Dua’nın Kaideleri
A-Dua edenin sahip olması gereken dua’ya has olmayan umumi kaideler.
B-Dua edenin, dua ederken uyması gereken dua’nın kendisine has özel usul ve kaideler.
A- Umumi Kaideler:
1- Allah’ın sonsuz rahmetine iman ve yakınlık. O’ndan her ne istenirse icebed edileceğine, hiçbir zaman hakkın rahmetinden ümit kesilmemesi gerektiğine, yakinen inanmak.
2- Dua edenin yaşantısı İslami bir yaşantı olmalı, rızkını helal yoldan elde etmeli, insanlara borçlu olmamalı, eğer günah işlemişse tövbe etmeli ve eğer insanların hakkını ayak altına aldıysa onu eda etmesi gerekmektedir.
Günahlardan bazıları dua’ya icabed olanmasına mani olmaktadır. Müminlerin Emiri İmam Ali(as) Kumeyl Dua’sında buyuruyor:
“Allah’ım! Dua’mın sana ulaşmasına mani olan günahım varsa bağışla”
3- Allah’ı tanımış olmalı. Bundan maksat Allah’ı Kur’an-da kendini tanıttığı gibi Peygamberimizin ve İmamlarımızın tanıttığı gibi tanımak ve buna yakinen iman etmek.
4- Dua toplumsal ferdi ödev ve faaliyetlerin yerini almaması gerekir. Örneğin, evde oturup Allah’a dua ederek rızık istemek tembellikten başka bir şey değildir. Bu yalnız dua’ya icabed edilmemesiyle kalmayıp belki Allah’u Teala’nın gazabınıda kendine çekmektedir. Müminlerin Emiri İmam Ali(as) buyuruyor:
“Amelsiz dua eden, yaysız ok atan kimseye benzer. Dua ve amel birbirini tamamlar. Duasız amel veya amelsiz duaya güvenerek Allah’dan yardım istemek yanlıştır.”
İmam Sadık(as) buyuruyor:
“Dört grubun duasına icabed edilmez. Bunlardan biri, evde oturarak Allah’dan rızık isteyen erkektir. Böyle birisine cevap olarak Allah diyorki; Acaba sana rızkını elde etmen için çaba serfetmeni emretmedim mi?”
B- Dua’ya Has Özel Kaideler:
1- Talep edilen istek ruhun (kalbin) derinliklerinden gelmelidir. Dua yalnız dille olmayıp kalple dilin sesine eşlik ederek Allah’a isteğini söylemeli ve dikkatsiz gafilce dua etmemelidir.
2- İstediği şeye icabed edilebilmesi imkan dahilinde olmalıdır. İstenilen şey maddenin kanunları dahilinde olmalı, Allah’ın sünnetine aykırı olmamalıdır. İstenilen şey mu’hal (imkansız) olmamalı.
3- Hakikaten herkes ve herşeyden ümidini kesmiş, teveccühünü yalnız Allah’a yöneltmiş olmalı ve kalbi Allah’dan başka hiçbir şeye müteveccih olmamalıdır. Ümidini yalnız Allah’a bağlamalı ve yalnız Allah’tan istemeli. İcabet edinilen dua, müteveccih bir kalple bilinçlice yapılan dua’dır ve teveccühü olmayan gafil insanın duasına icabet edilmemektedir.
Değinilen kaideler bir nevi genel kaidelerdir. Şimdi Mirac-ul Saede isimli kitaptan faydalanarak dua’nın diğer cüz-i kısımlarına değiniyoruz.
1- Ehl-i Beyt İmamlarının tavsiye ettikleri özel zamanlarda (Arefe günü, Ramazan ayı, Cuma günü vs.) dua etmelidir.
2- Dua’da önce Allah’ı zikretmeli O’na hamdetmeli, dua’dan önce ve sonra Allah Resulü (sav)’ne ve Pak Ehl-i Beyt (as)’ine salat ve selam göndermelidir.
3- Kendi yaptığı günahları ikrar edip, kötülüklerini saymalıdır.
4- Tövbe etmeli, günahlarının affını talep etmelidir ve eğer boynunda insan hakkı varsa ifa etmeli veya bunu başaramıyorsa onun edasını Allah’dan istemelidir.
5- Özel durumlarda duaya icabed ediliyor. Örneğin; Farz (vacip) namazlardan sonra.
6- Temiz olmaya özen gösterilmeli, abdestli olarak dua etmelidir.
7- Dua halindeyken yönü Kıble’ye dönük olmalıdır.
8- Ellerini yukarı kaldırmalıdır. (Kol altı görünecek şekilde)
9- Sesini fazla yükseltmemeli veya çokda alçaltmamalı, normal olmalıdır. “Kendi kendine, yalvararak ve ürpererek yüksek olmayan bir sesle sabah akşam Rabbini an. Gafillerden olma.” (A’raf-206)
10- Dua ederken, sözü bezeyipsüslememeli, sade olarak dua etmelidir.
11- Dua’sına icabed edileceğine yakini olmalıdır. (Ümitli olmalı)
12- Dua ederken ısrar etmeli, sürekli sıkılmadan tekrarlamalıdır.
13- Elbise, mekan ve yemeği helal olmalıdır.
14- Özellikle kendi hacetlerinin isimlerini ayrı ayrı söylemelidir.
15- Dua’yı yalnız kendisi için istememeli, başkaları içinde dua etmeli, onların hacetlerininde olmasını istemelidir.
16- Dua ederken ağlamalıdır. (Hiç değilse ağlamaya çalışılmalıdır.)
17- Her durumda dua etmelidir. Hatta bir haceti olmadığında dahi etmelidir. Yalnız haceti olduğunda dua edip, başka zamanlarda dua’yı terk etmemelidir.
Dua Zamanı
Okunması Tavsiye Edilen Dualar
İmam Zeynelabidin (a.s)’dan Duâlar
Bana dua edin!
EY RAHİM OLAN ALLAH’IM!
Allah’a Yönelme Duası
Dua ibadetin ruhudur
HZ. ALİ’NİN (A.S) MÜNACATI
Kur’an-ı Kerîm’den Dualar
