Şeb-i Yelda (1)

İranlıların en eski geleneklerinden biri olan, en uzun gece anlamına gelen "Şeb-i Yelda"

Şebi Yelda : Sonbahar mevsiminin bittiği ve kışa girilen gece olarak, 21 Aralık gecesine denk gelmektedir. Bu gece tüm aile bireyleri biraraya toplanır ve yenilen yemekler arasında karpuz, nar ve kuruyemiş özellikle yer alır.

Bütün toplumlarda, yılın ilk günü yani yılbaşı ya da bir mevsimin ilk günü özel törenlerle kutlanır. Bundan dolayı, çeşitli ülke ve milletlerin kullandıkları takvimlerde, yıl başı, bayramlar ve kutlanması gereken özel günler farklı tarihlere rastlar. İran'da, eski çağlardan günümüze kadar mevsimlerin sayısı ve yılın başlangıç tarihinde bir çok değişiklik yaşanmıştır. Eski zamanlardan beri yıl; ilk bahar, yaz, sonbahar ve kış olmak üzere üçer ay olan dört mevsime bölünmüştür. İran'ın bugünkü takvimi de aynı şekildedir. Bu arada hala ay yerine mevsim hesabını kullanan İranlı çiftçiler ve aşiretler, hayvancılık ve ziraat işlerinin zamanını belirlemek İran ayıyla 15 Ordibeheşte tekabül eden (denk gelen) baharın 45'i (45. günü) tabirinden yararlanmaktadırlar.

        İran'da her mevsimin özelliklerine uygun gelenek ve görenekler mevcuttur. Kış ayında gecelerin uzun olması ve zıraat işlerinin askıya alınması nedeniyle eskiden beri kutlana gelen ve bazıları da unutulmuş olan özel gün ve geceler vardır. Bu arada Dey ayının 1. gününe denk gelen kış mevsiminin ilk ve yılın en uzun gecesi olan "Şeb-i Yelda" geleneği genellikle tüm İranlılar tarafından hala yaşatılmaktadır. Bu gecede, geç vakitlere kadar uyanık kalan insanlar, kendilerine ikram edilen, Karpuz, elma, portakal vs. gibi meyvelerle değişik çerezler yerler. "Şeb-i Yelda", aile fertlerini bir araya getiren bir gelenektir. Bu gecede, ailenin büyükleri ziyaret edilir. Böylece "Şeb-i Yelda", onlarla birlikte kutlanır. Çocuklar, büyük anne ve büyük babalarından hatıralarını ve öğüt verici nükteleri anlatmalarını isterler. Ziyaret edecek büyükleri bulunmayan ailelerse, akraba, komşu ve yakın dostlarını davet ederler. Böylece birkaç aile bir araya gelerek neşeli bir ortamda bu geceyi kutlar. Bu gecede, sıcak ve samimi sohbetler sırasında İran'ın Hafız ve Sadi gibi meşhur şairlerinin şiirleri de okunur.

İran Kültüründe Nevruz -5

İran Kültüründe Nevruz -4

İran Kültüründe Nevruz -3

İran Kültüründe Nevruz -2

İran Kültüründe Nevruz -1