Peygamberlerin Hedefleri
1-Tevhid ve İbadet
Tüm peygamberlerin asıl hedefleri halkı, tevhid inancına, Allah"tan başka bir ilah olmadığına davet etmektir.
Kur"an-ı Kerim peygamberlerin hedeflerinde esas olan çağrıyı şöyle beyan etmiştir: Resulüm! De ki: Ey Kitap Ehli! Aramızda müşterek olan bir söze gelelim: Allah"tan başka hiçbir şeye kulluk etmeyelim. Hiçbir şeyi O"na ortak koşmayalım. Allah"ı bırakıp da bir birimizi rabler (mabudlar) edinmeyelim. Eğer onlar (bu kelimeden) yüz çevirirlerse; Şahid olun, gerçek Müslümanlar biziz deyin. [1]
Kur"an-ı Kerim bu ayet-i kerimede tüm insanlığı, her zaman için gerekli olan bir hakikate çağırmaktadır. Bu hakikat, yaratıcıdan gayrisine ibadet ve kulluk etmeme hakikatidir. Bu öyle bir hakikat ve esastır ki, geçmiş zamanda esas olduğu gibi, bugün de beşer için yegane kurtuluş yolu sadece odur.
Peygamberler, yalnızca Allah"a ibadet esasına dayalı bir toplum kurmak için mücadele vermişlerdir. Onlar, insanları sömürü ve cehaletten kurtarmak ve tağutun çeşitli görünümleri olarak ortaya çıkan isimlere ibadet etmekten kurtarmak için kıyam etmişlerdir.
2- İlim ve Ahlaki Değerler
Peygamberler, insanları cehalet ve her türlü zulümden kurtararak, ahlaki değerler çerçevesinde uygarlık ve ilim ışığına kavuşturan ilahi önderlerdir. Peygamberimizin (s.a.a) Allah tarafından risalete seçildiğinde ilk aldığı emrin oku olması sözümüzün şahididir.
Peygamberler eğitim ve öğretime önem vermekle beraber, başta kendileri amelleriyle örnek olarak, halkı ahlaki değerlere davet etmişlerdir.
İslam Peygamberi (s.a.a) şöyle buyurmuştur: Ben ahlaki değerleri tamamlamak için, peygamberliğe seçildim.[2]
Allah Teala şöyle buyuruyor: Okuma yazma bilmeyenlere içlerinden bir peygamber gönderen O"dur. Peygamber, Allah"ın ayetlerini onlara okur, onları temizler, kendilerine kitap ve hikmet öğretir. Halbuki, onlar daha önce açık bir sapıklık içinde idiler. [3]
3- İnsanları Her Türlü Esaretten Kurtarmak
Peygamberin hedeflerinden biri de, insanları batıl inançlar, hurafe ve yanlış gelenek ve göreneklerin zulmet ve karanlığından kurtararak, Allah"ın gösterdiği nurlu yol ve aydınlığa yönlendirmektir.
Allah Teala şöyle buyuruyor: . Onlara iyiliği emreder, kötülüklerden sakındırır. Hoş, güzel şeylerin onlara helal olduğunu, pis şeylerin de haram olduğunu beyan eder, omuzlarında olan ağır yükleri ve zincirleri omuzlarından indirir. İşte ona iman edip onu düşmandan koruyanlar, ona yardım edip onunla gelen nura tabi olanlar asıl kurtuluşa erenlerdir. [4]
Yine Allah Teala şöyle buyuruyor: Bu Kur"an, öyle bir kitaptır ki, insanları Rablerinin izniyle karanlıklardan aydınlığa, her şeye galip ve bütün övgülere layık olan Allah"ın yoluna çıkarman için onu sana indirdik.[5]
4- Tağut ve Müstekbirlere Karşı Mücadele
İlahi elçilerin en büyük vazife ve hedeflerinden biri de, insanları köleleştirerek, kendi hizmetine alan müstekbirlerle savaşıp, onların zulmü altında inleyen insanları kurtarmak ve onları layık oldukları insani makama ulaştırmaktır. İşte bu yüzdendir ki, tarih boyunca peygamberlere karşı amansız savaş açanların hep müstekbirler olduğunu görmekteyiz.
Allah Teala şöyle buyuruyor: Biz hangi memlekete uyarıcı bir peygamber gönderdiysek, muhakkak o memleketin ileri gelen refah düşkünleri: Biz sizinle gönderilen mesajları inkar edenleriz dediler. [6]
Her Musa"nın bir Firavun"u olagelmiş ve her zaman hakla batılın mücadelesi olmuştur, olacaktır da. Genelde hakkın hakimiyetine engel olanlar; dünya düşkünü, refahını gayr-ı meşru bir şekilde temin etmeye alışmış, başkalarının elinin emeğine göz diken, her zaman kendilerinin egemen olmasını isteyen müstekbirlerdir. Bu tür insanlar tağut ve evliya-uş şeytandırlar.
Peygamberler, her zaman mustazafların (zayıf bırakılmışların) safında yer alıp, zalim ve müstekbirlerin aleyhine mücadele etmişlerdir.
Allah Teala şöyle buyuruyor: Andolsun; biz her ümmete: Allah"a ibadet edin ve tağuttan kaçının diye bir peygamber gönderdik. Böylelikle onlardan bir kısmına Allah hidayet verdi, bir kısmı da delalet ve sapıklıkta kalmaya müstahak oldu. Şimdi yer yüzünü bir gezip dolaşın da yalanlayıcıların uğradıkları sonucu görün.[7]
5- İhtilaf ve Bölünmeleri Ortadan Kaldırmak
Peygamberlerin hedeflerinden biri de, insanlar arasında çıkan yerli yersiz ihtilafları giderip, hak ve hakikat esası üzere kurulu olan, birlik ve beraberliğe sahip bir toplum yaratmaktır.
Allah Teala şöyle buyuruyor: İnsanlar tek bir ümmet idiler. (Sonra ayrılığa düştüler de) Allah uyarıcı ve müjdeleyici olarak peygamberleri gönderdi. Onlarla birlikte, insanların aralarında ayrılığa düştükleri şeyde hükmetmek için hak üzere kitap indirdi. Fakat kendilerine açık deliller geldikten sonra, aralarındaki zulüm ve hasetlerinden ötürü onda ayrılığa düşenler, o kitap verilenlerden başkası değildi. Böylece onların ayrılığa düştükleri konularda Allah kendi izni ile iman edenleri hakka hidayet etti. Allah dilediğini doğru yola iletir.[8]
6- Aklı Teyit Etmek
İslam bilginlerinin, peygamberlerin gönderilme nedenlerini açıklarken, peygamberlerin gönderilme hikmetlerinden birinin de, akla, kestirdiği konularda yardımcı olmak, aklın bir hükmü bulunmadığı konularda ise, hükmü beyan etmek olduğunu vurguladıklarına yukarıda işaret etmiştik. O halde peygamberlerin görevlerinden biri de aklı teyit etmektir.
Hz. Ali (a.s) şöyle buyurmuştur: Allah, unutulan nimetleri hatırlatsınlar, aklın gizli kalmış kabiliyet ve yeteneklerini ortaya çıkarsınlar diye peygamberleri gönderdi.[9]
Hz. İmam Kazım (a.s) şöyle buyurmuştur: Ey Hişam! Allah Teala"nın zahir ve batın olmak üzere iki hücceti vardır. Zahir hüccet, peygamberler ve imamlardır. Batıni hüccet ise akıllardır. [10]
7- Ruhsal Hastalıkları Tedavi Etmek
Peygamberler insanların ruhsal hastalıklarını tedavi eden en büyük doktorlardır.
Hz. Ali (a.s) şöyle buyuruyor: Peygamber tıbbıyla gezen bir doktordur. Merhemlerini tam itinayla hazırlamış, araç gereçlerini kızartıp sterilize etmiştir. Körleşmiş kalplerden, sağırlaşmış kulaklardan ve lâl olmuş dillerden nerede bir ihtiyaç görürse, ilacını orada kullanır. Peygamber, ilaçlarıyla birlikte, hikmet nuruyla aydınlanmış, ilim çakmağıyla ateşlenmiş bir doktor olarak, gaflet ve şaşkınlık yerlerini aramaktadır. [11]
8- Ölen Ruhları Tekrar Diriltmek
Peygamberler, günah ve isyan etmek sonucu kararak ölen kalplere hayat vermek için gönderilmişlerdir.
Allah Teala şöyle buyuruyor: Ey iman edenler! Allah ve Peygamber, sizi, hayat verecek şeye çağırdığı zaman icabet edin. Allah"ın kişi ile kalbi arasına girdiğini ve sonunda O"nun katında toplanacağınızı bilin. [12]
9- Güzel Bir Örnek Oluşturmak
Peygamberler, ahlak ve sireleriyle insanlık için uyulması gereken en güzel örneklerdir.
9- Güzel Bir Örnek Oluşturmak
Allah Teala şöyle buyuruyor: Ey iman edenler! Andolsun ki, sizin için, Allah"a ve ahiret gününe kavuşmayı umanlar ve Allah"ı çok anan kimseler için Resulullah en güzel örnektir. [13]
Elbette peygamberlerin hedef ve görevlerinin bu saydıklarımızla sınırlı olduğunu söylemek istemiyoruz. Biz sadece peygamberlerin hedef ve görevlerinden bazılarına işaret ettik.
--------------------------------------------------------------------------
[1]- Al-i İmran/64.
[2]- Tebekat-ı İbn-i Sad c.1 s.192
[3]- Cuma: 2
[4]- A"râf: 157
[5]- İbrahim: 1
[6]- Sebe: 34
[7]- Nahl: 36
[8]- Bakara: 213
[9]- Nehc-ül Belağa. Hutbe:1
[10]- Usul-u Kafi c. 1 s. 16
[11]- Nehc-ül Belağa: 107. hutbe
[12]- Enfal: 24
[13]- Ahzab: 21