Hz. Yusuf (a.s) kıssasının Ahlaki Öğretileri-4
- İffet ve Namus:
Bu ders, Hz. Yusuf (a.s) kıssanın en açık derslerindendir; zira o Mısır hükümdarının eşi ve diğer kadınların tahrikleri karşısında durdu ve haram bir fiil işlemek ve de Mısır hükümdarının eşi ve diğer kadınların davetini kabul etme yerine zindan ve meşakkati tercih etti. Kur'an şöyle nakletmektedir: "Yusuf, “Ey Rabbim! Zindan bana, bunların beni davet ettiği şeyden daha sevimlidir. Onların tuzaklarını benden uzaklaştırmazsan, onlara meyleder ve cahillerden olurum” dedi."[1] Bu yüzden ayet, kadınların Yusuf'un ayağını kaydırmak, ona diz çöktürmek ve onu nefsin tuzağına düşürmek için yaptıkları hile ve desiselerin düzeyini betimlemektedir. Aynı şekilde Yusuf'un (a.s) kendi sabit ve payidar yolu için gösterdiği direniş ve karşı duruş seviyesini de tasvir etmektedir.
- Sana İyilik Eden Kimsenin Saygınlığını Korumak:
Yusuf (a.s) kıssasındaki ders ve ibretlerden biri de, “o (kocan) benim efendimdir, bana iyi baktı, (ona ihanet etmem mümkün olabilir mi)”[2] ayet-i şerifesindeki “o” zamirini Mısır hükümdarına döndürerek öğrenilebilir ve doğru olanı da budur. (Nitekim Numune Tefsiri yazarı[3] ve diğer bazı müfessirler bu şıkkı tercih etmiştir). Bu önemli ders başkalarına vefa göstermek, onlara güzel davranmak ve kâfir dahi olsalar mal, haysiyet ve kendileri için mühim olan şeyler hususunda onlara ihanet etmememizdir. İhanet etmemizi isteyen kimse aile bireylerinden biri olsa da bunu yapmamamız gerekir. Nitekim Mısır hükümdarının eşi böyle bir teklifte bulunmuştu.
- Zindanı Günaha Bulaşmaya Tercih Etmek:
Yusuf (a.s) zindan ve meşakkate katlanmayı maneviyatının zedelenmesine ve günah tuzağına düşüp alçalmaya tercih etti. “Yusuf, “Ey Rabbim! Zindan bana, bunların beni davet ettiği şeyden daha sevimlidir. Onların tuzaklarını benden uzaklaştırmazsan, onlara meyleder ve cahillerden olurum” dedi.”[4]
- Allah Yolunda Kulları İrşat Etmek İçin Fırsatlardan Yararlanmak:
Her ne kadar Yusuf (a.s) birçok acı ve sorunla uğraşsa da asla zindanda bile tebliğden el çekmedi. O, zindan arkadaşlarına gerçek özgürlüğün tevhit ve bir olan Allah’a kul olma şemsiyesi altındaki özgürlük olduğunu öğretti. Yusuf (a.s) onları bir olan Allah’a yöneltti ve sahte ilahları reddetti. “[5]Ey zindan arkadaşlarım! Ayrı ayrı ilâhlar mı daha iyidir, yoksa mutlak hâkimiyet sahibi olan tek Allah mı?”
- Töhmetler Karşısında İnsanın Kendisini Savunması:
Yusuf (a.s), insanın gerçek dışı bir töhmet ile karşılaştığında savunma hakkının olduğunu ve kendini savunması gerektiğini öğretmektedir. Nitekim Allah ondan şöyle nakletmektedir: ”Yusuf, o beni kendine çağırdı dedi.”[6]
[1] Yusuf, 33.
[2] Yusuf, 23.
[3] Mekarim Şirazi, Nasır, Tefsir-i Numune, c. 9, s. 369 ve 380.
[4] Yusuf, 33.
[5] Yusuf, 39.
[6] Yusuf, 26.
Hz. Yusuf (a.s) kıssasının Ahlaki Öğretileri-3
Hz. Yusuf (a.s) kıssasının Ahlaki Öğretileri-2
Hz. Yusuf (a.s) kıssasının Ahlaki Öğretileri-1