Kuran Mucizelerinin Şekilleri -6
Lakin Müfessirlerin çoğu bu ayeti başka bir şekilde tefsir etmiş ve ayetin kastının şüphe oluşturmak ve Allah’ın ayetlerini yok etmek isteyen insanların müstekbirce öne sürdükleri şüphelerin bertaraf edilmesi anlamını verdiğini söylemişlerdir.
Allah’u Teala kendi inayetiyle delillerini açık ve müstahkem bir şekilde beyan etmiş ve her türlü saldırıların önünü almıştır. [17] “Uzaklaştırmayı” bu anlamıyla ele alanlar Kur’an’ın üstünlüğünü selb etmiş ve Kur’an’ın mucize olmasını kahri iradeyle sınırlamışlardır. Bu itikat Kur’an’ın zahiri ve açık beyanına terstir. Hâlbuki Kur’an'ın mucize olması onun kendisinden ve özelliklerindendir.
“Uzaklaştırma” Emir Yahya bin Hamza Alevi Zeydi’nin (Ö749) belirttiği gibi üç şekilde tefsir edilebilir.
A-“Uzaklaştırmadan” kasıt Allah’u Tealanın Kur’an’la mukabele etmek isteyenleri bu hedeflerinden alıkoymasıdır. Yani bu insanlar Kur’an’la mukabele etme hedef ve iddialarını ameli kılmak istedikleri zaman bu işe karşı ilgisiz olurlar.
B-Allah’u Teala Kur’an’la mukabele etmek isteyen insanların mukabele için ihtiyaç duydukları vesileleri iki şekilde ellerinden alır.
1-Normal durumlarda sahip oldukları olanakları (gerekli olan ilim, maarif ve edebiyatı) Kur’an’la mukabele etmek istedikleri zaman mukabele şartlarını kendilerinden alır. Aslında bu gibi insanlar için deruni bir değişim meydana gelir
2-Aslında insana Kur’an ile mukabele edecek olanaklar verilmemiştir. Mezkür ayetteki “Uzaklaştırmanın” anlamı da budur. Allah ayetlerinde şüpheye ve tahribe neden olacak bir yer bırakmamıştır. Esasen ilahi ayetleri tahrip etme imkânı insanoğlu için müyesser değildir. “بَلْ كَذَّبُوا بِمَا لَمْ يُحِيطُوا بِعِلْمِهِ” “Hayır, öyle değil. Onlar, ilmini kavrayamadıkları ve kendilerine yorumu gelmemiş olan bir şeyi yalanladılar.”[18] Ayeti de bu gerçeğe işaret etmektedir. “ثُمَّ انصَرَفُوا صَرَفَ اللّهُ قُلُوبَهُم بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لاَّ يَفْقَهُون” "ilahi ayetlere yüz çevirdiler. Anlamayan bir toplum olmalarından dolayı, Allah onların kalplerini çevirmiştir.” [19] Bu ayet kalplerin çevrilmesinin nedenini hakikatleri derk etmeme olarak almıştır ki kendileri sebep olmuştur.
C- Bazı insanlar Kur’an’la mukabele edecek olanaklara sahiptir. Lakin bu işe girişmek istedikleri zaman Allah onları cebren ve kahren engeller. Böylelikle iradelerinde gevşeklik meydana gelir ve Kur’an’la mukabele etmekten el çekerler.
Bu tefsir ile ilk tefsir arasındaki fark şudur; ilk tefsire göre bu insanların istek ve temayülleri kendilerinden alınır. Ama bu tefsire göre o insanların istek ve temayülleri vardır fakat bu işi yapma cesaretlerini elden verirler. Bu zorla önü alınan ama işi yapmaya istekli olan insan gibidir.
Tabi birinci ile üçüncü anlam ve ikinci anlamın ilk bölümü zaruretin hilafına ve o zamanın Arapçasının açık beyanının aksinedir. Zira eğer böyle olsaydı Araplar bu deruni değişimden dolayı şaşırmaları gerekirdi. Yoksa Kur’an’ın ruhlara esenlik veren cazipliği karşısında değil. Özellikle Arap kabilelerinin mensupları Mescid-ul Haram’a geldikleri zaman kulaklarına pamukla tıkayan Kureyş’ten Ebu Cehil ve onun gibi kimselerin insanları Peygambere (s.a.a) yaklaştırmamaya çalışmaları ve Kur’an’ın sesini işitmelerini engellemek istemeleri Kur’an’ın gönül okşayıcı ruhani çekiciliği ve onunla mukabele etme imkânsızlığını gösteren şahitlerdir.
İkinci tefsirin ikinci bölümü görünüşe göre bir yere kadar makuldür. Bu düşüncede olan Seyyid ve diğer bazı büyüklerin sözlerinin zahiri anlamları da budur. Aslında başkalarının kendisi ile mukabele etmekten aciz olduğu Kur’an’ın farkı, zatında gizlidir. Zira böyle bir şey beşerin imkânı dâhilinde değildir.
Ayetullah Marifet tarafından yazıldı
[17] Bkz.mecmu’ul beyan, C4,S477–478
[18] Yunus 39
[19] Tövbe 127
Kuran Mucizelerinin Şekilleri -1
Kuran Mucizelerinin Şekilleri -2
Kuran Mucizelerinin Şekilleri -3
Kuran Mucizelerinin Şekilleri -4
Kuran Mucizelerinin Şekilleri -5