Fıkıh Açısından Salavat(1.Bölüm)
Salavatın aslında Müslümanlar arasında hiçbir ihtilaf yoktur; nitekim Peygamber efendimize salavatın fazileti ve daima müstehap olduğu ve bunun çok büyük sevap içerdiği konusunda da ihtilaf yoktur; çünkü bu konuda Sünnî ve Şiî kanallarıyla bir çok hadis rivayet edilmiştir. Örneğin:
“Kim bana bir defa salavat getirirse Allah ona on defa salat gönderir.”[1]
Salavatın özünde ihtilaf yoktur; sadece iki konuda ihtilaf vardır:
a– Salavat nasıl getirilmelidir. Biz bu konuda yaptığımız açıklamalarla doğru görüşü ispatlayıp dedik ki: Peygamber efendimize salavat getirirken, salavatta onun Ehl–i Beyti’ni de zikretmek bütün Müslümanlar tarafından tamamen meşru ve hatta iyi ve beğenilir bir mevzu olarak kabul edilmektedir ve Peygamberimize (s.a.a) salavat getirirken salavatta onun Ehl–i Beyti’ni zikretmemek Allah Resulünden nakledilen apaçık nassların vurguladığı üzere salavatı kısır ve sonu kesik eder.
b– Peygamber (s.a.a) ve Ehl–i beyti’ne salavat getirmek ne zaman farzdır? Bu konuyu şimdi inceleyeceğiz:
Şüphesiz salavatla ilgili ayet müekket “emir” kipiyle gelmiştir; çünkü “Allâh ve melekleri, Peygambere salât etmektedir…” buyruğundan hemen sonra müekket bir emirle buyuruyor ki: “Ey inananlar, siz de ona teslimiyetle salat ve selam getirin!” “Emir” kipinin farza delalet ettiği de usul bilginleri bilinen bir mevzudur. Buradan şöyle bir soruyla karşılaşmaktayız:
Peygamber efendimize (s.a.a) ne zaman salavat göndermek farz olur?
Bu konuda, Zamahşerî’nin kendi tefsirinde birkaç görüş nakletmiştir. Örneğin demiştir ki:
“Allah Resulüne (s.a.a) salavat göndermek farz mıdır, müstehap mı? diye soracak olursan derim ki:
Allah Resulüne alavat getirmek farzdır; fakat ne zaman farz olduğu konusunda ihtilaf vardır.”
Bazıları Peygamber efendimizin (s.a.a) ismi anıldığı her zaman ona salavat getirmenin farz olduğunu söylemişlerdir. Bu konuda bir hadiste şöyle geçer: “Yanında ismin anılan bir kişi bana salavat getirmezse cehenneme girer ve Allah onu –rahmetinden– uzaklaştırır.”
1– Bir rivayette de şöyle geçer: “Peygamber efendimize, Ey Allah’ın resulü! Allah Teala’nın, “Allâh ve melekleri, Peygambere salât etmektedir…” ayetinin tefsiri nedir?” diye sorulması üzerine buyurdu ki: “Bu Allah katında gizli ve saklı olan ilimdendir; siz sormayacak olsaydınız ben onu size bildirmezdim. Bir Müslüman’ın yanında benim ismim anıldığı zaman bana salavat getirirse, Allah’ın bana vekil ettiği iki melek ona derler ki: Allah seni bağışlasın. Bunun üzerine Allah ve diğer melekleri “Amin” derler.”
2– Bazıları ise şöyle diyor: Peygamber efendimizin ismi birkaç defa anılsa bile her meclisde bir defa salavat getirmek farzdır. Nitekim secde ayetini birkaç defa duyma ve okuma ve yine hapşırma anında bir defa secde yapmak ve bir defa dua etmek yeterlidir. Her duanın başında ve sonunda da salavat getirilir.
[1]– el–Cami–u li’l–Ahkami’l–Kur’an, c.14, s.235.
Allah Resulüne (s.a.a) Nasıl Salavat Getirilir?(2.Bölüm)
Allah Resulüne (s.a.a) Nasıl Salavat Getirilir?(3.Bölüm)
