Bir Müslümanın Batıya Bakışı-5

Uluslararası Ortadoğu Dergisi (Middle East İnternational), Haziran 1978- Londra

Bir Kitap Üzerine

İslam Açısından Batı Medeniyeti, Seyyid Müçteba Musevi Lari, Çeviri: F: Goulding, Optimus Yay. Giat: 1 pound.

Batı Medeniyetini işleyen bu kitap, okuyacak her yabancıyı derinden etkileyen ve batı toplumunun yapısı hakkında isabetli ve açıksözlü tepsitlerde bulunan bir eser...

Kitabın fevkalâde etkileyici ve yazarın doğru sözlü olduğunu itiraf etmeliyim, eleştirel olsa da, bunun samimi bir uyarı olduğu inkar edilemez.

Seyyid Müçteba Lari, müslüman dinadamları  camiasının seçkin isimlerinden biri ve inkılabçı bir aileden geliyor... Kalkınmış bir İran için önemli çalışmalarda bulunan üç neslin son halkasının bireyi olan yazarın büyükbabası, 20. yy'ın başlarında İran'da Gacar hanedanının yıkılmasını sağlayan inkılabçı hareketin liderlerinden biridir.

İran'ın en eski şehirlerinden biri olan kutsal Kum kentinde tahsilini tamamlayan yazar halâ bu kentte yaşamaktadır. Kum'da on yıl süren dini tahsilinden sonra, 29 yaşında, tedavi için Almanya'ya giden yazar, bu uzun süreli tedavisi boyunca görüp yaşadığı çevre konusunda çok dikkatli ve yerinde tespitlerde bulunmuş, bu tespitler elinizdeki kitabın temelini teşkil etmiştir.

Yazar, "Batı Medeniyetinin Yetenek ve İntibak Gücü" adlı eserle tanıdığımız seçkin islam ulemasıyla aynı ilmî seviyeye ulaşmış bir dinadamıdır ve aynı zamanda 20. yüzyıla ait bir bilgindir. Büyük ve köklü bir medeniyete ait olduğu halde, batının gerçekte hiçbir kalkınma ve saadet getirmeyen göz kamaştırıcı ve bir o kadar da kof medeniyeti karşısında öz benliğini yitirip aslını inkar eden ve asimile olan batıdaki vatandaşlarını görünce bu eseri kaleme almıştır.

Bizim sözde ileri ve mağrur medeniyetimizin kofluk ve kargaşalarını çok iyi görebilen bir yazarla karşı karşıyayız: Açlarla işsizlerin kol gezdiği bizim batıda, nimetler içinde yüzen süs köpeklerini görebilmektedir o; deforme olmuş  kokonaların yanısıra yalnızlık ve kimsesizliğin belini büktüğü yaşlılar, akla gelmedik suçlar işleyen gençlerle sapıklar... Adeta kalbini ve ruhunu kaybetmiş duygusuz bir toplumun tam bir profilidir bu....

Goulding'in de belirttiği gibi yazarın bazı görüşleri bizim için pek acı olsa da ve aktardığı bazı küçük tasvirlere katılamayacağımızı söylesek de genelde fevkalade isabetli ve etkileyici olduğunu inkar edebilmek mümkün değil.

Bu görüşe bizim de katılmamız çok önemli aslında; bizim bu mutluluğumuzun kendi mutsuzluklarına malolduğunu ve bunların bir kısmının doğrudan bizden kaynaklanmadığını farkedip bunun acısını duyanlar da aynı görüşü paylaşmaktadır çünkü...

Bu kitabın bugün batılı okuyucuya ulaşmış olmasını, değerli mütercim Goulding beye borçluyuz, bizim toplumlarda pek yaygın olmayan bu tür eserleri bizlere kazandırmaya devam edeceğini umarız.

Seyyid Muçteba Musevi, kendi toplumunu da bizimki gibi eleştirmekte ve kusurların altını çizmektedir; onun hepimiz için müşterek bir aydın geleceğe beslediği ümit ve bu yolda gösterdiği garazsız tavır, sadakat ve samimiyet takdire şayandır.

Yazar islamın getireceği büyük bir ıslahattan sözediyor; islam dini, ilahi yapısındaki kural ve prensipleriyle sadece kendi toplumunun geleceğini değil, bütün bir insanlığın saadet ve geleceğini nazara almaktadır diyor. Optimus'un bastığı bu eserin bütün kütüphanelere tavsiye edilmesini öneriyorum.

Bir Müslümanın Batıya Bakışı-3

Bir Müslümanın Batıya Bakışı-2

Bir Müslümanın Batıya Bakışı-1