- حافظ مكن انديشه كه آن يوسف مه رو
- بازآيد و از كلبه احزان بدرآيي
-
واژه نامه
English Translation :
Hafiz! think not that that Yusuf, moon of face (the beloved)
First Mesra Translation:
Again cometh (to thee); and that, from the hut of sorrow,-- thou comest forth.
Second Mesra Translation:
شرح بيت
**- حافظ فكر و خيال مكن ، زيرا آن يوسف زيباروي برمي گردد و تو از كلبه احزان بيرون مي آئي ،كلبه احزان : كلبه پر از غم و اندوه و كنايه از خانه يعقوب پدر يوسف است ،بيت اشاره دارد به داستان حضرت يوسف و دوري او از پدر و گريستن يعقوب در فراق فرزند، در كلبه احزان ، اما يوسف در مصر در مقام عزيزي مصر از جهان رفت و در هيچ روايتي ديده نشده است كه به كنعان نزد پدر خود يعقوب باز آيد، جاي ديگر هم در غزل :يوسف گمگشته بازآيد به كنعان غم مخور كلبه احزان شودروزي گلستان غم مخورهمين اختلاف در سخن حافظ با متن قرآن و روايات تاريخي ملاحظه مي شود، مگر اينكه بگوئيم باز آمدن يوسف به كنعان را بر مبناي قصص قرآن نگفته ، اميدي است كه مي دهد، البته اين نيز نمي تواند توجيه درستي باشد زيرا وقتي نويسنده اي به يك قصه معروف تاريخي اشاره مي كند نمي تواند از آنچه در اصل قصه واقع شده و در ميان مردم شهرت يافته تجاوز كند، زيرا قهرمان هاي قصه هر كدام سمبل يك صفت خاص شده اند، شاعر مي تواند قهرمان مناسب مقام را از ميان آنها انتخاب كند نه اينكه جريان حوادث را عوض كند يا نقش قهرمان قصه را تغيير دهد; چنانكه خود حافظ نيز در موارد گوناگون ضمن استـفاده از روايـات تـاريخي مـثـل قصـه هـاي سليمان و داود و اسكندر و خضر و رستم ،،، اين اصل را رعايت كرده است ، بر اين بنده معلوم نشد چگونه در اين مورد از اين قاعده منطقي و عمومي تجاوز كرده است ، **
