Şeriata Göre Müzik ve Ğına -4
Allah’u Teala gizli ve açık çirkin işleri, günahı ve fesadı haram kılmıştır.[18] Acaba Kur’an’ı avazla okuma günah ve kötü müdür? Yoksa letafet, ziynet ve güzellik olmakla birlikte hidayet, hikmet ve kulların irşadı için bir vesile midir?
Fakihlerin Konu Hakkındaki Görüşleri
Şeyh Ebu Cafer Tusi kadınları avaz okumalarının caiz olması babında diyor ki: “Kadınlar, herhangi bir erkek meclislerinde olmadığında, batıl ve günah şeyleri okumadıkça ve davul ve zurna gibi çalgı aletlerinden sakındıkları sürece avaz okumaları caizdir. Avaz okuyan kadın gelini gerdek odasına gönderdiği zaman şiir söyleyip, batıl sözlerden kaçınabilir. Bu konulara riayet etmediği takdirde ne düğünde ne de başka yerlerde avaz okuma hakkı vardır.”[19]
Merhum Feyz bu sözlerin devamında diyor ki: “Yukarıdaki sözlerden şöyle bir sonuç çıkarabiliriz. Harama sebep olması durumunda avazın okunması caiz değildir. Lakin günaha sürükleyecek durumlar olmadığı takdirde avazın okunmasında herhangi bir sorun yoktur. Aksi durumda hatta düğün merasimlerinde bile avazın okunması caiz değildir. Mezkûr şartların riayet edilmesi durumunda avaz düğün merasimleri dışında da okunabilir. Bazı davranışlar her ne kadar İslamda mubah sayılmışsa da bunlar yüksek makam ve ün sahibi insanlara layık değildir.”
Merhum Feyz ilave olarak diyor ki: “Bu konunun ölçütü; bir okuyucuyu dinleyen kimse, ona tabi olmuştur” hadisidir.” O diyor ki: “Buna binaen Cennet, Cehennem ve kıyameti anımsatan, Allah’ın sayısız nimetlerini ve ibadeti hatırlatan, insanı bu geçici dünyada hayır ve iyiliğe yönlendiren v.b durumlara davet eden (فذکرتک الجنّهّ hadisinde olduğu gibi) avazlar caizdir.” O sözlerinin devamında diyor ki: “… Bu yönüyle çok önemli bir konudur ve kendisinde Allah’ın zikri vardır. Belki bu anımsatmayla gönüller Allah’ın zikrine ısınır. Sözün kısası mantıklı insanlar – bu haberleri işittikten sonra- hak ile batıl arasında fark olduğunu ve bazı istisna avazlar dışında kendi meclislerinde okudukları avazların batıl olduğunu bilirler.”[20]
O büyük fıkhi “Mefatih- ul Şeraii” adlı kitabında diyor: “Avaz hakkında elimize ulaşmış rivayetler mecmuasından avazın haram olmasının delilinin o zamanlar yaygın olan davranışlardan kaynaklandığını çıkarabiliriz. Yani o zamanlar erkekler yabancı kadınların meclislerinde oturup onların avazlarını ve çirkin sözlerini dinliyorlardı. Bütün bunlar haram fiillerdi.”[21]
Allame Şarani Vafi kitabına yazdığı haşiyelerde diyor ki: “Arap kelamını ve ediplerin beyanlarını incelediğimiz zaman şu sonucu çıkarırız ki, Ğına; ister oynak olsun ister olmasın kendisinde çekimin olduğu mutlak seslere denir. Şair güvercinin vasfında diyor ki:
Eğer o güvercin avaz okursa sesinin güzelliği herkesi hayrete düşürürHer mahir üstad saygısında başını öne eğer.
[18] Araf, 33
[19] İstibsar, C. 3, S. 62, Sayı. 7- 207
[20] Vafi, C. 3, S. 35
[21] Mefatih- ul Şeraii, Miftah 465, . 2, S. 21
Şeriata Göre Müzik ve Ğına -3
Şeriata Göre Müzik ve Ğına -2
Şeriata Göre Müzik ve Ğına -1
