تبیان، دستیار زندگی

الْيَوْمَ نَخْتِمُ عَلَى أَفْوَاهِهِمْ وَتُكَلِّمُنَا أَيْدِيهِمْ وَتَشْهَدُ أَرْجُلُهُمْ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ

سوره : يس  آیه شماره : 65

ریشه کلمه : ختم

فعل : ختم

معنی : مهر زدن، پايان، پايان دادن «ختام» وسيله مهر زدن، آخر طعم، طعم مشك مخصوص «خاتم» آخر، پايان، مهري که در آخر نامه مي زنند، انگشتر

توضیح : پايان دادن و به آخر رسيدن يكى از معانى ختم است اين از آن جهت است كه پايان دادن يك شى‏ء نوعى مهر زدن است . خاتم را در آيه شريفه فقط عاصم به فتح تا خوانده بقيّه قرّاء به كسر تاء خوانده‏اند و آن بنابر قرائت كسر به معنى ختم كننده و تمام كننده است زيرا كه پيغمبران را ختم كرده و به آخر رسانده است. و بنا بر قرائت فتح به معنى آخر النبيّين است (مجمع) خاتم (به كسر تاء و فتح آن) انگشتر و آخر قوم و عاقبت شى‏ء و غيره آمده است. انگشتر را از آن جهت خاتم گفته‏اند كه نامه را با آن ختم و مهر مى‏كرده‏اند يا زينت است. اگر گويند: چرا پيامبر اسلام خاتم پيغمبران است و بعد از وى پيغمبرى نخواهد آمد؟ پاسخ گوئيم: علّت خاتميّت آن حضرت دو چيز است يكى آنكه: احكام و دين آن حضرت با تمام ترقّى و پيشرفت و تمام مراحل زندگى قابل تطبيق است و جامعيّت آن از لحاظ جهان بينى و جهاندارى و تأمين احتياجات فرد و اجتماع و مادّى و معنوى به حدّى به قانون جديد و پيغمبر جديد نيست . ديگر آن كه حضرت رسول «صلى اللّه عليه و آله» در روزگارى مبعوث شد كه بشريّت به حدّ بلوغ و رشد رسيده بود و مى‏توانست با در دست داشتن برنامه اسلام و با راهنمائى عقل و فهم خود زندگى كند و پيش برود در اين صورت آمدن پيغمبر جديد لغو و باطل خواهد بود.