Ramazanda Afrika'da Her Camide Tefsir Dersleri Olur
Oruç ve sükûnet
Sakin ve yavaş yaşamayı seven Afrika halkı için ramazan, ayrı bir yavaşlatıcı unsur. Yarıya yakınının gayri Müslim olduğu ülkede, ramazanı gündüz hissetmek zor değil. Müslüman nüfus arasında oruç tutmayanların oranının %5 kadar olması ilginç. Yani Anadolu ٙdaki gibi, İslam ٙı ve Müslümanlığı kimseye bırakmayan, ama sokak ortasına masa kurup yemeğe yumulan insanlar cidden az.
Geçen yıl Mali ٙde bir ayda gördüğümüz oruç yiyen insan sayısı, 10- 15 civarında idi. Bu topraklar böyle. Ramazan ayında camilerin önünde toplu iftarlar bir adet haline gelmiş. Bunu bazı vakıf ve kuruluşlar da düzenliyor. Ama halkın bu konuda katkısı ve teveccühü de var. Bana en ilginç gelen bilgi; Hristiyan komşuların da ٜSiz oruçtunuz, bize de dua edin! ٝ diye iftar yemeği getirmeleri oldu. Birçok Hristiyan ٙın çok açıktan yememe âdeti hâlâ devam edermiş. Yani bizim kadar moderniteye kurban gitmemişler.
Kimin iftarı, kimin orucu?
Bir diğer ilginç bilgi ise, köylerdeki putperest kralların, Müslüman tebaasına olan saygısından 30 gün oruç tutması. Garip ama inanmadığı bir dinin emirlerini yapmak ilginç. Namaz insanı kötülüklerden uzaklaştırır. Dua edelim de oruç onları imana yaklaştırsın. Kim bilir oralarda yeşermeye başlayan İslami filiz, bu oruçların ektiği tohum mudur?
Umarım bu satırları okuyunca dini farklılıkların normal görülmesi gerektiğini savunduğumu zanneden birileri çıkmaz. Galiba beyaz adam, buradan birçok şeyi alırken, kendi aralarında saygı ve dayanışma kültürünü kazımayı unutmuş.
Namaz!
Namaz deyince hayatı durduran Afrika halkı, teravih namazını da sever. Burada kaç rekât kılacağız tartışmaları yapılmıyor. 8 rekât olarak ama bize göre uzun bir namaz kılınıyor. Tertil üzere okunan bir kıraatle ٦ Hem sekiz rekât, hem hatimle, hem de tertil üzere bir kıraat ٦ Çok uzun süre ayakta kalmaya hazırsanız, buyurun. Allah kabul etsin.
Ramazan, Kur ٙan ayıdır. Bizim diyarlarda sadece mukabele okunur. Burada hemen her camide tefsir dersleri var. Çoğunlukla öğle - ikindi arası süren, bir kısmında akşama kadar devam eden bu ibadet, katılımın yüksek olduğu vazgeçilmez ramazan etkinliğidir. Kur ٙan tefsiri, bazı camilerde ramazanda biter. Bazı camilerde ise, sonraki aylarda da devam eder. Anlama adına güzel bir uygulama. İnşallah bir gün bizim diyarlarda da hayata geçer.
Ramazan ayrı bir berekettir. Kendi yerel yiyeceklerini satıp bir ekmek parası kazanmak için yol kenarlarına kurulan küçük ocaklar, ayrı bir nimet olarak iner onlara. Kadim kültürlerine çok bağlı bir toplum olduğu için, üretildiği yerin sokak olmasını, oraların hijyen koşullarını falan çok da önemsemeden alırlar.
Burada ramazan ayı ve oruç ibadeti, ayrı bir lezzet olarak karşımıza çıkar. Allah hem gönlümüzü hem de cemiyetlerimizi arındırsın. Hem bireysel gururdan hem de toplumsal gururdan uzak eylesin de mutluluğunu doyasıya yaşayalım ٦
Haşim Akın