Akrabalık Bağı
Çeşitli sosyal bağlar arasında akrabalık bağının İslam'da özel bir saygınlığı vardır. Daha önce de değindiğimiz gibi, İslam açısından insanın malında olan haklardan biri de -belki de en önemlisi- akrabalara yardım konusudur. Bu yüzden Kur'an-ı Kerim'de nerede akrabalara yardım meselesi söz konusu edilmişse, fakirlere yardım konusundan önce zikredilmiştir. Örnek olarak İsra suresinin 26. ayetiyle Rum suresinin 38. ayetine bakabilirsiniz.
Büyük din önderlerinin sözlerinde de, akrabalığa ö-nem verip ona saygılı olmanın, ömrün uzamasına, zenginliğe, ibadet ve amellerin kabul olmasına sebep olacağı vurgulanmıştır. İmam Rıza (a.s) bu konuda şöyle buyurmuşlardır:
"Ömründen üç yıl kalmış olan birisi, bakarsın sıla-i rahimde bulunur (akrabalarıyla ilgilenip onlara iyilik yapar), Allah da bu işi sebebiyle o üç yılı otuz yıla döndürür (ömrünü on kat artırır). Allah, dilediğini yapar."1
İmam Sâdık (a.s) şöyle buyurmuşlardır:
"Bir yudum su içirmekle de olsa, akrabalarına iyilikte bulun. Akrabalara yapılan en üstün iyilik ise, onları in-citmemektir. Akrabalara iyilik etmek, onlarla ilgilenmek, eceli geciktirir ve insanı ailesi içerisinde sevimli kılar."2
İmam Bakır (a.s) şöyle buyuruyor:
"Akrabalarla ilgilenmek, amelleri temiz kılar, belaları defeder, malı çoğaltır, ömrü uzatır, rızkı artırır ve insanı ailesine sevdirir. Öyleyse Allah'tan korkun ve akrabalarınızla ilgilenin."3
Akrabalık bağım korumak, dini ve ahlaki açıdan önem taşıdığı gibi sosyal açıdan da büyük öneme sahiptir. Hz. Ali (a.s) bu konuda şöyle buyuruyor:
"Akrabalarına ikram et, onlara saygı göster; çünkü onlar, senin kanadındır, onunla uçarsın; kökündür, ona dönersin; elindir, onunla (düşmanlarına) saldırırsın."4
Bu yüzden Resul-i Ekrem (s.a.a), akrabayla ilişkiyi kesen kimseler hakkında şöyle buyururlar:
"Akrabayla ilişkisini kesen kimse, cennete giremez."5
İslam açısından akrabalık bağı saygındır. Hatta bu yönde Müslüman veya kâfir olmanın da bir etkisi yoktur. Bu yüzden İmam Sâdık (a.s), "Benim yakınlarımdan bazısı Müslüman değildirler; acaba onların da benim üzerimde bir hakkı var mı?" diye soran birisine şöyle cevap verdi: "Evet; hiçbir şey akrabalık hakkını ortadan kaldırmaz. Ancak Müslüman olsalardı, üzerinde iki. hakları olurdu: Akrabalık hakkı ile Müslümanlık hakkı."6
Akrabalık bağı, o kadar sağlam bir bağdır ki, bir taraf onu kesse de, öteki taraf onu korumalıdır. Bu yüzden adamın biri Hz. Resul-i Ekrem'(s.a.a) e: "Yakınlarım hep üzerime yüklendiler, bana sövdüler ve benimle ilişkilerini kestiler, ben de onları terkettim." diye arzedince: "Bu durumda Allah da sizleri terkeder." buyurdu. Adam: "Öyleyse ne yapayım?" diye sorunca da şöyle buyurdular:
"Seninle ilişkisini kesenle ilişkini sürdür; malını senden esirgeyene bağışta bulun ve sana zulmedeni affet. Böyle yaptığın zaman onlara karşı Allah senin yardımcın olur."7
---------------------------------------------------------------------
1 - Usul'u-Kafi, s.383.
2 - Usul'u-Kafi, s.384.
3-Usul'u-Kafi, s.384.
4 - Nehc'ül-Belağa, s.930.
5 - Bihar'ül-Envar, c. 75, Kitab'ul-İşret, s.27.
6 - Usul'u-Kafi, s.386.
7- Usul'ül-Kafi, s.383.
