Tanınmış Simalar (4)

Molla Câmî

Doğum tarihi : M. 1438

Ölüm tarihi : M. 1519

Nureddin Abdurrahman bin Ahmed-i Câmî m.1438 yılında dünyaya geldi. İran'ın büyük şair ve yazarlarından olan Câmî, çocukluk yıllarından itibaren Herat'ın Nizamiye Medresesi'nde öğrenime başladı. Üstün zekası sayesinde kısa süre sonra büyük başarılara ulaşan Câmî, öğrenim gördüğü yıllardan beri tasavvufa yöneldi ve Bahauddîn-i Nakşأ¾bendî'nin yerine tarikat şeyhi olan Saaduddin Muhammed Kaşkarî'nin müritlerinden oldu.

Gençlik yıllarında şiir söylemeye başlayan bu büyük şair, kısa zamanda şöhret kazandı ve Ali Şir Nevaî ve Sultan Hüseyin Baygara gibi dönemin hükümdarlarının dikkatini üzerine çekti. Bazı edebiyatçılar Câmî'den sonra onun kadar büyük bir şairin gelmediğine inanırlar. Onun şiir eserlerinin başında yedi mesneviden oluşan ve kendisinin "Haft Ovrang" adını verdiği "Sab'a" gelir. Sonra kasideler ve gazeller vardır. Câmî bunları yaşamının üçdöneminde yazdığı için her birine ayrı ad vermiştir; "Fatihatuأ¾'ş-Şebab", "Vasitetu'l-Ukad" ve "Hatimetu'l-Hayat". Şiir eserlerinin yanı sıra bir de Farsça ve Arapça olarak yazdığı kitaplarأ½ vardır. Bunlardan bazıları şöyledir:

Erba'în, Bahâristan, Durretu'l-Fâhire, Muammâ Risaleleri, Mefâtîhu'l-Gayb'ın Şerhi, Manzume-yi Muammâ ve...

Samed Behrangî

Samed Behrangî 1939 yılında Tebriz’in Çerendab kasabasında doğdu. İlk ve orta öğrenimini bitirdikten sonra Tebriz öğretmenlik yüksek okulunu kazandı, buradan mezun olduktan sonra bir süre Tebriz’in köylerinde öğretmenlik yaptı. Öğretmenlik yaptığı sıralarda eğitimine devam eden Samed, İngiliz Dili ve Edebiyatı dalında üniversiteye girmeği başardı. 1957 de bir yandan öğretmenliğe devam ederken bir taraftan da çocuklara yönelik folklor hikayeleri yazmaya ve yabancı yazarların eserlerini Farsçaya çevirmeye başladı. O, bazı eserlerini Samed-s ve ya Çengiz Mer’ati gibi müstear isimlerle yayınlıyordu. Samed’in eserleri onun ölümünden sonra yayınlandı. Küçük Siyah Balık adlı kitabı yılın kitabı seçilirken aynı kitabın resimleri bir çok yurtiçi ve yurtdışı festivallerde ödüle layık görülmüştür.

Eserleri : Yıldız ve Kargalar, Yıldız ve Konuşan Oyuncak, Pancar Satan Küçük Çocuk, Küçük Siyah Balık, Kel Güvercinci, Kar Tanesi, Telhun, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları ile bir kaç hikaye daha ...

Ömer Hayyam Nîşaburî

Onikinci yüzyılda yaşamış olan, meşhur matematikçi ve şair Gıyasuddin Ebul-Feth Ömer bin İbrahim Nîşaburî, çağdaşları tarafından “Hekîm”‌ olarak bilinirdi. Kesin rivayetlere göre Horasan ve Irak’a uzun bir yolculuk yapan Hayyam bir süre buralarda, matematik araştırmalarıyla meşgul oldu.

Ondan geride kalan eserler arasında “Cebir ve Mukabele”‌, “Risaletun fi Şerhi ma Eşkele min Musadarat-i Oklides”‌ ve “Muhtasarun fi Tabiat”‌ örnek olarak zikredilebilir. Ömer Hayyam’ın birde rubaileri vardır ki bunların sayısı hakkında ulema arasında görüş farklılıkları vardır. Ondördüncü ve onbeşinci yüzyıllardan sonra ortaya çıkan nüshalarda bu rubailerin sayısında artış görülmektedir. Hayyam’ın rubailerinin dünyadaki şöhreti, Fitzgerald’ın İngilizce’ye tercümesiyle başlamış ve bir çok dillere de çevrilmesini beraberinde getirmiştir. Hayyam hakkında söyleyeceklerimizi özetleyecek olursak onun müneccim, tabib, matematikçi, şair ve arif bir insan olduğunu söylememiz yeterli olacaktır. Onunla aynı çağda yaşayan bilim adamları Hayyam’ın felsefe ve nücum konusundaki görüşlerini kabul ederlerdi.

Hayyam'ın rubaileri, sade bir dille söylenmiş ve onun felsefi düşüncelerini, açık bir dille beyan etmektedir.

Yazdır