Şia'nın Hz. Mehdi (a.s) hakkındaki görüşü
On ikinci imamın ismi İslam peygamberinin ismiyle aynıdır,[1] bazı hadislerde On ikinci imamın isminin söylenmesi yasaklanmıştır. On ikinci imamın ; Mehdi, Movud, Muntazar ( Beklenen)[2], Sahibuzzaman, Bakiyyetullah ve … gibi bir çok lakabı vardır.
İmam Mehdi (ac) hicri 255 yılında Samırra'da dünyaya gelmiştir.[3] Değerli babası Onbirinci İmam Hasan Askeri'dir. Muhterem annesi Nercis Hanım'dır.[4]
İmam Mehdi'nin doğumu; Şia Sünni bütün İslam kaynaklarında ve hatta Müslüman olmayan tarihçilerin kaynaklarında da nakledilen kesin bir olaydır.[5]
İmam Mehdi'nin hayatını dört dönemde incelemek daha doğru olacaktır;
1. Gıybeti Suğra'dan önceki dönem 255 hk. – 260 hk.
2. Gıybeti Suğra dönemi 260 hk. – 329 hk.
3. Gıybeti Kubra dönemi 329 hk. – devam ediyor.
4. Zuhur dönemi
1. Dönem
Bu dönem On ikinci İmamın babasının yanında, gelişme ve terbiye dönemidir. Bu dönemde İmam Mehdi babası tarafından bir çok kişiye tanıtılmıştır. İmam Mehdi'nin Müslümanlar tarafından tanınması, babası Onbirinci İmam'dan sonra ihtilafların çıkmaması yönünden zaruri idi.
2. Dönem
Bu dönem Onbirinci İmam'ın şahadetinden sonra başlamış ve 329 hk. Yılına kadar sürmüştür. Bu dönemde insanların Gıybeti Kubra dönemine hazırlanması yönünden önemli bir dönemdir. Bu dönemde zamanın imamı İmam Mehdi halkın ihtiyaçlarını vekilleri aracılığıyla gidermiştir. Bu vekiller, zamanın en takvalı Şialarından seçilmiş ve halk arasında özel vekiller olarak tanınmışlardır. Bu özel vekiller sırasıyla şöyledir:
1. Ebu Ömer Osman bin Said Emri
2. Ebu Cafer Muhammed bin Osman bin Said Emri
3. Ebul Kasım Hüseyin bin Ruh Nubehti
4. Ebul Hasan Ali bin Muhammed Semeri ( Simeri)
İmam Mehdi dördüncü vekil Ali bin Muhammed'e yazılı[6] bir emirle gerekli talimatı verdikten sonra, onun ölümünün yaklaştığını ve kendisinden sonra başka bir vekilin olmayacağını yani Gıybeti Suğra döneminin sona erip yeni bir dönemin (Gıybeti Kubra ) başlayacağını bildirmiştir. Bu yeni dönemde halk, İmam Hasan Askeri ve İmam Mehdi'nin öğretileriyle Gıybet zamanında ki vazifelerini iyi öğrendikleri için büyük bir sıkıntıyla karşılaşmamıştır.
3. Dönem
Hicri 329 yılından başlayıp İmam Mehdi'nin zuhuruna kadar sürecek zamandır. Bu dönem Fakihlerin içtihat dönemidir. Bu zamanda insanlar zamanın imamıyla imani ve kalbi bir irtibatları vardır. Bir çok insan bu dönemde, hayatlarının hassa ve zor zamanlarında İmam Mehdi'den yardım almışlardır. Mukaddes Cemkeran Cami'nin keramet arşivinde binlerce kişinin nasıl gayıbi yardıma muhatap oldukları kaydedilmiştir.
Bu dönemde insanlar direkt olarak zamanın imamıyla irtibat kuramadıkları için İmam Mehdi genel vekiller[7] tayin ederek, insanların karşılaşacakları sorunları halletmek için başvuracakları bir kurum ortaya koymuştur. Bu kurum Şianın büyük fakihleri ve alimleridir.
Bu dönem yani Gıybeti Kubra dönemi İmam Mehdi'nin zuhuruna kadar sürecektir, elbette insanlığı kurtaracak bu zuhurun vakti bizler için malum değildir.
4. Dönem
Bir çok rivayetten anlaşıldığına göre bu ilahi kıyam ve hakkın zuhuru, dünyada zülüm ve fesadın hüküm sürdüğü bir zamanda gerçekleşecek ve insanlık dünyanın bu fesattan kurtulmasını ilahi bir kurtarıcıdan bekleyeceklerdir. İlahi elçilerin haberlerine göre, O dünyayı zulümden ve fesattan kurtaracak, gerçek İslami değerleri beşeriyet aleminde hakim kılacaktır. İşte o zaman mustazaflar zalimlerin ve müstekbirlerin esaretinden kurtulacak ve gerçek fazilet olan ilahi takva insanlık hayatında hakim olacaktır.
İmam Mehdi ve ilahi zuhuru hakkında bilgi içeren ayet ve rivayetlere kısa bir bakış;
Kasas süresi 5. ayet;
" Ve Biz, yeryüzünde güçsüz düşürülenlere lütufta bulunmak, onları önderler yapmak ve onları ( yeryüzüne) vâris kılmak istiyoruz."
Tevbe suresi 33. ayet;
" O (Allah), müşrikler hoşlanmasalar da (kendi) dinini bütün dinlere üstün kılmak için Resûlünü hidayet ve Hak Din ile gönderendir."
Kur'an'da, Nur 55, Enbiya 105 gibi İmam Mehdi hakkında nazil olmuş ayetler de mevcuttur ki bu ayetlerin haber verdikleri olaylar ve zamanlar kesinlikle İmam Mehdi'nin zuhur zamanıyla uyuşmaktadır. Bu konuda daha fazla bilgi elde etmek için bu konuda yazılmış eserlere ve tefsir kitaplarına başvurmak gerekmektedir.
İmam Mehdi hakkında, Şia ve Sünni kaynaklarında nakledilen rivayetler, Şehit Muhammed Bagır Sadr'ın tabiriyle altı bin rivayetten fazladır.[8] Burada bir hadisi numune olarak nakletmek istiyoruz:
Hz. Muhammed (sav) şöyle buyurmuştur: " Mehdi benim çocuklarımdandır, onun bir gıybeti (gizlilik dönemi) olacaktır… O, dünya zülümle dolduktan sonra zuhur edecek ve dünyayı adaletle dolduracak, adaleti hakim kılacaktır."[9]
İmam Mehdi hakkında, Ehli sünnet kaynaklarında sayısız rivayet nakledilmiş ve kitaplar yazılmıştır hatta bu kitapların bir bölümü İmam Mehdi'nin doğumundan önce yazılmıştır. Bütün bu nakiller bu konuda hiçbir şek ve şüpheye yer bırakmayacak şekilde kesin deliler sunmaktadır.[10]
Şimdi sıra bu kıyamın alametlerinde;[11] bu alametler yakın alametler ve kesin alametler olarak ikiye ayrılmıştır.
Yakın alametler;
1. Bir Haşiminin kıyamı
2. Horasanda siyah bayrakların kurulması
3. Ay tutulması
4. Çok fazla yağmur yağması
5. Büyük savaşlar
Kesin alametler;
1. Yemende Halkın Hakk kıyamı
2. Süfyani'nin yıkıcı kıyamı
3. Gökden gelecek ilahi nida,
4. Yerin çökmesi
5. Pak nefsin katledilmesi
Bu alametler bütün İslam alimlerinin kabul ettikleri kesin alametlerdir.
Daha fazla bilgi için başvurulabilecek kaynaklar;
1. İ'lamul Vera Bil E'lamil Huda Fazl bin Hasan Tabersi'nin
2. Es Sevaigil Muhrige İbni Hacer'in
3. El Huda Seyyid Sadrid Din Sadr'ın
4. İmam Mehdi Doğuştan Zuhura dek Seyyid Muhammed Kazim Kazvini'nin
5. Nurun Kıyamı İmam Mehdi Şehit Muhammed Bakır Sadr'ın
6. Biharul Envar Allame Muhammed Bakır Meclisi'nin
7. Ravzatul Vaizin Muhammed bin Fettal Nişaburi'nin
8. Sirei Pişvayan Mehdi Pişvai'nin
9. Muntahabul Asar Fil İmamul Sani Aşer Lutfullah Safi'nin
10. Vesailuş Şia Şeyh Hurr Amuli
[1] İ'lamul Vera Bil E'lamil Huda S.417.
[2] İmam Mehdi Doğuştan Zuhura dek S.58.
[3] Ravzatul Vaizin S.292.
[4] Ravzatul Vaizin S.283.
[5] Es Sevaigil Muhrige S.208.
[6] Biharul Envar C.51 S.361.
[7] Vesailuş Şia C.18 S.101.
[8] Fraidus Sımteyn C.2 S.335.
[9] Sirei Pişvayan S.697.
[10] İmam Mehdi Doğuştan Zuhura dek S.464 – 561.
[11] Nurun Kıyamı İmam Mehdi S.66 Büyük İslami Kütüpane tercümesinden.
Mehdilik felsefesinin temelleri -1
Hz. Mehdi (af)ne zaman zuhur edecek? -1