازه نیز نیازمند راه های شناسایی دشمن و ملاك هایی برای شناخت آنان می باشند، زیرا چنان كه قرآن بیان می دارد شناسایی دشمنان و آماده سازی برای مقابله با آنان امری بسیار ضروری ولازم است؛ در ضمن هدایت و مصونیت از انحراف در زندگی و دست یابی به كمالات و خوشبختی دنیوی و اخروی نقش و جایگاه مهم و اساسی دارد.

داشتن ملاك ها و معیارهایی برای شناسایی دشمن از دوست از آن جا لازم است كه بسیاری از دشمنان برای دست یابی به اهداف خود رفتاری را در پیش می گیرند كه امكان شناسایی شان را بسیار كم و محدود می سازد.

نویسنده باتوجه به اهمیت مسئله دشمن شناسی در همه امور و ابعاد زندگی با مراجعه به آموزه های قرآنی تلاش كرده تا مهم ترین و اساسی ترین ملاك ها و معیارهای شناسایی دشمن را معرفی كند. با هم مطلب را از نظر می گذرانیم.

تحلیلی از دشمن و دشمنی

دشمنی در مقابل دوستی و محبت قرار دارد و در اصل به معنای بیزاری، نفرت، عداوت، كراهت و خصومت است (فرهنگ فارس، ج2، ص 1538)

البته از همین واژگان كه برای تعریف و شناسایی مفهوم دشمنی استفاده شده، می توان نوعی تفاوت و مراتب دشمنی را نیز به دست آورد؛ زیرا كراهت و نفرت، درجه و مرتبه ای از دشمنی را بیان می دارد ولی عداوت و یا خصومت مرتبه ای بالاتر را به نمایش می گذارد. به عنوان نمونه خصومت به آن دشمنی گفته می شود كه دشمن با همه شدت تلاش می كند تا به جنگ و تنازع با دیگری بپردازد در حالی كه به بطلان خود و حقانیت دیگری آگاه است. از این رو، خصم، كسی است كه با آشكار بودن حق در نزد او به جنگ دیگری می رود.

رفتارهایی كه یك دشمن انجام می دهد در سطوح مختلف و گوناگونی است و درجه آن از نظر دشمنی متفاوت می باشد. آزار و اذیت رسانی در صورت سلطه بر دیگری (ممتحنه، آیه2) تحقیر و توهین به مردم در هنگام سلطه و چیرگی (همان) (تعدی و تجاوز به حقوق آنان (مائده آیه 2) جدال و درگیری كلامی (زخرف آیات 57 و 58) فریبكاری و نیرنگ (اعراف آیه 22 و طه آیات 117 تا 121) مكر و حیله (یوسف آیه 5) و جنگ ویرانگر (آل عمران آیه 103) نمونه هایی از رفتار دشمنان است كه در این آیات به آنها اشاره شده است.

خداوند در آیات 43 و 45 سوره نساء به این نكته توجه می دهد كه انسان ها به علل و اسباب درونی و بیرونی ناتوان از شناخت دشمنان و دارای محدودیت آگاهی نسبت به آنان هستند. این مسئله موجب می شود كه به سادگی نتوان همه دشمنان را شناخت؛ زیرا برخی از دشمنان از راه مكر و فریب و نیرنگ و از راه دوستی وارد می شوند كه امكان شناسایی آنان را كاهش می دهد و موقعیت شخص را در خطر می افكند.

آیه 8 سوره توبه تبیین می كند كه برخی از دشمنان با پنهان كردن دشمنی و كینه خود نسبت به دیگری، موجب می شوند تا انسان از شناسایی دشمن باز ماند و در دام فریب و نیرنگ آنان قرار گیرد و نتواند دشمن و كینه های آتش افروزش را ببیند.

فریب و نیرنگ دشمنان و محدودیت آگاهی و شناخت نسبت به كسانی كه مكنونات قلبی خود را پنهان می كنند و رفتاری دیگر نشان می دهند كه به ظاهر دوستانه است، موجب می شود كه مسئله دشمن شناسی و ملاك ها و معیارهای شناخت آنان، از اهمیت و ارزش بالایی برخوردار شود.

خداوند در آیاتی چند به این نكته توجه می دهد كه محدودیت انسان ها از جمله محدودیت از آگاهی نسبت به قلب ها و دل های دیگران، موجب می شود تا نیازمند اموری دیگر شوند و بتواند به شناسایی دشمنان بپردازند. از این رو، لازم است كه برای شناخت دشمنان به خداوندی كه آفریدگار و پروردگار بشر است مراجعه شود؛ زیرا خداوند به همه خصوصیات و ویژگی های انسان، آگاه و داناست و می تواند ملاك ها و معیارهایی را ارائه دهد كه انسان بتواند با آن دشمنان را بشناسد.

این جاست كه ضرورت توجه به وحی برای شناسایی و شناخت دشمنان اهمیت می یابد (نساء ، آیه 45 و انفال، آیه 60) زیرا خداوند در آیات قرآنی و وحیانی، روش هایی را برای شناخت دشمن ارایه كرده است (آل عمران، آیه 118 ؛ و نساء، آیه 45)

البته خداوند در نهاد آدمی عقلی را قرار داده كه خود یكی از ابزارهای مهم شناسایی دوست از دشمن است. انسان ها با بهره گیری از این ابزار ارزشمند می توانند دشمنان خویش را شناسایی و با توطئه های آنان مقابله كنند (آل عمران، آیه 118) بنابراین به دلایلی چون نهان بودن كینه و نفرت دشمنان و حیله و فریبكاری آنان، لازم است كه انسان با بهره گیری از خرد و اندیشه ورزی، به شناسایی دشمنان بپردازد و همواره بیداری و هوشیاری خود را حفظ كند. (توبه ، آیه 8) زیرا دشمنان از جایی كه انسان نمی داند و یا احتمال هجوم و یورش نمی دهد مورد تجاوز و حمله قرار می گیرد.

خداوند همواره تاكید می كند كه شناخت دشمن عاملی مهم برای مصونیت یابی از توطئه های آنان (آل عمران آیه 118) است و عدم بهره گیری از ابزارهای درونی چون تعقل و اندیشه، یا آموزه های وحیانی می تواند موجب سلطه و چیرگی دشمنان شده و آدمی را از مسیر حركت به سوی كمال و خوشبختی باز دارد.

معیارهای دشمن شناسی

چنان كه بیان شد، انسان ها دارای محدودیت های شدیدی نسبت به یك دیگر هستند؛ زیرا نمی توان از دل ها و آن چه در آن می گذرد آگاه شد. محدودیت ابزارهای شناخت و پنهان بودن دشمن و رفتارهای آن و بهره گیری از ابزارهایی چون فریب و نیرنگ می تواند حتی موجب آن شود كه انسان نتواند دوست را از دشمن تشخیص دهد و به جای حمله به دشمن، دوستان را از خود براند و یا برنجاند.

اما دشمن هر چند اهل فریب و نیرنگ و پنهان كاری باشد، به شكلی خود را لو می دهد و باطن خویش را آشكار می سازد. از این رو رفتارشناسی دشمن برای شناسایی او لازم و ضروری است؛ زیرا یكی از مهم ترین راه هایی است كه می توان با آن دشمن را شناخت.

بر این اساس خداوند در بیش تر ملاك ها و معیارهایی كه برای شناسایی دشمن نشان می دهد به حوزه رفتارهای او توجه می دهد. به این معنا كه دشمن هر اندازه كه اهل فریب و نیرنگ باشد به سبب رفتارهایی كه مخالف حق و حقانیت است، خود را آشكار می كند و سرشت خویش را هویدا می سازد.

در این جا به مهم ترین ملاك ها و معیارهایی كه می توان به كمك آن دشمن را شناخت اشاره می شود:

1- بدخواهی: اصولادشمن هرگز خواهان خیر و خوبی برای انسان نیست. از این رو هر كاری كه می كند در راستای به رنج افكندن اوست. آرزوی دیرین وی رنج و زحمت دیگری است و اگر نتواند آن را به انجام رساند دست كم آرزوی رنج و درد وی را دارد. ازا ین رو از قرار گرفتن انسان در رنج و گرفتاری خوشحال و شادان می شود، هر چند كه آن را بر زبان نمی راند و یا در چهره نمی آورد. اگر در مجموعه گفتارها و رفتارها و دیگر نشانه ها دقت شود می توان نشانه هایی از این بدخواهی را در دشمن مشاهده كرد. خداوند در آیات 118 تا 120 سوره آل عمران از بدخواهی دشمنان به عنوان یك ملاك و معیارشناسی یاد می كند و خواهان توجه به این مهم می شود؛ زیرا انسان هایی كه دوست آدمی هستند ویا نسبت به وی خنثی و بی تفاوت می باشند، هرگز بدخواه وی نخواهند بود و از این كه كسی در رنج باشد، خوشحال و شاد نمی شوند.

2. گفتار بغض آلود: بغض، همان كینه و نفرت درونی و بیزاری از كسی و یا چیزی است. كسانی كه نسبت به دیگری دشمنی دارند، خشم و نفرت خویش را در كلام و سخن خود به خوبی آشكار می سازند. كسانی كه به حوزه رفتارشناسی توجه دارند به آسانی می توانند از آهنگ كلام و سخن شخص دریابند كه وی تا چه اندازه نسبت به دیگری نفرت و بیزاری دارد. سخنان بغض آلود حتی اگر با آرایه های زیبا، شیوا وشیرین ادا شود خود را نشان می دهد. البته برخی به سبب نهان كاری های شدید می توانند بغض و كینه خویش را در ورای كلام بپوشانند ولی همین اشخاص به هرحال لحن و آهنگی در كلام خود دارند كه می توان از آن دشمنی و نفرت را به دست آورد (آل عمران، آیه 118)

3. نفاق و دورویی، در رفتار و گفتار، از دیگر ملاك هایی است كه خداوند برای شناسایی دوست از دشمن بیان می كند. دشمنان برخلاف آن چه می گویند عمل می كنند و هرگز میان كلام و عملشان یگانگی و وفاق نیست. در سخنان خویش بسیار شیرین زبان و خیرخواه و حتی كاسه ازآش داغ تر هستند و در دلسوزی، دایه ای مهربان تر از مادر می باشند بطوری كه شنوندگان سخنان آنان گمان می برند كه خیرخواه تر از این افراد كسی نیست. همواره از مهر و محبت و دوستی و صلح و دمكراسی و آزادی و عدالت چنان سخن می گویند كه گویی اینان تجسم این امور هستند و بی هیچ چشم داشتی حاضرند تمام سرمایه مادی ومعنوی خویش را بگذارند تا دیگری به خوشبختی برسد و صلح و عدالت و آزادی و مردم سالاری را درك كند. این درحالی است كه هدف ایشان جز نفوذ وضربه زدن از در دوستی نیست. لذا هرگاه فرصتی یابند برخلاف شعارهای انسان دوستانه ای كه می دهند عمل می كنند. چنان كه خشونت را برای خود تجویز می كنند و اجازه می دهند تا به هرشكلی به اهداف خود برسند. در سخنان خود كبوترهای آزادی دارند و شاخه های زیتون كه نماد صلح و آزادی است در دست گرفته اند، ولی در دستانشان خنجرهای كینه دارند كه هرگاه شخص به ایشان پشت كند و سستی و ضعف نشان دهد در قلب او فرو می كنند. از این رو بخش بسیاری از آیات قرآنی به مسئله نفاق و منافقان پرداخته است، زیرا آنها دشمنان بسیار خطرناكی هستند كه باید هوشیارانه با آنان برخورد كرد (آل عمران، آیه 118 ؛ و نساء ، آیات 81 و 82 ؛ و منافقون، آیه 4)

4. دعوت به بدعت: چنان كه گفته شد دشمنان زیرك هرگز آن چه را در دل دارند بروز نمی دهند و راه شناسایی آنان بسیار دشوار است. اما رفتارهایی از خود بروز می دهند كه می تواند كار شناسایی را آسان كند. از آن جایی كه دشمن، مخالف آسایش و آرامش شخص یا جامعه است، با همه امور هنجاری، عقلانی و عقلایی كه نظم و امنیت و آسایش و آرامش را به كسی و یا جامعه ای می بخشد، مخالفت می ورزند. از این رو تمام تلاش خویش را به كار می گیرند تا جامعه و یا شخص از این گونه رفتارها و كردارها دور باشد. این گونه است كه بر مسئله بدعت تاكید خاص و ویژه ای دارند؛ زیرا بدعت ها به معنای دور شدن شخص یا جامعه از اصول و مبانی است كه آرامش و آسایش را به وی می بخشد. لذا هرچیزی را كه بتواند هنجارها و اصول و مبانی ارزشی جامعه یا شخصی را بشكند و از میان ببرد، به عنوان امری مطلوب و ارزشی مورد توجه قرار می دهند و می كوشند تا آن را در جامعه نهادینه سازی كنند. به عنوان مثال اگر شورش و آشوب و اغتشاش خیابانی عامل مهمی برای سلب امنیت و آرامش جامعه و یا آسایش آن است، از این مساله به عنوان یك هنجار خوب و مطلوب تعریف و تمجید می كنند و مردم را به سوی آن دعوت می كنند؛ زیرا طرح یك ناهنجاری به عنوان هنجار و تغییر دادن ملاك ها و معیارهای ارزشی و جایگزین كردن دیگری كه ضدارزشی می باشد، می تواند جامعه را به سوی درد و رنجی سوق دهد كه هدف اصلی دشمن است. این جاست كه یك ضد ارزشی در تبلیغات و طرح های دشمنان به عنوان یك ارزش مطرح و نهادینه می شود تا بدخواهی خود را در جامعه ای از خیرخواهی به نمایش بگذارند و رنج و درد را برای شخص یا جامعه به ارمغان آورند.

خداوند در آیات 168و 169 سوره بقره تلاش برای واداشتن مردم به بدعت گذاری و تغییر ارزش ها و تصرف در اصول و مبانی جامعه را كاری شیطانی دانسته و آن را ملاك و معیاری برای تشخیص دشمن معرفی می كند. بنابراین لازم است شخص یا جامعه به این نكته توجه كند كه بدعت ها هرگز برای رشد و تعالی شخصی و یا اجتماعی نیست بلكه طرحی از سوی دشمن برای نفوذ و سلطه و یا در رنج افكنی مردم می باشد.

5- دعوت به فحشا: در ادامه روند تغییر ارزش ها دشمن همواره در این اندیشه است تا از طریق نیروهای داخلی و همراهی فریب خوردگان، گام هایی برای تسلط یا رنج افكنی مردم بردارد. از این رو دعوت به فحشا و منكر به عنوان یك راهبرد اساسی مورد توجه دشمن است.

كسانی كه شخص یا جامعه ای را به منكر و فحشا دعوت می كنند، بی گمان خیرخواه آنان نیستند، زیرا گسترش فحشا و منكر جز رنج و درد برای شخص و یا جامعه به همراه نخواهد آورد و آدمی را تا هبوط و سقوط همراهی می كند. خداوند در آیات 168و 169 سوره بقره تبیین می كند كه یكی از نشانه های دشمن، دعوت هایی است كه دشمنان در قالب های مختلف برای فحشا و منكر دارند و مردم را به آن تشویق و ترغیب می كنند؛ زیرا دوست هرگز راضی نمی شود تا شخص گرفتار فحشا و منكری شود كه اندك اندك وی را به سوی تباهی شخصیتی و اجتماعی و روحی و روانی می برد و مانند خوره، هستی و ظرفیت های كمالی اش را نابود می كند.

6- دعوت به زشتی ها، اصولاً دشمن راحتی و آسایش دیگری را نمی خواهد و از این كه شخص در آسایش و آرامش باشد و یا جامعه ای از آن بهره مند گردد، ناخشنود و ناراضی است. از این رو به هر چیزی كه این چیزها را از وی سلب می كند به عنوان یك راهكار می نگرد. از آن جایی كه زشتی ها و كارهای ناروا و ناهنجار عقلانی و عقلایی و شرعی می تواند این آسایش و آرامش را از شخص یا جامعه بزداید، به عنوان یك ابزار مهم و كارآمد مورد توجه دشمن است. براین اساس دشمنان، مردم را به كارهای زشت و ناروا دعوت می كنند و خود نیز گاهی با آنان همگام و همراه می شوند تا به آن عادت كنند. چنان كه در داستان تریاك خوانده ایم كه دشمنان برای این كه ملتی بدان عادت كند، به شكل رایگان تریاك می دادند و شیره آن را می خریدند تا این كه به آن عادت كردند و سپس برای آن، قیمت های گزاف تعیین كردند كه هم درآمدزا بود و هم ملتی را از تفكر و شادابی باز می داشت. در اندلس با اعزام دختران زیبای فرانسوی، برنامه نابودی جامعه و تغییر دین را به اجرا گذاشتند. اینها تنها نمونه های كوچك است و با خواندن تاریخ می توان نمونه های بسیار دیگری نیز در این باره یافت.

7-فسادگری: از دیگر كارهایی كه می توان آن را ملاكی برای شناسایی دشمن از دوست قرار داد، فسادگری است. اصولادشمن آرزوئی جز رنج و درد برای دیگری ندارد و بدخواه مردم است؛ از این رو می كوشد تا با فساد در زمین، آسایش و آرامش را از شخص و جامعه حذف كند. بر این اساس اموری را تشویق می كند كه زمینه های آرامش و آسایش را می زداید. مصرف بی رویه كالاها و ترغیب به اسراف و تبذیر و یا بهره گیری نادرست از منابع آب و خاك و از میان بردن جنگل ها و دریاها و مانند آن از اموری است كه دشمن همواره بدان تشویق می كند. اگر خود بتواند مستقیم در اینكارها دخالت می كند و اگر نتواند با دعوت دیگران می كوشد تا فساد و تباهی در زمین گسترش یابد و زمینه های آسایش و آرامش از میان برود. بنابراین می توان گفت كه هر آن چه موجبات زوال آسایش و آرامش شخص یاجامعه باشد در دستور كار دشمن قرار دارد. انسان های هوشیار كسانی هستند كه با تفكر و تدبر در رفتارهای دشمن وی را می شناسند و اجازه فعالیت را از او سلب می كنند. (بقره، آیات 204 و 205)

8-زمین سوخته: دشمن نسبت به رشد و شكوفایی ملت ها حساس است. از این رو در برنامه خویش زمین سوخته را به عنوان یك راهبرد در نظر دارد. به این معنا كه اگر توانست بر سر زمینی تسلط یابد كه هیچ وگرنه می كوشد تا زمینه نابودی كشتزارها و منابع شكوفایی تمدنی را فراهم آورد، لذا برنامه تخریب كشتزارها و منابع غذایی مردم را به عنوان یك اصل مورد توجه قرار می دهد؛ زیرا نابودی كشاورزی و كشتزارها به معنای نابودی امنیت غذایی جامعه و تسلط بر آن است. از این رو همواره در اندیشه تخریب است. روشی كه دولت غاصب اسرائیل در فلسطین اشغالی در پیش گرفته براساس این اصل استوار است. زمین سوخته طرحی است كه سال هاست اشغالگران در سرزمین فلسطینان به اجرا می گذارند.

9-نسل كشی: اصولا تخریب كشتزارها و طرح زمین سوخته و ایجاد كمبودهای غذایی و دارویی و مانند آن و بلكه افزایش فساد و تباهی مانند هم جنس گرایی و فحشا و زنا برای این انجام می گیرد تا نسل ها ازمیان برود. به این معنا كه دشمن می كوشد تا به هر شكلی شده شخص یا جامعه ای را از میان بردارد. نسل كشی از طریق فسادهای پیش گفته نمونه هایی از روش های به كار گرفته از سوی دشمن است. اگر به فلسطین و یا بالكان توجه شود به سادگی داشته می شود كه چگونه به هدف نسل كشی از طرق مختلف همه امكانات و ابزارها به كار گرفته شده و می شود. از این رو خداوند انسان ها را به هوشیاری و تدبر فرا می خواند و از آنان می خواهد تا در رفتارهای دیگران دقت و تامل كنند كه به چه هدفی كارهایی از جمله گسترش فساد و تباهی را انجام می دهند و فریب ظاهر دشمنان را نخورند، زیرا هدف اساسی و اصلی آنان، نابودی مردم از جمله مسلمانان و مومنان است. (توبه، آیه 89) بنابراین می توان از مجموعه رفتارهای آنان دریافت كه نسل كشی و از میان بردن مومنان در دستور كار اصلی دشمنان است.(بقره، آیات 204 و 205) و نباید به سادگی از كنار بدعت ها و تشویق به منكرات و ناهنجارهای اخلاقی و اجتماعی آنان گذشت. دعوت به شورش و یا آشوب برای آن است كه نسل مومنان از میان برداشته شود و نامی و یادی از اسلام و قرآن و ایمان نباشد

انسان ها برای دست یابی به زندگی بهتر و برتر، نیازمند اموری چند هستند كه غیر از شناخت فلسفه و هدف آفرینش، ابزارهای موردنیاز، دستورها و آموزه ها، راهنمایی های درونی و بیرونی، می توان به الگوهای عینی اشاره كرد.

الگوی كامل، به آدمی این امكان را می بخشد تا در هر مساله و موردی بتواند مهمترین را انتخاب كند و در دوراهی های سرنوشت، راه درست را برگزیند؛ زیرا این الگوهای كامل كسانی اند كه این مسیر را با موفقیت گذرانده اند و راه بلد خوبی برای دیگران هستند.

خداوند انسان هایی را به عنوان الگوهای كامل معرفی كرده است كه ازجمله آن ها پیامبران (ع) هستند. از دیگر الگوهای كامل می توان به چهارده معصوم (ع) اشاره كرد كه همان نفس و جان پیامبر (ص) هستند و الگو بودن پیامبر (ص) به معنای الگو بودن نفوسی می باشد كه از نظر خدا و قرآن، عین آن حضرت (ص) هستند. از جمله این نفوس می توان به حضرت فاطمه (س) اشاره كرد.

نویسنده در این مطلب بر آن است تا ضمن معرفی شخصیت و فضایل آن حضرت (س)، اسوه بودن آن حضرت (س) را برای مومنان بیان كند. با هم این مطلب را از نظر می گذرانیم.

فاطمه (س) انسان كامل

انسان كامل به كسی گفته می شود كه همه ظرفیت های وجودی سرشته در ذات خویش را به فعلیت رسانیده و در مسیر تقرب الی الله با بهره گیری از آموزه های عقلانی ووحیانی، متاله و خدایی شده و مظهر كامل اسمای الهی گشته و خلافت الهی را به دست آورده باشد. چنین انسانی به دلیل این كه هدف آفرینش و فلسفه آن را دریافت و مسیر كمالی را تا به تمام آن پیموده است، بهترین شخص برای اسوه شدن می باشد.

در مكتب عرفانی اسلامی برای انسان ها چهار سفر معنوی بیان شده كه عبارتند از: سفر من الخلق الی الحق 2. سفر بالحق فی الحق 3. سفر من الحق الی الخلق بالحق 4. سفر فی الخلق بالحق.

سفر نخست كه «من الخلق الی الحق» است با شناخت آیات انفسی و آفاقی انجام می گیرد. از آن جایی كه این سفر آغازین است، از منبع حق كمك و یاری به طور مستقیم دریافت نمی شود. از این رو امكان دارد حق و باطل در هم آمیخته شود و انسان، گرفتار شبهات و تردیدها نیز گردد. در سفر نخست انسان به یاری آیات آفاقی و انفسی مسیر خویش رامی یابد و به سوی حق می رود؛ اما از سفر دوم به بعد این امكان فراهم می آید كه همواره سفر با حق همراه باشد. در این سفر شناخت خدا و صفات وی با یاری حق تعالی است و انسان هر شناختی نسبت به حق تعالی به دست می آورد، به مدد یاری و اطلاعات اوست. در سومین سفر، انسان به سبب آن كه به كمالات الهی دست یافته و متاله شده، ماموریت عام می یابد كه به سوی خلق بازگردد و به عنوان راهنمای انسان ها عمل كند. در مرحله چهارم از سفر كه در میان خلق می گذرد، انسان كامل با یاری حق و مدد او، دستگیر دیگران می شود. از این رو از وی به انسان كامل مكمل یاد می شود. به این معنا كه هم خود به كمال رسیده و هم می تواند دیگران را به سوی كمال با شیوه ارائه طریقی یا ایصالی برساند. البته در مرحله چهارم بیش ترین هدایت از نوع ایصالی و دستگیری می باشد و كم تر به شكل ارایه و نشان دادن راه محض صورت می گیرد.

در تعبیر قرآنی، از انسان كامل، به انسان معصوم نیز یاد می شود، زیرا انسان معصوم به كسی گفته می شود كه از نظر علم و عمل به جایی رسیده كه حق جزو ذات اوست و باطل در وی راه نمی یابد. از این رو دارای برهان و سلطانی است كه نه تنها وی را از گناه و خطا و سهو و اشتباه بازمی دارد بلكه تنها حق را می بیند و می یابد و بدان سو می رود. این گونه است كه دارای عصمت در مراتب و مراحل مختلف از دریافت، حفظ و ابلاغ پیام الهی می باشد. چنین صیانتی موجب می شود تا به سادگی بتوان وی را به عنوان اسوه كامل و برتر معرفی كرد؛ زیرا همه سخنان و كارهایش بر پایه عدالت و حقانیت و در مسیر كمالی است. بنابراین قول و فعل و تقریرش برای دیگران حجت است و مردم می توانند به همه سخنان و رفتارش بی هیچ تردید و گمانی تمسك جویند.

فاطمه(س) به تعبیر قرآنی، معصوم و انسان كاملی است كه برای دیگران حجت می باشد. خداوند به صراحت در آیه 33 احزاب بر عصمت ایشان تاكید می كند. (مجمع البیان، ج 7 و8، ص 559 و جامع البیان، ج 12، جزء 22، صص 9 تا 12) همین عصمت و انسان كامل بودن، به وی این امكان را می بخشد تا به عنوان اسوه كامل از سوی خداوند معرفی شود. بنابراین باید انسان ها از آن حضرت(س) در امور زندگی خویش به عنوان الگوی برتر و بهتر زندگی بهره گیرند و سخنان و رفتارش را به عنوان حجت بپذیرند و بدان عمل كنند.

فاطمه(س) فاطمه است

فاطمه(س) در میان زنان، یكتا و یگانه است و همانندی برای ایشان نیست، زیرا او اشرف زنان جهان همانند اشرفیت پیامبر(ص) است. بنابراین نمی توان وی را با كسی مقایسه كرد مگر آن كه مراد از قیاس با دیگری، برای بیان برتری ایشان باشد؛ زیرا در هر امری آن حضرت(س) در كمال و تمامیت آن كمال است. چنان كه پیامبر(ص) نیز این گونه است و یكتا و یگانه می باشد و همانندی برای او نیست. البته اگر گاه همانندی برای حضرت پیامبر(ص) بیان می شود تنها همان معصومان(ع) هستند كه به تعبیر آیه مباهله آنان جان و نفس پیامبرند و از نظر روحی و نوری یكی می باشند.

فاطمه(س) دختر رسول خدا(ص) همسر امیرمومنان علی(ع) و محبوب ترین مردم نزد رسول الله(ص) و پاره تن آن حضرت است. كسی است كه بر پایه سخن پیامبر(ص) خشنودی خدا در خشنودی فاطمه(س) و خشم خدا در خشم وی است. (اسدالغابه، ج 7، ص 216 و 219 و الاصابه، ج 8، صص262 تا 266)

مفسران و راویان اخبار و احادیث، آیات بسیاری را درباره مقام آن حضرت دانسته اند كه از جمله می توان به نزول آیه 26 سوره اسراء اشاره كرد كه رسول خدا(ص) به دنبال نزول آن، فاطمه(س) را فراخواند و فدك را به وی بخشید. (مجمع البیان، ج 5 و 6، ص 634 و نیز الدر المنثور، سیوطی، ج 5، ص 273)

مفسران، مقصود از «نسائنا» در آیه 61 سوره آل عمران را كه آیه مباهله است فاطمه(س) دانسته اند كه پیامبر(ص) آن حضرت را برای مباهله با نصارای نجران با خود همراه برد. (مجمع البیان، ج 1 و 2، ص 762 و نیز روح المعانی، ج 3، جزء 3، ص 301)

مهم ترین آیه ای كه درباره شخصیت آن حضرت(س) وارد شده آیه تطهیر است كه بیانگر عصمت آن حضرت می باشد. خداوند در آیه 33 سوره احزاب اهل بیت پیامبر(ص) از جمله فاطمه(ص) را به حكم و اراده الهی از اهل عصمت قرار داده و فرموده است كه خداوند اراده كرده تا اهل بیت(ع) از هر نوع آلودگی و پلیدی پاك شوند. (جامع البیان، ج 12، جزء 22، ص 9 و نیز تفسیر التحریر و التنویر، ج 11، جزء، ص 15)

بنابر نظر مفسران ومحدثان، آیه 24 سوره ابراهیم و 19 سوره الرحمن و آیات 5 تا 22 سوره انسان درباره اهل بیت(ع) ازجمله فاطمه(س) نازل شده است كه بیانگر مقام و منزلت آن حضرت(س) در پیشگاه خداوند است.

خداوند در آیاتی ازجمله 41 سوره ا نفال و 26 سوره اسراء و 38 سوره روم حضرت فاطمه را صاحب حق در اموال مردم می شمارد و از این نظر می توان وی را همانند پیامبر(ص) دانست كه خداوند آن حضرت را اولی بر مردم در جان و مالشان دانسته است. همین حق فاطمه(ص) در اموال مردم موجب می شود تا رسول خداوند(ص) از سوی خداوند مأمور شود تا فدك را به آن حضرت(س) واگذار كند. (نورالثقلین، ج3، ص 154 و كافی، ج1، ص 543 و الدرالنثور، ج 5، ص 273)

فضایل فاطمه(س)

برای این كه بتوانیم حضرت فاطمه(س) را به عنوان اسوه زندگی خود قرار دهیم می بایست به فضایل آن حضرت(س) نیز توجه كنیم، زیرا برخی از این فضایل اكتسابی است و ما نیز میتوانیم آن را به دست آوریم، هرچند كه برخی از آن ها جزو اختصاصات آن حضرت(س) بوده و نمی توان آن را به دست آورد.

«اخلاص» فاطمه(س) از اموری است كه می توان آن را كسب كرد. خداوند وی را در آیاتی از جمله آیات 8 و 9 سوره انسان به اخلاص می ستاید (الكشاف، زمخشری، ج4، ص670) اصولاً اخلاص اصل ا ساسی در دست یابی انسان به هر فضیلت الهی است. ازاین رو همواره در آیات قرآن بر اخلاص در عمل تأكید شده است.

خوف از خدا (انسان آیات 8 و 10) و خوف از قیامت و بیمناكی از عذاب دردناك آن (انسان آیات 7 تا 10) صبر در برابر گرسنگی و ادای مسئولیت و وظایف الهی (انسان آیات 8 و 12) مظهر عبودیت خداوند بودن (انسان آیه 6) وفای به نذر (انسان آیات 7 و 9) دوستی و محبت خدا (انسان آیه 8) اهل ذكر بودن (نحل آیه 43) جزو ابرار و نیكوكاران بودن (انسان آیات 5 و 8) و اطعام به نیازمندان در عین نیاز و علاقه به غذای خود (انسان آیه 8) ازجمله مهم ترین فضایلی است كه قرآن برای آن حضرت برمی شمارد و هركسی می تواند با اسوه قرار دادن آن حضرت(س) آن را به دست آورد.

البته از اهل بیت پیامبر(ص) بودن (طه آیه 132) و از خویشاوندان و ذی القربی آن حضرت بودن (اسراء آیه 26) و یا شجره طیبه الهی بودن (ابراهیم آیه 24) و شركت در مباهله (آل عمران آیه 61) و تعلق گرفتن اراده الهی به عصمت آن حضرت (احزاب آیه 33) بیرون از اختیار آن حضرت(س) بوده و نمی توان آن را الگوی خود قرار داد. با این همه می توان با استفاده از روش آن حضرت(س) در تقرب جویی به خداوند و متاله شدن (بقره آیه 3) به عصمتی عام دست یافت كه از ویژگی های انسان كامل است.

همان گونه كه حضرت آدم(ع) برای پذیرش توبه به حضرت فاطمه(س) توسل جسته است (بقره آیه 37 و نیز تفسیر نورالثقلین، ج 1، ص 67 و الدر المنثور، ج 1، ص 147) ما نیز می توانیم با توسل به آن حضرت(س) خشنودی خداوند را به خود جلب كنیم و مغفرت الهی را به دست آوریم.

آن حضرت(س) با بهره گیری از فرمان های الهی و اطاعت از آن، توانست به مقامات و فضایل بسیاری دست یابد كه برای همگان شدنی است. آن حضرت(ص) هرچند از یك نظر در مقام برتر و والاتری است كه دور از دسترس آدمی است ولی از جهاتی دیگر می توان وی را الگو قرار داد؛ زیرا معرفی كردن ایشان و تبیین خصوصیات آن حضرت برای آن است كه ایشان را اسوه و الگوی رفتاری خویش قرار دهیم.

بدین ترتیب خانه علی(ع) و فاطمه (س) به خانه ای دارای رفعت و منزلت تبدل می شود (نور آیه 36 و نیز الدرالمنثور، ج6، ص203) ولذا می توان با اسوه قراردادن ایشان چنین خانه و زندگی را برای خود ساخت كه ازسوی خداوند بلند و رفیع شود.

حجاب فاطمه(س) و رفتار وی با نامحرمان كه از سوی خداوند فرمان آن را یافته است، بهترین حجاب برای حفظ حرمت و احترام و صیانت از شخصیت زن است. براین اساس هركسی كه می خواهد به آرامش و امنیت دست یابد، باید از حجاب فاطمی بهره گیرد. (احزاب آیه59)

رفتار و شخصیت آن حضرت(س) موجب شده تا خداوند دوستی آنان را بر مؤمنان واجب كند، زیرا دوستی عترت پیامبر(ص) زمانی تحقق واقعی می یابد كه شخص، رفتار ایشان را الگوی خود قرار دهد؛ چون مخالفت با رفتار ایشان به معنای عدم علاقه مندی به آنها و رفتارشان است. كسی كه شخصی را دوست می دارد می كوشد تا همه رفتارهای او را الگو و سرمشق خود قراردهد. از این رو گفته شده لازمه دوستی و محبت به اهل بیت(ع) اطاعت از فرمان آنها و رفتار براساس رفتارهای ایشان است.

همین دوستی كه لازمه آن اطاعت و الگوبرداری از ایشان است، موجب می شود تا انسان ها از عنایت خاص خداوند بهره مند شوند. چنانكه خداوند در آیه 23 سوره شوری دوستی و محبت عترت پیامبر(ص) را موجب بهره مندی شخص از پاداش مضاعف الهی می داند.

به هرحال، حضرت فاطمه(س) دارای فضایل بی شماری است كه مهمترین آنها در این جا از زبان خداوند و قرآن بیان شده است. هركسی می تواند با الگوبرداری از رفتار و شیوه زندگی آن حضرت(س) به مقامات بلند انسانی برسد. دراین میان فرقی میان مرد و زن نیست، زیرا بسیاری از رفتارهای آن حضرت(س) اختصاصی زنان نیست و هركسی به صرف انسان بودن می تواند از آن پیروی كند.

بیان این آیات از آن روست تا معلوم شود كه آن حضرت(س) هرچند به سبب برخی از امور، دور از دسترس است و انسان ها نمی توانند فاطمه(س) باشند كه فاطمه، فاطمه است ولی می توانند به مراتبی از فضیلت و مقامات دست یابند كه برای عموم مردم دست یافتنی است.

به سخن دیگر، هرانسانی دو دسته خصوصیت دارد كه برخی از آنها از اختصاصات وی است مانند متولدشدن در زمان و مكان خاص و از پدر و مادری خاص و دسته دیگر خصوصیاتی است كه اكتسابی است و می توان آنها را به دست آورد. ما می توانیم با بهره گیری از روش و سیره حضرت فاطمه(س) به این دسته از خصوصیات برسیم كه می تواند ما را از مقام عصمت بالا برد و انسان كامل كند. باشد با پیروی از خصوصیاتی كه درحضرت(س) یافته ایم درمسیر كمالی گام برداریم و متاله و خدایی شویم.