Masumların Velayeti, Velayet-i Fakih -2

Nebevi velayeti ispat eden bir çok ayet mevcuttur.[6]  Bu ayetlerin en açığı ise şudur:  Peygamber müminlere kendi nefsinden daha evladır”‌[7] Bu ayetin anlamından da anlaşıldığı üzere İslam’ın değerli peygamberi (s.a.a) müminlere kendi nefislerinden daha evladır. Yani eğer onlar kendileri adına bir karar alabiliyor ve bir iş yapabiliyorlarsa Peygamber (s.a.a) bu konuda onlardan daha evladır. Eğer onlar hakkında bir karar alacak olursa onların muhalefet etme hakkı yoktur onlar mutlaka itaat etmelidirler. Bu karar ister müminlerin ferdi işleri hususunda olsun ve isterse de toplumsal işler hususunda olsun hiç fark etmez.[8] Bu ayet Peygamber-i Ekrem’in (s.a.a) şer’i konular alanındaki mutlak velayetini ispat etmektedir. Zira insanların kendi işleri hakkında karar alabildikleri alan budur.

Peygamberi Ekrem (s.a.a) mütevatir rivayetler esasınca Gadir olayında da bu ayete işaret etmiş ve insanlara hitaben şöyle buyurmuştur: “Ben sizlere kendi nefsinizden daha evla değil miyim?”‌ İnsanlar Peygamberin evla olduğunu itiraf ettikten sonra onlara şöyle buyurmuştur: O halde ben kimin mevlası isem Ali de onun mevlasıdır.”‌[9] Dolayısıyla da Peygamber için olan bu velayet Ali (a.s) ve diğer masum imamlar hakkında da geçerlidir. [10]

Nebevi ve alevi velayete delalete den bir başka ayet ise şudur:

Bu ayet-i şerife Şia inancının velayet hakkındaki belgesidir. Allah-u Teala ilk önce velayeti kendisine sonra resulüne ve ardından da iman edip namaz kılan ve rüku halinde zekat veren kimselere isnat etmektedir. Her ne kadar iman eden namaz kılan ve rüku halinde zekat veren ifadesi çok farklı özdeklere/şahıslara da uyarlanabilirse de, Sünni ve Şia yoluyla nakledilen rivayetlerde de yer aldığı üzere bundan maksat sadece Ali bin Ebi Talib’in şahsıdır.[12] Bu ayet-i kerimede velayet makamı hiç bir özel hususa sınırlamaksızın mutlak şekliyle Peygamber ve masum imamlar hakkında ispat edilmiştir.

Masumların(a.s) velayeti hakkında bir çok rivayet vardır. Onlardan bazısına konular arasında işaret edildi ve edilecektir. Buna burada örnek olarak imam Sadık’ın (a.s) Allah-u Teala’nın, “Şüphesiz sizin veliniz Allah, Resulü ve iman edenlerdir...”‌ ayeti kerimesi hakkındaki şu sözüne yer veriyoruz:  “Şüphesiz bu ayetin maksadı şudur ki, size kendiniz işleriniz nefsiniz ve mallarınız hususunda en evla ve hak sahibi olan Allah’tır, Resulüdür ve iman eden kimselerdir. Yani Ali ve kıyamet gününe kadar olan evlatlarıdır.”‌[13]

Şia’ya göre velayet-i fakih gaybet çağında Masum imamların (a.s) velayetinin devamı konumundadır. Nitekim Masum İmamlar’ın velayeti de Peygamberi Ekrem’in (s.a.a) velayetinin devamı konumundadır. Velhasıl olay İslam camiasının başında ve müdüriyet makamının başında İslam’ı bilen bir kimse yer alması nüktesine teveccüh etmektir. Eğer Masum (a.s) toplumda hazır ise bizzat kendisi, eğer hazır değil ise fakihler bu görevi üstlenmelidir. Bu bakış açısı İslami hükümetin asil görevinin toplumda ilahi hükümleri ve değerleri uygulamak olduğu nüktesini kabul etmenin neticesidir. Böyle bir iddianın gerçekleştirmesi için ise toplumda karar alma mekanizmasının en üstünde dini bilen bir kimsenin yer almalıdır.[14] Şüphesiz bu şahıs dış ilişkiler hususunda da bilgili ve toplumu idare etmek hususunda muktedir olmalıdır.[15]

[6] Bak. Muntaziri, velayet-i Fakih, c.1 , s. 37-73

[7] Ahzab suresi 6. ayet

[8] Seyyid Kazım Hairi Velayet’ul Emr fi Asrı’l Gıybet, s. 153; Muntaziri, Velayet-i Fakih, c. 1, s. 37-40

[9] Bak. Meclisi, Bihar’ul Envar, c. 37, s. 108; Muntaziri, Velayet-i Fakih, c. 1, s. 41

[10] Seyyid Kazım Hairi  Velayet’ul Emr fi Asr’ıl Gaybet, s. 153

[11] Maide suresi, 55. ayet

[12] Bak. Es-Suyuti, ed Durru’l Mansur, c. 2, s. 193; el-Behrani, Tefsir’ul Buhran, c. 1, s. 479

[13] Bak. Şeyh Kuleyni, Uslul’il Kafi, c. 1, s. 288 (Kitab’ul Huccet babu manasallahu re resuluhu (a.s) 3. Hadis

[14] Bak. Bu kitap, Velayet-i fakih’in delileri, akli delil

[15] Bu kitap Velil-i Fakihin Şartları Konusu

Masumların Velayeti, Velayet-i Fakih-1

İslamî İnançlarda Velayet-i Fakihin Yeri