İmam Rıza (a.s.)
İmam Rıza (a.s.)'ın Kur’ani Yaşam Yöntemi
Hazret (a.s.) şöyle buyurdu: Allah teala şöyle buyurur: ‘اعْمَلُوا آلَ داوُودَ شُکْرًا وَ قَليلٌ مِنْ عِبادِيَ الشّکُورُ’ Davud hanedanı şükür için çalışın! Fakat şükür eden kullarım pek azdır.(1)
Sonra şöyle buyurdu: Allah hakkında iyi düşünün. Allah hakkında iyi düşünenin Allah yanındadır. Her kes az rızka razı olursa, Allah teala az ameli ondan kabul eder ve helal rızıktan az ile yetinen kişinin masrafı da az olur ve onun ailesi şen ve sağlam olacaktır. Allah teala böyle bir kişiyi dünyanın derd ile dermanına gözünü açar ve onu sağlamlık dünyasında Darus Selam’a doğru götürür. (2)
Fıkhî akıl yürütme:
İmam Rıza (a.s.)'ın mubarek doğumundan önce, İmam Musa Kâzım (a.s.) babası İmam Sâdık (a.s.)tan şöyle nekletmişti ki o (İmam Rıza), Al-i Muhammedin (s.a.a.) alimidir.
Evet, İmam Rıza (a.s.) bütün boyutlarda Al-i Muhammedin (s.a.a.) alimi idi nitekim kendi zamanının bütün alimleri ve fakihlerinin en büyük bilimsel merci ve başvuru odağı idi. Daha önce söylediğimiz gibi, İmam Rızanın (a.s.) asıl kaynağı Kur’ani Kerim idi. İmam Rıza (a.s.) her hangi bir fıkhî hükmü söyleseydi, onun Allah'ın Kitabından nedenini de hemen ardınca söylerdi.
Rahmetli Şeyh Hürr Amilî değerli Vesail üş-Şia kitabında bu konulara işaret etmiştir.(3) Biz burada onlardan bir kaçını zikretmekle yetiniyoruz:
· Haram şarkı okumak konusunda bu ayete işaret ederdi: ‘وَ مِنَ النّاسِ مَنْ يَشْتَري لَهْوَ الْحَديثِ لِيُضِلّ عَنْ سَبيلِ اللّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَ يَتّخِذَها هُزُوًا أُولئِکَ لَهُمْ عَذابٌ مُهينٌ’ (4) ‘İnsanlardan öylesi var ki, ilimi olmadığı halde Allah yolundan saptırmak için laf eğlencesi satın alır ve onu eğlence yerine tutuyor. İşte onlar için küçük düşürücü bir azap vardır.’
· Yetimlerin malının kullanılması haram olduğu konuda şu ayet-i şerifeye başvururdu: ‘وَ لْيَخْشَ الّذينَ لَوْ تَرَکُوا مِنْ خَلْفِهِمْ ذُرّيّةً ضِعافًا خافُوا عَلَيْهِمْ فَلْيَتّقُوا اللّهَ’ ‘gadre uğracaklarından korkan kimseler kendileri arkalarından zayıf, aciz zürriyet bırakmış olsalar himayelerinde bulunanların haklarından korksunlar. Hem Allahtan sakınsınlar.’ (5)
· Babanın çocuğunun izni olmadan onun malını kullanması konusunda şu ayete tekit ederdi: ‘يَهَبُ لِمَنْ يَشاءُ إِناثًا وَ يَهَبُ لِمَنْ يَشاءُ الذّکُورَ’ ‘dilediğine de kızlar bahşeder ve dilediğine de erkekler bahşeder.’ (6)
· Zalım hakimin vilayetini gerekli olan yerde kabul etme izni hakkında şu ayete işaret etmiştir: ‘اجْعَلْني عَلي خَزائِنِ اْلأَرْضِ إِنّي حَفيظٌ عَليمٌ’ ‘Yusuf dedi ki, beni yeryüzünün hazinedarı yap çünkü ben koruyucu ve bilim sahibiyim.’ (7)
Notlar:
1. Sebe suresi/ 13
2. Muntehiy ul-Âmal, cilt 2, s. 280
3. Muntehiy ul-Âmal, cilt 2, s. 260/ Elam ul-Huda, s. 328
4. Vesail uş-Şia, cilt 12, s. 230
5. Aynı, s. 181
6. Aynı, s. 197
7. Aynı, s. 147, 150
Çeviri:Ürün Özedönüş
İmam Rıza (a.s.)'ın Kur’ani Yaşam Yöntemi
İmam Rıza (as) Yaşamında Kur’an
