Çocuklar ve Bilgisayar Görme Sendromu
Çocuklar bilgisayar başında kontrolsüz bırakılmamalıdır.
Bir çok çocuk göz doktoru, çocuklar arasındaki yüksek bilgisayar kullanımının, çocukların erken yaşta miyopi olarak nitelenen “uzağı görememe” rahatsızlığına neden olduğunu düşünmektedir. Son araştırmalar da bu korkuyu destekler niteliktedir.
Miyopi, gözlerin yakındaki cisimleri net olarak gördüğü ama uzaktaki cisimleri net olarak göremediği bir durumdur. Sıklıkla kalıtımsaldır. 8-12 yaşlarında çocuklar arasında ortaya çıkar. Son yıllarda çocuklarda daha erken yaşlarda ortaya çıkmasında bilgisayar ve cep telefonunun etkisi olduğu saılmaktadır.
Son on yılda bütün dünyada çocukların bilgisayar kullanma oranı hızla yayıldı. Konuyla ilgili olarak ülkemizde henüz bir çalışma olmadığı için ABD'de yapılan aşağıdaki istatistiklere kısaca bir göz atalım:
Amerikan ailelerinin %94'ünün evinde internete bağlı bilgisayar bulunmaktadır.
Video oyunları dahil olmak üzere, 8-18 yaş arası çocuklarda bilgisayar kullanma saati 1999'da 6.19 saat iken, 2009'da 7.38 saate yükseldi.
2009 yılında Amerika'da çocukların %29'unda laptop bilgisayar olduğu saptandı. Yine 2009'da yapılan bir araştırma sonucunda 7-12'nci sınıfa giden çocukların %29'unun her gün en az 90 dakikalarını cep telefonlarından mesaj alış verişine ayırdıkları sonucuna ulaşıldı.
ABD Ulusal Göz Enstitüsünce yapılan ve sonuçları Aralık 2009'da yayımlanan geniş kapsamlı bir çalışmada uzağı görememe rahatsızlığının oranının son 30 yılda %25'den %41.6'ya yükseldiği açıklanmıştır. Oran artışı %66'ya karşılık gelmektedir.
Aynı çalışmada, 12 yaş üstü eğitim çağındaki çocukların %59.8'unda uzağı görememe rahatsızlığının olduğu saptanmıştır.
Çocuğunuzun her gün bilgisayar başında ne kadar zaman geçirdiğini merak ettiniz mi?
Saatlerce bilgisayar ekranı başında oturmak çocukların gözlerinde strese neden olur. Çünkü bilgisayar çocukların görme sistemini ekrandaki görüntülere odaklanmaya, bunun için gözleri diğer her hangi bir normal çalışmaya göre, çok daha fazla enerji ve efor sarf etmeye zorlar. Bu gerçek çocukları yetişkinlerden daha fazla Bilgisayar Görme Sendromu'na sokar.
Çocuklarımızı erken yaşta göz rahatsızlıklarına sevk eden problemin ana kaynağı bilgisayarlardır. Aileler, bilgisayar kaynaklı bu tehlikenin farkında olmalıdır. Bilgisayar kullanma, henüz gelişmesini tamamlamamış bir organda yani “göz motorunda” çok fazla stres ve efor gerektirmektedir. Çocuklarımız 20'li yaşlara ulaştığında, göz dahil, vücut organlarındaki büyüme ve gelişme duracaktır. Olgunlaşan göz bilgisayar kullanmanın neden olacağı stresle baş edebilecektir.
Amerikan Optometrik Birliği çocukların bilgisayar kullanmasıyla ilgili aşağıdaki konulara dikkat çeker:
Çocuklar bilgisayar başında ne kadar zaman geçirdiklerinin farkında olmayabilirler.
Çocuklar; bilgisayar başında hiç dinlenmeden, ara vermeden saatlerce bir ödev veya araştırma da de yapıyor olabilirler. Aralıksız olarak bilgisayar kullanma; gözlerde konsantre olamama, gözü kırparak veya kısarak bakma gibi göz içindeki rektus¹ kaslarının neden olduğu rahatsızlıkları da beraberinde getirir.
Çocukların adaptasyonu kolaydır. Onlara göre görmelerinde sorun olsa bile, neyi nasıl gördükleri o kadar önemli değildir. Bu yüzden aileler çocuklarının bilgisayar başında geçirdikleri zamanı kontrol etmeli, en azından 20 dakikada bir çocuklar ekrandan uzaklaştırılarak dinlendirilmelidir.
Çocukların yetişkinlerden küçük olduğu unutulmamalıdır. Bilgisayarlar ise çoğunlukla yetişkinlere göre ayarlanır. Yetişkinlere göre ayarlanan bilgisayar yüksekliği, ekrana bakış açısı ve ekran mesafeleri çocukların kullanımına uygun değildir Genel olarak bilgisayar kullanıcıları ekranı kabaca ekran merkezi 15 derece aşağıda olacak şekilde görmelidir.
Sandalye veya koltuğa oturan çocuk klavyeye uzanamıyorsa, ayağı yere temas etmiyorsa, çocuğun oturuş şeklinde sorun var demektir. Oturuş bozukluğu çocuklarda sadece göz ağrısına değil, sırt, bel, omuz ve boyun rahatsızlıklarına da neden olacaktır.
Gelişme çağındaki çocukların vücutlarındaki gelişmeye paralel olarak, gözleri de gelişecektir. Bu nedenle, sık sık gözlük veya lens değiştirmeleri gerekebilecektir. Bu nedenle, en azından 20 yaşına kadar çocuklar altı ayda bir mutlaka göz doktoruna götürülmelidir.
Rektus kasları göz küresinin hareket etmesini sağlar. Bunlarda meydana gelecek bir problem, gözün aşağı-yukarı, sağa-sola ve dairesel hareket etmesini olumsuz etkiler.
Meltem Karadeniz
Ehlibeytalimler
Çocuk Eğitiminde Uygun Mesajlar
Bilgisayar ve Çocuk