İmam Rıza (a.s.)ın Kur’ani Hayatı
İmam Rıza (a.s.)'ın Kur’ani Yaşam Yöntemi
· Vacib sadakanın Ehl-i Beyte verilmemesi gerekliliği hakkında: ‘إِنّمَا الصّدَقاتُ لِلْفُقَراءِ وَ الْمَساکينِ’ ‘sadakalar ancak fakirlere, miskinlere ... mahsustur.’ (1)
· Zekatın vacib olması konusunda: ‘لَتُبْلَوُنّ في أَمْوالِکُمْ وَ أَنْفُسِکُمْ’ ‘muhakkak mallarnızla ve nefisleriniz ile imtahan olacaksınız.’ (2)
Burada İmam Rızanın (a.s.) nedenleri açıklaması konuları getirmedik ve okurlarımız istedikleri takdirde ilgili kaynaklara başvurabilirler.
Kur’ani cevaplar:
İmam Rıza (a.s.) kendi bereketli ömrü boyunca olumlu ve olumsuz kişiler ile karşı karşıya geliyor; her biri ile kendi seviyyesine göre konuşuyor ve onların ilgi göstermeleri yada tersine ihanet ve edepsizlikleri karşısında ilahî adabı ve Kur’anı kerimin kurallarını göz önünde bulundurarak davranıyordu. Aşağıdaki örneklere dikkat ediniz:
· Bezenti için belirsiz konuları açıklamak:
Kurb ul-Esnâd kitabında Humeyri ibni İsa’dan ve o ise Bezenti’den İmam Rızaya (a.s.) mektup yazdığını şöyle nakletmiştir: ben Kûfe şehrinden biriyim ve kendim ile ailem size itaat etmek ile Allah'ın rızasını arıyoruz. Bazı dîni konuları sormak için sizi yakından ziyaret etmeyi çok istiyorum. Aynı halde bazılarının sizin hakkınızda bize dedikleri bazı söylentiler mevcuttur; onlara göre sizin babanız hâla yaşıyor ve sizin onlara verdiğiniz bazı cevapların babalarınızın söylediklerine aykırı olduğunu zannediyorlar.
İmam Rıza (a.s.) bu mektubun cevabını şöyle yazdı: Allah'ın adı ile. Mektubunu bana ulaştırdılar. Mektubunda bazı konuların açığa çıkarılması için benim yanıma gelmek istediğini söylemiştin. Evet bazı konular hakkında yakından seninle konuşmak için kendin buraya gelmelisin. Ancak benden babalarımın söylediklerine aykırı sözler söylediğimi sana dedikleri konusunda kendi canıma yemin ederim ki, Allahtan başka kimse sağır ve kör olanları tedavi edip hidayet edemez.
Allah teala şöyle buyurur: ‘مَنْ يُرِدْ أَنْ يُضِلّهُ يَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَيِّقًا حَرَجًا کَأَنّما يَصّعّدُ فِي السّماءِ کَذلِکَ يَجْعَلُ اللّهُ الرِّجْسَ عَلَي الّذينَ لا يُۆْمِنُونَ’ ‘kimi de sapıklıkta bırakmak isterse, onun sadrına darlık verir sanki nefesi sıkışır semaya çıkacak sanırsın. Böylece Allah iman etmeyeceklerin üzerlerine murdarlık bırakır.’ (3) ‘إِنّکَ لا تَهْدي مَنْ أَحْبَبْتَ وَ لکِنّ اللّهَ يَهْدي مَنْ يَشاءُ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدينَ’ ‘şüphesiz sen sevdiğini hidayete erdiremezsin. Lakin Allah dilediğine hidayet verir. O, hidayete erecekleri daha iyi bilir.’ (4)
Bundan sonra İmam Rıza (a.s.) mektupta İmamın bazı muhalifleri yani Vakıfîlerin söylediği suçlamalara dokunup ve İbni Sirac, İbni Ebi Hamze ve diğerlerinin muhalefet nedenlerini açıkladı. (5)
Notlar:
1. Vesail uş-Şia,cilt 6, s. 359-60
2. Vesail uş-Şia,cilt 6, s. 5
3. En’am suresi/ 125
4. Kasas suresi/ 56
5. Kurb ul-Esnad, s. 152/ Bihar ul-Envar, cilt 49, s. 295
Çeviri:Ürün Özedönüş
İmam Rıza (a.s.)'ın Kur’ani Yaşam Yöntemi
İmam Rıza (a.s.)
