- چشم حافظ زير بام قصر آن حوري سرشت
- شيوه جنات تجري تحتها الانهار داشت
-
واژه نامه
- جنات :
جمــــع جنة است به معني بــــاغ پر درخت
English Translation :
Below the roof of the palace of that beloved of Huri-natures the eye of Hafiz
First Mesra Translation:
The way of paradise, beneath which streams are flowing,-- held.
Second Mesra Translation:
شرح بيت
**- چشم حافظ زير بام قصر آن ياري كه خلقت حوران بهشتي داشت ، حالت باغهاي پردرختي را داشت كه از زير آنها ـ زير درختان آنها ـ جويها روان است ،جنات : جمع جَنَة است به معني باغ پردرخت ،مصراع دوم اشاره دارد به آيه 75 از سوره نسا(4) ،،، سَنُدخِلُهُم جَنات تَجري مِن تَحتِهَا الاَنهارُ خالدين َ فيها اَبَداُ،،، (به زودي آنها را در باغهائي در آورديم كه نهرها از زير درختان آنها جاري است ، و در آنها زندگاني جاويد كنند،،،) حاصل معني اينكه چشم حافظ از زير بام به قصر معشوق نگاه مي كرد و اشك مي ريخت ، و اشك ، مانند آب روان كه از زير درختان باغ جاري باشد از چشم حافظ جاري بود،اين معنائي است كه بر حسب كلمات بيت فهميده مي شود، زيرا چشم ِ حافظ فاعل ِ داشت در مصراع دوم است ، و به اين حساب چشم به باغهائي تشبيه شده كه جويبار از زير درختان آنها جاري است ، دو چشم حافظ ، جنات يا باغها; و مژه ها درختان تصور شده اند كه اشك از زير آنها مثل جوي جاري است ، چنانكه بيت زير نيز انعكاس همين تصور است :ازبن هرمژه ام آب روان است بيا اگرت ميل لب جوي و تماشا باشداين معنائي است كه چنانكه گفتيم با حساب كلمات بيت به دست مي آيد، اما معناي كلي متبادر به ذهن اين كه در حالي كه چشم حافظ زير بام قصر معشوق اشك مي ريخت ، قصر معشوق شبيه به جنت ، يعني بهشتي شده بود كه جويها از زير آن جاري باشد، **
