سارق کوچک خانه ما

پسری 13 ساله دارم که تک‌ فرزند است و در خانواده‌ای زندگی می‌کنیم که از نظر مالی نسبتاً ضعیف هستیم. متأسفانه جدیداً پنهانی از صندوق صدقات منزل پول برمی‌دارد و کسی از این موضوع جز من خبر ندارد. لطفاً راهنمایی بفرمایید که چگونه باید رفتار شود؟
برخی از کودک و نوجوان به علت مشکلات عاطفی یا مورد سوء رفتار واقع‌شدن به دزدی دست می‌زنند. در این‌گونه موارد رفتار دزدی آن‌ها به‌ عنوان فریاد کمک خواهی آن‌ها تلقی می‌گردد. در سایر موارد، علت بروز رفتار دزدی، این است که خانواده وی، نمی‌توانند هزینه مالی آنچه را که کودک یا نوجوان می‌خواهد و یا حتی نیاز دارد تأمین نمایند. در چنین مواردی رفتار دزدی جهت تأمین مایحتاج کودک، بروز می‌کند.
گهگاه نیز نوجوانان به‌ منظور تلافی و انتقام گرفتن از نوجوان دیگر و یا معلم و یا ابراز دشمنی نسبت به والدین خویش، دزدی می‌کنند. باید بپذیریم که بعضی وقت‌ها دزدی بچه‌ها دلایل دیگری هم دارد، مثلاً جلب‌توجه و یا حس مظلومیت و یا واکنش در برابر تحقیر و ... این عمل باید شما را وادار به اندیشیدن کند. شما باید با جستجو و تجزیه‌ و تحلیل عمل او به علت یا علل کارش پی ببرید.
به‌ هر حال علت دزدی هر چه که باشد، والدین و بزرگ‌ترها وظیفه دارند ریشه‌های آن را شناسایی نمایند تا از تبعات احتمالی که در پی خواهد داشت، پیشگیری نمایند. کاری که شما می‌تواند انجام دهید چیست؟

- سعی کنید در برخورد با این موضوع عواطف منفی خود را کنترل کنید. در برابر رفتار او دست‌پاچه نشوید و بر اعصاب خود مسلط باشید.

- کمک و درمان در مورد فردی که دزدی می‌کند، بستگی تام به شناخت انگیزه‌های حاکم بر رفتار او دارد. تلاش کنید انگیزه‌ها، علل و زمینه‌های دزدی پسرتان را شناسایی کنید و با تمام وجود این علل و عوامل را از بین ببرید.
- چنانچه احساس می‌کنید علت دزدی وی بی‌توجهی والدین به اوست، با صحبت کردن و عملکرد صحیح خود، او را متوجه کنید که هم شما و هم دیگران برایش ارزش قائلید و دوستش دارید. این کار موجب می‌شود که حس «موردتوجه دیگران بودن» را جایگزین عمل نادرست دزدی کند.

- نوجوان باید متوجه شود که این کارش نادرست است و ممکن است به وسایل و روحیه افراد لطمه وارد کند. این موضوع را با تطبیق دادن مسئله برخورد او و وسایلش، می‌توان بهتر به او فهماند. بهتر است ضمن تفهیم موضوع مالکیت به وی، او را از آسیب‌های روحی مربوط به از دست دادن وسایل شخصی آگاه کرد.

- در گفتگو با وی، به او بد بودن این کار و تأثیر نامطلوب آن را بر روحیه صاحب شی متذکر شوید و به او بفهمانید در صورت ادامه این کار، اعتماد دیگران از او سلب می‌شود و دیگر کسی او را دوست نخواهد داشت. بهتر است برای انتقال این موضوعات به او مانند آینه رفتار کنید. بیش از آنکه سعی کنید با گفتار خود او را به‌ اشتباه خود آگاه کنید، سعی کنید مانند آینه او را با پی آمدهای رفتار خود روبرو کنید. به‌ عنوان‌ مثال می‌توانید برای مدتی یکی از وسایلی که بسیار موردعلاقه او است را مخفی کنید. زمانی که او با حالت آشفته به دنبال آن شی می‌گردد به او بگویید شاید کسی آن را بدون اجازه تو برداشته است. با این رفتار فرزندتان با پی آمد رفتار خود به‌ صورت مستقیم مواجه می‌شود.(البته بعد از پیدا شدن شی موردنظر، فرزندتان به‌ هیچ‌ عنوان نباید بفهمد که برداشتن آن شی کار شما بوده است).
این نکته برای اصلاح رفتار نوجوان مهم است که به او در جهت خنثی کردن اثر و جبران سرقت با بازگرداندن اشیاء مسروقه یا ارائه معادل جنس مسروقه توسط پولی که خود نوجوان می‌تواند با تلاش و کار فراهم آورد، کمک شود، بنابراین زمانی که او چیزی را برمی‌دارد از او بخواهید با پول خودش آن را جبران کند.

- زمانی که این نکته آشکار باشد که او نمی‌تواند در برابر وسوسه مقاومت کند، پول و اشیاء گران‌بها را نباید در دسترس او قرار دهید تا امکان دزدی کاهش یابد. همچنین مهم است که این عمل را بیش‌ از حد مورد تأکید قرار ندهید، مبادا که رفتار یا پاسخ به آن‌ چنان مهیّج گردد که در مواقع نارضایتی در آینده نیز دوباره تکرار شود.

- گاهی اوقات نوجوانان برای تجربه هیجان دزدی، نشان دادن شهامت خود به دیگران، دست به این کار می‌زند، از این‌ رو لازم است این حس هیجان‌طلبی او را از راه‌های دیگر ارضا کنید به‌ عنوان‌ مثال ثبت‌نام او در کلاس‌های رزمی می‌تواند در برطرف کردن حس هیجان‌طلبی او نقش اساسی داشته باشد.

- دوست تاثیر زیادی در رفتارهای نوجوان دارد، او را در پیدا کردن دوست مناسب یاری دهید.
- به‌صورت زیرکانه و غیرمستقیم احساسات خود را از این کار او برایش بیان کنید.

---

منبع: مرکز مشاوره تبیان