تبیان، دستیار زندگی

بیش از سی سال از عمر انقلاب اسلامی گذشت. زمان چه سریع می گذرد! به سرعت باد. همین چند روز پیش بود انگار. زمان آموزگارِ بزرگ انسان هاست. در کلاس این معلم بس حوادث و رخدادها که بر گوشِ جان می نشیند و مجموعه ای از معرفت و آگاهی، عبرت و اندرز را عرضه می دارد. همیشه یک نفر در مرکز تحولات عظیم تاریخ است. بدون شک نام امام روح ا... خمینی(ره) بر بلندای تاریخ ایران می درخشد. نامی که حادثه ساز بزرگ تاریخ است. راستی امام را چقدر می شناسیم؟
امام روح الله الموسوی الخمینی رهبر کبیر و بنیانگذار نظام مقدس جمهوری اسلامی در 20 جمادی الثانی 1320 هجری قمری، برابر با 1280 هجری شمسی که مصادف با سالروز ولادت با سعادت بزرگ بانوی اسلام حضرت فاطمه ی زهرا (س) بود، در شهر خمین دیده به جهان هستی گشود و بعد از عمری خدمت صادقانه به اسلام و مسلمین در تاریخ 14 خرداد 1368 دار فانی را وداع گفت و چشم از جهان هستی بربست.
دوران کودکی و نوجوانی امام در حال و هوای دهه های آخر حکومتِ بی کفایت قاجار، و روی کار آمدن رضاخان میرپنج به دست استعمار، و ایجاد اغتشاشِ داخلی در کشور و رواج مذهب ستیزی، گذشت.
ایشان ایام کودکی و نوجوانی را در خمین سپری کرد و تحصیلات حوزوی خویش را در این شهرستان آغاز نموده، در سن 19 سالگی بواسطه داشتن روح تشنه و جستجوگر، راهیِ حوزه ی علمیه اراک شد (که در آن هنگام از حوزه های بزرگ دینی به شمار می رفت و تحت زعامت و سرپرستی مؤسس حوزه ی علمیه ی قم مرحوم آیت ا... العظمی حاج عبدالکریم حائری یزدی اداره می شد، که از مجتهدین حوزه علمیه ی نجف اشرف، و از شاگردان برجسته ی حوزه ی درس مرحوم میرزای شیرازی بود.
در سال 1300 شمسی آیت ا.. حائری از اراک مهاجرت کرد و تحت الطاف الهی موفق شد حوزه ی علمیه قم را تأسیس کند.
امام (ره) در پی استاد، حوزه ی اراک را ترک کرد و در حوزه ی علمیه قم پایه های علمی و فقهی را تکمیل نمود و در محضر مرحوم آیت ا... شیخ علی اکبر یزدی (حکیم) در علم هیأت مهارت یافت و آنگاه از محضر استاد مرحوم آیت ا... شاه آبادی متون مختلف عرفان، حکمت و فلسفه را فرا گرفت و در دریای علوم اسلامی غوطه ور شد.
در سال 1305 خورشیدی سطوح را به پایان رساند و به درجه ی اجتهاد نایل شد. در سال 1308 با دخت مکرمه ی مرحوم آیت ا... حاج میرزا محمد شقفی تهرانی ازدواج کرد و ثمره ی این ازدواج دو پسر و سه دختر بود.
حضرت امام خمینی (ره) در سال 1307 در حالی که فقط 27 سال داشت تدریس فلسفه را آغاز کرد. در همین ایام کتاب «کشف الاسرار» را که در خصوص نقشه های استعمار و دین ستیزان بود، منتشر ساخت.
در اواخر این دوره بود که با رحلت مرجع عالیقدر تشیع حضرت آیت ا... العظمی بروجردی، حضرت آیت ا... خمینی از سوی فضلای حوزه علمیه قم و دیگر بلاد ایران به زعامت و مرجعیت برگزیده و معرفی شد و کمی بعد همزمان با اوج گیری رفتارهای ضد اسلامی و ضد ملی رژیم پهلوی مبارزات حضرت امام (ره) وارد مرحله ای جدید گردید.
در سال 1340 ه.ش با تشکیل انجمنهای ایالتی و ولایتی و طرح لوایح شش گانه ی شاه- که خود وسیله ای برای تثبیت حکومت امریکا در ایران بود- امام به مخالفت جدی و قاطع پرداخت.
سخنرانی ها و مواضع تند انتقادی امام علیه امریکا و اسرائیل و دست نشانده ی آن ها- محمدرضا پهلوی- ادامه داشت تا اینکه حادثه ی اسفناک نیمه ی خرداد 42 بوقوع پیوست. در این روز هزاران نفر از مسلمانان انقلابی آماج گلوله های سفاکان پهلوی شدند، و خودِ امام در سحرگاه آن روز دستگیر شده و از قم به زندان عشرت آباد تهران منتقل شد. بعد از آزادی از زندان، سخنرانی های افشاگرانه ی ایشان به مخالفت با «کاپیتولاسیون» و حمایت اقشار مختلف مردم انقلابی ایران از امام، پشت حکومت سفاک شاه را لرزاند و مجبور شد وی را به ترکیه تبعید نماید.
پس از مدتی حکومت ترکیه به دستور شاهِ ایران، امام را به نجف منتقل کرد و قریب پانزده سال اجباراً در حوزه ی نجف اقامت گزید و از همانجا عهده دار رهبری فکری و ارشادی مردم بود. مهمترین حوادث این دوران با مهمترین حوادث نهضت اسلامی تا پیروزی انقلاب منطبق است.
حضرت امام طی این دوران مجموعه ای از مبارزات سیاسی، مذهبی را آغاز کرد و پس از 15 سال دوری از وطن زمینه ساز نهضتی شد که با ترکیدن بُغض ملت در سال 1356 بر اثر انتشار یک مقاله ی موهن در روزنامه ی اطلاعات به ساحَت مقدس حضرت روح الله، به سرعت سر بر آورد. مضافاً با شهادت فرزند برومند ایشان آیت الله سید مصطفی خمینی، مجالس ترحیم با شکوهی در سال 56 برپا شد که شخصیت امام را بیش از پیش مطرح ساخت و موجب انتقال ایشان از نجف به فرانسه گردید و این در حالی بود که احساسات مذهبی مردم به اوج خود رسیده و کنترل از دست رژیم خارج گشته بود.
هر چقدر تاریخ به اواخر سال 57 نزدیک می شد، تظاهرات و راهپیمایی های کوبنده ی مردم انقلابی ایران شدت می یافت و همین طور جنایات و آدم کشی های مزدوران رژیم پهلوی اوج می گرفت تا سرانجام شاه تصمیم به فرار از وطن گرفت. و در تاریخ 26 دی ماه 57 فرار را بر قرار ترجیح داد.
حضرت امام در دوازدهم بهمن 57 به ایران وارد شد و بزرگترین استقبال تاریخ از ایشان انجام شد.
روز 12 بهمن هواپیمای ایرفرانس حامل امام (ره) در فرودگاه مهرآباد تهران بر زمین نشست و ایشان از فرودگاه مستقیماً به بهشت زهرا رفت. ساعت ها طول کشید تا این فاصله طی شد. جمعیتِ استقبال کننده در طول 33 کیلومتر از فرودگاه تا بهشت زهرا را بین 4 تا 8 میلیون نفر تخمین زده اند.
سخنرانی تاریخی امام در بهشت زهرا پشتِ حکومت بختیار- آخرین نخست وزیر شاه- را لرزاند و او را مجبور به فرار از کشور نمود.
تاریخ ایران، دهه ی فجر پیروزی انقلاب ( از 12 تا 22 بهمن 57) را با خطی زرین نگاشته است، که امام در رأس این حرکت عظیم جهانی بود.
دفترِ عمر رژیم سراسر ظلم و جور 2500 ساله ی شاهنشاهی در روز 22 بهمن در هم پیچیده شد.
از بهمن 57 تا خرداد 1368 حضرت امام نظام جمهوری اسلامی را تثبیت نمود و نهادهای قانونی آن را متشکل و مجرب ساخت.
سرانجام در چهاردهم خرداد 68 شمع وجود مقدس امام به خاموشی گرایید. با غروب جسمانیِ خورشید وجود امام (ره) بی نظیرترین وداع یک ملت با رهبرش در طول تاریخ بشر در مصلای بزرگ تهران طی سه روز صورت گرفت و اُمتی عاشق، پاسخی عاشقانه به رهبری عاشق و با اخلاص را به نمایش گذاشت.
تردیدی نیست که نام امام خمینی (ره) در تاریخ بشریت و تاریخ ایران چون ستاره ای درخشان باقی خواهد ماند. ستاره ای که باعث حرکتِ جهانی اسلام شد.

«ای آمرزنده ی هرچه گناه، به نور تو بود که ما هدایت شدیم و به کمک فضل تو به قله ی استغنا رسیدیم و شب و روز را در بستر نعمت های تو گذراندیم. اینکه این کوله بار گناهان ماست پیش روی تو و این هم دست های توبه و استغفار ماست که به سوی تو دراز شده. تو با نعمت هایت دست دوستی به سوی ما دراز کردی، ولی ما با گناهانمان به آتش دشمنی دامن زدیم. از یک سو خوبی های تو بود که بر فرود می آمد و از این سو بدی های ما بود که به سوی تو صعود می کرد. تو از ازل، خداوند کریم بوده ای و همیشه چنین خواهی بود.
این ها فرازی از دعای ابوحمزه ی ثمالی است؛ طولانی ترین دعای سحر ماه مبارک رمضان که ابو حمزه ی ثمالی آن را از امام سجاد (ع) نقل کرده است. او مردی از کوفه بود. علت شهرت او به ثمالی، سکونتش در محله ی قبیله ی ثماله است. او از محضر چهار امام ( امام سجاد، امام محمد باقر، امام صادق و امام موسی کاظم(ع)) کسب فیض کرده است. مقام و موقعیت او در نزد امام صادق (ع)آن چنان بود که امام او را سامان عصر خود نامید و خطاب به او فرمود: «هرگاه تو را می بینم، احساس آرامش می کنم.»(1) امام رضا (ع) همه او را لقمان عصر خود نامیده است.(2) ابوحمزه از اصحاب خاص امام سجاد (ع)بود، نزدیکی او با امام سجاد(ع) به حدی بود که از محل دفن حضرت علی (ع) آگاه بود. مرقد حضرت علی (ع) تا دوره ی حکومت «هارون الرشید» که هم زمان با امامت امام صادق (ع) می باشد، مخفی بود؛ چون امکان اهانت و بی احترامی به پیکر آن امام وجود داشت. اما آنچه باعث ماندگاری نام ابوحمزه شد، نقل دعایی است که امام سجاد(ع)آن را در سحرهای ماه مبارک رمضان می خوانده است. علت نام گذاری به دعا ابوحمزه ی ثمالی برای این است که او روایتگر آن بوده است.

پی نوشت ها :
 

1.سفینه البحار، ج2، ص440.
2.رجال نجاشی، ص83.
 

منبع:نشریه انتظار نوجوان شماره 73