- سر به آزادگي از خلق برآرم چون سرو
- گر دهد دست كه دامن ز جهان درچينم
-
English Translation :
Above the people, my head in freedom, like the (lofty) cypress, I uplift,
First Mesra Translation:
If it be possible that, away from the world, my skirt, I may pluck.
Second Mesra Translation:
شرح بيت
**- اگر ميسّر باشد كه از دنيا كناره بگيرم ، مثل سرو سر خود را با سرفرازي و آزادگي بلند مي كنم ،دامن در چيدن يا دامن برچيدن يعني دامن خود را جمع كردن ، و چون شاخه هاي سرو گرد ساقه آن جمع شده اند به كسي تشبيه شده كه دامن خود را بالا زده است ، دامن در چيدن مجازاً به معناي كناره گيري و اعراض كردن از خلق است ، كه در بيت به اين هر دو معني نظ ر دارد،مي گويد اگر بتوانم مانند سرو دامن خود را جمع كنم - از خلق كناره بگيرم - مانند سرو آزاد و سرفراز خواهم شد،در اين رباعي خيام آزادي سرو و سوسن به خوبي توجيه شده است :داني زچه روي اوفتادست وچه راه آزادي سرو و سوسن اندر افواهكين دارد ده زبان وليكن خاموش وآن راست دوصددست وليكن كوتاه **
