تبیان، دستیار زندگی

نداي چوپان

وَ مَثَلُ الَّذِينَ كَفَرُوا كَمَثَلِ الَّذِي يَنْعِقُ بِما لا يَسْمَعُ إِلاَّ دُعاءً وَ نِداءً صُمٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ فَهُمْ لا يَعْقِلُونَ

و مَثَل « دعوت كننده‏ » كافران چون مَثَل كسى است كه حيوانى را كه جز صدا و ندايى « مبهم، چيزى » نمى‏شنود بانگ مى‏زند. « آرى، » كرند، لالند، كورند. « و » درنمى‏يابند.

چشم و گوش و قلبى كه دنيا بر آنها نقش بسته است:
اشاره به كر و لال و نابينا بودن كافران كه دنيا را برگزيده‏اند و دل به دنيا سپرده‏اند.
فضاى سياه و خاكسترى:
اشاره به دنياى تيره و ظلمانى كافران.

فضي سرسبز و نوراني:
اشاره به عالم معنويت كه انسانها به آن دعوت شده‏اند.
شخص سنگي با چشم و گوشها و دهان بسته:
اشاره به كافران كر لالند و چشمها و گوشهايشان كور و كر است و زيبايي عالم معنا را نمي‏بينند، اينان همچون سنگ سخت گشته‏اند و جز به دنيا نمي‏انديشند و به همين خاطر نقش دنيا بر سرشان است.

مشبه:
پيغمبر اكرم (صلي الله عليه و آله) كه كفار را دعوت به حق مي ‏نمايد.
مشبه به:
چوپاني كه گله گوسفندان را با نهيبش هدايت مي ‏كند.
وجه شبه و توضيح:
افراد كافر و ناداني كه در برابر هيچ حقيقتي تسليم نمي ‏شوند و تنها به سنّتهي غلط قومي خود چسبيده‏اند و ندي هيچ نادي دلسوزي بر آنها كارساز نمي ‏شود، به گوسفندان و حيواناتي تشبيه شده‏اند كه از فريادهي چوپان جز سر و صدايي كه موجب تحريك آني آنها مي ‏شود، چيز ديگري نمي ‏فهمند. و مَثَل پيامبر در دعوت كفار، نيز مثل آن چوپاني است كه گله خود را نهيب مي ‏زند ولي گوسفندان تنها صدايي بي ‏مفهوم را مي ‏شنوند. كفار نيز چون راههي فهم مطلب را همچون شخص كر و كور و لال بر خود بسته بودند، نه چيزي از سخنان دلسوزانه پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) مي ‏فهميدند و نه مطلب درستي بري گفتن داشتند.