İran Halısı 2ü

  İran halısının modern tarihinin bu dönemden itibaren başladığı ve halı sanayisinin Tebrizli tüccarların çabaları sonucunda ortaya çıktığı kabul edilmelidir. Zira o dönemden günümüze kadar İran halısı ülkenin en önemli ihraç mallarından ve en değerli sanat ürünlerinden biri olarak gelirlerin önemli bir kısmını da teşkil etmiştir.

  Uzmanlara göre İran halısı üç temel özelliğe sahiptir; dokumada yüksek kalitede saf yün kullanılması, kendine özgü güzel ve nadide desenleri ve saf yün ya da ipeğin çoğunluğu bitkisel olan doğal boyalarla boyanması sonucu elde edilen göz alıcı renkleri.

  Yıllık halı üretiminin büyük bölümünü, santimetrekarede en fazla 35 düğüm bulunan halılar teşkil etmekte ve gerek yurt içi, gerekse yurt dışında yoğun bir taleple karşılanmaktadır. Araştırmalar İran koyunlarından elde edilen yünlerin kıvrım kabiliyeti, kalınlığı ve liflerinin uzunluğu nedeniyle bu çeşit halıların dokunması için en uygun yün olduğunu göstermektedir.

  Düğümlü bir yaygı olan ve dikey veya yatay tezgahlarda dokunan halının yapımında tarak, makas, bıçak, tığ vb. sınırlı sayıda araç kullanılır. Halı Fars dokuması (Fars düğümü / asimetrik düğüm) ve Türk dokuması (Türk düğümü / simetrik düğüm) olarak iki teknikle ve kilimin aksine genellikle bir model esas alınarak dokunur. Gerçekte halı dokuyucusunun çalışma programı olan bu model üzerinde geleneksel motifler ve desenler arzu edilen renklerde, küçük kareler halinde resmedilmiştir.

  Klasik İran halı desenlerinin sayısı binden fazladır ve İran halı modelistlerinin yaratıcılığı sayesinde bu eşsiz desenlerin sayısı günden güne artmaktadır. Bu yüzden dünyada halı konusunda söz sahibi olan Çin, Hindistan, Pakistan ve Türkiye gibi ülkeler de İran halı desenlerinden faydalanmışlardır. Uzmanlar İran’ı “halı deseni cenneti” olarak tanımlamaktadırlar.

  İran"ın 28.000 köyünde, bütün şehirlerinde ve göçebe aşiretlerin yaşadığı tüm bölgelerde halı dokunmaktadır. İran İstatistik Merkezinin verilerine göre 1.571.988’i kadın, 307.890’ı erkek toplam 1.879.878 kişi halı dokuma işiyle meşguldür. İlgili yan meslekler de düşünüldüğünde bu zanaattan geçimini veya geçiminin bir kısmını sağlayanların sayısı 8-10 milyon kişi olarak tahmin edilmektedir.

  Yine verilere göre İran’ın yıllık halı üretimi 7,5 milyon metrekare olarak belirtilmiştir. Ama uzmanlar İran’ın yıllık halı üretim kapasitesinin 12-15 milyon m2 olduğu görüşündedirler.

TRK HABER

İran Halısı 1