تبیان، دستیار زندگی

تحمل کوه

لَوْ أَنْزَلْنا هذَا الْقُرْآنَ عَلى‏ جَبَلٍ لَرَأَيْتَهُ خاشِعاً مُتَصَدِّعاً مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ وَ تِلْكَ الْأَمْثالُ نَضْرِبُها لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ

اگر اين قرآن را بر كوهى فرو مى‏فرستاديم، يقيناً آن « كوه‏ » را از بيم خدا فروتن « و » از هم پاشيده مى‏ديدى. و اين مَثَلها را براى مردم مى‏زنيم، باشد كه آنان بينديشند.

نور نازل شده از آسمان:
اشاره به نور قرآن كه اگر بر كوه نازل مي شد، كوه از شدت خضوع و خوف خداى تعالى، متلاشى مي گشت.

نور:
اشاره به نورانيت قرآن كه اگر بر كوه نازل مي‏شد از ترس خداوند متلاشي مي‏شد.

مشبه:
عظمت قرآن كريم.
مشبه به:
وجودي بسيار عظيم و باشكوه‏تر از كوهها.
وجه شبه و توضيح:
در ادبيات جهان، كوه‏ها هميشه به عنوان سمبلهايي از قدرت، استواري ، عظمت و شكوه مورد اشاره قرار گرفته‏اند و هرگاه بخواهند بر عظمت و بزرگي چيزي يا كسي تاكيد كنند، آن را به كوه تشبيه مي ‏نمايند. در اين آيه نيز جهت تعظيم كلام و امر خدي جل جلاله، مثلي را با هدف تنبّه و تذكر به انسان و واداشتن او به تدبر و تعمق در آيات الهي به صورتي زيبا و دلنشين و در عين حال تكان‏دهنده و با ابهّت بيان نموده است. مي ‏فرمايد چنانچه آيات الهي كه صادره از خالق هستي است بر كوه‏ها كه نشانه‏هي عظمت و قدرت‏اند نازل شود، آنها در مقابل اين نزول كلام خداوندي تاب و توان را از كف داده و متلاشي مي ‏شوند. پس پيداست كه تحمل درك و فهم اين معارف و معاني بلند، وجودي پرقدرت‏تر و استوارتر از كوه را مي ‏طلبد. و جي بسي تعجب و تأسف است كه با اين وجود، بعضي از انسانها با شنيدن آيات الهي نه تنها خاضع و خاشع نمي ‏شوند بلكه در مقام دشمني و مخالفت هم برمي ‏آيند.