عبدالحسین شاهوردی، معاون آموزشی و پژوهشی پژوهشکده رویان در مورد
دستاوردهای این پژوهشکده طی ۲۰ سال فعالیتش به خبرنگار فارس گفت: پژوهشکده
رویان از سال ۱۳۷۰ بعد از اجرای یک پروژه تحقیقاتی شکل گرفت و در ابتدای
تاسیس مرکزی به نام موسسه رویان دغدغهاش این بود که روی مباحث ناباروری که
در آن زمان دومین گروه بیماران اعزامی برای معالجه به خارج از کشور را
داشت کار کند.
فقط 10 درصد زوجین نابارور در کشورهای خارجی نتیجه میگرفتند
وی اضافه کرد: بحث باروری از یک طرف مسائل فرهنگی دارد و از طرف دیگر
میزان موفقیت در میزان مراجعات خارج از کشور چندان بالا نبود و با هزینه
سنگینی که خانوادهها متحمل میشدند شاید میزان موفقیت کمتر از ۱۰ درصد
بود.
وی گفت: در ایران تا سال ۱۳۷۰ تجربهای در مورد درمان ناباروری وجود
نداشت که همزمان در یزد و تهران در این راستا گامهایی برداشته شد و موسسه
رویان به عنوان اولین مرکز در تهران و دومین مرکز در کشور کار خود را در
زمینه درمان ناباروری آغاز کرد.
بیش از 400 زوج نابارور خارجی سالانه در رویان درمان میشوند
معاون آموزشی و پژوهشی پژوهشکده رویان پیشرفت در زمینه ارائه خدمات
ناباروری را طی دو دهه اخیر چشمگیر دانست و افزود: نزدیک به ۷۰ مرکز در حال
حاضر خدمات درمان ناباروری را در سطح کشور ارائه میکنند؛ اکنون نه تنها بیمار ایرانی برای درمان ناباروری به خارج از کشور مراجعه نمیکند بلکه سالانه بیش از ۴۰۰ زوج خارجی برای درمان ناباروری در پژوهشکده رویان به ایران میآیند.
تمایل مسلمانان برای درمان در مراکز پایبند به مسائل اخلاقی
وی حضور بیماران خارجی در کشور را ارز آور برشمرد و گفت: نکته دیگر
اعتمادی است که در مورد درمان نسبت به ما بهوجود آمده است بهخصوص
مسلمانان که یک تعصب مذهبی دارند و مایلند در مرکز پزشکی اسلامی درمان شوند
چرا که مباحث درمان ناباروری سرفصلهای شرعی و اخلاقی را هم به دنبال دارد
و مسلمانان مایلند به مرکزی مراجعه کنندکه به این مسائل پایبند باشد.
شاهوردی اضافه کرد: اکنون آخرین تکنیکهای درمان ناباروری در کشور ما ارائه می شود
و با توجه به اینکه سالها روی سلولهای جنینی در بحث ناباروری کار کردهایم
توانستهایم وارد مبحث سلولهای بنیادی و استفاده از سلولهای جنینی هم
بشویم.
وی به تاریخچه تشکیل علوم سلولیهای بنیادی در دنیا اشاره کرد و گفت: اولین لاین سلولهای بنیادی در سال ۱۹۹۸ مطرح شد و ما از ۲۰۰۳-۲۰۰۴ موفق شدیم سلول بنیادی جنینی را در ایران تولید کنیم؛ اتفاق خوبی که در آن زمان رخ داد این بود که بتوانیم از سلول بنیادی برای سلول درمانی هم استفاده کنیم.
شاهوردی تصریح کرد: ما اگر تحقیقی در زمینه ناباروری انجام میدهیم در
کنارش مرکز خدمات ناباروری را داریم و اگر تحقیقی را در زمینه سلول بنیادی
انجام میدهیم در مرکز سلولدرمانی مورد استفاده قرار میگیرد.
وی گفت: این مجاورت دانش و کاربرد دانش سبب شده تا تحقیقات ما کاربردی
باشد به عنوان مثال اکنون بانک سلولهای بنیادی را داریم که تعداد قابل
توجهی سلولهای بنیادی در ردههای مختلف از جمله جنینی، بزرگسال و سلولهای
بنیادی خون بندناف در آن وجود دارد.
استفاده از سلولهای بنیادی در درمان بیماریهای صعبالعلاج
معاون آموزشی و پژوهشی پژوهشکده رویان به این نکته اشاره کرد که سعی
کردیم در ابتدا از سلولهای بنیادی بر روی حیوانات استفاده کنیم و سپس با
رعایت اصول اخلاقی در زمینه درمان بیمارهای صعبالعلاج انسان از آن بهره
ببریم.
وی اضافه کرد: همچنین در زمینه قلب، کبد، استخوان، غضروف، نخاع، پوست و سوختگیهای قرنیه تجربههای خوبی داشتیم که اکنون در مرحله کارآزمایی است و نتایج خوبی را هم نشان میدهد و امیدواریم بتوانیم از این روشها در درمان درد بیماران صعبالعلاج استفاده کنیم.
این متخصص جنین شناسی ادامه داد: در زمینه فاکتورهای رشد و پروتئینهای
نوترکیب آزمایشهای زیادی انجام شده و هزینه زیادی برای آن پردختهایم تا
بتوانیم این فاکتورها در مجموعه رویان تولید کرده و مصرف خود را تامین
کنیم.
دانش حیوانات شبیه سازی شده در خدمت صنعت دامپروری
شاهوردی تاکید کرد: همانند سازی و حیوانات تراریخته (trans gene) از دیگر تجربیات رویان در زمینه بیوتکنولوژی بود که "رویانا" به عنوان اولین حیوان شبیهسازی شده در منطقه تولید شد که فقط تولید این حیوان برای ما مدنظر نبود بلکه کسب دانش فنی در این روش برای ما حائز اهمیت بود و بعد از آن "حنا" بزغاله شبیهسازی شده، "بنیانا" و "تامینا" گوسالههای شبیهسازی شده را داشتیم و در نهایت این تکنولوژی در خدمت صنعت دامپروری کشور قرار گرفت.
احیای نسل حیوانهای منقرض شده از طریق شبیه سازی
وی ادامه داد: در حال حاضر از این روش برای حیواناتی که دارند از بین
میروند یا نسلشان منقرض میشود استفاده میکنیم بدین ترتیب که زمانی که
حیوان به کشتارگاه میرود تخمکهایش را جدا میکنیم و در محیط آزمایشگاه به
بلوغ میرسانیم بعد از تشکیل جنین خوب آن را به دامهای جدید منتنقل
میکنیم که خود همین کار نسل حیوان را حفظ میکند.
تولید داروهای نوترکیب از طریق حیوانات تراریخته در کشور
معاون آموزشی و پژوهشی پژوهشکده رویان در مورد حیوانات تراریخته گفت:
حیوانات تراریخته حیواناتی هستند که یک ژن انسانی در مجموعه ژنهای آنها
قرار میگیرد. ما در رویان 3 بزغاله "شنگول"،"منگول"و "حبه انگور" را داریم که در شیرشان پروتئین انسانی فاکتور ۹ و TPN قرار دارد و ما در مرحله تخلیص اینها هستیم و تمام اینها با زحمات محققان در کشور صورت گرفته است.
شاهوردی در مورد کتابهای چاپ شده توسط موسسه رویان گفت: کتابهای خوبی
در سطح بینالمللی توسط پژوهشکده رویان چاپ شده و در بحث سلولهای بنیادی و
بیوتکنولوژی در منطقه کشوری با سطح دانش ما وجود ندارد و بر اساس تولید علم و مقاله به عنوان یکی از شاخصهای توسعه یافتگی جایگاه خوبی داریم.
محققان ما در دنیا صاحبنظرند
وی افزود: این جایگاه به حدی است که وقتی کنگره علمی در دنیا برگزار
میشود از محققان پژوهشکده رویان دعوت میکنند نه به عنوان فردی که
مقالهاش را بپذیرند، محققان ما به عنوان یک صاحبنظر اطلاعاتشان را در کنار
محققان معتبر اروپایی ارائه میکنند که خود همین امر یک ارزیابی ارزشمند
را برای کشور ما نشان میدهد.
معاون آموزشی و پژوهشی پژوهشکده رویان گفت: با تعداد محدود هیئت علمی
پژوهشکده رویان سالانه چیزی حدود ۷۰ مقاله را تولید میکند و سرانه تولید
مقاله اعضای هیئت علمی ما حدود ۲.۵ مقاله در سال است.