Esma Bint-i Umeys

Esma bint-i Umeys, İslam’ın örnek kadınlarından olup, iftiharlarla dolu bir hayat yaşayarak, Allah Resulü’nün cennet müjdesini alarak Rabb'inin huzuruna vardı.

Babası Umeys ve annesi Hind’in dört kız çocuğu vardı. Bunlardan ‘Esma’ Hz. Cafer-i Tayyar ile ‘Selma’ Hz. Hamza ile ‘Lübabe (Ümm-ül Fazl)’ Resulullah’ın amcası Abbas ile ve ‘Meymune’ Resulullah’ın kendisiyle evlenmişlerdi.

Resulullah (s.a.a) Umeys ve hanımı Hind’e:

Yine şöyle buyurmuştur: "Cennet ehl-i olan şu dört bacıyı Allah rahmetine mezhar eylesin."

Esma İslam’ın ta ilk günlerinde iman etmiş ve Hz. Ali (a.s)ın abisi olan kocası Cafer-i Tayyar ile birlikte, Resulullah’ın emriyle Habeşistan’a hicret etmiş ve on beş yıl müddetince kocasıyla omuz omuza bütün zorluklara göğüs germişti.

Onlar bilahare hicretin yedinci yılında diğer muhacirlerle birlikte Medine’ye döndüler. Henüz aradan bir yıl geçmeden, hicretin sekizinci yılında meydana gelen ‘Mute’ savaşında, İslam ordusunun baş komutanı olan Cafer-i Tayyar şehid düştü.

Esma Hz. Cafer’den Abdullah, Avn ve Muhammed isimlerinde üç evlat sahibi oldu ki Abdullah sonra Hz. Zeynep ile evlendi.

Cafer-i Tayyar’ın ‘Mute’ savaşında şehid düştüğü haberi Medine’ye ulaşınca Resul-i Ekrem Esma’nın evine geldi. Üzüntülü görünen Resulullah (s.a.a) Cafer’in çocuklarının başına elini sürüp onları okşadı. Bu durumu gören Esma hemen olanları fark etti ve ‘Ya Resulullah bu çocuklar yetim mi oldular?’ Resulullah (s.a.a) ‘Ey Esma! Dedi, Cafer’in şehid olduğunu bilmiyor musun?’ Esma ağlamaya başlayınca; ‘Ağlama ey Esma, buyurdu. Allah-u Teala bana Cafer’in cennette iki parlak kanada sahip olduğunu haber verdi." Bu sözüyle Cafer’in kollarının kesildiğini de ima etti.

Esma şöyle arz etti: "Ben hiçbir zaman Cafer’in faziletlerini unutmayacağım." Allah Resulü (s.a.a) Esma’nın bu kemal ve olgunluk ve marifetine şaşırdı ve sevindi.

Esma Cafer-i Tayyar’ın şehadetinden sonra Ebubekir ile evlendi. Bu evlilik den Muhammed isimli bir evladı oldu. Esma onu da öylesine yetiştirdi ve Ehl-i Beyt çizgisiyle tanıştırdı ki; ömrünün sonuna kadar bu çizgiden ayrılmadı. O Hz. Ali (a.s)a öylesine yakındı ki Hz. Ali (a.s) onun hakkında: "Muhammed benim evladımdır." Buyurdu. Hz. Ali (a.s)ın yaptığı savaşlara katılarak o hazret in yanında yer aldı ve bilahare Hz. Ali (a.s) tarafından Mısır’a vali olarak atandı fakat Mısır’a giderken Muaviye’nin adamları tarafından yolda şehid edildi.

Esma Ebubekir’den sonra Hz. Ali (a.s) ile evlendi. Ondan da Yahya ve Avn adında iki çocuk sahibi oldu ki Yahya muhtemelen çocuklukta vefat etti, ancak Avn Kerbela’da imam Hüseyn (a.s) ile birlikte şehid edildi.

Esma’nın ilim ve fazileti de Resulullah’tan naklettiği hadislerden ve Hz. Fatıma gibi Ehl-i Beyt şahsiyetleriyle sürekli haşir-neşir olmasından bellidir. Esma’nın en büyük faziletlerinden biri de şuydu ki; o sürekli Hz. Fatıma’nın hizmetinde bulunur ve onun sırdaşı sayılırdı. Buda onun ne kadar kemal, takva ve marifet sahibi olduğunu gösterir.

Esma Hz. Hatice’nin vasiyeti üzere Hz. Fatıma evlendiğinde ona annelik vazifesi yaptı. Hatta vefat ettiğinde dahi Hz. Fatıma’nın hizmetinde bulunup geceleyin gusül verirken bile Hz. Ali (a.s)a yardımcı olmuştur. O bütün hadislerde hep Ehl-i Beyt’in çizgisinde yer alıp, onları savunuyor ve himaye ediyordu.

Onun yetiştirdiği evlatlarda, hep fazilet ve takva sahibi insanlar olmuş ve anneleri gibi sürekli Ehl-i Beyt’in çizgisinde yer almış ve çoğu suda Allah yolunda şehid düşmüşlerdir. [1]

Allah onu cennet-i Muallada da sevdiklerinden ayırmasın ve bizlere onun misali faziletli kimseleri örnek alıp iftihar, fazilet ve takva dolu bir hayat yaşamayı nasip eylesin.

 [1] Reyahin-üş Şeria C: 2 S: 305

Tabahat-ı İbn-i Sa’d ve Rical-i Mamakani’den özetlenerek alınmıştır.

Ümm-ü Selim

NESİBE