İslamda Mezheplerin Çıkış Sebepleri 1
Müslümanlar İslam Peygamberinin hayatı zamanında çok büyük bir vahdete sahiptiler. Peygamberin risaletinin azameti ve Müslümanların mutlak manada ona rücu etmeleri ihtilaf ve nizalara en büyük bir engel teşkil ediyordu. Ama Peygamberin vefatından sonra Müslümanlar arasında büyük gedikler, uçurumlar ve ihtilaflar meydana geldi. Dolayısıyla Peygamber zamanındaki vahdet ve fedakarlık yerini kelami nizalara, cidallara ve ihtilaflara bıraktı. Bazen de bu ihtilaflar akaid ve inanç adı altında kanlı savaşlara neden oldu. Bu konuda en önemli mesele, ihtilafların çıkışının ve mezheplerin temelinin atılmasının sebeplerini incelemek ve araştırmaktır.
Peygamber (s.a.a)’in vefatından sonra, bir grup Müslümanlar için kelami meseleler söz konusu değildi. Onlar cihattan ve dünyada İslamı yaymaktan başka bir şeyi düşünmüyorlar, tevhid ve Allah’ın vasıfları vb. konularda Kur-an ve Sünnetten öğrendiklerinin dışına çıkmıyorlardı.
Bu grubun karşısında mal ve servet toplamak, kudret, hakimiyet ve makam kazanmak düşüncesinde olan fırsat talep, diğer bir grupta vardı ki, bunlar dini meselelerde bir gaflet içerisindeydiler. Bu iki grubun (1- fedakar ve cihat ruhuna sahip olanlar, 2- Dünyayı talep edenler ve servet toplamak isteyenler) karşısında, inanç meselelerini düşünen ve tefekkür eden bir üçüncü grup bulunmaktaydı ki, bu iş onların mühim ve resmi bir işiydi. Bu durum, Müslümanların umumunun haliydi. Ya inanç meselelerinde Kur-an ve Sünnetten öğrendiklerine iktifa edip de, cihat ve savaş düşüncesindeydiler veya kendileri için bu tür konuların bir anlam ifade etmediğini tasavvur edip de mal, servet ve makam düşüncesindeydiler. Sadece üçüncü grup diğer meselelerden uzak kalarak inanç ve akaid meseleleriyle ilgileniyorlardı.
Sonunda bu grup da bir takım sebeplerden dolayı ihtilafa düştüler. Bu sebepler şunlardan ibarettir ki, bu sebepler mezheplerin ortaya çıkmasına neden (vesile) olmuştur.
1- Körü körüne yapılan kabilecilik taassupları ve hizbi eğilimler.
2- Dini hakikatlerin tefsirinde yanlış ve ters anlama.
3- Peygamberin hadisinin yazılması ve yayılmasının yasaklanması.
4- Yahudi ve Mesihi alimlerin israiliyyat efsanelerini yaymada özgür olmaları.
5- Müslümanların, kendileri için has bir inanç ve akideleri olan diğer milletlerle karşılaşmaları.
6- Nassa karşı içtihad.
İSLAM VE ÖZGÜRLÜK (4)
İslam, Güzellik ve Kolaylıktır
