- هزار نكته باريك تر ز مو اينجاست
- نه هر كه سر بتراشد قلندري داند
-
واژه نامه
- هزار :
هزاردســــتان ، سار سياه كه چـنانكه معروف است نـــغمه پرندگان ديگر را تـقليد مي كند و از آن جهت آن را هزاردســــتان گفــــته اند
English Translation :
Here, finer than a hair, are a thousand (subtle) points:
First Mesra Translation:
Not every one who shaveth his head the work of a Kalandar-- knoweth.
Second Mesra Translation:
شرح بيت
**- هزار معني باريكتر از مو اينجاست ; نه هر كسي كه سر خود را تراشيده آئين قلندري را مي داند،قلندر: در لغت به معني درويش لاابالي است ; هر يك از اعضاي فرقه قلندريه نيز به همين نام ناميده مي شوند، و قلندريه نام فرقه اي از صوفيان افراطي است ، استاد فروزانفر در تعريف اين فرقه مي نويسد: قلندران يا قلندريه كه از ملامتيه منشعب شده اند از اين هم پيش تر رفتند و امور منافي شرع را براي قهر نفس روا داشتند، اين طايفه در شعر و ادب فارسي تأثير فراوان بجا گذاشته اند، قلندريات سنائي كه در آنها نوعي بي پروائي و بي اعتنائي به ظواهر شرع مشهود است ، روش قلندران را منعكس مي كند، اصطلاحات مي ، ميكده ، پير مغان ، مغبچه و يا ذكر كليسا در برابر مسجد و راهب در مقابل واعـظ و انتقـاد رياكـاري و زهـدفـروشي و ترجيح باده گساري بر طاعت ريائي آثاري است كه از روش ملامتي و قلندري در شعر فارسي رسوخ يافته است ، دكتر غني در تاريخ تصوف در اسلام گويد از مميزات قلندريه يكي تراشيدن موي سر و ريش و سبلت و ابرو بوده است ،، و اشاره بيت به قرينه سر تراشيدن كه رسم قلندريه بوده ، به همين فرقه است ،پس خلاصه معني اينكه : براي رسيدن به مقام قلندري ــ ورود در فرقه قلندريه ــ تنها تراشيدن موي سر كافي نيست بلكه بايدنكته ها و ظرافتهاي بسياري را كه آداب اين فرقه مقرر كرده ، رعايت كرد، **
