Kur"an-ı Kerim"de "tekrar"ın hikmeti (2)
İman ancak ibadetlerle kök salar, güçlenir ve korunabilir. İbadet olmadan imanı muhafaza etmek ya da kalbe yerleşerek kökleşmesini sağlamak mümkün değildir. Yüce Allah şöyle buyurmaktadır:
«Bedeviler: 'İnandık.' dediler. De ki: 'Siz inanmadınız, fakat İslam olduk deyin.' İman kalplerinize girmedi. Eğer Allah'a ve Rasulüne itaat ederseniz (Allah) yaptıklarınızdan hiç bir şeyi eksiltmez.. Allah çok bağışlayan, çok esirgeyendir. Müminler onlardır ki Allah'a ve Rasulüne inandılar, sonra şüphe etmediler; Allah yolunda mallarıyla canlarıyla savaştılar. İşte (iman iddiasında) doğru olanlar onlardır.» (Hucurat, 14-15)
Rivayetlere göre bu ayetler, İslam'a henüz yeni giren Benu Esed kabilesi hakkında inmiştir. Bunlar Medine'ye gelip müslüman olduklarını bildirdikten sonra Rasulullah'a minnet ederek "başkaları seninle savaştılar, ama biz savaşmadık" demiş ve kendilerine maddi bir takım yardımların yapılmasını istemişlerdir.
Ayetler, iman hakikatlerinin henüz kalplerine yerleşmediğini, imanın gerçekleşmesi için Allah ve Rasulüne itaat etmeleri gerektiğini bildirmektedir. İmanları henüz yenidir ve denenmemiştir. Beslenip kökleşmesi itaatla sağlanacaktır. İmanlarının kalplerine yerleşmesi için, ondan dönüşlerine sebep olabilecek her türlü gediğin kapatılması gerekir. Nitekim bir ayette şöyle buyurulmaktadır:
«Andolsun biz bu Kur'an'da insanlara her çeşit misali türlü biçimlerde anlattık.»
Tekrar edilen konular daha çok tevhidi yerleştirmeyi hedefleyen hususlardır. Kıssası en çok tekrar edilen peygamberlerin başında Hz. Musa gelmektedir. Çünkü o, uzun yıllar Firavun'un emri altında köleleştirilmiş bir kavme gönderilmişti. Meşakkatli bir mücadeleden sonra onları Firavun'un zulmünden kurtardı. Firavun ve yandaşlarının onlara zulmü, Kureyş ileri gelenlerinin, Muhammed (s) ve inananlara yaptıkları zulme benzemektedir. Ayrıca Hz. Musa da bir şeriat sahibidir ve bu yönden de peygamberimize benzemektedir.
Hz. Musa'dan sonra Kur'an'da en çok kıssası tekrar edilen peygamber Hz. İbrahim'dir. Tevhid konusunun değişik üsluplarla en çok anlatıldığı kıssa da Hz. İbrahim kıssasıdır.
En çok tekrar edilen kıssalardan biri de, Hz. Adem ile şeytan kıssasıdır. Çünkü bu kıssa insanlığın kıssasıdır. Şeytan ile insan arasındaki çatışma her zaman ve her yerde vuku bulmuş ve yine her zaman ve her yerde kıyamete kadar devam edecektir.
O halde tekrar edilen konular, önemlerinden dolayı tekrar edilmişlerdir. Ayrıca Kur'an'da bir olay tekrar edilirken aynıyla tekrar edilmiyor. Mesela bir yerde özet olarak anlatılırken başka yerde tafsilatlı bir şekilde anlatılıyor. Bir yerde olayın bir unsuru anlatılmadığı halde başka bir yerde o unsur da ilave ediliyor.
Kur"an-ı Kerim"de "tekrar"ın hikmeti (1)
Kur'ân'ın Bilimsel Mucizeleri