Şaban Ayının Bazı Gün ve Gecelerine Ait Ameller

   Birinci Gece

Merhum Seyyid İbn Tâvûs "İkbâl" kitabında bu geceyle ilgili olarak birçok namaz rivayet etmiştir, ezcümle her rekâtında bir Fâtiha ve on bir defa İhlâs sureleri okunan ve ikişer ikişer kılınan on iki rekâtlık bir namazdır.

   Birinci Gün

Bu günün orucunun çok fazileti vardır. İmam Cafer Sadık’tan (a.s) şöyle rivayet edilmiştir:

    "Şaban ayının ilk gününü oruç tutan kimseye, cennet elbet farz olur."

    Yine Seyyid İbn Tâvûs (r.a), bu ayın ilk üç gününü oruç tutan ve gecelerinde, iki rekât namaz kılarak her rekâtta bir defa Fâtiha ve on bir defa İhlâs surelerini okuyan kimse için Resulullah’tan (s.a.a) büyük sevaplar nakletmiştir.

    İmam Hasan Askerî’ye (a.s) mensup tefsirde, şaban ayının ve özellikle bu ayın ilk gününün faziletiyle ilgili büyük faydaları içeren bir rivayet nakledilmiştir. Bu rivayeti, Merhum Sikatü’l-İslâm Şeyh Nurî (r.a) "Kelime-i Tayyibe" adlı Farsça kitabının sonunda tercümesini zikretmiştir. Rivayet çok uzun olduğu için biz burada özetini sunmaya çalışacağız. Mezkûr rivayette şöyle diyor:

    Emirü’l-Müminin Ali (a.s), şaban ayının ilk gününde bir camide oturup yüksek sesle, hararetli hararetli kader vb. bazı konularda cedelleşen bir gurup Müslümana rastladı. Yanlarında durup onlara selâm verdi, cevabını vererek ayağa kalktılar ve yanlarında oturmasını rica ettiler. İmam (a.s) bu isteklerini kabul etmeyip şöyle buyurdu:

     "Ey faydasız şeyler hakkında konuşan topluluk! Biliyor musunuz ki Allah’ın nice kulları vardır ki ne konuştuklarından âcizdirler, ne de dilsiz; ancak onları susturan, Allah korkusudur. Evet, onlar Allah’ın azametini hatırladıkları zaman dilleri kırılır, yürekleri kopar, akılları kaybolur ve şaşırıp kalırlar; Allah’ın izzet, azamet ve celalinin karşısında. Bu haletten çıktıklarında ise temiz amellerle Allah’a yönelirler. Taksir veya tefrit (ihmal) ehli olmadıkları hâlde kendi nefislerini zalim ve suçluların zümresinde sayarlar. Onlar Allah için aza kani değiller ve çok amelleri Allah için çok görmezler. Onlar sürekli Allah için olan amellerle meşguldürler. Onları sürekli korku ve ıstırap hâlinde ibadet ederken görürsün. Siz nerdesiniz, onlar nerde!"

     "Ey acemiler gurubu! Kader hakkında en çok bilenin o konuda en çok susan kimse olduğu ve en çok konuşanın o konuda en cahil kimse olduğunu bilmiyor musunuz? "

    "Ey acemiler gurubu! İşte bu, yüce şabanın başlangıcıdır. Rabbimiz bunu şaban diye adlandırmıştır; zira hayırlar onda şube şube dağılmıştır. Rabbimiz, cennetin kapılarını bu ayda açmış ve onun saraylarını ve hayırlarını en ucuz fiyatlar ve en kolay ameller karşılığında sizlere sunmuştur; alın onları. Şeytan ise şer, kötülük ve belâların şubelerini sizin yüzünüze açmıştır; siz de sürekli dalalet ve isyanda çabalayıp duruyorsunuz. Şeytan’ın açtığı şubelere yönelip yüzünüze açılan hayır şubelerine sırtınızı dönüyorsunuz. İşte şabanın başlangıcı; onun hayır şubeleri namaz, zekât, maruf’a emretmek, münkerden nehyetmek, annebabaya, yakınlara ve komşulara iyilik etmek, müminlerin arasını ıslah etmek, fakir ve düşkünlere sadaka vermekten ibarettir."

    "Sizler üzerinizden kaldırılan şeylerle (kaza ve kaderle) nehyedildiğiniz hâlde uğraşma külfetini üzerinize çekiyorsunuz. İlâhî sırların keşfine dalıyorsunuz. Hâlbuki kim bunları teftişe durursa, helâk olur. Eğer siz bu günde ilâhî itaatlerle meşgul olan kimseler için Rabbinizin neler hazırladığını bilseydiniz, bulunduğunuz bu durumdan sakınır ve emredildiğiniz şeylere başlardınız."

    "Ey Emire’l-Müminin, Allah bu günde kendisine itaat ve kullukla meşgul olan kimseler için neler hazırlamıştır?" diye sorduklarında, İmam (a.s) cevaplarında, Resulullah’ın (s.a.a) kâfirlerle cihat için gönderdiği ordunun öyküsünü onlara anlattı ve şöyle buyurdu:

    "Kâfirler, geceleyin İslâm ordusuna saldırıya geçtiler. Gecenin şiddetli karanlığı her tarafa çökmüş ve Müslümanların da hepsi uykuya dalmışlardı. Aralarından sadece Zeyd İbn Hârise, Abdullah İbn Ravâha, Katâde, İbn Nu’mân ve Kays İbn Asmi’l-Minkarî uyanık olup her biri ordunun bir tarafında namaz kılıyor veya Kur’ân okuyorlardı. Karanlıkta düşmanı göremedikleri için kendilerini koruyamayan Müslümanlar, düşmanın ok yağmuruna uğrayıp helâk olacakları sırada aniden, o dört kişinin ağızlarından ışıklar yükselerek Müslümanların karargâhlarını aydınlattı ve onların cesaret ve güç kazanmalarına vesile oldu. Kılıçlarına sarılan Müslümanlar, düşmana saldırarak, bir kısmını öldürüp bir kısmını yaraladılar. Bir kısmını da esir aldılar ve böylece düşmanı yenilgiye uğrattılar."

    "Dönüşlerinde olup bitenleri Resulullah’a (s.a.a) anlatınca, Hazret (s.a.a): ’Bu nurlar o kardeşlerinizin şabanın başlangıcında yaptıkları amellerden kaynaklanmıştır.’ buyurdu. Sonra da o amelleri birer birer anlatarak şöyle devam etti Allah Resulü: Şabanın ilk günü olduğunda, İblis, askerlerini yeryüzünün dört bir yanına dağıtarak onlara şöyle der: ’Allah’ın kullarından bazısını (da olsa) bu günde kendinize çekmeye çalışın.’ Allah (azze ve celle) de meleklerini yeryüzünün dört bir yanına dağıtarak onlara şöyle buyurur: ’Benim kullarımı koruyun ve irşat edin. Onların hepsi sizin vasıtanızla mutlu olurlar; (Allah’ın emir ve nehiylerini kabul etmekten) çekinen ve isyan eden kimseler hariç. Onlar da İblis’in hizbi ve askerlerinin safına katılmış olurlar.’ Şabanın ilk günü olduğunda Allah (azze ve celle) cennet kapısına (açılması için) emreder, o da açılır. Sonra da Tuba ağacına, dallarını bu dünyaya yakınlaştırması için emreder. Sonra da Rabbimiz tarafından bir münadi şöyle seslenir: Ey Allah’ın kulları, bunlar Tuba ağacının dallarıdır; bu dallara tutunun ki sizi cennete yükseltsin, bunlar ise Zakkum ağacının dallarıdır. Bunlardan daima uzak durun ki sizi cehenneme sürüklemesinler."

     "Daha sonra Resulullah (s.a.a) şöyle devam etti: Beni peygamberliğe seçen (Allah’a) andolsun ki, kim bu ayda bir hayır ve iyilik kapısına yönelirse, Tuba ağacının dallarından birisine tutunmuştur ve o, onu cennete ulaştırır. Kim de bir şer kapısına yönelirse, bu günde, Zakkum ağacının bir dalına tutunmuştur ve o, onu ateşe götürecektir."

   "Sonra şöyle buyurdu: Kim bu günde müstehap bir namaz kılarsa, Tuba ağacının bir dalından tutmuştur. Kim bu günü oruç tutarsa, bir başka dalını daha tutmuştur. Kim bir karı ile kocanın, baba ile evlâdın, akraba ile akrabanın, komşu ile komşunun, hatta iki yabancının arasını ıslah eder, onları barıştırırsa, yine Tuba ağacının bir dalını tutmuştur. Yine bir kimse, zor durumda olan birisinin borcunu öder veya hafifletirse, Tuba’nın bir dalını tutmuştur. Kim bir yetimin kefaletini boynuna alırsa, onun bir dalını tutmuştur. Kim ahmak ve haylaz birisinin şerrinden mümin birisinin ırz ve haysiyetini korursa, Tuba’nın bir dalını daha tutmuştur. Kim Hak Teâlâ’ya şükür maksadıyla oturur da O’nu ve nimetlerini zikrederse, yine Tuba’nın bir dalından tutmuştur. Kim bir hastanın ziyaretine giderse, Tuba dalını tutmuştur. Kim bu günde baba ve annesine veya onlardan birisine iyilik ederse, Tuba dalını tutmuştur. Önceden anne ve babasını rahatsız eden bir kimse bu günde onları razı ederse, yine Tuba’nın bir dalını tutmuştur. Kısacası diğer hayır kapılarından hangisine yönelir ve onu yerine getirirse, bu günde Tuba ağacının bir dalından tutmuş olur."

     "Ardından Resulullah (s.a.a) şöyle devam etti: Beni peygamberliğe hak olarak seçen (Allah’a) andolsun ki, kim de bu günde şer ve günah kapılarından birine yönelir de onu yerine getirirse, onu cehenneme kadar itecek olan Zakkum ağacının bir dalını tutmuş olur."

    "Sonra şöyle buyurdu: Kim farz namazı hakkında ihmalkârlık yapar ve onu zayi ederse, Zakkum’un bir dalını tutmuş olur. Bu günde bir kimseye, zor ve kötü durumundan haberdar olduğu zayıf bir fakir uğrar ve o da kendisi mağdur olmadan onun durumunu iyileştirmeye gücü yeter, onun vazifesini yapacak başka birisi de olmazsa, buna rağmen o fakiri kendi hâline bırakır ve ona yardımcı olmayarak zayi olmasına ve ezilmesine seyirci kalırsa, Zakkum ağacının bir dalını tutmuş olur. Kendisine haksızlık yapan birisi, yaptığından dolayı özür dileyip affını ister, fakat o, özrünü kabul etmemekle kalmayıp ona fazlasıyla karşılık verirse, Zakkum ağacının bir dalından tutmuş olur."

    "Bir kimse karı ile kocasının, baba ile evlâdının, kardeş ile kadreşinin, akrabayla akrabanın, iki komşunun, iki dostun veya iki bacının arasını bozar ve fitnecilik yaparsa, Zakkum ağacının bir dalına tutunmuş olur. Kim (kendisine) borçlu olan birisinin zor durumda olduğunu ve imkânsızlığını bildiği hâlde, ona yüklenir ve baskı yapar ve böylece onun rahatsızlık ve sıkıntısını bir kat daha artırırsa, Zakkum ağacının dalından tutmuş olur. Kim üzerine olan borcu inkâr eder ve borç sahibine borcundan vazgeçmesi için baskı ve taşkınlık yaparsa, Zakkum’un bir dalını tutmuştur."

    "Kim bir yetime cefa ve eziyet eder ve onun malını zayi ederse, o ağacın bir dalını tutmuş olur. Kim mümin bir kardeşinin ırz ve haysiyetine dokunur ve başkalarını da buna teşvik ederse, yine zakkum ağacının bir dalından tutmuş olur. Kim insanları günah ve isyana itecek şekilde onlara şarkı türkü söylerse, o ağacın bir dalını tutmuştur. Kim oturur da çeşitli haksız savaş ve kavgalarda yaptığı kötülükleri ve Allah’ın kullarına yaptığı çeşitli zulümleri anlatır ve bunlarla iftihar ederse, yine Zakkum ağacının bir dalından tutmuş demektir."

    "Sonra Resulullah (s.a.a) güler bir yüzle ve sevinçli bir hâlde başını kaldırarak biraz gökyüzüne baktı. Sonra başını yere eğerek bu sefer rahatsız ve asık suratlı bir pozisyona girdi. Ardından ashabına dönerek şöyle buyurdu: Muhammed’i hak olarak peygamberliğe seçen (Allah)’a andolsun ki, Tuba ağacının dallarını ve dallarına tutunan kimseleri cennete doğru yükselttiğini gördüm. Bu arada yaptıkları amellere göre, bazısının bir, bazısının iki ve bazısının da birçok dallardan tuttuğunu gördüm. Zeyd İbn Hârise’yi görüyorum ki bu ağacın bütün dallarından tutmuş ve o dallar onu cennetin en yüksek mertebelerine doğru yükseltiyor. İşte bunu gördüğümden dolayı, güldüm ve sevindim."

    Sonra yere baktım. Beni peygamberliğe hak olarak seçen (Allah)’a andolsun ki, Zakkum ağacını gördüm ki, dalları iniyor ve kendisiyle birlikte dallara tutunanları da cehenneme doğru indiriyor. Bu arada gördüm ki, yaptıkları kötülüklere göre bazısı, bu ağacın bir, bazısı iki ve bazısı ise birçok dallarından asılmışlardı. Ve ben bazı münafıkları görüyorum ki, bu ağacın bütün dallarını tutmuşlar ve o dallar onları cehennemin en aşağı mertebesine doğru indiriyorlar; işte bundan dolayı da rahatsız oldum ve suratım asıldı."

   Üçüncü Gün

    Bu gün oldukça mübarek bir gündür. Merhum Şeyh Tusî "Misbâh" kitabında şöyle yazıyor:

Bu günde İmam Hüseyin (a.s) dünyaya gelmiştir. İmam Hasan Askerî’nin (a.s) vekili olan Ebulkasım İbn Alâi’l-Hamadânî’ye Hz. Mehdi (a.s) tarafından şöyle bir yazı gelmiştir:

   Mevlâmız Hüseyin (a.s) şabanın üçü olan bir perşembe gününde dünyaya gelmiştir. Bu günü oruç tut ve şu duayı oku:

    Bu duanın ardından, İmam Hüseyin’in (Kerbelâ’da) düşmanlarının çoğaldığı Aşura gününde okuduğu şu duayı okursun:

   "Allah’ım! Sen makamı yüce, celâl ve ceberutu ulu, tedbiri sağlam, yaratıklara hiçbir ihtiyacı olmayan, Kibriyalığı geniş, istediği her şeye kadir, rahmeti yakın, vaadine sadık, nimeti bol, imtihanı iyi, çağrıldığında (kuluna) yakın olan, yarattıklarını kuşatan, tövbe dileyenin tövbesini kabul eden, istediği (her) şeye gücü yeten, talep ettiği her (şeyi) elde eden, şükredildiğinde karşılık veren, (kulu tarafından) hatırlandığında (onu) hatırlayan (ilâhsın). Muhtaç bir şekilde seni çağırıyorum, fakir bir hâlde sana yöneliyorum, korkar bir vaziyette sana yalvarıyor, kederli bir şekilde katında ağlıyorum. Zaaf ve bitkinlik hâliyle senden yardım diliyor ve seni yeterli bilerek sana tevekkül ediyorum. (Allah’ım!) Bizimle şu kavmimiz arasında sen hükmet. Zira onlar bizi aldatılar, bize hile yaptılar, bizi yalnız bıraktılar, bize karşı namertlik yapıp bizi şehit ettiler; hâlbuki biz, Peygamber’inin Ehlibeyt’i ve peygamberliğe seçtiğin ve vahyine emin kıldığın habibin Muhammed İbn Abdullah’ın evlâtlarıyız. O hâlde sorunu-muzu hallet ve çıkış yolunu göster bize; rahmetin hakkına ey merhametlilerin en merhametlisi!"

    İbn Ayyâş diyor ki:

    Ben Hüseyin İbn Ali İbn Süfyân el-Bezuferî’den duydum ki, o, "İmam Sadık’ın (a.s) bu duayı bu günde okuduğunu duydum." dedi ve şöyle devam etti:

   "Bu dua şabanın üçüncü gününün dualarındandır. Bu gün İmam Hüseyin’in (a.s) doğum günüdür."

   On Üçüncü Gece

Bu gece, Recep ayında olduğu gibi üç gece olan "Biyz" gecelerinin ilkidir. Bu gecelerde kılınan namazların keyfiyeti, recep ayının amelleri zikredilirken açıklandı.

   On Beşinci Gece

    Bu gece, son derece faziletli ve değerli bir gecedir. İmam Sadık’tan (a.s) rivayet edildiğine göre, bu gecenin fazileti hakkında İmam Bâkır’a (a.s) sorulduğunda, İmam (a.s) şöyle buyurmuştur:

    "Bu gece, Kadir Gecesi’nden sonra, en faziletli gecedir. Bu gecede Allah kullarına kendi fazlından lütfeder ve kendi minnetiyle onları bağışlar. O hâlde bu gecede Allah’a yakınlaşmaya çalışın. Zira Allah (azze ve celle) kendi mukaddes zatına ant içmiştir ki, bu gecede günah olan şeyleri isteyen hariç kendisine yalvaran hiçbir kimseyi eli boş geri çevirmesin. Allah, Kadir Gecesi’ni Hz. Peygamber (s.a.a) için kararlaştırdığı gibi, bu geceyi de (şabanın on beşinci gecesini) biz Ehlibeyt için kararlaştırmıştır. Allah’a dua ve O’nu medh u sena etmeye çalışın."

    Bu gecenin en büyük bereketlerinden birisi, "Veliyy-i Asr, İmam-ı Zaman,  Hz. Mehdi"nin (a.s) bu gecenin seher vakti, Hicret’in 255. yılında Sâmerra’da dünyaya gelmesidir. Bu ise bu gecenin şeref ve faziletini kat kat artırmıştır.

    Bu gece için şu ameller rivayet edilmiştir:

1- Gusletmek. Bu, günahların hafiflemesine vesile olur.

2- Bu geceyi namaz, dua ve istiğfar ile geçirip sabahlamak. İmam Zeynülabidin’in de (a.s) bu geceyi bu şekilde geçirdiği rivayet edilmiştir. Yine rivayet edilmiştir ki: "Bu geceyi sabahlayan kimsenin kalbi, kalplerin öldüğü (kıyamet) günde ölmez."

3- Bu gecenin en faziletli ameli İmam Hüseyin’in (a.s) ziyaretidir. Rivayette şöyle geçmektedir:

"Kim 124 bin peygamberin ruhunun kendisiyle müsafaha etmesini istiyorsa, bu gecede İmam Hüseyin’i (a.s) ziyaret etsin. İmam Hüseyn’in (a.s) en kısa ziyareti, bir çatının üzerine çıkarak, önce sağa ve sola bakmak, sonra da başını gökyüzüne kaldırarak şu cümlelerle İmam’ı (a.s) ziyaret etmektir:

    "Selâm olsun sana ey Eba Abdillah (İmam Hüseyin -a.s-) Allah’ın selâmı, rahmeti ve bereketi senin üzerine olsun."

İmam Hüseyin’in (a.s) bu geceye ait ziyaretinin metni Mefâtihü’l-Cinân kitabının ziyaretler bölümünde zikredilmiştir

.

4- Merhum Şeyh Tusî (r.a) ve Merhum Seyyid İbn Tâvûs’un naklettikleri ve Hz. Mehdi’nin (a.s) ziyareti mesabesinde olan şu duayı okumak:

5- Yine Merhum Şeyh Tusî’nin rivayet ettiğine göre İsmail İbn Fazli’l-Hâşimî şöyle diyor:

     İmam Sadık (a.s) şabanın on beşinci gecesinde okumam için şu duayı bana öğretti:

6- Hz. Resulullah’ın (s.a.a) bu gecede okuduğu şu duayı okumak:

   "Allah’ım! Günahla aramızda engel olacak derecede bize korku ve haşyet nasip et. Rızanı kazanmaya vesile olacak ölçüde bizi itaatine muvaffak et. Dünyanın belâ ve zorluklarını bize kolaylaştıracak ölçüde yakin nasip et. Allah’ım! Yaşadığımız müddetçe bizi kulaklarımız, gözlerimiz ve gücümüzden yararlandır; bizden sonra da vârislerimize ulaştır. Bize zulmedenlerden intikamımızı al; bize düşmanlık besleyen-lere karşı bizi muzaffer kıl. Musibet ve belamızı dinimizde kılma. En büyük gayret ve telaşımızı dünyamız için yapmaktan bizi koru. İlmimizi dünyayla sınırlandırma. Bize acımayanları bize musallat etme; rahmetin hakkına ey merhametlilerin en merhametlisi!"

    Bu da oldukça kapsamlı ve kâmil bir duadır ve onu başka zamanlarda da okumak iyidir. Nitekim "Evâli’l-Leâli" kitabında naklettiğine göre Hz. Resulullah’ın (s.a.a) bu duayı her zaman okuduğu rivayet edilmiştir.

7- Şaban ayının bütün günlerinin amelleri bölümünde yedinci amel olarak her gün öğle vakti okunması için naklettiğimiz salâvatı şerifeyi bu gece (on beşinci gece) de okumak.

8- Kumeyl duasının da bu gece okunmasının müstehap olduğu rivayet edilmiştir.

9- "Subhanellah", "el-hamdulillah", "Ellahu Ekber" ve "Lâ ilâhe İllallah" zikirlerinin her birini yüz defa söylemek. Bu zikirleri bu gecede söylemek, geçmiş günahların bağışlanmasına, dünyevî ve uhrevî hacetlerin yerine gelmesine vesiledir inşallah.

10- Şeyh Tusî’nin (r.a) el-Misbâh kitabındaki rivayetine göre Ebu Yahya, İmam Sadık’a (a.s): "Bu, (on beşinci) gecede okunan en iyi dua nedir?" diye sorduğunda, İmam (a.s) şöyle cevap verdi:

    Yatsı namazını kıldıktan hemen sonra, iki rekât namaz kılıp birinci rekâtında bir defa "Fâtiha" ile bir defa Kâfirûn yani "Kul ya eyyuhe’l-kâfirun" diye başlayan sureleri, ikinci rekâtta ise bir defa Fâtiha ile bir defa İhlâs, yani "Kul huvellahu ehad"le başlayan sureleri oku. Namazın selâmını verdikten sonra da otuz defa "Subhenallah", otuz defa "el-hamdulillah" ve otuz defa da "Ellahu Ekber" zikirlerini söyleyip ardından şu duayı okursun:

"Ey önemli sorunlarda kulların sığındığı ve musibet ve belalarda yaratıkların kendisine yalvarıp sızladığı (Allah)! Ey aşikâr ve gizlileri bilen, ey hayal ve akıllardan geçenleri dahi bilen, ey mahlûkat ve yara-tıkların Rabbi, ey yerlerin ve göklerin melekûtunu elinde tutan! Allah sensin; senden başka bir ilâh yoktur. Ben (tevhit kelimesi olan) "Lâ İlâhe İllallah" kelimesiyle sana iman edip yöneldim; ey kendisinden başka ilâh olmayan (Rabbim)! Bu gece beni, (lütuf gözüyle) bakıp da merhamet ettiğin, duasını duyup da kabul buyurduğun, tövbe ettiğini bilip de töv-besini kabul buyurduğun, geçmiş hatasını ve büyük günahını bağış-ladığın kimselerden kıl. Ben günahlarımdan sana sığınıyorum ve kusurlarımı örtesin diye sana iltica ediyorum. Allah’ım! Fazl u kereminle bana cömert davran; hilim ve affınla hatalarımı temizle; bu gecede beni bol kerametine büründür. Bu gecede beni itaat ve ibadetin için seçtiğin ve kendine halis kılıp ayırdığın velilerinden kıl.

    Allah’ım! Beni saadete eren ve hayırlardan bol pay almış kimse-lerden eyle. Bana selametle birlikte nimet ve kurtuluşla birlikte menfaat nasip eyle. Geçmişte yaptığım kötülüklerin şerrinden beni koru ve sana karşı daha fazla günah yapmama engel ol. İtaatini ve beni sana yakınlaştıracak şeyleri bana sevdir. Ey efendim! (Günah ve şeytandan) kaçan sana sığınır, arayanlar sana el açıp yalvarır; tövbe edip bağış-lanmasını dileyen kimse, senin kerem ve lütfuna güvenir. Sen kullarına kerem ve bağış ehli olmalarını öğütledin, kendin ise cömertlerin en cömerdisin. Kullarına affetmeyi emretmişsin, kendin ise çok çok bağışla-yan ve Rahim’sin.

    Allah’ım! Cömertliğinden ümit ettiğim şeyleri benden esirgeme; bol nimetlerinden ümidimi kesme; bu gecede itaat ehli için ayırdığın büyük kısmetlerden beni de nasipsiz bırakma. Beni yaratıklarının şerrinden koru. Ey Rabbim! Eğer ben bütün bunlara lâyık değilsem, sen cömertlik, af ve mağfiret sahibisin; sana yakışır bir şekilde bana cömert davran, benim hak ettiğim şekilde değil. (Allah’ım!) Sana karşı iyi zannım var; ümidim sanadır ve canım cömertliğine bağlanmıştır. Merhametlilerin en merhametlisi ve cömertlerin en cömerdi sensin.

    Allah’ım! Büyük kısmetinden cömertliğinle bana özel bir pay ayır. (Allah’ım!) Vereceğin cezadan affına sığınıyorum. (Allah’ım!) Rızana yakışır bir şekilde amel edip büyük bağışına mazhar olmam ve bol nimetinle mutluluğa kavuşmam için ahlâkımı kötüleştiren ve rızkımı daraltan günahlarımı bağışla.

    (Allah’ım!) Şüphesiz eşiğine sığındım; keremine sarıldım; vereceğin cezadan affına ve gazabından hilmine sığındım. O hâlde dilediğimi bana bağışla; istediğim şeylere beni ulaştır. (Allah’ım!) Seni aracı ederek (hacetlerimi senden) diliyorum, senden büyük olan bir şeyi (aracı ederek) değil."

    Duayı okuduktan sonra secdeye giderek yirmi defa "Ya Rabbi", yedi defa "Ya Allah", yedi defa "Lâ havle vela quvvete illa billah", on defa "Maşaallah" ve on defa da "Lâ quvvete illa billah" zikirlerini söyler, sonra da Hz. Peygamber (s.a.a) ve Ehlibeyt’ine (a.s) salavât getirerek hacetlerini Allah’tan istersin.

    Allah’a andolsun ki, bu amel vasıtasıyla yağmur damlaları kadar hacet istersen, Allah (azze ve celle) geniş keremi ve sonsuz fazl ve rahmetiyle onları yerine getirir.

11- Şeyh Tusî (r.a) ve Kef’emî (r.a), şu duanın da bu gece okunmasını rivayet etmişlerdir:

    "Ey mabudum! Yönelmek isteyenler bu gecede sana yöneldiler; seni kendilerine maksat edinenler bu gecede senin kapına geldiler; arayanlar senin fazl u ihsanına ulaşmayı arzuladılar. Bu gecede senin nice lütufların, ödüllerin, bağış ve hibelerin vardır ki onları kullarından iste-diğine verirsin, esirgersin. İşte huzurunda duran ben, sana muhtaç olan, fazl u ihsanını arzulayan bir kulunum. Eğer bu gecede yaratıklarından birisine ihsanda bulunacak ve şefkatinden kaynaklanan bir ödül vere-ceksen, o hâlde (önce) Muhammed’e ve onun pâk, tertemiz, hayır ve fazilet ehli olan Ehlibeyt’ine rahmet et; lütuf ve ihsanınla bana cömert davran, ey alemlerin Rabbi! Allah’ın rahmeti ve çok selâmı peygam-berlerin sonuncusu Muhammed’in ve onun tertemiz Ehlibeyt’inin üzerine olsun. Şüphesiz Allah beğenilen ve yücedir. Allah’ım! Bana emrettiğin gibi sana dua ediyorum; o hâlde sen de vaat ettiğin gibi duamı kabul buyur. Doğrusu sen (hiçbir zaman) vaadine hilâf etmezsin."

      Bu dua seher vakitleri teheccüd namazında şef’i namazının ardından okunan duadır.

12- Resulullah’ın (s.a.a) bu gecede yaptığı secdeleri yapmak ve secdede okuduğu duaları okumak.

    Merhum Şeyh Tusî’nin nakline göre Hammâd İbn İsa, İmam Sadık’tan (a.s) şöyle rivayet etmiştir:

    "Bir şaban ayının on beşinci gecesi, Hz. Resulullah (s.a.a) zevcesi Âişe’nin yanındaydı. Gece yarısı olduğunda Resulullah (s.a.a) ibadet için yataktan kalktı. Eşi Âişe, uyandığında Resulullah’ı yatağında göremeyince, efendimizi diğer hanımlarının yanında zannederek kıskançlık duygusu kabardı ve yatağından kalkıp diğer hanımların odasına başvurarak, Resulullah’ı aramaya koyuldu. Bir miktar aradıktan sonra, Resulullah’ı yere yapışmış bir elbise gibi secde hâlinde buldu. Resuli Ekrem’e (s.a.a) yaklaştığında secdede şu duayı okuduğunu duydu:

    "(Allah’ım!) Bütün vücudum ve hayalim sana secde eder ve gönlüm sana inanır. İşte ellerim ve işte nefsime karşı işlediğim cinayetler. Ey büyük işlerde kendisine ümit bağlanan büyük, benim büyük günahlarımı bağışla; çünkü büyük günahı ancak büyük Rab bağışlar."

   Sonra başını secdeden kaldırıp tekrar secdeye gitti; bu sefer şu duayı okuduğunu duydu:

  "(Allah’ım!) Gökleri ve yerleri aydınlatan, karanlıkları yok eden, baştaki ve sondakilerin işini ıslâh edip onları ani azabından, (verdiğin) afiyet ve selametin değişmesinden ve nimetin yok olmasından koruyan Vech’inin nuruna sığınıyorum. Allah’ım! Bana takvalı, temiz, şirkten uzak olan, kâfir ve bedbaht olmayan bir kalp nasip eyle."

     Sonra da yüzünün sağ ve sol taraflarını toprağa koyarak şöyle söyledi:

    "Yüzümü (secde) toprağına sürdüm; zaten bana yakışan da sana secde etmekti."

    Resulullah (s.a.a) geri dönmek istediği zaman, zevcesi Âişe, aceleyle yatağa döndü. Hz. Resulullah (s.a.a) yanına geldiğinde, Âişe’nin hızlı soluk alıp verdiğini görünce, şöyle buyurdu:

"Nedir bu hızlı solumalar? Bu gecenin hangi gece olduğunu biliyor musun? Bu, şabanın on beşinci gecesidir. Bu gecede rızklar bölünür; eceller yazılır; hacca gidecekler kaydedilir. Hiç şüphesiz bu gecede Allah, Kelb kabilesindeki keçilerin kıllarının sayısı kadar yarattıklarını bağışlar ve meleklerini gökyüzünden, yeryüzünde bulunan Mekke’ye gönderir."

14- Bu gecede Cafer-i Tayyar namazının kılınmasını, Merhum Şeyh Tusî, İmam Rıza’dan (a.s) rivayet etmiştir. Bu namazın kılınış şekli "Mefâtihü’l-Cinân" kitabının ilk bölümünde açıklanmıştır.

15- Bu gece için rivayet edilen namazları kılmak. Ezcümle Ebu Yahya San’anî ve otuz güvenilir kişi İmam Muhammed Bâkır (a.s) ve İmam Cafer Sadık’tan (a.s) şöyle rivayet etmişlerdir: Şaban ayının on beşinci gecesi olduğunda, her rekâtta Fâtiha ve İhlâs Suresi’ni yüz defa okuma suretiyle dört rekât namaz kıl ve namaz bittikten sonra ise şu duayı oku:

    Bu gecede yüz rekât namaz kılmak hakkında da hadis-i şerifte çok fazilet zikredilmiştir. Bu yüz rekât namaz, her rekâtta bir Fâtiha ve on İhlâs okunarak kılınır.

Bu gece her rekâtta, Fâtiha, Yâsin, Tebâreke ve İhlâs sureleri okunarak kılınan bir de altı rekâtlık bir namaz vardır ki, kılınış şekli detaylı olarak, recep ayının amellerinin on üç, on dört ve on beşinci gecelerinin amelleri bölümünde zikredilmiştir.

    On Beşinci Gün

    Bugün Milâd (Doğum) bayramıdır. Bu gün mevlamız ve efendimiz, on ikinci imamımız, Hz. Mehdi Hüccet İbn’il-Hasan, Sahibü’z-Zaman’ın mübarek doğum günüdür. (Ona ve babalarına Allah’ın salât ve selâmı olsun).

    Hiç şüphesiz Allah’ın emriyle bir gün zuhur ve kıyam edip bütün dünyayı adaletle dolduracaktır.

     Bu günde ve her zaman ve her mekânda o yüce İmam’ı ziyaret etmek ve zuhuru için dua etmek müstehaptır.

     Bu Ayın Diğer Günlerine Ait Ameller

     İmam Rıza’dan (a.s) şöyle rivayet edilmiştir:

   "Kim şabanın son üç gününü oruç tutup, ramazan ayına birleştirirse, Allah-u Teâlâ onun için iki ay ardarda tutulan orucun sevabını yazar."

    Yine İmam Rıza’nın (a.s) ashabından olan Eba Salt-i Hirevî’den rivayet edildiğine göre o şöyle demiştir: Şabanın son cumasında İmam Rıza’nın (a.s) yanına gittim; İmam (a.s) bana buyurdu ki:

   On Üçüncü Gece

    Bu gece, Recep ayında olduğu gibi üç gece olan "Biyz" gecelerinin ilkidir. Bu gecelerde kılınan namazların keyfiyeti, recep ayının amelleri zikredilirken açıklandı.

   On Beşinci Gece

    Bu gece, son derece faziletli ve değerli bir gecedir. İmam Sadık’tan (a.s) rivayet edildiğine göre, bu gecenin fazileti hakkında İmam Bâkır’a (a.s) sorulduğunda, İmam (a.s) şöyle buyurmuştur:

    "Bu gece, Kadir Gecesi’nden sonra, en faziletli gecedir. Bu gecede Allah kullarına kendi fazlından lütfeder ve kendi minnetiyle onları bağışlar. O hâlde bu gecede Allah’a yakınlaşmaya çalışın. Zira Allah (azze ve celle) kendi mukaddes zatına ant içmiştir ki, bu gecede günah olan şeyleri isteyen hariç kendisine yalvaran hiçbir kimseyi eli boş geri çevirmesin. Allah, Kadir Gecesi’ni Hz. Peygamber (s.a.a) için kararlaştırdığı gibi, bu geceyi de (şabanın on beşinci gecesini) biz Ehlibeyt için kararlaştırmıştır. Allah’a dua ve O’nu medh u sena etmeye çalışın."

    Bu gecenin en büyük bereketlerinden birisi, "Veliyy-i Asr, İmam-ı Zaman,  Hz. Mehdi"nin (a.s) bu gecenin seher vakti, Hicret’in 255. yılında Sâmerra’da dünyaya gelmesidir. Bu ise bu gecenin şeref ve faziletini kat kat artırmıştır.

    Bu gece için şu ameller rivayet edilmiştir:

1- Gusletmek. Bu, günahların hafiflemesine vesile olur.

2- Bu geceyi namaz, dua ve istiğfar ile geçirip sabahlamak. İmam Zeynülabidin’in de (a.s) bu geceyi bu şekilde geçirdiği rivayet edilmiştir. Yine rivayet edilmiştir ki: "Bu geceyi sabahlayan kimsenin kalbi, kalplerin öldüğü (kıyamet) günde ölmez."

3- Bu gecenin en faziletli ameli İmam Hüseyin’in (a.s) ziyaretidir. Rivayette şöyle geçmektedir: "Kim 124 bin peygamberin ruhunun kendisiyle müsafaha etmesini istiyorsa, bu gecede İmam Hüseyin’i (a.s) ziyaret etsin. İmam Hüseyn’in (a.s) en kısa ziyareti, bir çatının üzerine çıkarak, önce sağa ve sola bakmak, sonra da başını gökyüzüne kaldırarak şu cümlelerle İmam’ı (a.s) ziyaret etmektir:

    "Selâm olsun sana ey Eba Abdillah (İmam Hüseyin -a.s-) Allah’ın selâmı, rahmeti ve bereketi senin üzerine olsun."

    İmam Hüseyin’in (a.s) bu geceye ait ziyaretinin metni Mefâtihü’l-Cinân kitabının ziyaretler bölümünde zikredilmiştir.

4- Merhum Şeyh Tusî (r.a) ve Merhum Seyyid İbn Tâvûs’un naklettikleri ve Hz. Mehdi’nin (a.s) ziyareti mesabesinde olan şu duayı okumak:

  "Allah’ım! Bu gecemizin, onda doğan ve senin vaat edilmiş hüccetin olan (Hz. Mehdi) hakkına; ona fazilet üstüne fazilet ekledin; böylece doğruluk ve adalet açısından (tevhit ve din) kelimen tamamlandı. Kimse senin kelimelerini değiştiremez ve kimse ayetlerini takip edemez. (Hz. Mehdi) senin parlak nurun, her yeri aydınlatan ışığın ve karanlık gecede bir nur sütunudur. Gözlerden kayıp, perde arkasında, doğumu azametli ve zuhur ettiği soy değerlidir. Melekler onun şahitleri ve (zuhur edip) döneceği vakit Allah onun yardımcı ve teyitçisi, melekler de yardımcıları olacaktır. O Allah’ın körelmeyen kılıcı ve sönmeyen nurudur. Hiçbir zaman vakarını kaybetmeyen hilim sahibidir. Zaman onların erafına döner; asrın koruyucuları onlardır. Emir sahipleri onlardır; Kadir Gecesi’nde inen şey, onlara iner. (Halkın) haşir ve neşri (Allah’ın izniyle) onların elindedir. Onlar İlahî vahyin tercümanları, ilâhî emir ve nehiy-lerin sahipleridirler. Allah’ım! (Ehlibeyt İmamları’nın) sonuncusu ve Kâim-’leri olan ve gaybette yaşayan (Hz. Mehdi’ye) salât ve selam eyle.

    Allah’ım! Bizi onun zamanına, zuhur ve kıyamına ulaştır. Bizi onun yardımcılarından kıl ve onunla birlikte (din düşmanlarından) intikam al-maya muvaffak et. Bizleri onun yarenleri ve halis dostlarından yaz. Onun hâkimiyetinde bize gurur ve nimet dolu bir hayat bahşet; onun birlikte-liğinden bizi yararlandır. Bizi onun hakkını ayakta tutan ve kötülüklerden salim kalan kimselerden olmaya muvaffak et, ey merhametlilerin en merhametlisi! Âlemlerin Rabbi olan Allah’a hamdolsun; O’nun salât ve selâmı, peygamberlerin ve resullerin sonuncusu olan efendi miz Muham-med’in, onun sadık Ehlibeyt’inin ve (daima hakkı) konuşan itretinin üze-rine olsun. Bütün zalimlere lanet eyle ve bizimle onların arasında (hak ve adalet üzere) hükmet, ey hükmedenlerin en iyisi!"

5- Yine Merhum Şeyh Tusî’nin rivayet ettiğine göre İsmail İbn Fazli’l-Hâşimî şöyle diyor:

     İmam Sadık (a.s) şabanın on beşinci gecesinde okumam için şu duayı bana öğretti:

6- Hz. Resulullah’ın (s.a.a) bu gecede okuduğu şu duayı okumak:

    "Allah’ım! Günahla aramızda engel olacak derecede bize korku ve haşyet nasip et. Rızanı kazanmaya vesile olacak ölçüde bizi itaatine muvaffak et. Dünyanın belâ ve zorluklarını bize kolaylaştıracak ölçüde yakin nasip et. Allah’ım! Yaşadığımız müddetçe bizi kulaklarımız, gözlerimiz ve gücümüzden yararlandır; bizden sonra da vârislerimize ulaştır. Bize zulmedenlerden intikamımızı al; bize düşmanlık besleyen-lere karşı bizi muzaffer kıl. Musibet ve belamızı dinimizde kılma. En büyük gayret ve telaşımızı dünyamız için yapmaktan bizi koru. İlmimizi dünyayla sınırlandırma. Bize acımayanları bize musallat etme; rahmetin hakkına ey merhametlilerin en merhametlisi!"

    Bu da oldukça kapsamlı ve kâmil bir duadır ve onu başka zamanlarda da okumak iyidir. Nitekim "Evâli’l-Leâli" kitabında naklettiğine göre Hz. Resulullah’ın (s.a.a) bu duayı her zaman okuduğu rivayet edilmiştir.

7- Şaban ayının bütün günlerinin amelleri bölümünde yedinci amel olarak her gün öğle vakti okunması için naklettiğimiz salâvatı şerifeyi bu gece (on beşinci gece) de okumak.

8- Kumeyl duasının da bu gece okunmasının müstehap olduğu rivayet edilmiştir.

9- "Subhanellah", "el-hamdulillah", "Ellahu Ekber" ve "Lâ ilâhe İllallah" zikirlerinin her birini yüz defa söylemek. Bu zikirleri bu gecede söylemek, geçmiş günahların bağışlanmasına, dünyevî ve uhrevî hacetlerin yerine gelmesine vesiledir inşallah.

10- Şeyh Tusî’nin (r.a) el-Misbâh kitabındaki rivayetine göre Ebu Yahya, İmam Sadık’a (a.s): "Bu, (on beşinci) gecede okunan en iyi dua nedir?" diye sorduğunda, İmam (a.s) şöyle cevap verdi:

11- Şeyh Tusî (r.a) ve Kef’emî (r.a), şu duanın da bu gece okunmasını rivayet etmişlerdir:

     "Ey mabudum! Yönelmek isteyenler bu gecede sana yöneldiler; seni kendilerine maksat edinenler bu gecede senin kapına geldiler; arayanlar senin fazl u ihsanına ulaşmayı arzuladılar. Bu gecede senin nice lütufların, ödüllerin, bağış ve hibelerin vardır ki onları kullarından iste-diğine verirsin, esirgersin. İşte huzurunda duran ben, sana muhtaç olan, fazl u ihsanını arzulayan bir kulunum. Eğer bu gecede yaratıklarından birisine ihsanda bulunacak ve şefkatinden kaynaklanan bir ödül vere-ceksen, o hâlde (önce) Muhammed’e ve onun pâk, tertemiz, hayır ve fazilet ehli olan Ehlibeyt’ine rahmet et; lütuf ve ihsanınla bana cömert davran, ey alemlerin Rabbi! Allah’ın rahmeti ve çok selâmı peygam-berlerin sonuncusu Muhammed’in ve onun tertemiz Ehlibeyt’inin üzerine olsun. Şüphesiz Allah beğenilen ve yücedir. Allah’ım! Bana emrettiğin gibi sana dua ediyorum; o hâlde sen de vaat ettiğin gibi duamı kabul buyur. Doğrusu sen (hiçbir zaman) vaadine hilâf etmezsin."

    Bu dua seher vakitleri teheccüd namazında şef’i namazının ardından okunan duadır.

12- Resulullah’ın (s.a.a) bu gecede yaptığı secdeleri yapmak ve secdede okuduğu duaları okumak.Merhum Şeyh Tusî’nin nakline göre Hammâd İbn İsa, İmam Sadık’tan (a.s) şöyle rivayet etmiştir:

     Sonra başını secdeden kaldırıp tekrar secdeye gitti; bu sefer şu duayı okuduğunu duydu:

14- Bu gecede Cafer-i Tayyar namazının kılınmasını, Merhum Şeyh Tusî, İmam Rıza’dan (a.s) rivayet etmiştir. Bu namazın kılınış şekli "Mefâtihü’l-Cinân" kitabının ilk bölümünde açıklanmıştır.

15- Bu gece için rivayet edilen namazları kılmak. Ezcümle Ebu Yahya San’anî ve otuz güvenilir kişi İmam Muhammed Bâkır (a.s) ve İmam Cafer Sadık’tan (a.s) şöyle rivayet etmişlerdir: Şaban ayının on beşinci gecesi olduğunda, her rekâtta Fâtiha ve İhlâs Suresi’ni yüz defa okuma suretiyle dört rekât namaz kıl ve namaz bittikten sonra ise şu duayı oku:

    Bu gecede yüz rekât namaz kılmak hakkında da hadis-i şerifte çok fazilet zikredilmiştir. Bu yüz rekât namaz, her rekâtta bir Fâtiha ve on İhlâs okunarak kılınır.

   Bu gece her rekâtta, Fâtiha, Yâsin, Tebâreke ve İhlâs sureleri okunarak kılınan bir de altı rekâtlık bir namaz vardır ki, kılınış şekli detaylı olarak, recep ayının amellerinin on üç, on dört ve on beşinci gecelerinin amelleri bölümünde zikredilmiştir.

   On Beşinci Gün

    Bugün Milâd (Doğum) bayramıdır. Bu gün mevlamız ve efendimiz, on ikinci imamımız, Hz. Mehdi Hüccet İbn’il-Hasan, Sahibü’z-Zaman’ın mübarek doğum günüdür. (Ona ve babalarına Allah’ın salât ve selâmı olsun).

    Hiç şüphesiz Allah’ın emriyle bir gün zuhur ve kıyam edip bütün dünyayı adaletle dolduracaktır.

    Bu günde ve her zaman ve her mekânda o yüce İmam’ı ziyaret etmek ve zuhuru için dua etmek müstehaptır.

    Bu Ayın Diğer Günlerine Ait Ameller

   İmam Rıza’dan (a.s) şöyle rivayet edilmiştir:

"Kim şabanın son üç gününü oruç tutup, ramazan ayına birleştirirse, Allah-u Teâlâ onun için iki ay ardarda tutulan orucun sevabını yazar."

    Yine İmam Rıza’nın (a.s) ashabından olan Eba Salt-i Hirevî’den rivayet edildiğine göre o şöyle demiştir: Şabanın son cumasında İmam Rıza’nın (a.s) yanına gittim; İmam (a.s) bana buyurdu ki: