Ağız Neden Kokar? Ağız Kokusunun Giderilmesi
Ağız Kokusu (Halitosis) Nedir?
Ağızdaki çirkin kokuya kısaca ağız kokusu veya halitosis denir. Ağız kokusunu bir hastalık olarak tanımlamak zordur. Ancak ağız kokusu çok önemli hastalıkların işaretçisi de olabilir. Ağız kokusunu PATOLOJİK ve FİZYOLOJİK olmak üzere iki kısma ayırmak mümkündür.
1. Fizyolojik ağız kokusu:
Her sağlıklı birey sabah uyandığında sindirim kanalında biriken gazlar veya dil sırtında üreyen bakterilerin sebep olduğu ağız kokusu ortaya çıkabilir. Dil sırtını fırçalamak ve sürekli olmamak şartıyla çinko içeren ağız gargaraları kullanmak ve sakız çiğnemek bir çözümdür.
Beslenme sonrasında görülen, nefesteki (ağızdaki değil) çirkin koku da fizyolojiktir. Örneğin sarımsak yiyen bir insanın kanına geçen uçucu aromatik bileşikler, dışarı atılır. Kan gazlarının akciğerden atılımının sebep olduğu bu koku bir hastalık değildir. Tedavi gerektirmez.
2. Patolojik Ağız Koksu (Gerçek halitosis):
Patolojik halitosisi olan hastalar dişhekimine ağız kokusu şikayetiyle müracaat etmeyebilirler. Ağızlarındaki çirkin kokunun ya farkında değildirler, ya tolere etmektedirler veya kabullenmişlerdir.
Patolojik halitosis vakaları 3 kategoriye ayrılır:
Tip-1: Ağızının koktuğu hastanın kendisi tespit eder. Böyle hastaların %24.1 dişhekimine müracaat ederler. Genellikle ağızlarındaki kokuyu kabullenmişlerdir. Halitosisten farklı bir şikayet ile dişhekimine müracaat ederler. Dişhekiminin uyarısı ile tedavi edilirler.
Tip-2: Koku, hastanın kendisinin değil, yakınlarının tespitidir. Böyle hastaların %50 i dişhekimine müracaat ederler.
Tip-3: Ağız kokusu, hastanın kendisi veya yakınlarının tespiti değil, şüphesi veya tahminidir. Veya hastanın aralıklı dönemlerde silik yakınmaları olmaktadır. Böyle hastaların daha büyük bir kısmı dişhekimine müracaat eder.
Ağız Kokusunun Sebepleri
Ağız boşluğunda yaşayan bakterilerin artıkları olan sülfürlü bileşikler kötü kokuya yol açar. Ölü veya ölmek üzere olan bakteriler sülfür bileşikleri açığa çıkarır.
Bakteri tabakaları ve yiyecek artıkları dilin arka tarafında birikir. Dilin yüzeyi oldukça pürüzlü bir yapıdadır ve bakterilerin yaşamasına elverişli bir özelliğe sahiptir. Büyük miktarda sülfür bileşikleri de bu alanlarda birikir.
Eğer diş yüzeyi temizlenmezse kısa sürede bakterilerin yaşamasına elverişli bir hal alır.
İleri derecede dişeti rahatsızlığına sahip olanlarda kişinin kendi başına temizleyebilmesi pek mümkün olmayan, ulaşılamayan alanlar vardır. derin dişeti cepleri gibi böyle alanlar da kötü kokuya sebep olur.
Şanslıyız ki ağız boşluğundan kaynaklanan kötü kokuların tedavisi kısa sürede sonuç vermektedir ve problem halledilebilmektedir.
Ağız kokusunun ciddiye alınması gerektiğini vurgulayan Diş Hekimi Dr. Çağdaş Kışlaoğlu, kokunun basitçe diş taşlarından kaynaklanabileceği gibi, ağızdaki eski dolgu ve kron-köprülerin bozulmuş diş eti ilişkilerinden oluşabileceğini de vurguladı.
Dişlerden kaynaklanan kötü kokuların tedavisi diğer sebeplere göre daha kısa sürede sonuç verdiğinden “şanslıyız” diyerek sözlerine devam eden Diş Hekimi Dr. Çağdaş Kışlaoğlu; ağız kokusu şikayeti ile gelen hastaları öncelikle tam bir ağız muayenesinden geçirerek, sorunun bir mi yoksa birden fazla nedene mi dayandığını tespit ettikten sonra tedaviye başladığını anlattı.
Ağız Temizliğinin Önemi
“Ağız kokusu bazen ağız temizliğine yeterli önemin verilmemesi, bazen ağız iltihapları, bazen ileri dişeti hastalıkları ve/veya diş çürükleri, bazen de ağız kuruluğu gibi sebeplerin bir ya da bir kaçından kaynaklanıyor olabilir” diyerek ağız kokusunun sebeplerini sıralayan, Kışlaoğlu; ağız hijyenine yeterli önemin verilmemesinden kaynaklanan ağız kokusunu gidermek için diş taşlarını temizlediğini ve kişiye ağız bakımı için neler yapması gerektiğini uygulamalı olarak gösterdiğini belirtti.
Eğer ağız kokusu ağız enfeksiyonlarından ileri geliyorsa ağız enfeksiyonlarını tedavi ettiğini ve bu tedavi sırasında gömük ve sorunlu dişler varsa çektiğini söyledi. Sorun diğer bir neden olan ileri dişeti hastalıkları ve/veya diş çürüklerinden kaynaklanıyorsa bunları tedavi ettiğini ve ağız kuruluğundan ileri gelen kötü ağız kokusunu da hastaya tükürük salgısını artıracak önlemleri uygulatarak giderdiğini anlattı.
Ağız kokusu çok basit yöntemlerle giderilebilir…
Ağız Kokusunun Giderilmesi
Ağız içi bakterilerle savaşan bir baharat olduğu için tarçın kullanın
Kötü kokuya sebep olan ağız kuruluğunu engellemek için daha fazla su için, diş çürüklerine sebep olacağından şeker tüketiminizi azaltın.
Yiyeceklerle tükürük salgısının iyice karışması ve ağızda yemek parçası kalma olasılığının azalması için lokmaları iyi çiğneyin.
Diş fırçasının çıkaramadığı yerlerdeki bakteri ve yemek artıklarını sökebileceği için diş ipi kullanın.
Ağız kokusunu önlemek için doğal kaynaklardan da yararlanılabilir. Nane bunlardan biridir. Naneli sakızlar, şekerler kullanılabilir.
Öğün aralarında taze meyve yiyin
Uzun süre aç kalmayın
Kötü kokuya sebep olan ağız kuruluğuna neden olduğundan ve diş eti hastalıklarına da zemin hazırlayarak ağız kokusu oluşturacağından sigara içmeyin.
Renkli not