İmam Cevad (as)ın Hayatı-4

İmam Cevad (a.s.)'ın 220 yılında Halife Mutasım tarafından Bağdat'a çağrılması, hem de hükümetinin ilk yılında böyle bir işi yapması meselesinin siyasi boyutlarla ilgisiz olduğu söylenemez, özellikle de İmam'ın Bağdat'a geldiği yıl 25 yaşında dünyadan göçtüğünü göz önünde bulundurduğumuzda meselenin siyasi boyutunun olduğu kaçınılmaz olur.

Abbasilerin Ali (a.s.) evlatlarıyla, bilhassa çok sayıda bir topluluğun o zaman kendisine bağlandığı ve itaat ettiği şiaların imam'ıyla olan düşmanlığı, O hazretin Bağdat'a çağrılması ve çağrıldığı yıl da Bağdat'ta vefat etmesi, O hazretin Abbasi halifesi (Mutasım) tarafından şehid edildiğini gösteren şahitlerdir ve bunlar da inkar edilemez gerçeklerdir.

Merhum Şeyh Müfid, İmam Cevad (a.s.)'ın zehirletilmesi ve şehid edilmesiyle ilgili rivayetlere değinerek O hazretin kendi eceliyle ölmüş olmasının şüpheli olduğunu duyurmuştur.[1] Muhtelif kaynaklarda nakledilen mezkur rivayetlerin[2] yanı sıra İmam'ın şehid edildiğine açıkça delalet eden bazı şahid ve karineler de mevcuttur.

Müstevfi'nin rivayet ettiğine göre şia, O hazretin Mutasım tarafından zehirletilerek şehid edildiğine inanmaktadır.[3] Bazı ehl-i sünnet kaynakları, İmam Cevad (a.s.)'ın kendi isteği ile Mutasım'ı görmek için Bağdat'a gittiğine işaret etmektedir.[4] Halbuki diğer kaynaklar Mutasım'ın İmam Cevad (a.s.)'ı Bağdat'a getirtmesi[5] için İbn-i Ziyat'ı görevlendirdiğini yazmaktadır. İbn-i Sabbağ da Mutasım'ın O'nu Medine'den getirtmesi" ibaresiyle[6] bunu teyid etmiştir.

Mes'udi'nin naklettiği rivayete göre, İmam Medine'den Bağdat'a, Mutasım'ın yanına geldiği zaman Ümm'ül Fazl'ın eliyle şehid edilmiştir.[7] Ümm'ül Fazl bu çirkin amelinin mükafatı olarak, İmam'ın şahadetinden sonra halifenin haremine katıldı.[8] Şunu unutmamak gerekir ki Ümm'ül Fazl İmam'la beraber yaşadığı sürece çocuk sahibi olmadı ve İmam da pek de onunla ilgilenmedi. İmam genelde cariyelerinden çocuk sahibi oldu.

Ümm'ül Fazl bir defasında, İmam'ın bir kaç cariyesi olduğunu babası Memun'a yazarak şikayette bulundu ve Memun da cevaben şöyle yazdı:

Biz helali haram etmek için seni Ebi Cafer'le evlendirmedik. Bir daha böyle şikayetler etme.[9]

Her halükarda Ümm'ül Fazl, babasının ölümünden sonra İmam'ı Bağdat'ta zehirledi. Ümm'ül Fazl'ın halifenin haremine alınması, onun Mutasım'ın emriyle bu işi yaptığını göstermektedir. Necaşi'nin rivayetinde ise İmam'ın, Mutasım'ın emriyle onun katiplerinden biri tarafından zehirletildiği zikredilmiştir.[10]

[1] Irşad (Şeyh Müfid), s: 326.

[2] Fusul-ul Mühimme (Maliki), s: 276

[3] Seçkin Tarih "Tarih-i Kuzide", s: 205-206.

[4]el-Eimmet'ül isna Aşer (İbn-i Tulün), s: 103. Şuzürat'üz Zaheb,c: 2, a: 48.

[5] Bihar'ül Envar, c: 50, s: 8.

[6] Fusul-ul Mühimme, s: 275.

[7] Muruc-uz Zaheb, c: 3, s: 464.

[8] el-Eimmet'ül İsna Aşer, s: 104. Fusul'ul Mühimme. s: 276.

[9] İrşad (Şeyh Müfid), s: 323. Bihar'ül Envar, c: 50, s: 79-80

[10] Usul’ü Kafi c1 s323

İmam Cevad (as)ın Hayatı-3

İmam Cevad (as.) ın Hayatı-2