Veda Haccı ve Gadir-i Hum-1

İslam tarihinde önemliliği açısından hiç benzeri olmayan hadise veda haccından sonra gerçeklesen Gadir-i Hum günü olmuştur.Hicretin onuncu yılında peygamber efendimiz, şanı yüce olan Allah tarafından hac etme buyruğunu aldıktan sonra bütün müslümanları beraberinde toplu olarak Beytullah’ı (Ka’be’yi) Mekke’de hac etmek için davet eder.Etrafta yaşayan bütün müslümanlar bu davetten haberdar edilir.Herkesin Medine’de biraraya gelmesi için talimat verilir.Müslümanların çoğunluğu haccı peygamberleri ile en doğru bir şekilde öğrenme şerefine nail olmak için çok sayıda hazır olurlar.Tarihçilerin

aktardıkları haberlere göre veda haccına katılan müslümanların sayısı 80 bin ile 124 bin arasındadır.(1) Medine’nin haricinden, yol üzerinde ve Mekke’de katılan haccılar bu rakamlara dahil sayılmamış.Peygamber efendimiz bu kalabalık müslüman topluluğu ile Medine’den Mekke’ye haraket eder.Mekke’ye varıldığında peygamber efendimiz müslümanlara (eshaba) nasıl hac edileceğini öğretir.Peygamber efendimiz veda haccı olarak bilinen bu hacta müslümanlara üç önemli hutbede (hitapta) bulunur.Peygamber efendimiz yakın bir zamanda dünyadan ayrılacağını bildiği için bütün müslümanların birarada olup ondan önemli olan hitabını dinlemelerini sağlamıştı.Peygamber efendimiz iki hutbesini Mekke’de halka hitaben buyurur.Bu hutbelerde halkın toplumsal yaşantısında önemli olan temel maddelere değinerek vasiyette bulunur.Kadınların toplumun içinde haklara sahip olduklarını ve önemlisi kadının erkek üzerinde de bazı

haklara sahip olduğuna dair beyanda bulunur.Cahiliye (müslümanlık öncesi) zamanında gerçekleşen bütün olayların müslümanlar arasında hesaplaşma veya intikam almak için geçersiz olduğuna dair tenbihte bulunur.

Müslümanların arasında herhangi milli bir özelliğin veya sınıflasmanın olmadığını ve her milletin müslüman olarak aynı değere sahip olduğuna dair beyanda bulunur.İnsanların rengine veya ırkına göre değil de o insanların kendi değerlerine (takvalarına) göre ölçülmelerinin gerektiğine dair işaret buyurur.Peygamber efendimiz haccı eshabı ile eda ettikten sonra Yemen’de bulunan hz.Ali askerleri ile Mekke’ye ulaşır.Peygamber efendimiz, hz.Ali’yi gördüğünde çok sevinir ve onu alnından öperek kucaklaşır. Yemen’de hz.Ali ile beraber olan bazı sahabeler Mekke’de halkın içinde hz.Ali hakkında kötü laflar sarfederek dedikodu yaparlar. Peygamber efendimiz bu dedikoduları haber

aldığında halkı toplayarak onlara hitaben şöyle buyurur:

(1) Hakim ” Mustedrik ” Ahmed ibin Hanbel ” Musned ” İbin ‘Abdel-Birr ” El-İstiy’aab ” İbin İshak ” Sire ” Taberi ” Tarih ” Ebu Nu’aym ” Hilyet’ul-Evliya ” Tabarani ” Mu’cim ” Heysemi ” Mecma’uz-Zevaaid ” Mecliysi ” Bihar’ul-Envar ”

Peygamber efendimiz hacdan sonra Medine’ye doğru kalabalık eshab topluluğu ile yola çıkar.Müslümanlar peygamber efendimiz ile toplu oldukları halde Cebrail aleyhisselam vahiy ile iner. Şanı yüce olan Allah bu vahiyde şöyle buyurdu :

(1) İbin Sa’d ” Tabakaat ” ;Makrizi ” Amta’ ” ;Burhaneddin el-Halebi ” Siret’ul-Halebiye ” ; İbin Cevzi ” El-Menakib ” ; Sıbt ibin Cevzi ”Tezkire”‌ Mecliysi ” Bihar’ul-Envar ” ...

(2) Bu ayetin hz.Ali’nin peygamber efendimizden sonra müminlerin üzerine emir sahibi olduğuna dair tebliğ edilmesi için indiğini zikreden bazı muteber alimler: Hafız Ebu Sa’id Mes’du es-Sicistani ” Ed-Diraye ...”‌ Hafız Haakim el-Hasakani ” Sevaahid et-Tenziyl ”

Hafız Ebu Kasım İbin ‘Asakir ” Tarih ” Ebul-Feth en-Natanzariyyu ” Hasais el-‘Aleviyye ” Fahreddin er-Razi ” Tefsir’ul-Kebir ” Celaleddin es-Suyuti ” Durrel-Mensur ” Muhammed ibin Cerir et-Tabari ” Vilaye ” Hafız ibin Ebi Hatim ” Hadis ” Hafız Ebu Bekr es-Sirazi ” Ma nuzila fil-Kuraan ..”‌ Ebu Hasan el-Vahiydi ” Esbab en-Nuzuul ”

Hafız Ebu Nu’aym el-İsfahani ” Ma nuzile minel-Kuraan ... ” Hafız Ebu ‘Abdullah el-Muhamili ” El-Amaal ” Ebu İshak es-Sa’alabi ” El-Kesf vel-Beyaan ” Mecliysi ” Bihar’ul-Envar ” ...

Tarihî Gadir Hadisi

Ali'ye Biat

Ali (a.s) Hz. Peygamber'in Kardeşidir

Kur'an Ve Sünnette Ali Sevgisi

gadir Hum İle İlgili Ayetler