- گره به باد مزن گر چه بر مراد رود
- كه اين سخن به مثل باد با سليمان گفت
-
واژه نامه
- سليمان :
نماد شاهي با حشمــــت و جلال و خوشگذران
English Translation :
Fix not a knot on the wind (rely not on the world) though, on thy object, it favorably blow,
First Mesra Translation:
For to Sulaiman this speech, as a proverb, the wind,-- uttered
Second Mesra Translation:
شرح بيت
**- به باد اعتماد مكن اگرچه مطابق ميل تو بوزد; اين سخني است كه مور به عنوان مثال به سليمان گفت ،گره به باد زدن : يعني عزم كاري ممتنع كردن ، به چيز سستي تكيه كردن ، امير خسرو دهلوي گويد:متاع جهان هست باد وزان گره برزدن باد را چون توانبر مراد رفتن باد: يعني گردش روزگار طبق آرزوي كسي بودن ،و با اشاره به سليمان مي خواهد بگويد با اينكه باد به مراد سليمان مي وزيد و در اختيار او بود، سلطنتش پايدار نماند، پس بر گردش روزگار نمي توان تكيه كرد گرچه مدتي مطابق ميل انسان باشد،برچيده اي از اين قصه چنانكه در قصه هاي پيامبران آمده بدين قرار است :[مورچه پرسيد] ديگر چه خواستي ؟[سليمان گفت ] باد را به فرمان من كرده است تا تخت مرا هر بامداد بردارد به ساعتي يك ماهه راه مي برد و باز به ساعتي باز آورد و نيز هر چه فرمايم آن كند،ـ مورچه گفت يا سليمان معني اين مي داني ؟ـ [سليمان ] گفت نهـ [مورچه ] گفت معني اين است كه حق تعالي به تو نموده است كه همه دنيا كه ترا داده ام چون مرگ آيد به دست تو بادست و بس ، سليمان بگريست ، دانست كه همچنان است كه او گويد،پس حاصل سخن مورچه به سليمان اين است كه به فرمانبرداري باد اعتماد مكن ـ گره به باد مزن ـ زيرا همه جلال و شوكت تو فناپذير است ،و نيز اشاره دارد به اين قسمت از سخنان سليمان با مور آنجا كه سليمان گفت مرآن موران را كه شما را از ما چه بيم بود كه ما در هوائيم و شما در زمين ـ امير موران در جواب گفت : آري تو در هوائي لكن ملك اين جهان را بقا نيست ، ما امن نه ايم كه از نفس تا نفس ملك ترا زوال آيد و بر زمين افتي و ما كوفته كرديم ،اينجا نيز حاصل سخن مور اين است كه با اينكه تو بر مركب باد سواري هر لحظه ممكن است اجلت برسد، و وقتي مُردي ديگر باد در اختيارت نيست ، و بر سر ما مي افتي ، پس سوار بودن بر باد هم وضع قابل اعتمادي نيست ،حاصل معني بيت به هر دو تعبير اينكه اگر كار دنيا چندي بر وفق مراد تو بود فريفته مشو، كه استوار نخواهد ماند، چنانكه مور به عنوان مثال به سليمان گفت كه اگر باد به مراد تو بوزد بر آن اعتماد مكن ، **
