تبیان، دستیار زندگی

عنکبوت، خانه عنکبوت

مَثَلُ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْلِياءَ كَمَثَلِ الْعَنْكَبُوتِ اتَّخَذَتْ بَيْتاً وَ إِنَّ أَوْهَنَ الْبُيُوتِ لَبَيْتُ الْعَنْكَبُوتِ لَوْ كانُوا يَعْلَمُونَ

داستان كسانى كه غير از خدا دوستانى اختيار كرده‏اند، همچون عنكبوت است كه « با آب دهان خود » خانه‏اى براى خويش ساخته، و در حقيقت - اگر مى‏دانستند- سست‏ترين خانه‏ها همان خانه عنكبوت است.

چشمان قرمز:
سمبل فريبندگى دنيا.
پوست پولك‏دار:
اشاره به دنيا كه همچون مار در ظاهر زيبا و فريبنده است ولى نيشى گزنده دارد.
تار عنكبوتى كه توسط دنيا تنيده شده:
اشاره به سست بودن خانه دنيا كه همچون تار عنكبوت است.

تارعنكبوتي كه بر دهانه‏ي غاري است:
اشاره به خانه‏ي سست دنيا.
خفاشها:
اشاره به دنياطلبان كه همچون خفاش به تاريكي و ظلمت خو كرده‏اند.
مردي كه بر روي تار عنكبوت به سمت كره‏ي زمين (دنيا) در حال حركت است و ناگهان به پايين سقوط مي‏كند:
اشاره به كساني كه غير خدا را اولياء خود برگزيدند و سست‏ترين خانه‏ها را كه خانه‏ي عنكبوت است انتخاب كردند.

مشبه:
كساني كه غيرخدا را به عنوان ولي خود برمي ‏گزينند و در رفع نيازهي خود به آنها متوسل مي ‏شوند.
مشبه به:
عنكبوت كه خانه‏ي بري خود مي ‏سازد تا از آن بهره‏مند شود.
وجه شبه و توضيح:
خانه، واژه‏ي است كه معمولاً بري مكاني به كار مي ‏رود كه به وسيله حداقل چند ديوار و يك سقف محصور شده باشد و به واسطه آن صاحبش از عوامل نامساعد محيطي و تجاوز ديگران در امان مي ‏ماند. اما اين واژه بري ساخته عنكبوت، كه تنها تركيب زيبايي از تارهي نازك به هم بافته شده است، نيز به كار مي ‏رود، كه در واقع اصطلاحي بيش نيست، چرا كه نه سقفي دارد و نه ديواري و نه صاحبش را از سرما و گرمي اطراف مي ‏رهاند و نه از تجاوز ديگران مصونش مي ‏دارد. پس آنچه كه به نام خانه عنكبوت خوانده مي ‏شود تنها نامي از خانه را به دنبال دارد و الا هيچيك از محاسن و مزايايي كه يك خانه واقعي بايد داشته باشد را ندارد. كساني كه چيزي و يا كسي به غير از خداوند متعال را مورد پرستش قرار مي ‏دهند و آنها را والي و حاكم بر خود مي ‏دانند، عملشان در واقع همانند خانه‏سازي عنكبوت است، چرا كه معبودان دروغين آنها تنها نامي از ولي و خدا را به همراه دارند و الا صاحب هيچيك از توانايي ‏ها و اختيارات خدي متعال نمي ‏باشند و همانطور كه خانه‏سازي عنكبوت، نفعي بري او از جهت داشتن مزايي يك خانه ندارد، پرستش و عبوديت اينگونه افراد نيز هيچگونه نفعي بري آنها نخواهد داشت. در واقع آنها كه غير از خدا را معبود خويش برمي ‏گزينند، تكيه‏شان بر تارهي عنكبوت است، چرا كه تاج و تخت فرعونها، اموال بي ‏حساب قارونها و قصرها و قدرتهي پادشاهان همه و همه مانند تارهي عنكبوت است و بي ‏دوام و غيرقابل اعتماداند.