تبیان، دستیار زندگی

اگر مال حلال با مال حرام بطوري مخلوط شود كه انسان نتواند آنها را ازيكديگر تشخيص دهد و صاحب مال حرام و مقدار آن ، هيچ كدام معلوم نباشد، بايدخمس تمام مال را بدهد و بعد از دادن خمس ، بقيه مال حلال مي شود.

اگر مال حلال با حرام مخلوط شود و انسان مقدار حرام را بداند ولي صاحب آن را نشناسد، بايد آن مقدار را به نيت صاحبش صدقه بدهد و احتياطواجب آن است كه از حاكم شرع هم اذن بگيرد.

اگر مال حلال با حرام مخلوط شود و انسان مقدار حرام را نداند ولي صاحبش را بشناسد، بايد يكديگر را راضي نمايند و چنانچه صاحب مال راضي نشود، در صورتي كه انسان بداند چيز معيني مال اوست و شك كند كه بيشتر از آن هم مال اوهست يا نه ، بايد چيزي را كه يقين دارد مال اوست به او بدهد، و احتياط مستحب آن است مقدار بيشتري را كه احتمال مي دهد مال اوست به او بدهد.

اگر خمس مال حلال مخلوط به حرام را بدهد و بعد بفهمد كه مقدار حرام بيشتر از خمس بوده ، چنانچه مقدار زيادي معلوم باشد، بنابر احتياط واجب مقداري را كه مي داند از خمس بيشتر بوده ، از طرف صاحب آن صدقه بدهد.

اگر خمس مال حلال مخلوط به حرام را بدهد، يا مالي كه صاحبش رانمي شناسد به نيت او صدقه بدهد، بعد از آنكه صاحبش پيدا شد بنابر احتياطواجب بايد به مقدار مالش به او بدهد.

اگر مال حلالي با حرام مخلوط شود و مقدار حرام معلوم باشد و انسان بداندكه صاحب آن از چند نفر معين بيرون نيست ولي نتواند بفهمد كيست ، به احتياطواجب بايد از تمام آنان تحصيل رضايت نمايد، و اگر ممكن نگرديد بايد قرعه بيندازد و به نام هر كس افتاد مال را به او بدهند.