İmam Bakır (as)"ın Kültürel Mirası -2
Bazıları daha iyi,yaşamanın faaliyet nişanesi olan geçin¬mek için telaş etmenin doğru olmadığını sanıyorlardı. İmam Bakır (a.s.)'in dönemindeki Kur'an hafızlarından biri olan Mu¬hammet b. Münkedir o hazreti methederek şöyle diyor:
Ona nasihat etmek istiyordum ama o bana nasihat etti. Bunun nasıl olduğunu sordular. Dedi: Bir gün Medine'den dışarı çıktığımda Muhammed b. Ali b. Hüseyn (a.s)'i, şişman olmasına rağmen iki siyah köleyle birlikte çölde çalıştığını gö¬rünce kendi kendime şöyle dedim:
Subhanellah! Kureyş kabilesinden yaşlı biri bu saatte, böyle bir durumda dünya uğrunda nasıl çalışabilir? Ona nasi¬hat etmeliyim diyerekten yanına gidip şöyle dedim:
Allah korusun seni; olduğun bu durumda ecelin gelecek olursa ne yapacağını hiç düşündün mü? "Olduğum bu du¬rumda ecelim gelirse Allah'a itaat ettiğim halde dünyadan göçmüş olurum.
Çünkü ben, çalışmakla kendimi ye ailemi sana ve halka muhtaç olmaktan koruyorum. Allah'a isyan et¬tiğim bir halde ecelimin gelmesinden korkarım" buyurdu 'Ey Rasulullah (s.a.a.)'ın evladı doğru buyurdun, ben sana nasi¬hat etmek istiyordum ama sen bana nasihat ettin" dedim.[1]
İmam Bakır, (a.s.) bilhassa tefsir hususunda çok meşhurdur. Ehl-i sünnet arasında da o hazretten tefsir hak¬kında pek çok hadisler rivayet etmişler. Bu nedenle onun ilmî şahsiyeti hakkında şöyle demişler:
İmam Hasan ve Hüseyin (a:s.)'in evlatlarından hiç biri onun kadar tefsir, kelam, fetva, ahkam, helal ve haram husu¬sunda hadis buyurmamıştır.
Malik b. A'yan Cahani bir şiirinde İmam Bâkır'ı şöyle metheylemiştir:
"Eğer halk Kur'an Kimlerini öğrenmeyi istiyorlarsa Kureyş’in buna sahip olduklarını bilmelidirler. Eğer Rasulullah (s.a.a)'ın kızının oğlu (İmam Bakır (a.s.) Kur'an ilimleri hakkında konuşmaya baslarsa bir çok ilim dallarını ortaya çıkarır.[2]
İmam Bakır (a.s.) "Kelam" ilmi konuları hakkında da Emir-ül Müminin (a.s.)'in Tevhit ve -Allah'ın sıfatlanyla[3] ilgili hutbelerini rivayet etmiştir. Aynı şekilde şia ile Ehl-i beyt arasındaki ihtilaflı olan bir çok zarif "kelam" ilmi konu-açıklamıştır. Bu rivayetlerin büyük bir bölümü "Usul-u fi"de görülmektedir.
İbn-ün Nadim "el-Fihrist" kitabında bir tefsir kitabını îm Bakır (a.s.)'a isnat etmiş ve onu Eb-ul Çarûd Ziyad b. Münzir’in, imamdan naklettiğini söylemiştir[4]
İmam Bakır (a.s.)'ın yılmak bilmeyen fâaliyetleri ve on¬an sonra da İmam Sadık (a.s.)'ın telaşları, şia fıkhınırr Ra-sululullah (s.a.a.)'ın hadislerine. Ethar imamtarın kalplerine olan gaybî ilham ve yardımlara dayanarak ehl-i sünnetten ve.. daha çabuk tedvin devresine girmesine neden oldu. Öyle ki mustafa Abdur Razzak bu hususda şöyle yazıyor:
"Şia fıkhının diğer islami fırkalardan daha çabuk tedvin Uyunduğunu kabul etmek akla daha uygundur. Çünkü onların, darının masum olmalarına veya masumluğa benzer bir anaya inanmaları, onların hüküm ve fetvalarının izleyicileri 'tarafından tedvin edilmesini gerektiriyor."[5]
1) Kafi. C: 5. s: 73. C: 6. s: 446/Tahzib. C: 6. s: 325/el-Fusûl-ul Mu-himme. s 213/Bihar-ul Envar. c: 46. s: 292/Tahzib-ut Tahzib. c: 9. s: 352.
2) el-İthaf bi-Hubb-il Eşraf, s: 144/Keşf-ul Gumme. c: 2. s: 123/Undet-ul Metalib (ibn-i Anbet), s195: el-Fuzûlül Muhimme. s: 210-211/Siyer-ul, Nubela. c: 4, s: 404/Nut-ul absar (Şablenci). s: 143
3) el-imam-ul Bakır (el-kuraşi), c: 1. s: 190.
4) Bakınız: Ta'sis-uş şia li-ulum-il İslam s327/eb-il carüd’un Kumminin tefsirinde yazılı olan tefsiri Ancak Eb-il Carud’in tefsir yöntemi araştırmacılar tarafından eleştirilmiştir. Ez-Zariet Eb-il Carüd’un tefsiri isminin altında
5) Tamhid-un li-Tarih- il Fıkh-il İslamı s. 203.
İmam Bakır (as)ın Kültürel Mirası-1
İmam Bakır (a.s)’ın Cabir’e Vasiyeti