- چو لاله در قدحم ريز ساقيا مي و مشك
- كه نقش خال نگارم نمي رود ز ضمير
-
واژه نامه
- مشك :
ماده اي معطر وسياهرنگ كه از نافه آهو به دست مي آيد
- نقش :
تصوير، اثـــر، آلت بادي كوچكي بوده كه صداي پـــرنده را تـــــقـليد مي كرده ، مثــل تيــپـچه در شـــكار بـــلدرچــــــين
English Translation :
O Saki! into my cup, pour pure wine like the (ruddy) tulip,
First Mesra Translation:
That, from my mind, depart not the picture of the idol's mole.
Second Mesra Translation:
شرح بيت
**- ساقي ، مثل لاله كه شراب آميخته به مشك در قدح خود دارد، در قدح من هم چنان شرابي بريز; زيرا نقش خال معشوق از دلم نمي رود،ابتدا تصاوير خيال را روشن كنيم ، سه تصوير را با هم مقايسه كرده : لاله ، قدح ، دل (ضمير)، كاسه لاله را به قدح شراب تشبيه كرده ، و با توجه به اينكه در جام شراب دانه مشك مي ريختند تا معط ر شود، سياهي درون لاله را با آن دانه مشك مقايسه نموده است ; و از سوي ديگر ضمير يا دل خود را، به مناسبت خوني كه در آن است ، به جام شراب و نقش خال معشوق را كه در دلش افتاده به دانه مشك كف جام تشبيه كرده ، آنگاه اين دو جام ، يعني جام دل خود و جام لاله را با هم مقايسه كرده ، مي گويد چون نقش خال معشوق از ضميرم پاك نمي شود، و از اين جهت به كاسه لاله شباهت دارد، پس در شرابي كه در قدحم مي ريزي دانه مشك بريز تا قدحم نمودار ضميرم باشد،مجموعاً سه تصوير به موازات يكديگر آمده و با هم مقايسه شده اند: كاسه لاله با قدح شراب ، داغ درون لاله با دانه مشك كف قدح ، و اين دو، يعني كاسه لاله و قدح شراب ، با دل شاعر در حالي كه نقش خال معشوق در آن منعكس شده است ،خلاصه معني بيت اينكه نقش خال معشوق از دلم محو نمي شود شرابي در قدحم بريز كه دانه مشك در آن باشد تا باده مشكبو شود، مرا كه نقش خال معشوق از دلم نمي رود لحظ اتي بيخود گرداند، نيز تا مشابهت قدح با دل ، بيشتر سرخوشم كند - يا اين مشابهت مردم را متوجه سازد كه در ضميرم چه مي گذرد، **
