- اگرت سلطنت فقر ببخشند اي دل
- كمترين ملك تو از ماه بود تا ماهي
-
واژه نامه
- تو :
از ضماير سمبليك حافظ است كه گاه فقط با يك معشوق زنده و زيـبا از نوع انسان ، وگاه با خداي عرفاني ــ اصل وحدت وجود ــ قـابل انطباق است ، و گاه مستعار بديع و گسترده اي است كه هردو مفهوم را در بر مي گيرد
- دل :
سرچشـــمه جريـــان خون در بــدن است
- فقر :
در لغــــــت به معـــني احــــــتياج و تـنـگـدسـتـــي است و در اصطـــلاح صوفـــيان نيـــازمنـــدي به خــــدا و بي نيـــازي از غـــير اوست
English Translation :
O heart! if thee, the kingdom of poverty, they give,
First Mesra Translation:
Thy least territory will be from the moon (above) to the fish (beneath supporting the earth).
Second Mesra Translation:
شرح بيت
**- اي دل اگر سلطنت فقر به تو ببخشند; كمترين قلمرو سلطنت تو از ماه تا ماهي است ،قدما معتقد بودند كه زمين بر روي شاخ گاوي است و آن گاو بر پشت ماهي قرار دارد، پس مقصود از ماه تا ماهي از اوج آسمان تا پائين ترين نقطه زمين است ، و در باب فقر بعضي گويند فقر عبارت از فناء في اللّه است و اتحاد قطره با دريا، در كلمات بابا طاهر آمده است : فقر حقيقي قطع نظر نمودن از جميع اسباب و اكتفا نمودن به مسببات مي باشد، چنين است كه مقام فقر را در بيت به سلطنت يعني بي نيازي از همه مقامات دنيوي تعبير كرده ، مي گويد اگر به چنين مقامي برسي عرصه پادشاهي تو از اوج آسمان تا اعماق زمين است ،**
