- نه هر كاو نقش نظمي زد كلامش دلپذير افتد
- تذرو طرفه من گيرم كه چالاك است شاهينم
-
واژه نامه
- طرفه :
تازه ، مطبوع ، شگفت آور
- نقش :
تصوير، اثـــر، آلت بادي كوچكي بوده كه صداي پـــرنده را تـــــقـليد مي كرده ، مثــل تيــپـچه در شـــكار بـــلدرچــــــين
English Translation :
Not pleasing appeared the writing of every one, who a versified picture, expressed:
First Mesra Translation:
A rare partridge (lustrous verse), I take; for swift is my royal falcon (the poet's high genius).
Second Mesra Translation:
شرح بيت
**- نه هر كسي كه شعري زمزمه كرد سخنش دلپذير خواهد بود; تذرو زيبا را من صيد مي كنم كه شاهينم چالاك است ،نقش چنانكه پيش از اين گفته شد به معني نوعي آلت بادي است كه از پشت پرده صداي پرنده را تقليد مي كند، شبيه تيپچه در شكار بلدرچين ; و نقش نظ م زدن مراد زمزمه كردن شعر است : خواندن شعر مثل زمزمه نقض در شكار تذرو،تذرو: نوعي قرقاول است ; و تذرو ط رفه يعني تذرو زيبا و كم نظ ير; تذرو ط رفه گرفتن مجازاً مضامين عالي صيد كردن و اشعار نغز سرودن ،شاهين : باز شكاري است و در بيت كنايه از ط بع و قريحه ; و چالاك است شاهينم يعني ط بع شعرم آماده و پركار است ،ط رح تصوري شاعر در بيت اين صحنه شكار است كه شكارچي با زمزمه نقش كه معمولاً پشت پرده منقشي صورت مي گيرد، تذرو را به سوي خود مي كشد و آنگاه شاهين را رها مي كند تا تذرو را صيد كند،مي گويد نه هر كسي كه شعري زمزمه كرد، موفقيت را صيد خواهد كرد، تذرو موفقيت را من با زمزمه شعر خود صيد مي كنم زيرا شاهين ط بعم را كه به سوي اين تذرو پروا مي دهم چالاك و تيز پرواز است ،نقش زدن در لغت نامه نوشتن و نگاشت معني شده و همين بيت حافظ به عنوان شاهد معني براي آن نقل شده است ، اينكه نقش زدن معني نگاشتن دارد صحيح است اما اينكه در اين بيت حافظ به معناي نگاشتن باشد درست نيست و اين بيت نمي تواند بر اين معني شهادت دهد زيرا مصراع دوم كه مكمل معني مصراع اول است حاكي از اين است كه تذرو با اين بيت نقش به سوي شكارچي مي آيد و نقش زدن در معناي نگاشتن نمي تواند چنين اثري و مفهومي داشته باشد، در بيت زير نيز:داده ام باز نظ ر را به تذروي پرواز بازخواند مگرش نقش وشكاري بكندكه موضوع نقش و تذرو مط رح است باز هم نقش به معني زمزمه و تغني است ، **
