2500 Yıllık Tis Köyü 2
Tis köyü bir dağın eteğinde yer almakta olup evlerin dokusu oldukça gürdür. Köydeki evlerin çoğu köyün camiinin etrafında inşa edilmiş ve köyün çevresi tarım arazileri ve hurma ağaçları ile sarılmıştır. Köydeki evlerin çoğu tek katlı olup ince balçık duvarlarla inşa edilmiştir.
Köyün eski evleri genellikle taş, balçık, kerpiç ve tuğla gibi malzemelerle inşa edilirken, yeni evlerden çimento, demir ve tuğla gibi malzemeler hakimdir.
Köyün dağ eteğinde ve Umman denizinin kıyısında yer alması ona ayrı bir güzellik ve cazibe kazandırmıştır. Umman denizi, üzerinde uçan kuşlar ve sesli dalgaları ile Tis'in eşsiz cazibelerinden sayılır.
Tis köyünün tarihi açıdan bir çok cazibesi söz konusudur. Bu cazibelerin en önemlisi Tis kalesidir. Portekizlerin kalesi olarak da bilinen Tis kalesi deniz seviyesinden 500 metre yükseklikte inşa edilmiştir. Binanın mimarisi ve özellikle odalar ve traslar, Bistan Şahabbasi kervansarayının mimarisini çağırıştırıyor. Kale bahçesinin çevresinde bazı odalar yer alıyor. Binanın iki tarafında iki büyük kulenin kalıntıları dikkat çekiyor. Binada tuğla, taş ve alçı kullanıldığı geriye kalan kalıntılardan kolayca anlaşılıyor.
Kalenin minaresi ise 6.5 metre yüksekliği ile Tis körfezine bakıyor ve gözlem için kullanılırmış.
Minarenin mimari tarzı ve üzerinde kullanılan süslemeler, Selçukluların tarzını andırıyor. Burada da taş, alçı ve benzeri malzemelerin kalıntıları dikkat çekiyor.
Kalenin çatısı için başka yörelerden getirilen ağaçların kullanıldığı anlaşılıyor.
Tis'in diğer tarihi eserlerine Piruzget kalesi, Bulucget kalesi, Pilbend surları, Banmesiti mağaraları, Tiskuban tarihi kuyusu, ve Tis barajlarını örnek verebiliriz. Sözü edilen eserlerin her biri ayrı turistik cazibeleri bulunuyor.
Tis köyünün mağaraları Şehbazbend dağının yamaçlarında bir doğal mağara ve iki elle yapılmış mağaralardır. İlk mağara doğal olarak oluşan ve yarı çember şeklinde olan ve daha sonra kazı yapılarak derinliği geliştirilen bir mağaradır.mağaranın içinde küçü bir mezar yer almaktadır.
Elle yapılan mağaralardan biri doğal mağaradan yedi adım uzaklıktadır ve içinde yapılan kazı çalışmalarının izleri görülmektedir. Mağaranın girişi koni şeklinde olup 80 cm kadardır. Mağaranın tavanı ise çok alçaktır.
Doğal mağaradan 50 metre uzakta üçüncü mağara yer alır. Yerden mağaranın girişine kadar uzaman doğal bir basamağın izlerine rastlamak mümkün.
Tis halkı da İran'ın diğer köylüleri gibi büyük milli ve dini bayramları kutlamak üzere şenlikler düzenler. Yeni elbiseler giymek, özel yiyecekler tedarik görmek, yakınları ziyaret etmek ve bayram namazı kılmak, Tis halkının ramazan ve kurban bayramındaki adetleri arasında yer alır.
İslam Peygamberi'nin (sav) kutlu veladetinde de köyün camiinde mevlit okunur.
Geleneksel düğünler, Tis halkının diğer gelenekleri arasında yer almaktadır. Liku ve Naznik, köyü özgü yerel musikidir. Köy halkı ayrıca İran'ın Hafız ve Sadi gibi ünlü şairlerin şiirlerini de melodi kalıbında ve yerel şive ile okur.
Tis halkı arasında yaygın olan sporlar ise deve biniciliği ve yüzmedir. Tis köyünde yaşayan erkekler Bulucilerin geleneksel kıyafetlerini kullanır. Erkeklerin geleneksel kıyafeti, başa bağlanan şal, bele bağlanan şal, geniş şalvar, yelek ve iki tarafında yırtmacı olan uzunca gömlekten ibarettir.
Tis kadınları da başörtüsü, çadır ve kadınların giydiği diğer kıyafetleri kullanır. Kadınların elbiseleri genellikle iğne işlemelidir.
Yılın uygun mevsimlerinde Tis köyünü ziyaret eden turistler köyün yerel baharatları, hasır, sedeften yapılan çeşitli süs eşyaları ve yerel yemekleri hediyelik olarak satın alır.
Tis köyüne Nikşehr üzerinden Çahbahar - Konarek yolu aracılığı ile ulaşabilirsiniz.
2500 Yıllık Tis Köyü 1
SİSTAN VE BELUÇİSTÂN
