سوره :
الصافات
آیه شماره :
83
ریشه کلمه :
ابراهيم
فعل :
ابراهيم
معنی :
از پيامبران الهي است
توضیح :
اين پيامبر الهي، مورد تصديق مسلمانان و يهوديان و مسيحيان است.
آن حضرت در شهر «اور» از شهرهاى بابل به دنيا آمد و در آنجا بزرگ شد و با بت پرستان به مبارزه برخاست و سپس به شام هجرت کرد.
يهود براى اينكه خود را حق جلوه دهند مىگفتند: ابراهيم از ماست و يهودى بود. مسيحيان نيز مىگفتند: چون با آمدن انجيل، دين به نصرانيّت برگشت، پس ابراهيم نصرانى است و از ما مىباشد. اين سخن دروغ است، زيرا يهوديّت و نصرانيّت بعد از نزول تورات و انجيل پيدا شده و ابراهيم «عليه السلام» پيش از آن دو بود [آل عمران:65-67]
سيمايي از زندگي حضرت ابراهيم (ع)
سير در آفاق
محاجه با بت پرستان [انعام: 74-83] و [انبياء:51 - 70].[ صافات:89-93]
محاوره ابراهيم «عليه السلام» با قوم خود درباره اصنام و در نظر به ستارگان و ماه و آفتاب، همه در محل اصلى آن حضرت و قبل از خروج از بابل بوده است،
ابراهيم «عليه السلام» و بت پرستان در وجود خالق توافق داشتند و اختلاف در اين بود كه آفتاب و ماه و ستارگان و بتها در تدبير و اداره عالم تأثيرى دارند يا نه؟ ابراهيم «عليه السلام» مىخواست اثبات كند كه تدبير عالم مثل خلقت آن، هر دو كار خداست اين مطلب از «اِنّى برى ء مَمّا نُشركُونَ» و از «اِنَّكُم اَشرَكتُمُ بِاللّهِ» آشكارا فهميده مىشود. اگر بخدا عقيده نداشتند گفتن اينكه: بخدا شريك قرار مىدهيد معنى نداشت. آن حضرت مىخواست بفهماند تا خلق و امر را از خدا بدانند و آنها زير بار نمىرفتند [شعراء:78 -82].
اينها براى آنست كه اثبات كند: تدبير و گرداندن كارهاى جهان مثل آفريدن، كار خالق است و در نتيجه پرستش و عبادت نيز خاصّ اوست.
قربانى
خداوند امتحان بزرگ و بىنظيرى براى ابراهيم «عليه السلام» پيش آورد: امتحانى كه قرآن در آن «اِنَّ هذا لَهُوَ البلاءُ المُبين» راستى اين امتحان آشكارى است، امتحانى كه سِلم محض بودن ابراهيم و فزرندش را در فرمان خدا برملا ساخت. خدادر دوران پيرى به آنحضرت دو پسر به نام اسمعيل و اسحق داد.[ابراهيم:39]. چون اسمعيل بحد تلاش و كوشش رسيد آن امتحان که دستور به قرباني کردن فرزند بود پيش آمد. «صافات: 99-109»
روايت شده كه ابراهيم «عليه السلام» در آن روز قوچى را ذبح كرد
داستان اين قربانى در تورات نيز (سِفر پيدايش باب 22) نقل شده است.
امام رضا فرمود: هر قربانى كه در منى تا روز قيامت ذبح شود فديه اسمعيل است (بحار ج 12 ص 123)
در حديث آمده كه شهادت امام حسين «عليه السلام» از جانب خدا به ابراهيم اعلام شد و آن حضرت محزون گرديد. خداوند فرمود ثواب اين مانند ثواب حزنى است كه دوست داشتى كاش اسمعيل را ذبح مىكردى و در راه خدا غمگين مىشدى و به ثواب مىرسيدى .
بناى كعبه
تدبر در آيات روشن مىكند كه كعبه پيش از ابراهيم «عليه السلام» بنا شده بود. آن حضرت آنرا پس از خرابى تجديد ساختمان كرد و زن و فرزندش را در آن بيابان سكونت داد در حاليكه اثرى از آبادى در آنجا نبود. تا رفته رفته محلى آباد گرديد و محلّ تجمع مردم شد.
معجزه اي بر اثبات معاد
زنده شدن چهار مرغ در دست او، [بقره:260]