İmam Rıza (as)’ın Güzel Ahlakı-1

İlahi nurun yeryüzündeki en büyük mazharları olan Ehl-i Beyt İmamlarının yüce ahlakını kelimelere sığdırmanın çetin hatta imkansız olduğunu onların ilahi makamlarından haberdar olan her kes bilir. Ama vazifemiz gereği temiz kalpli insanlara örnek olması için onların güzel ahlak ve davranışlarından bir kısmına değineceğiz:

İmam Rıza (a.s)’ın Allah’a İbadet ve Kulluğu

İmam (a.s) geceleri çok Kur'an okuyordu. Azap ayetleri geldiğinde ağlıyor ve Allah'a sığınıyordu. Gecenin son vakitlerinin üçte birini zikir, tesbih ve mağfiret dilemekle geçiriyordu. Dişlerini fırçalayıp ve abdest aldıktan sonra gece namazı kılıyordu. Dört rek'at olan Cafer-i Tayyar namazını kılıyordu ve onu gece namazının dört rek'atı sayıyordu. [1] Çoğu geceler sabaha kadar uyumuyordu. Her ay üç gün oruç tutuyordu. Gecenin karanlıklarında fakir ve yoksulların halini sorup onlara yardımda bulunuyordu. [2]

İmam'ın halka verdikleri cevap hep Kur'an ayetlerindendi. Üç günde bütün Kur'an'ı tilavet ediyordu ve şöyle buyuruyordu: "Eğer istesem Kur'an'ı üç günden daha çabuk okurum. Ama her ayetin hakkında düşündüğümden dolayı Kur'an'ı okuyup bitirmem üç gün sürüyor." [3]

İmam Rıza (a.s) kardeşine şöyle buyurdu:

İmam Rıza’nın Muâşeret Adabı

İmam Rıza (a.s) kesinlikle bir kimsenin sözünü kesmez, sert konuşmaz, sıkıntıya düşen birisini reddetmez, toplantılarda ayağını uzatmaz, bir yere yaslanmaz ve kölelerle beraber aynı sofrada yemek yerdi. [5]

Misafiri Ağırlaması

İmam (a.s)'a birisi misafir oldu. Evde bir lambanın etrafında oturup İmam'la sohbetle meşgul oldukları anda lambanın fitili bozuldu; misafir onu düzeltmek istediğinde İmam ona engel oldu ve şöyle buyurdu: "Biz kesinlikle misafirin çalışmasına izin vermeyiz." [6]

Hizmetçilere Karşı Davranışı

İmam Rıza (a.s)'ın hizmetçisi şöyle diyor: İmam (a.s) kesinlikle yemek yeme zamanı köle ve hizmetçilerinden bir iş yapmalarını istemez ve şöyle buyururdu: "Eğer ben başınızın üzerinde dursam, siz de yemekle meşgul iseniz benim ihtiramım için ayağa kalkmayın." [7]

İmam Rıza (a.s) ister küçük olsun ister büyük hizmetçileriyle şefkat ve merhametle konuşurdu. [8]

İşçi’nin Hakkı

Zenci bir köle, İmam’a ait bir bahçede işçilerin arasında çalışıyordu. İmam, oradaki işlerle görevli şahsa: "Bu işçinin ücretini ne kadar tayin etmişsin?" diye sordu. O adam şöyle dedi: O mahrum bir kimsedir; ne kadar versek razı olur; ben onunla anlaşmamışım. İmam (a.s) bu sözü duyunca şiddetle ona kızarak şöyle buyurdu: "Ben defalarca demedim mi ki işçinin ücretini önceden tayin etmeden onu çalıştırmayın; o rahat bir fikirle çalışmalıdır." [9]

[1]- Bihar-ül Envar, c.49, s.94.

[2]- Uyun-u Ahbar-ir Rıza (a.s), c.2, s.184.

[3]- Uyun-ü Ahbar-ir Rıza, c.2, s.180.

[4]- Menakıb-ı Âl-i Ebi Talib, c.4, s.361. Uyun-u Ahbar-ir Rıza, c.2, s.232.

[5]- Uyun-u Ahbar-ir Rıza (a.s), c.2, s.184.

[6]- Füru-u Kafi, c.6, s.283.

[7]- Füru-u Kafi, c.6, s.298.

[8]- A’yan-üş Şia

[9]- Füru-u Kafi, c.5, s.288.

İmam Rıza (as)’ın Fazileti ve Siresi (12)

İmam Rıza (a.s)’ın Seçkin Ahlak ve İbadeti