İslam"da Kadının Şahsiyeti ve Hicab 4
İstisna Yerleri
Yukarıdaki hükümden fıkıh ve hadis kitaplarında yazıldığı üzere bazı yerler istisna olunmuştur. Tabii bunun da sınır ve şartları vardır. Bu yerler şunlardan ibarettir:
1 - Bir adam, evlenmek istediği bir kız veya kadının güzelliklerine, saç, yüz, eller ve ayaklar gibi vücudunun bazı yerlerine şu şartlarla bakabilir:
a) Zevk almak kasdı olmazsa.
b) Bakmak daha çok bilmek ve tam olarak tanımak kastıyla olursa. Bildiklerine bir şey artırmazsa tabiatıyla caiz olmaz.
c) Onu tanıması için yeterli olacak kadar bakmakla yetinmelidir.
d) Kız ve kadının kendisiyle evlenmeyi kabul edeceğine ihtimal vermelidir. Buna göre, evlenme teklifini reddedeceğini bilirse bakması câiz olmaz.
e) Erkek, eş bulmak kastıyla kadınlara bakamaz. Yalnız nazarındaki biri hususunda bakması söz konusu olabilir.
f) Bilfiil o kadınla evlenmesi sakıncalı olmamalıdır. Örneğin, kadın başka birinin iddetinde olmamalıdır.
Yukarıdaki hükümler bir kadının bir erkeğe bakmasında da geçerlidir.
2- Kitap ehli olan hıristiyan ve yahudi kadınlara ve hakeza kitap ehli olmayan diğer kafirlerin kadınlarına bakmak şu şartlarla câizdir:
a) Lezzet ve şehvet kastı olmazsa.
b) Günâh ve harama düşme korkusu olmazsa.
c) Sadece, o kadınların âdet ve gelenekleri üzere açık bıraktığı yerlere bakmak câizdir.
3- Soy veya süt emme ile meydana gelen yakınlık sebebiyle evlenmesi câiz olmayan kadınlara (mahremlerin) bakması. Örneğin: Anne, kızkardeş, kız, hala , teyze, sütkardeşi vb. (Bunlar Nur suresinin 37. ayetinde sayılmıştır. Bu ayet-i kerime'nin tercümesi önceden geçti.)
4- Doktor veya hasta bakıcısı hastaları muayene etmek için zaruret gereğince namahreme bakabilir ve vücuduna dokunabilir.
Ancak bunun için de bazı şartlar belirtilmiştir. Örneğin:
a) Kadının müracaat edebileceği bir kadın doktor bulunmazsa.
b) Bakmak veya dokunmak, hastalığın gereği olursa.
c) Teşhis araçlarını kullanmak mümkün olduğu takdirde dokunma veya bakmaya hakkı yoktur.
d) Bakılması câiz olan yerde yalnızca zaruret miktarıyla yetinmelidir. O miktarı aşmak câiz değil.
5- Boğulmaktan, yanmaktan, ve diğer kazalardan kurtarma durumlarında da hüküm aynıdır ve yine herhangi bir zaruret icabı dokunması gerekiyorsa yukarıdaki istisnaya girer.
6- Buluğ çağına erişmemiş çocuklara bakmak normal bir ölçüde olup şehvet ve heves kastı olmazsa haram değildir. (Tahrir-ül Vesile, c.2, s.243-245)
Yukarıda söylenen yerlerde mutlak olarak bakmanın câiz ve sakıncasız olduğu düşünülmemesi için bu açıklamayı yaptık. Görüldüğü gibi istisna yerleri bazı şartlarla sınırlanmış ve onu aşmak Allah'ın sınır ve hududunu aşmak olup şu ayetin belirlediği hükmün kapsamına girer:
"Kim Allah'a ve Peygamber'ine başkaldırır ve sınırlarını aşarsa, onu temelli kalacağı cehenneme sokar." (Nisa/14)
İslamda Kadının Şahsiyeti ve Hicab 3
İslamda Kadının Şahsiyeti ve Hicab 2
